The science of falling in love - Shannon Odell

1,656,174 views ・ 2022-12-08

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Julia Gronowska Korekta: Ola Królikowska
00:06
Love is often described as heartwarming, heart-wrenching and even heartbreaking.
0
6586
4254
Mówi się, że miłość podbija, ściska, a nawet łamie serce.
00:11
So, what does the brain have to do with it?
1
11090
2670
Co więc wspólnego ma z tym mózg?
00:14
Everything!
2
14510
1126
Wszystko!
00:15
The journey from first spark to last tear is guided by a symphony
3
15845
3962
Od pierwszej iskry do ostatniej łzy tym doświadczeniem dyryguje symfonia
00:19
of neurochemicals and brain systems.
4
19807
2336
neurochemiczna i systemów mózgowych.
[5 marca. Przez pomyłkę nazwałeś mnie “Bee”. Oby się przyjęło]
[Gratulacje!]
[Dobranoc, Bee! Sorry, miałem na myśli Lee.]
[Podoba mi się!]
[Dobranoc!]
[20 marca. Trzymałeś mnie za rękę, gdy wjeżdżaliśmy, zapomniałem o spadku.]
01:06
As you begin to fall for someone,
5
66604
1668
Gdy ktoś zaczyna ci się podobać,
01:08
you may find yourself excessively daydreaming about them
6
68272
3420
możesz zauważyć, że nadmiernie fantazjujesz o tej osobie
01:11
and wanting to spend more and more time together.
7
71692
2628
i chcesz spędzać z nią coraz więcej czasu.
01:14
This first stage of love is what psychologists call infatuation,
8
74529
3712
Pierwszy etap miłości jest nazywany przez psychologów zadurzeniem
01:18
or passionate love.
9
78241
1793
lub miłością namiętną.
01:20
Your new relationship can feel almost intoxicating,
10
80451
3379
W nowym związku możemy się czuć jak pijani,
01:23
and when it comes to the brain, that’s not far from the truth.
11
83996
3003
co wcale nie jest dalekie od faktycznego stanu rzeczy.
01:27
Infatuated individuals show increased activation in the ventral tegmental area.
12
87458
5130
Zadurzeni wykazują zwiększoną aktywność w polu brzusznym nakrywki.
01:33
The VTA is the reward-processing and motivation hub of the brain,
13
93005
4380
Pole brzyszne nakrywki to ośrodek nagradzania i motywacji
01:37
firing when you do things like eat a sweet treat, quench your thirst,
14
97385
3837
uaktywniający się, kiedy jesz coś słodkiego, ugaszasz pragnienie
01:41
or in more extreme cases, take drugs of abuse.
15
101222
3253
lub, w ekstremalnych przypadkach, bierzesz narkotyki.
01:44
Activation releases the “feel good” neurotransmitter dopamine,
16
104642
4254
Aktywując się, uwalnia neuroprzekaźnik szczęścia, czyli dopaminę,
01:48
teaching your brain to repeat behaviors in anticipation
17
108896
2878
która uczy mózg powtarzać zachowania przez oczekiwanie
01:51
of receiving the same initial reward.
18
111774
2419
na ponowną nagrodę.
01:54
This increased VTA activity is the reason love's not only euphoric,
19
114277
4421
Większa aktywność pola brzusznego nakrywki nie tylko powoduje uczucie euforii,
01:58
but also draws you towards your new partner.
20
118698
2502
ale też przyciąga cię do nowego partnera.
02:01
At this first stage, it may be hard to see any faults in your new perfect partner.
21
121701
4379
W pierwszym etapie możesz nie dostrzegać wad u swojego nowego, idealnego partnera.
02:06
This haze is thanks to love’s influence
22
126414
2335
To zaślepienie zawdzięczamy działaniu miłości
02:08
on higher cortical brain regions.
23
128749
2169
w wyższych regionach kory mózgowej.
02:11
Some newly infatuated individuals show decreased activity
24
131127
3545
Niektórzy nowo zakochani wykazują obniżoną aktywność
02:14
in the brain’s cognitive center, the prefrontal cortex.
25
134672
3337
w centrum poznawczym mózgu, w korze przedczołowej.
02:18
As activation of this region allows us to engage in critical thought
26
138009
3461
Aktywacja tej części umożliwia nam krytycznie myślenie
02:21
and pass judgment,
27
141470
1168
i ocenę sytuacji.
02:22
it’s not surprising we tend to see new relationships
28
142638
2503
Nie jest więc zaskakujące, że widzimy nowe związki
02:25
through rose-colored glasses.
29
145141
2210
przez różowe okulary.
02:27
While this first stage of love can be
30
147351
1794
Pierwszy etap miłości może być
02:29
an intense rollercoaster of emotions and brain activity,
31
149145
3170
rollercoasterem intensywnych emocji i aktywności mózgu,
02:32
it typically only lasts a few months,
32
152315
2252
ale zwykle trwa tylko kilka miesięcy,
02:34
making way for the more long-lasting stage of love,
33
154567
2753
ustępując miejsca trwalszemu etapowi miłości,
02:37
known as attachment, or compassionate love.
34
157320
3670
znanemu jako przywiązanie lub miłość życzliwa.
[10 czerwca. Nigdy nie robisz tak, jakbym chciał,
ale podoba mi się twój sposób.]
03:04
As your relationship develops,
35
184430
1585
Gdy twój związek się rozwija,
03:06
you may feel more relaxed and committed to your partner
36
186015
2753
możesz czuć większy relaks i oddanie partnerowi
03:08
thanks in large part to two hormones: oxytocin and vasopressin.
37
188768
4629
głównie dzięki dwóm hormonom: oksytocynie i wazopresynie.
03:13
Known as pair-bonding hormones,
38
193397
2253
Znane jako hormony “łączące w pary”
03:15
they signal trust, feelings of social support and attachment.
39
195650
4170
sygnalizują zaufanie, poczucie wsparcia i przywiązania.
03:19
In this way, romantic love is not unlike other forms of love,
40
199987
3629
Pod tym względem miłość romantyczna jest podobna do pozostałych form miłości,
03:23
as these hormones also help bond families and friendships.
41
203616
3378
bo te hormony pomagają też tworzyć więzi rodzinne i przyjaźnie.
03:27
Further, oxytocin can inhibit the release of stress hormones,
42
207536
3713
Oksytocyna ogranicza również wydzielanie hormonów stresu,
03:31
which is why spending time with a loved one can feel so relaxing.
43
211249
3420
dlatego spędzanie czasu z bliskimi jest tak relaksujące.
03:35
As early love's suspension of judgment fades,
44
215419
3003
Podczas gdy miłosne ograniczenie oceny sytuacji mija,
03:38
it can be replaced by a more honest understanding and deeper connection.
45
218422
3963
zastępują je bardziej szczere zrozumienie i silniejsza więź.
03:42
Alternatively, as your rose-colored glasses begin to lose their tint,
46
222802
3920
Ewentualnie, gdy różowe okulary zaczynają opadać,
03:46
problems in your relationship may become more evident.
47
226722
3003
problemy w związku mogą wyjść na pierwszy plan.
[29 października. Czy twoje oczy stają się zielone, gdy płaczesz,
czy to tylko światło?]
04:12
No matter the reason a relationship ends,
48
252540
2419
Bez względu na powód zakończenia relacji
04:14
we can blame the pain that accompanies heartbreak on the brain.
49
254959
3503
możemy obwiniać mózg za ból, który wiąże się ze złamanym sercem.
04:18
The distress of a breakup activates the insular cortex,
50
258462
3712
Udręka rozstania aktywuje się w korze wyspowej,
04:22
a region that processes pain—
51
262258
1835
gdzie przetwarzany jest ból:
04:24
both physical, like spraining your ankle,
52
264093
2169
fizyczny, jak skręcenie kostki,
04:26
as well as social, like the feelings of rejection.
53
266262
2753
ale i ten społeczny, jak poczucie odrzucenia.
04:29
As days pass, you may find yourself once again daydreaming about
54
269432
3461
Z każdym dniem możesz zauważyć, że znów fantazjujesz
04:32
or craving contact with your lost partner.
55
272893
2378
lub pragniesz kontaktu z dawnym partnerem.
04:35
The drive to reach out may feel overwhelming,
56
275438
2502
Potrzeba nawiązania kontaktu może być wykańczająca
04:37
like an extreme hunger or thirst.
57
277940
2044
jak ekstremalny głód lub pragnienie.
04:39
When looking at photos of a former partner,
58
279984
2336
Patrzący na zdjęcia byłych partnerów
04:42
heartbroken individuals again show increased activity in the VTA,
59
282320
4546
znów wykazują zwiększoną aktywność w polu brzusznym nakrywki,
04:46
the motivation and reward center that drove feelings of longing
60
286866
3128
centrum motywacji i nagradzania, które utrzymuje uczucie tęsknoty
04:49
during the initial stages of the relationship.
61
289994
2461
podczas wstępnych etapów związku.
04:52
This emotional whirlwind also likely activates your body’s alarm system,
62
292747
4754
To emocjonalne tornado może aktywować system ostrzegawczy twojego ciała,
04:57
the stress axis, leaving you feeling shaken and restless.
63
297501
4338
czyli oś HPA, powodując, że czuje się wstrząs lub bezsenność.
05:01
As time goes on,
64
301839
1168
Z czasem wyższe regiony kory mózgowej,
05:03
higher cortical regions which oversee reasoning and impulse control,
65
303007
4046
które nadzorują rozumowanie i kontrolę impulsów,
05:07
can pump the brakes on this distress and craving signaling.
66
307053
3336
zaciągają hamulec na sygnały niepokoju i pragnienia.
05:10
Given that these regions are still maturing
67
310723
2419
Wiedząc, że te części mózgu nadal się rozwijają
05:13
and making connections through adolescence,
68
313142
2294
i tworzą nowe połączenia w okresie dorastania,
05:15
it's no wonder that first heartbreak can feel particularly agonizing.
69
315436
4129
nie dziwi, że pierwszy zawód miłosny może być szczególnie przytłaczający.
[6 listopada - posprzątać pokój... 7 listopada - wyspać się...
8 listopada - pouczyć się...]
05:41
Activities like exercise, spending time with friends,
70
341379
3003
Aktywność fizyczna, spędzanie czasu ze znajomymi
05:44
or even listening to your favorite song
71
344382
2293
czy nawet słuchanie ulubionej piosenki
05:46
can tame this heartbreak stress response,
72
346675
2294
mogą pomóc ujarzmić reakcję stresową
05:48
while also triggering the release of feel good neurotransmitter dopamine.
73
348969
4630
i spowodować wytwarzanie neuroprzekaźnika szczęścia, dopaminę.
05:53
And given time and the support,
74
353599
1794
Mając czas i wsparcie,
05:55
most can heal and learn from even the most devastating heartbreak.
75
355393
4254
większość dochodzi do siebie i uczy się nawet na najbardziej bolesnym rozstaniu.
[31 grudnia. Czas na nowy kalendarz.]
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7