The secret student resistance to Hitler - Iseult Gillespie

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Berna Partal

In 1943 Allied aircraft swooped over Nazi Germany,

1943'de müteffik uçakları Nazi Almanya'sı üzerinde uçuyor,

raining tens of thousands of leaflets on people below.

on binlerce broşür aşağıdaki insanların üzerine yağıyordu.

Written by anonymous Germans, the leaflets urged readers to renounce Hitler,

Kimliği belirsiz Almanlar tarafından yazılan broşürler

okuyucuları Hitler'i bırakmamak, gelecek için şiddetle savaşmak

to fight furiously for the future— and to never give up hope.

ve umutlarını kaybetmemeleri için teşvik ediyordu.

Their call to action rippled through homes and businesses—

Eylem çağrıları, evlere ve işletmelere yayıldı—

and news of their message even reached concentration camps and prisons.

mesajlarının haberleri toplama kamplarına ve hapishanelere bile ulaştı.

It was only after the war had ended that the authors’ identities, stories,

Savaş sona erdikten sonra ancak

yazarların kimlikleri, hikayeleri ve trajik kaderleri gün yüzüne çıktı.

and tragic fate would come to light.

When Hitler seized power 10 years earlier,

10 yıl önce Hitler gücü ele geçirdiğinde

Hans and Sophie Scholl were teenagers in the town of Forchtenberg.

Hans ve Sophie Scholl, Forchtenberg kasabasında yaşayan gençlerdi.

At that time, fear, propaganda, and surveillance

O sıralarda korku, propaganda ve denetim

kept all aspects of life for the Scholl family and millions of other Germans

Scholl ailesi ve diğer milyonlarca Alman için

hayatın tüm alanlarını Nazi kontrolü altına aldı.

under Nazi control.

The government specifically targeted young people,

Hükümet özellikle genç kişileri hedef aldı,

setting up institutions to regulate their behavior and police their thoughts.

davranışlarını düzene sokmak

ve düşüncelerini denetlemek için kurumlar kurdu.

As teenagers, Hans was a member of the Hitler Youth

Gençler olarak, Hans Hitler Gençliği'nin bir üyesiydi

and Sophie joined The League of German Girls.

ve Sophie de Alman Kız Birliği'ne katılmıştı.

Hans rose through the ranks

Hans rütbe aldı

and oversaw the training and indoctrination of other young people.

ve diğer genç kişilerin eğitimini ve beyinlerinin yıkanışını denetledi.

In 1936, he was chosen to carry the flag at a national rally.

1936'da ulusal bir mitingde bayrağı taşıması için seçildi.

But when he witnessed the zeal of Nazi rhetoric,

Ancak Nazi hitabetinin hararetine şahit olunca

he began to question it for the first time.

ilk kez sorgulamaya başladı.

Meanwhile, Sophie was also starting to doubt the information she was being fed.

Bu sırada, Sophie de ona sunulan bilgilerden şüphe etmeye başlamıştı.

Their parents Robert and Magdalena,

Çocuklarını Nazi ideolojisine kaybetmekten korkan ebeveynleri Robert ve Magdalena,

who had feared they were losing their children to Nazi ideology,

encouraged these misgivings.

bu şüpheleri destekledi.

At home, Robert and Magdalena listened to foreign radio stations

Evde Robert ve Magdalena, hükümetin başta desteklemediği

that the government first discouraged and later banned.

ve daha sonrasında da yasakladığı yabancı radyo istasyonlarını dinliyordu.

While the government churned out national broadcasts which denied Nazi atrocities,

Hükümet, Nazi zulmünü inkar eden ulusal radyo yayınlarını kurarken

the Scholls learned shocking truths.

Scholl ailesi şok edici gerçekleri öğreniyordu

And yet, they were still subject to the rules of life in Hitler’s Germany.

ve yine de hala Hitler Almanya'sındaki hayatın kurallarına bağlıydılar.

After the outbreak of war,

Savaş çıktıktan sonra

Sophie reluctantly worked for the national effort,

Sophie, ulusal güç için istemeyerek çalıştı

and Hans had to take on army duties while attending medical school in Munich.

ve Hans, Münih'de tıp fakültesine giderken ordu görevlerini üstlenmek zorunda kaldı.

That was where Hans met Christoph Probst, Willi Graf and Alexander Schmorell.

Hans, orada Christoph Probst, Willi Graf ve Alexander Schmorell ile tanıştı.

Day by day, each grew more sickened by Nazi ideology.

Her geçen gün, her biri Nazi ideolojisinden daha fazla tiksiniyordu.

They longed to share their views.

Düşüncelerini paylaşmak için can atıyorlardı.

But how could they spread them, when it was impossible to know who to trust?

Ancak kime güveneceğini bilmek imkansızken düşüncelerini nasıl yayabilirlerdi ki?

And so, the friends decided to rebel anonymously.

Bu yüzden arkadaşlar anonim olarak karşı gelmeye karar verdiler.

They pooled their money and bought printing materials.

Paralarını birleştirdiler ve baskı malzemeleri satın aldılar.

An acquaintance let them use a cellar under his studio.

Bir tanıdıkları stüdyosundaki bodrum katını kullanmalarına izin verdi.

In secret, they began drafting their message.

Gizlice mesajlarını tasarlamaya başladılar.

In June 1942, mysterious anti-Nazi leaflets began appearing all over Munich.

1942 Haziran'ında, gizemli Nazi karşıtı broşürler tüm Münih'te görünmeye başladı.

They were signed: the White Rose.

Şöyle imzalanmışlardı: Beyaz Gül

The first leaflet denounced Hitler

İlk broşür, Hitler'i suçluyor

and called for Germans to sabotage the war effort:

ve Almanları savaş çabasını sabote etmek için çağırıyordu.

“Adopt passive resistance…

"Pasif direnişi benimseyin...

block the functioning of this atheistic war machine before it is too late,

Çok geç olmadan bu ateist savaş makinesinin işleyişini engelleyin,

before the last city is a heap of rubble…

son şehir moloz yığınına dönüşmeden...

before the last youth of our nation bleeds to death...

ulusumuzun son gençleri kan kaybından ölmeden...

Don’t forget that each people gets the government it deserves!”

Her kişinin hak ettiği hükümeti aldığını unutmayın!"

At a time when a sarcastic remark could constitute treason,

İğneli bir sözün ihanet teşkil ettiği bir zamanda

this language was unprecedented.

bu dilin eşi benzeri görülmemişti.

It was written mostly by Hans Scholl.

Çoğunlukla Hans Scholl tarafından yazılmıştı.

In 1942, Sophie came to Munich knowing nothing of her brother’s activities.

1942'de Sophie erkek kardeşinin eylemlerinden bihaber Münih'e geldi.

She soon encountered the leaflets at school.

Kısa bir süre içinde okulda broşürlerle karşılaştı.

But it was not until she discovered evidence in Han’s room

Ancak Hans'ın odasında delil bulasıya kadar

that she realized who’d written them.

onları kimin yazdığını fark etmemişti.

Her shock soon gave way to resolve: she wanted in.

Yaşadığı şok kısa bir süre içinde yerini azime bıraktı: O da katılmak istiyordu.

For both siblings, it was time to escalate the fury that had been brewing for years.

Her iki kardeş için de yıllardır kaynayan öfkenin kızışma zamanı gelmişti.

From June 1942 to February 1943, the group worked feverishly.

1942 Haziran'ından 1943 Şubat'ına kadar ekip hararetle çalıştı.

While the Gestapo searched for leads,

Gestapo öncüleri ararken

the White Rose were constantly on guard.

Beyaz Gül daima tetikteydi.

The war raged on. Regulations tightened, and Munich suffered air raids.

Savaş devam etti. Düzenlemeler sıklaştı ve Münih hava saldırılarına uğradı.

But the White Rose ventured deeper into conspiracy.

Ancak Beyaz Gül daha fazla komplo düzenlemeyi göze aldı.

They graffitied buildings and braved trains swarming with Gestapo.

Binalara grafiti yaptılar ve Gestapo'yla kaynayan trenlere göğüs gerdiler.

In the winter of 1942,

1942 kışında

Hans made a treacherous journey to the Czechoslovakian border

Hans, Nazi karşıtı isyancılarla tanışmak için

Çekoslovakya sınırına tehlikeli bir yolculuk yaptı.

to meet anti-Nazi rebels.

On February 18, 1943,

18 Şubat 1943'te

Sophie and Hans brought a suitcase of leaflets to their university.

Sophie ve Hans broşürlerle dolu bir çantayı üniversitelerine getirdiler.

A custodian noticed what they were doing and reported them to the Gestapo.

Bekçi ne yaptıklarını fark etti ve Gestapo'ya haber verdi.

Both calmly denied any involvement—

Her ikisi de herhangi bir ilişkiyi inkar etti—

until the police gathered all the leaflets and placed them back in the empty case,

ta ki polis tüm broşürleri toplayıp

onları kusursuz bir biçimde yerleşen boş çantaya geri koyasaya kadar.

where they fit perfectly.

When Hans and Sophie confessed,

Hans ve Sophie itiraf ettiğinde

they were immediately led to court and sentenced to death by guillotine.

derhal mahkemeye gönderilmişler ve giyotinle idama mahkum edilmişlerdi.

Despite a grueling interrogation, the two refused to betray their co-conspirators.

İşkenceli bir sorguya rağmen ikisi de suç ortaklarına ihanet etmeyi reddetti.

Before her execution, Sophie declared her fury at the state of her country.

İdamından önce Sophie ülkesinin durumuna olan öfkesini açıkladı.

But she also spoke to a more hopeful future:

Ama aynı zamanda daha umut verici bir gelecek hakkında da konuştu:

“How can we expect righteousness to prevail when there is hardly anyone

"Haklı bir dava için kendini feda etmeye hazır biri hemen hemen hiç yokken

willing to give himself up individually to a righteous cause?

egemen olmak için nasıl doğruluk umabiliriz?

Such a fine, sunny day, and I have to go,

Ne kadar da güzel, güneşli bir gün ve ben gitmek zorundayım

but what does my death matter, if through us,

ama eğer binlerce insan bizim sayemizde uyanır ve eyleme geçerse

thousands of people are awakened and stirred to action?”

benim ölümümün ne önemi var?"