Hendrik Poinar: Bring back the woolly mammoth!

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Μετάφραση: Fotini Sotiropoulou Επιμέλεια: Maria Thoma

When I was a young boy,

Όταν ήμουν μικρός

I used to gaze through the microscope of my father

Συνήθιζα να χαζεύω μέσα από το μικροσκόπιο του πατέρα μου

at the insects in amber that he kept in the house.

τα έντομα στο κεχριμπάρι τα οποία φυλούσε στο σπίτι.

And they were remarkably well preserved,

Και αυτά ήταν εξαιρετικά καλά διατηρημένα,

morphologically just phenomenal.

μορφολογικά απλά εκπληκτικά.

And we used to imagine that someday,

Και συνηθίζαμε να φανταζόμαστε πως κάποια μέρα

they would actually come to life

θα επέστρεφαν πραγματικά στη ζωή

and they would crawl out of the resin,

θα έβγαιναν από τη ρητίνη

and, if they could, they would fly away.

και αν μπορούσαν, θα πετούσαν μακρυά.

If you had asked me 10 years ago whether or not

Εάν με ρωτούσατε πριν 10 χρόνια εάν κατά πόσο

we would ever be able to sequence the genome of extinct animals,

θα ήμασταν ποτέ σε θέση να αλληλουχήσουμε το γονιδίωμα των εξαφανισμένων ζώων

I would have told you, it's unlikely.

θα σας έλεγα πως «είναι απίθανο να γίνει».

If you had asked whether or not we would actually be able

Εάν με ρωτούσατε εάν θα ήμασταν σε θέση

to revive an extinct species,

να αναβιώσουμε ένα εξαφανισμένο είδος,

I would have said, pipe dream.

θα έλεγα, «άπιαστο όνειρο».

But I'm actually standing here today, amazingly,

Αλλά στέκομαι πραγματικά εδώ σήμερα, αναπάντεχα,

to tell you that not only is the sequencing

να σας πω ότι όχι μόνο είναι πιθανή η αλληλουχία

of extinct genomes a possibility, actually a modern-day reality,

του εξαφανισμένου γονιδιώματος, αν όχι μια σύγχρονη πραγματικότητα,

but the revival of an extinct species is actually within reach,

αλλά η αναβίωση ενός εξαφανισμένου είδους είναι πραγματικά εφικτή

maybe not from the insects in amber --

ίσως όχι από τα έντομα μέσα σε κεχριμπάρι --

in fact, this mosquito was actually used

στην πραγματικότητα, αυτά τα κουνούπια χρησιμοποιήθηκαν

for the inspiration for "Jurassic Park" —

για την έμπνευση της ταινίας «Jurassic Park» —

but from woolly mammoths, the well preserved remains

αλλά από τα μαλλιαρά μαμούθ, τα καλά διατηρημένα απομεινάρια

of woolly mammoths in the permafrost.

των οποίων παραμένουν μέσα στο μόνιμα παγωμένο έδαφος.

Woollies are a particularly interesting,

Το τριχωτό μαμούθ είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα

quintessential image of the Ice Age.

πεμπτουσιακή εικόνα της εποχής των παγετώνων.

They were large. They were hairy.

Ήταν τεράστια. Ήταν τριχωτά.

They had large tusks, and we seem to have

Είχαν μεγάλους χαυλιόδοντες και φαίνεται να έχουμε

a very deep connection with them, like we do with elephants.

μια πολύ βαθιά σύνδεση με αυτούς, όπως κάνουμε με τους ελέφαντες.

Maybe it's because elephants share

Ίσως αυτό συμβαίνει επειδή οι ελέφαντες μοιράζονται

many things in common with us.

πολλά κοινά με εμάς.

They bury their dead. They educate the next of kin.

Θάβουν τους νεκρούς τους. Εκπαιδεύουν το διάδοχο.

They have social knits that are very close.

Έχουν πολύ κλειστούς κοινωνικούς δεσμούς.

Or maybe it's actually because we're bound by deep time,

ή ίσως είναι πραγματικότητα επειδή δεσμεύονται σε βάθος χρόνου,

because elephants, like us, share their origins in Africa

επειδή οι ελέφαντες, όπως εμείς, μοιράζονται την προέλευσή τους στην Αφρική

some seven million years ago,

περίπου εφτά εκατομμύρια χρόνια πριν

and as habitats changed and environments changed,

και καθώς οι βιότοποι και το περιβάλλον των ζώων άλλαξε

we actually, like the elephants, migrated out

εμείς στην πραγματικότητα, όπως οι ελέφαντες, μεταναστεύσαμε

into Europe and Asia.

στην Ευρώπη και στην Ασία.

So the first large mammoth that appears on the scene

Έτσι το πρώτο μεγάλο μαμούθ το οποίο φαίνεται στην οθόνη

is meridionalis, which was standing four meters tall

είναι το meridionalis, το οποίο ήταν 4 μέτρα ψηλό

weighing about 10 tons, and was a woodland-adapted species

ζύγιζε περίπου 10 τόνους, και ήταν δασόβιο είδος

and spread from Western Europe clear across Central Asia,

που εξαπλωνόταν από την δυτική Ευρώπη κατά μήκος της κεντρικής Ασίας,

across the Bering land bridge

σε ολόκληρη τη Βερίγγειο χερσαία γέφυρα

and into parts of North America.

και σε πολλά μέρη της Βορείου Αμερικής.

And then, again, as climate changed as it always does,

Έπειτα, καθώς και πάλι το κλίμα άλλαξε όπως κάνει πάντα

and new habitats opened up,

και δημιουργήθηκε καινούργιο φυσικό περιβάλλον

we had the arrival of a steppe-adapted species

είχαμε την άφιξη των ειδών προσαρμοσμένων στο κλίμα της στέπας

called trogontherii in Central Asia

ονόματι trogontherii στην Κεντρική Ασία.

pushing meridionalis out into Western Europe.

ωθώντας τα meridionalis προς τη Δυτική Ευρώπη.

And the open grassland savannas of North America

Και τα ανοικτά λιβάδια σαβάνας της Βορείου Αμερικής

opened up, leading to the Columbian mammoth,

άνοιξαν, οδηγώντας στο Κολομβιανό μαμούθ

a large, hairless species in North America.

ένα τεράστιο άτριχο είδος της Βορείου Αμερικής.

And it was really only about 500,000 years later

Και ήταν μόνο περίπου 500.000 χρόνια αργότερα

that we had the arrival of the woolly,

που είχαμε την άφιξη του μαλλιαρού,

the one that we all know and love so much,

εκείνο που όλοι γνωρίζουμε και αγαπάμε τόσο πολύ

spreading from an East Beringian point of origin

που κατοικούσε από την Ανατολική πλευρά του Βερίγγειου ως τόπο προέλευσης

across Central Asia, again pushing the trogontherii

κατά μήκος της Κεντρικής Ασίας, απωθώντας ξανά τους trogontherii

out through Central Europe,

μέσω της Κεντρικής Ευρώπης,

and over hundreds of thousands of years

και για πάνω από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια

migrating back and forth across the Bering land bridge

μετανάστευαν μπρος πίσω, κατά μήκος της Βερρίγειου χερσαίας γέφυρας

during times of glacial peaks

κατά τη διάρκεια περιόδων στο τέλος των παγετώνων

and coming into direct contact

και έρχονται σε άμεση επαφή

with the Columbian relatives living in the south,

με τους Κολομβιανούς συγγενείς τους που ζούσανε στα νότια

and there they survive over hundreds of thousands of years

και εκεί επιβίωσαν για πάνω από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια

during traumatic climatic shifts.

κατά τη διάρκεια δραματικών κλιματικών αλλαγών.

So there's a highly plastic animal dealing with great transitions

Έτσι υπάρχει ένα εξαιρετικά ανθεκτικό ζώο που διαχειρίζεται μεγάλες αλλαγές

in temperature and environment, and doing very, very well.

στη θερμοκρασία και στο περιβάλλον, και το κάνει πάρα πολύ καλά.

And there they survive on the mainland until about 10,000 years ago,

Και εκεί στην ηπειρωτική χώρα επιβίωσαν μέχρι πριν από 10.000 χρόνια περίπου.

and actually, surprisingly, on the small islands off of Siberia

και, παραδόξως, στο μικρά νησιά ανοικτά της Σιβηρίας

and Alaska until about 3,000 years ago.

και της Αλάσκας μέχρι πριν από 3.000 χρόνια περίπου.

So Egyptians are building pyramids

Έτσι οι Αιγύπτιοι κατασκεύασαν τις πυραμίδες

and woollies are still living on islands.

και τα μαλλιαρά μαμούθ ζούσαν ακόμη στα νησιά.

And then they disappear.

Και έπειτα εξαφανίστηκαν.

Like 99 percent of all the animals that have once lived,

Όπως το 99% όλων των ζώων που ζούσαν κάποτε

they go extinct, likely due to a warming climate

θα εξαφανιστεί πιθανώς λόγω ενός θερμού κλίματος

and fast-encroaching dense forests

και των γρήγορα αναπτυσσόμενων πυκνών δασών

that are migrating north,

που εξαπλώνονται προς το βορρά,

and also, as the late, great Paul Martin once put it,

και επίσης, όπως αργότερα είπε ο σπουδαίος Πωλ Μάρτιν

probably Pleistocene overkill,

πιθανώς το υπερβολικό κυνήγι την περίοδος των Παγετώνων

so the large game hunters that took them down.

έτσι τους εξαφάνισαν οι κυνηγοί μεγάλων θηραμάτων.

Fortunately, we find millions of their remains

Ευτυχώς, βρίσκουμε εκατομμύρια από τα απομεινάρια τους

strewn across the permafrost buried deep

σκορπισμένα κατά μήκος του παγωμένου εδάφους θαμμένα βαθιά

in Siberia and Alaska, and we can actually go up there

στη Σιβηρία και στην Αλάσκα και μπορούμε να πάμε εκεί

and actually take them out.

και στην πραγματικότητα να τα συλλέξουμε.

And the preservation is, again,

Και η διατήρησή τους είναι και πάλι,

like those insects in [amber], phenomenal.

όπως αυτών των εντόμων στο κεχριμπάρι, πρωτοφανής.

So you have teeth, bones with blood

Έτσι έχετε τα δόντια, τα οστά με αίμα

which look like blood, you have hair,

που μοιάζει με αίμα, έχετε την τρίχα

and you have intact carcasses or heads

και έχετε τα ακέραια κουφάρια ή κεφάλια

which still have brains in them.

που εξακολουθούν να έχουν το μυαλό μέσα τους.

So the preservation and the survival of DNA

Έτσι η διατήρηση και η επιβίωση του DNA

depends on many factors, and I have to admit,

εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και οφείλω να ομολογήσω

most of which we still don't quite understand,

πως τους περισσότερους από αυτούς ακόμα δεν καταλαβαίνουμε καλά,

but depending upon when an organism dies

αλλά ανάλογα με το πότε ένας οργανισμός πεθαίνει

and how quickly he's buried, the depth of that burial,

και πόσο γρήγορα θάβεται, το βάθος αυτής της ταφής,

the constancy of the temperature of that burial environment,

η σταθερότητα της θερμοκρασίας αυτού του περιβάλλοντος ενταφιασμού

will ultimately dictate how long DNA will survive

θα καθορίσουν τελικά για πόσο καιρό θα επιβιώσει το DNA

over geologically meaningful time frames.

πέρα από γεωλογικά σημαντικά χρονικά πλαίσια.

And it's probably surprising to many of you

Και αυτό που ίσως προκαλέσει έκπληξη σε πολλούς από εσάς

sitting in this room that it's not the time that matters,

που βρίσκεστε σε αυτή την αίθουσα είναι ότι δεν είναι ο χρόνος που έχει σημασία

it's not the length of preservation,

ούτε η διάρκεια της συντήρησης,

it's the consistency of the temperature of that preservation that matters most.

τη μεγαλύτερη σημασία έχει η συνέπεια της θερμοκρασίας σε αυτήν τη συντήρηση.

So if we were to go deep now within the bones

Έτσι εάν θέλαμε να περιηγηθούμε τώρα βαθιά μέσα στα οστά

and the teeth that actually survived the fossilization process,

και στα δόντια που διασώθηκαν από τη διαδικασία της απολίθωσης

the DNA which was once intact, tightly wrapped

το DNA που ήταν κάποτε άθικτο, σφικτά τυλιγμένο

around histone proteins, is now under attack

γύρω από τις ιστόνες, δέχεται τώρα επίθεση

by the bacteria that lived symbiotically with the mammoth

από τα βακτήρια τα οποία ζούσαν συμβιωτικά μαζί με το μαμούθ

for years during its lifetime.

για χρόνια κατά τη διάρκεια της ζωής του.

So those bacteria, along with the environmental bacteria,

Γι' αυτό αυτά τα βακτήρια μαζί με τα βακτήρια του περιβάλλοντος

free water and oxygen, actually break apart the DNA

το νερό και το οξυγόνο, αποδόμησαν το DNA

into smaller and smaller and smaller DNA fragments,

σε όλο και μικρότερα κομμάτια DNA

until all you have are fragments that range

μέχρι το μόνο που έχετε είναι θραύσματα που κυμαίνονται

from 10 base pairs to, in the best case scenarios,

από 10 ζεύγη βάσεων και στην καλύτερη των περιπτώσεων,

a few hundred base pairs in length.

σε μερικές εκατοντάδες ζεύγη βάσεων σε μήκος.

So most fossils out there in the fossil record

Έτσι τα περισσότερα απολιθώματα εκεί έξω στο αρχείο απολιθωμάτων

are actually completely devoid of all organic signatures.

είναι απολύτως απαλλαγμένα από όλα τα οργανικά χαρακτηριστικά.

But a few of them actually have DNA fragments

Αλλά λίγα από αυτά έχουν κομμάτια DNA

that survive for thousands,

τα οποία επιβιώνουν για χιλιάδες

even a few millions of years in time.

ακόμα και για μερικά εκατομμύρια χρόνια τελικά.

And using state-of-the-art clean room technology,

Και με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας αποστειρωμένου δωματίου

we've devised ways that we can actually pull these DNAs

έχουμε βρει τρόπους με τους οποίους ξεχωρίζουμε τα κομμάτια DNA

away from all the rest of the gunk in there,

από τα υπόλοιπα υπολείμματα,

and it's not surprising to any of you sitting in the room

και δεν αποτελεί έκπληξη για όλους εσάς που κάθεστε σε αυτή την αίθουσα

that if I take a mammoth bone or a tooth

ότι εάν πάρω ένα οστό ή δόντι ενός μαμούθ

and I extract its DNA that I'll get mammoth DNA,

και εξάγω από αυτά το DNA αυτό που θα πάρω θα είναι το DNA του μαμούθ

but I'll also get all the bacteria that once lived with the mammoth,

αλλά θα πάρω επίσης και όλα τα βακτήρια που ζούσαν κάποτε με το μαμούθ,

and, more complicated, I'll get all the DNA

και πιο πολύπλοκα, θα πάρω όλο το DNA

that survived in that environment with it,

το οποίο επέζησε στο ίδιο περιβάλλον με αυτό

so the bacteria, the fungi, and so on and so forth.

έτσι τα βακτήρια, οι μύκητες και ούτω καθεξής.

Not surprising then again that a mammoth

Δεν είναι περίεργο λοιπόν ότι ένα μαμούθ

preserved in the permafrost will have something

διατηρημένο σε ένα μόνιμο στρώμα πάγου

on the order of 50 percent of its DNA being mammoth,

θα έχει κάτι της τάξης του 50% του DNA ως μαμούθ

whereas something like the Columbian mammoth,

ενώ κάτι σαν το Κολομβιανό μαμούθ

living in a temperature and buried in a temperate environment

ζώντας σε μια θερμοκρασία και θαμμένο σε ένα εύκρατο περιβάλλον

over its laying-in will only have 3 to 10 percent endogenous.

θα έχει πάνω από την ταφή του μόνο 3 έως 10 % ενδογενή.

But we've come up with very clever ways

Αλλά έχουμε καταλήξει με πολύ έξυπνους τρόπους

that we can actually discriminate, capture and discriminate,

όπου μπορούμε πράγματι να διακρίνουμε, να συλλέξουμε και να διακρίνουμε,

the mammoth from the non-mammoth DNA,

το DNA του μαμούθ από αυτό που δεν είναι του μαμούθ.

and with the advances in high-throughput sequencing,

και με όλες τις προόδους σε τομείς υψηλής απόδοσης αλληλουχίας

we can actually pull out and bioinformatically

μπορούμε να τραβήξουμε έξω και με έναν βιοπληροφοριακό τρόπο

re-jig all these small mammoth fragments

να τροποποιήσουμε εκ νέου αυτά τα μικρά θραύσματα DNA του μαμούθ

and place them onto a backbone

και να τα τοποθετήσουμε σε μία στήλη

of an Asian or African elephant chromosome.

χρωμοσώματος ενός Ασιατικού ή Αφρικανικού ελέφαντα.

And so by doing that, we can actually get all the little points

Και έτσι με αυτό, μπορούμε να πάρουμε όλα τα μικρά σημεία

that discriminate between a mammoth and an Asian elephant,

μεταξύ ενός μαμούθ και ενός Ασιατικού ελέφαντα

and what do we know, then, about a mammoth?

και τι γνωρίζουμε λοιπόν, για ένα μαμούθ;

Well, the mammoth genome is almost at full completion,

Λοιπόν, το γονιδίωμα του μαμούθ είναι σχεδόν πλήρως ολοκληρωμένο

and we know that it's actually really big. It's mammoth.

και γνωρίζουμε ότι είναι πολύ μεγάλο. Είναι τεράστιο.

So a hominid genome is about three billion base pairs,

Έτσι ένα ανθρωποειδές γονιδίωμα είναι σχεδόν τρία δισεκατομμύρια ζεύγη βάσεων

but an elephant and mammoth genome

αλλά το γονιδίωμα ενός ελέφαντα και ενός μαμούθ

is about two billion base pairs larger, and most of that

είναι μεγαλύτερο περίπου κατά δύο δισεκατομμύρια ζεύγη βάσεων

is composed of small, repetitive DNAs

και τα περισσότερα από αυτά αποτελούνται από μικρά επαναλαμβανόμενα DNA

that make it very difficult to actually re-jig the entire structure of the genome.

που καθιστούν πολύ δύσκολη την τροποποίηση όλη της δομής του γονιδιώματος.

So having this information allows us to answer

Έτσι αυτές οι πληροφορίες μας επιτρέπουν να απαντήσουμε

one of the interesting relationship questions

σε μία από τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις σχέσεων

between mammoths and their living relatives,

μεταξύ των μαμούθ και των ζώντων συγγενών τους,

the African and the Asian elephant,

τον Αφρικανικό και Ασιατικό ελέφαντα.

all of which shared an ancestor seven million years ago,

οι οποίοι είχαν ένα κοινό πρόγονο πριν από εφτά εκατομμύρια χρόνια

but the genome of the mammoth shows it to share

αλλά το γονιδίωμα του μαμούθ δείχνει ότι μοιράζεται

a most recent common ancestor with Asian elephants

ένα πιο πρόσφατο κοινό πρόγονο με τους Ασιατικούς ελέφαντες

about six million years ago,

περίπου πριν έξι εκατομμύρια χρόνια,

so slightly closer to the Asian elephant.

ελαφρώς πιο κοντά στον Ασιατικό ελέφαντα.

With advances in ancient DNA technology,

Με τις προόδους στην τεχνολογία του αρχαίου DNA

we can actually now start to begin to sequence

μπορούμε να ξεκινήσουμε τώρα να αλληλουχήσουμε

the genomes of those other extinct mammoth forms that I mentioned,

τα γονιδιώματα των άλλων εξαφανισμένων μαμούθ που ανέφερα

and I just wanted to talk about two of them,

και θα ήθελα απλώς να μιλήσω για δύο από αυτούς,

the woolly and the Columbian mammoth,

το μαλλιαρό και το Κολομβιανό μαμούθ

both of which were living very close to each other

τα οποία ζούσαν πολύ κοντά το ένα με άλλο

during glacial peaks,

κατά τη διάρκεια των παγετώνων,

so when the glaciers were massive in North America,

έτσι όταν οι παγετώνες ήταν ογκώδεις στη Βόρεια Αμερική

the woollies were pushed into these subglacial ecotones,

τα μαλλιαρά μαμούθ ωθήθηκαν στις υποπαγετώδεις οικότονες ζώνες

and came into contact with the relatives living to the south,

και ήρθαν σε επαφή με τους συγγενείς τους που ζούσαν στα νότια

and there they shared refugia,

και εκεί μοιράστηκαν τα καταφύγια

and a little bit more than the refugia, it turns out.

και κάτι λίγο περισσότερο από τα καταφύγια .

It looks like they were interbreeding.

Φαίνεται ότι υπήρχαν διασταυρώσεις.

And that this is not an uncommon feature

Και αυτό δεν είναι ένα ασυνήθιστο χαρακτηριστικό

in Proboscideans, because it turns out

στους ελέφαντες επειδή αποδεικνύεται

that large savanna male elephants will outcompete

ότι οι μεγάλοι αρσενικοί ελέφαντες της Σαβάννα θα ξεπεράσουν σε ανταγωνισμό

the smaller forest elephants for their females.

του μικρότερους δασόβιους ελέφαντες για τα θηλυκά τους.

So large, hairless Columbians

Έτσι οι μεγάλοι άτριχοι Κολομβιανοί

outcompeting the smaller male woollies.

εκτόπισαν τους μικρότερους μαλλιαρούς αρσενικούς.

It reminds me a bit of high school, unfortunately.

Μου θυμίζει λίγο από το γυμνάσιο, δυστυχώς.

(Laughter)

(Γέλια)

So this is not trivial, given the idea that we want

Έτσι αυτό δεν είναι ασήμαντο, δεδομένου ότι θέλουμε

to revive extinct species, because it turns out

να αναβιώσουμε ένα εξαφανισμένο είδος, επειδή αποδεικνύεται

that an African and an Asian elephant

ότι ο Αφρικανικός και ο Ασιατικός ελέφαντας

can actually interbreed and have live young,

μπορούν να διασταυρωθούν και να έχουν ζωντανό μικρό

and this has actually occurred by accident in a zoo

και αυτό έχει συμβεί κατά λάθος σε έναν ζωολογικό κήπο

in Chester, U.K., in 1978.

στο Τσέστερ του Ηνωμένου Βασιλείου το 1978.

So that means that we can actually take Asian elephant chromosomes,

Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να πάρουμε χρωμοσώματα ενός Ασιατικού ελέφαντα

modify them into all those positions we've actually now

να τα τροποποιήσουμε σε όλες εκείνες τις θέσεις που

been able to discriminate with the mammoth genome,

είμαστε σε θέση τώρα να διακρίνουμε με το γονιδίωμα του μαμούθ

we can put that into an enucleated cell,

μπορούμε να τα τοποθετήσουμε σε ένα προκαρυωτικό κύτταρο

differentiate that into a stem cell,

που διαφοροποιείται σε ένα βλαστικό κύτταρο

subsequently differentiate that maybe into a sperm,

στη συνέχεια διαφοροποιείται ίσως σε ένα σπέρμα

artificially inseminate an Asian elephant egg,

που εμφυτεύεται τεχνητά σε ένα ωάριο Ασιατικού ελέφαντα

and over a long and arduous procedure,

και μετά από μια μακρά και επίπονη διαδικασία

actually bring back something that looks like this.

επαναφέρει κάτι που μοιάζει με αυτό.

Now, this wouldn't be an exact replica,

Τώρα, αυτό δεν θα ήταν ένα ακριβές αντίγραφο,

because the short DNA fragments that I told you about

επειδή τα μικρά τμήματα DNA για το οποία σας είχα πει σχετικά

will prevent us from building the exact structure,

θα μας εμποδίσουν από την οικοδόμηση της ακριβούς δομής

but it would make something that looked and felt

αλλά θα δημιουργήσει κάτι που φαίνεται και αισθάνεται

very much like a woolly mammoth did.

παρόμοια όπως ένα μαλλιαρό μαμούθ.

Now, when I bring up this with my friends,

Τώρα, όταν το θίγω αυτό με τους φίλους μου

we often talk about, well, where would you put it?

μιλάμε συχνά για το που μπορείς να το βάλεις αυτό;

Where are you going to house a mammoth?

Πού θα φιλοξενούσες ένα μαμούθ;

There's no climates or habitats suitable.

Δεν υπάρχουν κατάλληλα κλίματα ή βιότοποι.

Well, that's not actually the case.

Δεν είναι ακριβώς αυτό το θέμα.

It turns out that there are swaths of habitat

Υπάρχουν ζώνες βιότοπων

in the north of Siberia and Yukon

στο Βορρά της Σιβηρίας και του Γιούκον

that actually could house a mammoth.

όπου μπορούν να φιλοξενήσουν μαμούθ.

Remember, this was a highly plastic animal

Θυμηθείτε ότι αυτό ήταν ένα εξαιρετικά ανθεκτικό θηλαστικό

that lived over tremendous climate variation.

όπου έζησε ξεπερνώντας τεράστιες κλιματικές διακυμάνσεις.

So this landscape would be easily able to house it,

Έτσι αυτό το τοπίο θα ήταν εύκολα κατοικήσιμο

and I have to admit that there [is] a part of the child in me,

και πρέπει να ομολογήσω ότι υπάρχει ένα μέρος του παιδιού μέσα μου

the boy in me, that would love to see

όπου θα αγαπούσε να δει

these majestic creatures walk across the permafrost

αυτά τα μεγαλοπρεπή πλάσματα να διασχίζουν το παγωμένο έδαφος

of the north once again, but I do have to admit

του Βορρά και πάλι, αλλά οφείλω να παραδεχτώ

that part of the adult in me sometimes wonders

ότι το κομμάτι μου του ενήλικα μερικές φορές διερωτάται

whether or not we should.

κατά πόσο θα πρέπει να το κάνουμε.

Thank you very much.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Ryan Phelan: Don't go away.

Ράιαν Φελαν: Μην πας πουθενά.

You've left us with a question.

Μας άφησες με μια ερώτηση.

I'm sure everyone is asking this. When you say, "Should we?"

Είμαι βέβαιη πως ο καθένας θα ρωτούσε αυτό.

Όταν λες «Θα πρέπει να το κάνουμε;»

it feels like you're reticent there,

υπάρχει η αίσθηση ότι είσαι επιφυλακτικός

and yet you've given us a vision of it being so possible.

και όμως μας έχεις δώσει ένα όραμα που είναι τόσο εφικτό.

What's your reticence?

Ποια είναι η επιφυλακτικότητά σου;

Hendrik Poinar: I don't think it's reticence.

Χέντρικ Πόιναρ: Δεν νομίζω να είναι η επιφυλακτικότητα.

I think it's just that we have to think very deeply

Νομίζω πως είναι το θέμα ότι πρέπει να σκεφτούμε πολύ βαθιά

about the implications, ramifications of our actions,

για τις επιπτώσεις, τον αντίκτυπο των ενεργειών μας

and so as long as we have good, deep discussion

και εφόσον έχουμε κάνει μια καλή και εκ βάθους συζήτηση

like we're having now, I think

όπως έχουμε κάνει τώρα,

we can come to a very good solution as to why to do it.

πιστεύω ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε μια πολύ καλή λύση

για τον λόγο που το κάνουμε.

But I just want to make sure that we spend time

Απλώς θέλω μόνο να κάνω σαφές ότι ξοδεύουμε χρόνο

thinking about why we're doing it first.

σκεπτόμενοι την αιτία που το κάνουμε αυτό πρώτα.

RP: Perfect. Perfect answer. Thank you very much, Hendrik.

ΡΦ: Τέλεια. Τέλεια απάντηση.

Σ' ευχαριστούμε πάρα πολύ Χεντρικ.

HP: Thank you. (Applause)

ΧΠ: Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)