The science of falling in love - Shannon Odell

Translator: Lê Hoàng Reviewer: Ngoc Nguyen

Love is often described as heartwarming, heart-wrenching and even heartbreaking.

Tình yêu thường được tả là ấm lòng, quặn lòng

hay thậm chí là tan nát cõi lòng.

So, what does the brain have to do with it?

Vậy não đóng vai trò gì trong việc này?

Everything!

Tất cả mọi thứ.

The journey from first spark to last tear is guided by a symphony

Hành trình từ khi tình yêu nhen nhóm cho đến lúc nước mắt ngừng rơi

được bản giao hưởng các chất hóa học trong hệ thần kinh dẫn lối.

of neurochemicals and brain systems.

As you begin to fall for someone,

Khi bắt đầu yêu,

you may find yourself excessively daydreaming about them

bạn thấy bản thân suốt ngày mơ tưởng về người đó,

and wanting to spend more and more time together.

mong có thật nhiều thời gian bên nhau.

This first stage of love is what psychologists call infatuation,

Giai đoạn đầu của tình yêu thường được các nhà tâm lý học gọi là sự say mê

or passionate love.

hay tình yêu say đắm.

Your new relationship can feel almost intoxicating,

Mối quan hệ mới khiến bạn thấy lâng lâng,

and when it comes to the brain, that’s not far from the truth.

còn bộ não, thì cũng chẳng khác mấy.

Infatuated individuals show increased activation in the ventral tegmental area.

Não người đang yêu cho thấy sự gia tăng hoạt động vùng dưới đồi (VTA).

The VTA is the reward-processing and motivation hub of the brain,

VTA là trung tâm tưởng thưởng và tạo động lực của não,

firing when you do things like eat a sweet treat, quench your thirst,

hoạt hóa khi làm những việc như ăn đồ ngọt, thỏa cơn khát,

or in more extreme cases, take drugs of abuse.

hoặc cực đoan hơn: lạm dụng thuốc.

Activation releases the “feel good” neurotransmitter dopamine,

Khi hoạt động giải phóng chất dẫn truyền thần kinh dopamine

làm ta thấy dễ chịu,

teaching your brain to repeat behaviors in anticipation

khiến não lặp lại hành vi cũ

of receiving the same initial reward.

để nhận được phần thưởng như trước.

This increased VTA activity is the reason love's not only euphoric,

Hoạt động tại vùng VTA tăng lên không chỉ khiến tình yêu hưng phấn

but also draws you towards your new partner.

mà còn kéo bạn về phía nửa kia.

At this first stage, it may be hard to see any faults in your new perfect partner.

Giai đoạn đầu, khó có thể thấy

bất kỳ khiếm khuyết nào của nửa mới hoàn hảo.

This haze is thanks to love’s influence

Sự u mê này là do sự ảnh hưởng của tình yêu

on higher cortical brain regions.

lên các vùng vỏ não cao hơn.

Some newly infatuated individuals show decreased activity

Người mới yêu cho thấy sự suy giảm hoạt động

in the brain’s cognitive center, the prefrontal cortex.

tại trung tâm nhận thức của não: vỏ não trước trán.

As activation of this region allows us to engage in critical thought

Vùng não này hoạt động cho phép suy tư sắc sảo,

and pass judgment,

đánh giá kỹ càng,

it’s not surprising we tend to see new relationships

nên không có gì lạ khi ta có xu hướng nhìn mối quan hệ mới

through rose-colored glasses.

bằng cặp kính hồng.

While this first stage of love can be

Dù giai đoạn đầu của tình yêu

có thể là chuyến tàu siêu tốc của cảm xúc và hoạt động của não,

an intense rollercoaster of emotions and brain activity,

it typically only lasts a few months,

nó thường chỉ kéo dài vài tháng,

making way for the more long-lasting stage of love,

khơi mào cho giai đoạn sau tình yêu lâu dài hơn,

known as attachment, or compassionate love.

biết đến với tên gọi tình yêu gắn kết, hoặc tình yêu đồng điệu.

As your relationship develops,

Khi mối quan hệ phát triển,

khả năng bạn thấy thoải mái, có trách nhiệm hơn với người yêu,

you may feel more relaxed and committed to your partner

thanks in large part to two hormones: oxytocin and vasopressin.

chủ yếu nhờ vào hai hormone: oxytocin and vasopressin,

Known as pair-bonding hormones,

được biết với tên gọi hormone gắn kết

they signal trust, feelings of social support and attachment.

dấu hiệu của tin tưởng, ủng hộ và gắn kết.

In this way, romantic love is not unlike other forms of love,

Theo đó, tình yêu thương không giống những tình yêu khác,

as these hormones also help bond families and friendships.

vì những hormone này đồng thời giúp gắn kết tình thân và tình bạn.

Further, oxytocin can inhibit the release of stress hormones,

Ngoài ra, oxytocin còn ức chế giải phóng hormone căng thẳng,

which is why spending time with a loved one can feel so relaxing.

chính là lý do khi ở cạnh người yêu ta cảm thấy rất dễ chịu.

As early love's suspension of judgment fades,

Tình yêu gắn với sự mơ mộng buổi đầu mờ dần,

it can be replaced by a more honest understanding and deeper connection.

thay vào đó là sự gắn kết sâu sắc và thấu hiểu hơn.

Alternatively, as your rose-colored glasses begin to lose their tint,

Nói cách khác, khi cặp kính hồng bắt đầu phai màu,

problems in your relationship may become more evident.

vấn đề trong mối quan hệ có thể trở nên rõ ràng hơn.

No matter the reason a relationship ends,

Dù mối quan hệ kết thúc như thế nào,

we can blame the pain that accompanies heartbreak on the brain.

ta có thể đổ lỗi nỗi đau thất tình lên não.

The distress of a breakup activates the insular cortex,

Sự đau lòng khi chia tay do sự hoạt động ở thùy chẩm,

a region that processes pain—

khu vực xử lý nỗi sau -

both physical, like spraining your ankle,

cả nỗi đau vật lý, như bong gân cổ chân,

as well as social, like the feelings of rejection.

cũng như xã hội, như cảm giác bị từ chối.

As days pass, you may find yourself once again daydreaming about

Ngày qua tháng lại,

bạn có thể thấy mình lần nữa mơ tưởng, khao khát liên lạc với người yêu cũ.

or craving contact with your lost partner.

The drive to reach out may feel overwhelming,

Động lực này có thể vô cùng lớn,

like an extreme hunger or thirst.

như cơn đói hoặc khát cực hạn.

When looking at photos of a former partner,

Khi nhìn ảnh người yêu cũ,

heartbroken individuals again show increased activity in the VTA,

người thất tình lần nữa cho thấy sự gia tăng hoạt động tại vùng VTA,

the motivation and reward center that drove feelings of longing

trung tâm động lực và tưởng thưởng, tạo ra cảm giác khao khát

during the initial stages of the relationship.

trong những giai đoạn đầu mối quan hệ.

This emotional whirlwind also likely activates your body’s alarm system,

Dòng xoáy cảm xúc này cũng có thể kích hoạt

hệ thống báo động của cơ thể: trục căng thẳng,

the stress axis, leaving you feeling shaken and restless.

khiến bạn cảm thấy bồn chồn không yên.

As time goes on,

Thời gian trôi qua,

higher cortical regions which oversee reasoning and impulse control,

vùng vỏ não cao hơn

giúp nhận thức đúng sai và kiểm soát xung động,

can pump the brakes on this distress and craving signaling.

có thể giúp dừng sự đau khổ và tín hiệu thèm khát này.

Given that these regions are still maturing

Do các vùng này đang dần hoàn thiện

and making connections through adolescence,

và liên kết với nhau trong thời kì dậy thì,

it's no wonder that first heartbreak can feel particularly agonizing.

nên chẳng ngạc nhiên, lần đầu thất tình lại cảm thấy đau đớn lạ thường.

Activities like exercise, spending time with friends,

Hoạt động như tập thể thao, bên cạnh bạn bè,

or even listening to your favorite song

hoặc thậm chí, nghe bài nhạc yêu thích

can tame this heartbreak stress response,

có thể chế ngự phản ứng giằng xé trong lòng,

while also triggering the release of feel good neurotransmitter dopamine.

đồng thời, kích hoạt giải phóng

chất dẫn truyền thần kinh dopamine khiến ta cảm thấy dễ chịu.

And given time and the support,

Với thời gian và sự động viên,

most can heal and learn from even the most devastating heartbreak.

gần như ai cũng có thể được chữa lành, học hỏi từ thậm chí, nỗi thất tình tột độ.