Myths and misconceptions about evolution - Alex Gendler

Evrim hakkında efsaneler ve yanlış kanılar - Alex Gendler

Çeviri: Zeynep Duygu Tamer Gözden geçirme: Emre Kocahan

Myths and misconceptions about evolution.

Evrim hakkında efsane ve yanlış kanılar.

Let's talk about evolution.

Evrim hakkında konuşalım.

You've probably heard

Evrimin bazı insanlar için

that some people consider it controversial,

tartışmalı bir konu olduğunu muhtelen duymuşsunuzdur,

even though most scientists don't.

ama çoğu bilimadamı için değil.

But even if you aren't one of those people

Ama o insanlardan biri olmamanıza ve

and you think you have a pretty good understanding of evolution,

evrime dair hayli iyi bir anlayışa sahip olduğunuzu düşünmenize rağmen

chances are you still believe some things about it

büyük olasılıkla hala tamamen doğru olmayan bazı şeylere

inanıyorsunuz,

that aren't entirely right,

things like,

örneğin,

"Evolution is organisms adapting to their environment."

"Evrim organizmaların çevrelerine uyum sağlamasıdır."

This was an earlier,

Bu daha eski,

now discredited,

günümüzde şüpheli,

theory of evolution.

bir evrim teorisiydi.

Almost 60 years before Darwin published his book,

Yaklaşık 60 yıl önce Darwin kitabını yayınlamadan önce,

Jean-Baptiste Lamarck proposed

Jean-Baptiste Lamarck varlıkların

that creatures evolve by developing

yaşamları boyunca belirli özellikler

certain traits over their lifetimes

geliştirip, sonra o özellikleri yavrularına

and then passing those on to their offspring.

devreterek evrim geçirdikleri önerisinde bulundu.

For example, he thought

Örneğin, zürafalar yaşamlarını

that because giraffes spent their lives

daha yukardaki dallarda bulunan

stretching to reach leaves on higher branches,

yapraklara uzanarak geçirdikleri için, yavrularının

their children would be born with longer necks.

daha uzun boyunlarla doğacaklarını düşündü.

But we know now that's not how genetic inheritance works.

Ama şimdi biliyoruz ki genetik kalıtım böyle işlemiyor.

In fact, individual organisms don't evolve at all.

Aslında, bireysel organizmalar hiç evrim geçirmiyorlar.

Instead, random genetic mutations cause

Onun yerine, rastgele genetik mutasyonlar

some giraffes to be born with longer necks,

bazı zürafaların daha uzun boyunlarla doğmasına sebep oluyor,

and that gives them a better chance to survive

ve bu da onlara hayatta kalmak için

than the ones who weren't so lucky,

şanslı olmayanlara göre daha iyi bir şans veriyor,

which brings us to

bu da bizi şuraya getiriyor:

"survival of the fittest".

"güçlü olanın hayatta kalması".

This makes it sound like evolution always favors

Bu da sanki evrimin her zaman en büyük, en güçlü

the biggest,

ve en hızlı

strongest,

yaratıkları

or fastest creatures,

seçtiği gibi bir anlam çıkarıyor,

which is not really the case.

ki bu gerçekten doğru değil.

For one thing, evolutionary fitness is just a matter

Birincisi, evrimsel sağlık, sadece mevcut çevrelerine

of how well-suited they are to their current environment.

ne kadar uyum sağladıklarıne dair bir mesele.

If all the tall trees suddenly died out

Eğer tüm uzun ağaçlar birdenbire ölürse

and only short grass was left,

ve geriye sadece kısa çimler kalırsa,

all those long-necked giraffes

tüm bu uzun boyunlu zürafalar

would be at a disadvantage.

dezavantaja sahip olurlar.

Secondly, survival is not how evolution occurs,

İkincisi, evrim hayatta kalma ike gerçekleşmez,

reproduction is.

çoğalma ile gerçekleşir.

And the world if full of creatures

Ve dünya, doğumda hayatta kalmak için

like the male anglerfish,

çok küçük ve uygun olmayan

which is so small and ill-suited for survival at birth

bu nedenle ölmeden önce hızlı bir şekilde bir eş bulmak

that it has to quickly find a mate before it dies.

zorunda olan erkek fener balığı gibi yaratıklarla dolu.

But at least we can say

Ama en azından, bir organizma

that if an organism dies without reproducing,

çoğalmadan ölürse, evrimsel olarak işe yaramaz olur

it's evolutionarily useless, right?

diyebiliriz, değil mi?

Wrong!

Yanlış!

Remember, natural selection happens

Hatırlayın, doğal seleksiyon

not at the organism level,

organizma seviyesinde değil,

but at the genetic level,

ama genetik seviyede olur,

and the same gene that exists in one organism

ve bir organizmada var olan aynı gen ayrıca

will also exist in its relatives.

akrabalarında da var olacaktır.

So, a gene that makes an animal altruistically sacrifice itself

Yani, kardeş ve kuzenlerinin hayatta kalma ve gelecek çoğalmalarına

to help the survival and future reproduction

yardım etmek için kendisini feda etmesini

of its siblings or cousins,

sağlayan bir gen

can become more widespread

sadece kendisini korumakla

than one that is solely concerned with self-preservation.

ilgilenen bir genden daha yaygın hale gelebilir.

Anything that lets more copies of the gene

Genin daha fazla kopyasını, bir sonraki nesle

pass on to the next generation

devretmesini sağlayan herşey

will serve its purpose,

amacını yerine getirecektir,

except

tabii,

evolutionary purpose.

'evrimsel amaç' dışında.

One of the most difficult things to keep in mind about evolution

Evrim hakkında akılda tutulması en zor şeylerden biri

is that when we say things like,

şöyle şeyler söylediğimiz zaman,

"Genes want to make more copies of themselves,"

"Genler kendilerinin daha çok kopyasını yapmak ister,"

or even,

ya da hatta,

"natural selection,"

"doğal seleksiyon,"

we're actually using metaphors.

aslında mecaz kullanıyor olduğumuzdur.

A gene doesn't want anything,

Bir gen hiçbirşey istemez,

and there's no outside mechanism

ve korumak için hangi genlerin

that selects which genes are best to preserve.

daha iyi olduğunu seçen bir dış mekanizma yok.

All that happens is that random genetic mutations

Bütün olan şey; rastgele genetik mutasyonların,

cause the organisms carrying them

onları taşıyan organizmaların farklı yönlerde

to behave or develop in different ways.

davranması ve gelişmesine sebep olmasıdır.

Some of those ways result in more copies

Bu yönlerin bazıları, mutasyona uğramış

of the mutated gene being passed on,

daha fazla kopyanın devredilmesi ile

and so forth.

sonuçlanır.

Nor is there any predetermined plan

İdeal bir forma doğru ilerleyen

progressing towards an ideal form.

önceden belirlenmiş bir plan da yoktur.

It's not ideal for the human eye to have a blind spot

İnsan gözünün optik sinirin retinadan çıktığı yerde

where the optic nerve exits the retina,

kör bir noktaya sahip olması ideal değildir,

but that's how it developed,

ama böyle gelişmiştir,

starting from a simple photoreceptor cell.

basit bir fotoreseptör hücreden başlarayak.

In retrospect, it would have been

Geçmişe bakıldığında, insanların

much more advantageous for humans to crave

sadece kalori yerine besin ve vitaminleri istemesi

nutrients and vitamins

çok daha avantajlı

rather than just calories.

bir durum olurdu.

But over the millenia,

Ama bin yıllık dönem boyunca,

during which our ancestors evolved,

atalarımızın evrim geçirdikleri esnada,

kaloriler nadir bulunurdu,

calories were scarce,

and there was nothing to anticipate

ve daha sonra bu durumun hızlı bir şekilde

değişeceğini düşündürecek hiçbirşey yoktu.

that this would later change so quickly.

So, evolution proceeds blindly,

Yani, evrim körü körüne ilerler,

step

adım-

by step

adım

by step,

ilerler,

creating all of the diversity we see in the natural world.

ve doğada gördüğümüz tüm çeşitliliği yaratır.