Myths and misconceptions about evolution - Alex Gendler

Tłumaczenie: Sylwia Gliniewicz Korekta: Rysia Wand

Myths and misconceptions about evolution.

Mity i stereotypy na temat ewolucji.

Let's talk about evolution.

Porozmawiajmy o ewolucji.

You've probably heard

Wiadomo, że niektórzy

that some people consider it controversial,

uważają ją za kontrowersyjną,

even though most scientists don't.

ale nie większość naukowców.

But even if you aren't one of those people

Nawet jeśli nie jesteś jednym z nich

and you think you have a pretty good understanding of evolution,

i wydaje ci się, że rozumiesz ewolucję,

chances are you still believe some things about it

prawdopodobnie nie wszystko, co wiesz,

jest prawdą.

that aren't entirely right,

things like,

Przykładowo,

"Evolution is organisms adapting to their environment."

"ewolucja to przystosowanie organizmów do środowiska".

This was an earlier,

To dawna,

now discredited,

obecnie nieaktualna,

theory of evolution.

teoria ewolucji.

Almost 60 years before Darwin published his book,

Prawie 60 lat przed publikacją Darwina,

Jean-Baptiste Lamarck proposed

Jean-Baptiste Lamarck uznał,

that creatures evolve by developing

że organizmy ewoluują poprzez rozwój

certain traits over their lifetimes

pewnych cech

and then passing those on to their offspring.

i przekazywanie ich potomstwu.

For example, he thought

Na przykład,

that because giraffes spent their lives

żyrafy przez całe życie

stretching to reach leaves on higher branches,

dosięgają wysokich gałęzi,

their children would be born with longer necks.

dlatego ich potomstwo będzie mieć długą szyję.

But we know now that's not how genetic inheritance works.

Nie tak działa genetyka.

In fact, individual organisms don't evolve at all.

Pojedyncze organizmy nie ewoluują.

Instead, random genetic mutations cause

Dzięki przypadkowym mutacją genetycznym

some giraffes to be born with longer necks,

niektóre żyrafy mają dłuższe szyje,

and that gives them a better chance to survive

co zwiększa szansę przetrwania

than the ones who weren't so lucky,

w porównaniu z innymi.

which brings us to

Następnym mitem jest

"survival of the fittest".

"przetrwanie najmocniejszych".

This makes it sound like evolution always favors

Tak jakby ewolucja faworyzowała

the biggest,

największe,

strongest,

najsilniejsze,

or fastest creatures,

czy najszybsze stworzenia,

which is not really the case.

co nie jest prawdą.

For one thing, evolutionary fitness is just a matter

Najlepszą adaptacją

of how well-suited they are to their current environment.

jest przystosowanie do danego środowiska.

If all the tall trees suddenly died out

Jeśli wysokie drzewa znikną

and only short grass was left,

i zostanie trawa,

all those long-necked giraffes

to żyrafy o długich szyjach

would be at a disadvantage.

stracą przewagę.

Secondly, survival is not how evolution occurs,

Cechą ewolucji nie jest przetrwanie,

reproduction is.

tylko reprodukcja.

And the world if full of creatures

Świat jest pełen stworzeń

like the male anglerfish,

takich jak samiec żabnicy,

which is so small and ill-suited for survival at birth

malutkich i nieprzystosowanych,

that it has to quickly find a mate before it dies.

które muszą szybko rozmnożyć się nim zginą.

But at least we can say

Pozornie,

that if an organism dies without reproducing,

jeśli organizm umiera bezpotomnie,

it's evolutionarily useless, right?

to jest ewolucyjne zbędny.

Wrong!

To nie prawda.

Remember, natural selection happens

Naturalna selekcja nie występuje

not at the organism level,

na poziomie organizmów,

but at the genetic level,

ale genów,

and the same gene that exists in one organism

dlatego geny danego organizmu,

will also exist in its relatives.

występują u krewnych.

So, a gene that makes an animal altruistically sacrifice itself

Zwierzęta poświęcają siebie

to help the survival and future reproduction

dla przetrwania i reprodukcji

of its siblings or cousins,

braci, sióstr czy kuzynów.

can become more widespread

Ich geny

than one that is solely concerned with self-preservation.

rozprzestrzeniają się szerzej.

Anything that lets more copies of the gene

Więcej kopii genów

pass on to the next generation

przekazywanych pokoleniom

will serve its purpose,

służy temu celowi,

except

za wyjątkiem

evolutionary purpose.

ewolucji.

One of the most difficult things to keep in mind about evolution

W przypadku ewolucji najtrudniej zrozumieć

is that when we say things like,

zrozumieć, że stwierdzenia jak:

"Genes want to make more copies of themselves,"

"geny chcą mieć jak najwięcej kopii"

or even,

albo

"natural selection,"

"naturalna selekcja"

we're actually using metaphors.

to metafory.

A gene doesn't want anything,

Geny nie chcą niczego,

and there's no outside mechanism

nie ma zewnętrznego mechanizmu,

that selects which genes are best to preserve.

wybierającego najlepsze geny.

All that happens is that random genetic mutations

To przypadkowe mutacje sprawiają,

cause the organisms carrying them

że organizmy zachowują się

to behave or develop in different ways.

i rozwijają w określony sposób.

Some of those ways result in more copies

Niektóre zwiększają ilość kopii

of the mutated gene being passed on,

zmutowanego genu

and so forth.

przekazywanego dalej.

Nor is there any predetermined plan

Nie ma określonego planu

progressing towards an ideal form.

idealnej formy.

It's not ideal for the human eye to have a blind spot

Plamka ślepa nie jest potrzebna tam,

where the optic nerve exits the retina,

gdzie nerw optyczny opuszcza gałkę oczną,

but that's how it developed,

ale tak wyewoluowała,

starting from a simple photoreceptor cell.

zaczynając jako fotoreceptor.

In retrospect, it would have been

Z perspektywy czasu byłoby lepiej,

much more advantageous for humans to crave

gdybyśmy odczuwali potrzebę

nutrients and vitamins

składników odżywczych i witamin,

rather than just calories.

a nie tylko kalorii.

But over the millenia,

Jednak poprzez tysiąclecia

during which our ancestors evolved,

ewolucji naszych przodków

kalorii było mało

calories were scarce,

and there was nothing to anticipate

i nic nie zapowiadało

szybkiej zmiany.

that this would later change so quickly.

So, evolution proceeds blindly,

Ewolucja działa ślepo,

step

podążając

by step

krok

by step,

po kroku

creating all of the diversity we see in the natural world.

w stronę bioróżnorodności.