Myths and misconceptions about evolution - Alex Gendler

Huyền thoại và quan niệm sai lầm về sự tiến hóa - Alex Gendler

Translator: Nhu PHAM Reviewer: Vu-An Phan

Myths and misconceptions about evolution.

Huyền thoại và quan niệm sai lầm về sự tiến hóa.

Let's talk about evolution.

Hãy nói về sự tiến hóa.

You've probably heard

Bạn có thể đã nghe thấy

that some people consider it controversial,

một số người cho rằng điều đó gây ra rất nhiều tranh cãi,

even though most scientists don't.

trong khi hầu hết các nhà khoa học lại không như thế.

But even if you aren't one of those people

Nhưng ngay cả khi bạn không phải là một trong số họ

and you think you have a pretty good understanding of evolution,

và bạn nghĩ rằng mình có một hiểu biết khá tốt về tiến hóa,

chances are you still believe some things about it

rất có thể, bạn vẫn tin vào một số điều về nó

mà không phải là hoàn toàn đúng,

that aren't entirely right,

things like,

những thứ như,

"Evolution is organisms adapting to their environment."

"Tiến hóa là sinh vật thích nghi với môi trường."

This was an earlier,

Đây là một lý thuyết có từ trước,

now discredited,

bây giờ trở nên không hợp thời,

theory of evolution.

thuyết tiến hóa.

Almost 60 years before Darwin published his book,

Gần 60 năm trước khi Darwin xuất bản cuốn sách của mình,

Jean-Baptiste Lamarck proposed

Jean-Baptiste Lamarck đã đề xuất

that creatures evolve by developing

rằng sinh vật tiến hoá bằng cách phát triển

certain traits over their lifetimes

một số đặc điểm trong kiếp sống của chúng

and then passing those on to their offspring.

và sau đó truyền lại cho con cái của mình.

For example, he thought

Ví dụ, ông nghĩ

that because giraffes spent their lives

vì hươu cao cổ đã dành cả đời

stretching to reach leaves on higher branches,

vươn người đến lá trên cành cao,

their children would be born with longer necks.

con cái của chúng sẽ được sinh ra với những chiếc cổ dài.

But we know now that's not how genetic inheritance works.

Nhưng chúng ta giờ đây biết rằng di truyền thừa kế không hoạt động như thế.

In fact, individual organisms don't evolve at all.

Trên thực tế, các cá thể không hề tiến hoá.

Instead, random genetic mutations cause

Thay vào đó, các đột biến gen ngẫu nhiên

some giraffes to be born with longer necks,

ở một số con hươu cao cổ khiến chúng được sinh ra với chiếc cổ dài,

and that gives them a better chance to survive

và điều đó mang lại cho chúng một cơ hội tốt hơn để sống sót

than the ones who weren't so lucky,

so với những con không được may mắn như vậy,

which brings us to

điều đó mang chúng ta đến

"survival of the fittest".

khái niệm "sự sống sót của các cá thể phù hợp nhất".

This makes it sound like evolution always favors

Điều này khiến nó nghe như tiến hóa luôn luôn ủng hộ

the biggest,

kẻ lớn nhất,

strongest,

mạnh nhất,

or fastest creatures,

hoặc nhanh nhất,

which is not really the case.

vốn không phải là như thế.

For one thing, evolutionary fitness is just a matter

Vì một điều, sự phù hợp trong tiến hóa chỉ là một vấn đề

of how well-suited they are to their current environment.

về chúng phù hợp đến thế nào trong môi trường hiện tại của mình.

If all the tall trees suddenly died out

Nếu tất cả các cây cao đột ngột chết đi

and only short grass was left,

và chỉ còn lại cỏ ngắn,

all those long-necked giraffes

Tất cả những con hươu cổ dài

would be at a disadvantage.

sẽ gặp bất lợi.

Secondly, survival is not how evolution occurs,

Thứ hai, sự sống còn không phải nằm ở việc tiến hóa xảy ra như thế nào,

reproduction is.

mà ở việc sinh sản xảy ra như thế nào.

And the world if full of creatures

Và thế giới nếu đầy đủ sinh vật

like the male anglerfish,

như như cá lồng đèn đực,

which is so small and ill-suited for survival at birth

vốn là quá nhỏ và kém phù hợp để sống sót sau khi sinh

that it has to quickly find a mate before it dies.

thế nên nó đã phải nhanh chóng tìm kiếm người bạn đời trước khi nó chết.

But at least we can say

Nhưng ít nhất chúng ta có thể nói

that if an organism dies without reproducing,

nếu một sinh vật chết đi mà không sinh sản,

it's evolutionarily useless, right?

đó là một tiến hóa vô dụng, đúng không?

Wrong!

Sai!

Remember, natural selection happens

Hãy nhớ rằng, chọn lọc tự nhiên xảy ra

not at the organism level,

không phải ở cấp độ cơ thể,

but at the genetic level,

mà ở cấp độ di truyền,

and the same gene that exists in one organism

và cùng một gen tồn tại trong một sinh vật

will also exist in its relatives.

cũng sẽ tồn tại trong họ hàng của nó.

So, a gene that makes an animal altruistically sacrifice itself

Vì vậy, một gen mà làm cho một con vật hy sinh bản thân một cách đầy vị tha

to help the survival and future reproduction

để giúp cho sự sống sót và sinh sản trong tương lai

of its siblings or cousins,

của các anh chị em hoặc anh em họ của nó,

can become more widespread

có thể trở nên phổ biến hơn

than one that is solely concerned with self-preservation.

hơn việc một cá thể chỉ quan tâm đến bản thân.

Anything that lets more copies of the gene

Bất cứ điều gì cho phép nhiều bản sao chép gen hơn

pass on to the next generation

được truyền lại cho thế hệ tiếp theo

will serve its purpose,

sẽ được xem là phục vụ đúng mục đích,

except

Ngoại trừ

evolutionary purpose.

mục đích tiến hóa.

One of the most difficult things to keep in mind about evolution

Một trong những điều khó khăn nhất để ghi nhớ về tiến hóa

is that when we say things like,

đó là khi chúng ta nói những thứ như,

"Genes want to make more copies of themselves,"

"Gen muốn thực hiện thêm các bản sao của mình"

or even,

hoặc thậm chí,

"natural selection,"

"chọn lọc tự nhiên"

we're actually using metaphors.

chúng ta đang thực sự sử dụng phép ẩn dụ.

A gene doesn't want anything,

Một gen không muốn bất cứ điều gì,

and there's no outside mechanism

và không có cơ chế bên ngoài

that selects which genes are best to preserve.

chọn gen đó là gen tốt nhất để bảo tồn.

All that happens is that random genetic mutations

Tất cả những gì sẽ xảy ra là có đột biến gen ngẫu nhiên

cause the organisms carrying them

khiến cho sinh vật mang chúng

to behave or develop in different ways.

cư xử hoặc phát triển khác đi.

Some of those ways result in more copies

Một số trong những cách đó dẫn đến việc càng có thêm bản sao

of the mutated gene being passed on,

của đột biến gen được truyền lại,

and so forth.

và cứ như thế.

Nor is there any predetermined plan

Cũng không có bất kỳ kế hoạch định trước nào

progressing towards an ideal form.

phát triển hướng tới một hình thức lý tưởng.

It's not ideal for the human eye to have a blind spot

Không phải là lý tưởng cho mắt người khi có một điểm mù

where the optic nerve exits the retina,

nơi các dây thần kinh thị giác thoát khỏi võng mạc,

but that's how it developed,

nhưng đó là cách nó phát triển,

starting from a simple photoreceptor cell.

bắt đầu từ một tế bào nhận sáng đơn giản.

In retrospect, it would have been

Nhìn lại, nó sẽ có

much more advantageous for humans to crave

nhiều thuận lợi hơn nữa trong việc con người phát cuồng lên vì

nutrients and vitamins

dưỡng chất và vitamin

rather than just calories.

thay vì chỉ duy nhất calo.

But over the millenia,

Nhưng trong hằng ngàn năm qua,

during which our ancestors evolved,

tổ tiên của chúng ta đã tiến hoá,

năng lượng đã trở nên khan hiếm,

calories were scarce,

and there was nothing to anticipate

và không có gì để dự đoán rằng

điều này sau đó sẽ thay đổi một cách quá nhanh chóng.

that this would later change so quickly.

So, evolution proceeds blindly,

Vì vậy, sự tiến hóa thực hiện một cách mù quáng,

step

từng bước

by step

từng bước

by step,

từng bước,

creating all of the diversity we see in the natural world.

tạo ra tất cả sự đa dạng mà chúng ta nhìn thấy trong thế giới tự nhiên.