How did feathers evolve? - Carl Zimmer

730,150 views ・ 2013-05-02

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar
0
0
7000
Çeviri: Gülce Dilay Erdem Gözden geçirme: Nevaz Mescioğlu
00:13
Feathers are some of the most remarkable things
1
13877
2313
Tüyler bir hayvan tarafından yapılan
00:16
ever made by an animal.
2
16190
1922
en olağanüstü şeylerden biri.
00:18
They are gorgeous in their complexity,
3
18112
2310
Karmaşıklıkları içinde görkemli,
00:20
delicate in their construction,
4
20422
1939
yapılarında hassas
00:22
and yet strong enough to hold a bird
5
22361
1950
ama yine de bir kuşu yüzlerce metre
00:24
thousands of feet in the air.
6
24311
2046
havada tutacak kadar güçlüler.
00:26
Like all things in nature,
7
26357
1583
Doğadaki diğer her şey gibi
00:27
feathers evolved over millions of years
8
27940
2622
tüyler de milyonlarca yılda
00:30
into their modern form.
9
30562
2048
bugünkü hâline evrimleşti.
00:32
It could be hard to imagine
10
32610
1873
Bunun nasıl gerçekleştiğini
00:34
how this could have happened.
11
34483
2126
hayal etmek zor olabilir.
00:36
After all, what did the intermediate forms look like?
12
36609
2879
Sonuç olarak, ara formlar neye benziyordu?
00:39
What good is half a wing,
13
39488
1376
Yarım tüylerle süslenmiş
00:40
festooned with half-feathers?
14
40864
2408
yarım bir kuş kanadının yararı nedir ki?
00:43
Thanks to science,
15
43272
1141
Bilim sayesinde
00:44
we now know that birds are living dinosaurs.
16
44413
3327
artık kuşların yaşayan dinozorlar olduğunu biliyoruz.
00:47
You can see the kinship in their skeletons.
17
47740
3003
Bu akrabalıklarını iskeletlerinde görebilirsiniz.
00:50
Certain dinosaurs share some anatomical details with birds
18
50743
3630
Bazı dinozorlar, kuşlarla lades kemiği gibi
00:54
found in no other animals, such as wish bones.
19
54373
3417
diğer hayvanlarda bulunmayan anatomik detaylar paylaşırlar.
00:57
And in the late 1990s,
20
57790
1543
1990'ların sonunda
00:59
paleontologists started digging up
21
59333
1383
paleontologlar bu fikri destekleyen
01:00
some compelling support for that idea:
22
60716
2630
ikna edici kanıtlar bulmaya başladılar:
01:03
dinosaurs with bits of feathers
23
63346
1620
vücutlarında hâlâ tüy bulunan dinozorlar.
01:04
still preserved on their bodies.
24
64966
2085
01:07
Since then, scientists have found
25
67051
1419
O zamandan beri,
01:08
dozens of species of dinosaurs
26
68470
1959
bilim insanları tüylerle kaplı
01:10
with remnants of feathers.
27
70429
1879
düzinelerce dinozor türü buldular.
01:12
Some were as small as pigeons,
28
72308
2041
Bazıları güvercinler kadar küçüktü,
01:14
and some were the size of a school bus.
29
74349
2712
bazıları ise okul servisi büyüklüğündeydi.
01:17
If you look at how they are related on a family tree,
30
77061
2801
Bir soy ağacında nasıl ilişkili olduğuna bakarsak
01:19
the evolution of feathers
31
79862
1132
tüylerin evrimi
01:20
doesn't seem quite so impossible.
32
80994
2339
aslında o kadar da imkânsız gözükmüyor.
01:23
The most distant feathered relatives of birds
33
83333
2006
Kuşların en uzak tüylü akrabalarının
01:25
had straight feathers that looked like wires.
34
85339
3193
tellere benzeyen düz tüyleri vardı.
01:28
Then these wires split apart,
35
88532
1888
Daha sonra, bu teller
01:30
producing simple branches.
36
90420
1659
basit dallar oluşturarak ayrıldı.
01:32
In many dinosaur lineages,
37
92079
1339
Çoğu dinozor soyunda
01:33
these simple feathers evolved
38
93418
1627
bu basit tüyler
01:35
into more intricate ones,
39
95045
1625
bugünkü kuşlarda gördüğümüz
01:36
including some that we see today on birds.
40
96670
2482
daha karışık formlara evrimleşti.
01:39
At the same time,
41
99152
872
Aynı zamanda,
01:40
the feathers spread across the bodies of dinosaurs,
42
100024
2649
tüyler dinozorların vücutlarına yayılarak
01:42
turning from sparse patches of fuzz
43
102673
2586
seyrek tüy parçalarından
01:45
into dense plumage,
44
105259
1959
bacaklarına kadar uzanan
01:47
which even extended down to their legs.
45
107218
2253
yoğun tüylere dönüştü
01:49
A few fossils even preserved some of the molecules
46
109471
2749
Birkaç fosil, tüylere rengini veren
01:52
that give feathers color.
47
112220
1622
bazı molekülleri bile korumuş.
01:53
They reveal a beautiful range of colors:
48
113842
2308
Çok güzel bir renk yelpazesi ortaya koyuyorlar:
01:56
glossy, dark plumage, reminiscent of crows,
49
116150
3705
kargaları andıran parlak, koyu renkli tüyler,
01:59
alternating strips of black and white,
50
119855
2650
siyah ve beyaz şeritler
02:02
or splashes of bright red.
51
122505
2737
veya parlak kırmızı benekler.
02:05
Some dinosaurs had high crests on their heads,
52
125242
2761
Bazı dinozorların başlarında yüksek hotozları;
02:08
and others had long, dramatic tail feathers.
53
128003
3068
diğerlerinde ise uzun, etkileyici kuyruk tüyleri vardı.
02:11
Now, none of these dinosaurs
54
131071
1548
Bu dinozorların hiçbiri
02:12
could use their feathers to fly -
55
132619
1999
tüylerini, uçmak için kullanamazdı --
02:14
their arms were too short
56
134618
1094
kolları çok kısaydı
02:15
and the rest of their bodies were far too heavy.
57
135712
2086
ve vücutlarının geri kalanıysa çok ağırdı.
02:17
But, birds don't just use feathers to fly.
58
137798
3273
Fakat kuşlar kanatlarını sadece uçmak için kullanmıyorlar.
02:21
A woodcock uses feathers to blend in perfectly
59
141071
2689
Çulluk, tüylerini ormanla mükemmel bir şekilde
02:23
with its forest backdrop.
60
143760
1551
kamuflaj sağlamak için kullanıyor.
02:25
An ostrich stretches its wings over its nest
61
145311
2247
Deve kuşu, kanatlarını yavrularına gölge yapmak için kullanıyor.
02:27
to shade its young.
62
147558
1469
02:29
A peacock displays its magnificent tail feathers
63
149027
2707
Tavus kuşu dişi tavus kuşunu etkilemek için
02:31
to attract peahens.
64
151734
1418
görkemli kanatlarını sergiliyor.
02:33
Feathers could have served these functions
65
153152
1496
Tüyler, dinozorlar için de
02:34
for dinosaurs too.
66
154648
1610
bu işlevleri sağlamış olabilir.
02:36
Exactly how feathered dinosaurs took flight
67
156258
2369
Tüylü dinozorların tam olarak nasıl uçtuğu
02:38
is still a bit of a mystery.
68
158627
1827
hâlâ bir gizem.
02:40
But if a small-feathered dinosaur flapped
69
160454
2084
Fakat küçük tüylü bir dinozor
02:42
its arms as it ran up an incline,
70
162538
2534
eğimli bir yüzeyde koşarken kanat çırptığında
02:45
its feathers would have provided extra lift
71
165072
1995
tüyler, daha hızlı koşması için
ekstra kaldırma kuvveti sağlamış olabilir.
02:47
to help it run faster.
72
167067
1720
02:48
This accident of physics might have led
73
168787
2387
Bu fizik hatası,
02:51
to the evolution of longer dinosaur arms,
74
171174
2445
daha uzun dinozor kollarının evrimleşmesine,
02:53
which would let them run faster
75
173619
1757
bu da onların daha hızlı koşmasını
02:55
and even leap short distances through the air.
76
175376
2916
ve hatta havada kısa mesafeler sıçramasını sağlamış olabilir.
02:58
Eventually, their arms stretched out into wings.
77
178292
3415
En sonunda, kolları kanatlara uzadı.
03:01
Only then, perhaps 50 million years
78
181707
2419
Ancak o zaman, tel gibi tüylerinin evrimleşmesinden
03:04
after the first wiry feathers evolved,
79
184126
2838
belki de 50 milyon yıl sonra,
03:06
did feathers lift those dinosaurs into the sky.
80
186964
3752
tüyler bu dinozorları gökyüzüne doğru kaldırdı.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7