How did feathers evolve? - Carl Zimmer

Lông vũ đã phát triển như thế nào? - Carl Zimmer

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Nhu PHAM Reviewer: Vu-An Phan

Feathers are some of the most remarkable things

Lông vũ là một số trong những thứ đáng chú ý nhất

ever made by an animal.

ở động vật.

They are gorgeous in their complexity,

Chúng tuyệt đẹp trong sự phức tạp,

delicate in their construction,

tinh tế trong cấu trúc xây dựng,

and yet strong enough to hold a bird

và đủ mạnh để giữ một con chim

thousands of feet in the air.

lơ lửng hàng ngàn feet trên không trung.

Like all things in nature,

Giống như tất cả mọi thứ trong tự nhiên,

feathers evolved over millions of years

lông đã phát triển qua hàng triệu năm

into their modern form.

để có được hình thức hiện đại ngày hôm nay.

It could be hard to imagine

Khó thể tưởng tượng ra

how this could have happened.

điều này đã xảy ra như thế nào.

After all, what did the intermediate forms look like?

Sau hết tất cả, các dạng thức trung gian của nó trông giống cái gì nhì?

What good is half a wing,

Điều tốt là một nửa một cánh,

festooned with half-feathers?

được trang trí bằng các nửa sợi lông ư?

Thanks to science,

Nhờ khoa học,

we now know that birds are living dinosaurs.

chúng ta giờ đây biết rằng chim là loài khủng long còn sống.

You can see the kinship in their skeletons.

Bạn có thể thấy mối quan hệ trong bộ xương của chúng.

Certain dinosaurs share some anatomical details with birds

Một vài loài khủng long có một số chi tiết giải phẫu giống với chim chóc

found in no other animals, such as wish bones.

mà không có ở các động vật khác, như chạc xương đòn chẳng hạn .

And in the late 1990s,

Và ở cuối thập niên 1990,

paleontologists started digging up

các nhà khảo cổ đã bắt đầu đào được

some compelling support for that idea:

một số bằng chứng hấp dẫn cho thấy ý tưởng:

dinosaurs with bits of feathers

khủng long với một ít lông

still preserved on their bodies.

vẫn còn được bảo tồn trên cơ thể.

Since then, scientists have found

Kể từ đó, các nhà khoa học đã tìm thấy

dozens of species of dinosaurs

hàng chục loài khủng long

with remnants of feathers.

với tàn tích của lông.

Some were as small as pigeons,

Một số nhỏ như là chim bồ câu,

and some were the size of a school bus.

và một số có kích thước của một chiếc xe buýt.

If you look at how they are related on a family tree,

Nếu bạn nhìn vào mối liên quan của chúng trên cây phả hệ,

the evolution of feathers

sự phát triển của lông

doesn't seem quite so impossible.

cũng có vẻ là có thể.

The most distant feathered relatives of birds

Các họ hàng lông vũ xa nhất của chim

had straight feathers that looked like wires.

có lông thẳng trông giống như dây cứng vậy.

Then these wires split apart,

Sau đó các dây này tách rời nhau ra,

producing simple branches.

tạo thành các nhánh đơn giản.

In many dinosaur lineages,

Trong nhiều dòng dõi khủng long,

these simple feathers evolved

những kiểu lông đơn giản này phát triển

into more intricate ones,

thành những dạng phức tạp hơn,

including some that we see today on birds.

bao gồm cả một số dạng mà chúng ta thấy ngày nay ở chim.

At the same time,

Cùng lúc đó,

the feathers spread across the bodies of dinosaurs,

lông vũ lan tràn ra toàn bộ cơ thể của khủng long,

turning from sparse patches of fuzz

chuyển từ những mảng thưa thớt của lông tơ

into dense plumage,

thành một bộ lông dày đặc,

which even extended down to their legs.

mà thậm chí kéo dài xuống chân của chúng.

A few fossils even preserved some of the molecules

Một số hóa thạch thậm chí bảo tồn một số các phân tử

that give feathers color.

tạo màu cho lông.

They reveal a beautiful range of colors:

Chúng tiết lộ một loạt các màu sắc đẹp đẽ:

glossy, dark plumage, reminiscent of crows,

sáng bóng, sậm tối , gợi nhớ đến lũ quạ,

alternating strips of black and white,

hay xen kẽ các dải đen và trắng,

or splashes of bright red.

hoặc có những vệt màu đỏ tươi.

Some dinosaurs had high crests on their heads,

Một số loài khủng long có mào trên đầu,

and others had long, dramatic tail feathers.

và những loài khác có lông đuôi dài, đầy kịch tính.

Now, none of these dinosaurs

Bây giờ, không loài nào trong số chúng

could use their feathers to fly -

có thể sử dụng lông để bay cả-

their arms were too short

cánh tay của chúng quá ngắn

and the rest of their bodies were far too heavy.

và phần còn lại của cơ thể lại quá nặng.

But, birds don't just use feathers to fly.

Tuy nhiên, loài chim không chỉ sử dụng lông để bay.

A woodcock uses feathers to blend in perfectly

Một con chim mo nhát sử dụng lông để pha trộn một cách hoàn hảo

with its forest backdrop.

với bối cảnh xung quanh.

An ostrich stretches its wings over its nest

Đà điểu trải cánh phía trên tổ

to shade its young.

để che mát cho lũ con của mình.

A peacock displays its magnificent tail feathers

Công thì khoe bộ lông đuôi tráng lệ của mình

to attract peahens.

để thu hút con cái.

Feathers could have served these functions

Lông có thể đã từng phục vụ các chức năng này

for dinosaurs too.

cho loài khủng long.

Exactly how feathered dinosaurs took flight

Việc khủng long có lông đã bắt đầu cất cánh như thế nào

is still a bit of a mystery.

vẫn còn là một chút bí ẩn

But if a small-feathered dinosaur flapped

Nhưng nếu một con khủng long có lông nhỏ

its arms as it ran up an incline,

vỗ cánh trên đoạn đường lên dốc,

its feathers would have provided extra lift

lông của nó có lẽ đã phụ thêm vào một ít lực nâng

to help it run faster.

để giúp nó chạy nhanh hơn.

This accident of physics might have led

Tai nạn vật lý này có thể đã dẫn lối

to the evolution of longer dinosaur arms,

cho sự tiến hóa của các cánh tay dài hơn ở loài khủng long

which would let them run faster

mà sẽ cho phép chúng chạy nhanh hơn

and even leap short distances through the air.

và thậm chí thực hiện các cú nhảy vọt cự li ngắn trên không trung

Eventually, their arms stretched out into wings.

Cuối cùng, cánh tay của chúng bị kéo dài thành cánh.

Only then, perhaps 50 million years

Chỉ sau đó, có lẽ 50 triệu năm

after the first wiry feathers evolved,

sau khi những sợi lông dẻo dai đầu tiên được phát triển,

did feathers lift those dinosaurs into the sky.

lông đã nâng những con khủng long này bay vào bầu trời.