How to get a word added to the dictionary - Ilan Stavans

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

“Dictionary:” noun, “a malevolent literary device

“Sözlük:” bir isim, “bir dilin büyümesini zorlaştırmak

for cramping the growth of a language and making it hard and inelastic.”

ve onu sert ve esnemez yapmak için oluşturulmuş kötü niyetli bir edebi araç.”

“Lexicographer:” noun, “a writer of dictionaries; a harmless drudge.”

“Sözlükbilimci:” bir isim, “sözlük yazan kişi; zararsız bir köle.”

While the concept of a dictionary dates back to ancient civilizations,

Sözlük kavramı eski uygarlıklara kadar uzanırken

the first English dictionary was published by Robert Cawdrey in 1604.

ilk İngilizce sözlük 1604′te Robert Cawdrey tarafından yayınlandı.

In the centuries that followed,

Sonraki yüzyıllarda,

many more dictionaries were written by individual authors

neyin dahil edileceğini veya edilmeyeceğini seçen

who chose what to include or exclude.

bireysel yazarlar tarafından çok daha fazla sözlük yazıldı.

They not only defined words, they openly showcased their creators’ opinions—

Ambrose Bierce’in “sözlük” ve Samuel Johnson’ın “sözlükbilimci”

like Ambrose Bierce’s definition of “dictionary”

tanımı gibi yalnızca kelimeleri tanımlamakla kalmadılar,

and Samuel Johnson’s definition of “lexicographer.”

yaratıcıların fikirlerini açıkça sergilediler.

After their authors deaths, many of these dictionaries quickly became outdated.

Yazarlarının ölümünden sonra, bu sözlüklerin modası hızla geçti.

But one 19th century dictionary had a different fate.

Fakat 19. yüzyıl sözlüklerinden birinin daha farklı bir kaderi vardı.

In 1828, American lawyer and author Noah Webster published

1828′de Amerikalı avukat ve yazar Noah Webster,

“An American Dictionary of the English Language” with a lofty goal:

“İngiliz Dili Amerikan Sözlüğü“nü büyük bir hedefle yayımladı.

to give the United States its own version of the English language.

Amacı Amerika Birleşik Devletleri’ne kendi İngilizce versiyonunu vermekti.

He believed that as a new nation,

Birleşik Devletler’in yeni bir ulus olarak

the United States needed its own distinct version of English

Britanya’dan bağımsızlığını ilan etmesi için

to assert its independence from Britain.

kendi İngilizce versiyonuna ihtiyaç duyduğuna inanıyordu.

In his dictionary, Webster sought to describe and officialize

Kendi sözlüğünde Webster, Amerikalıların konuşma şeklini tanımlamaya

the way Americans spoke.

ve resmileştirmeye çalıştı.

Most dictionaries in Webster’s time were prescriptive:

Webster’ın dönemindeki çoğu sözlük kuralcıydı,

they dictated how words should be used,

insanların günlük yaşamda dili fiilen

rather than documenting the way people actually used language in daily life.

nasıl kullandıklarını belgelemek yerine kelimelerin kullanım şeklini yazdılar.

When Webster broke this convention and included slang words in his dictionary,

Webster bu sözleşmeyi bozup sözlüğüne argo kelimeler eklediğinde

critics accused him of polluting the English language.

eleştirmenler onu İngilizceyi kirletmekle suçladı.

But he argued that these words captured local variations of language—

Ancak bu kelimelerin yerel dil çeşitlerini yakaladığını-

a vital part of what made American English unique.

Amerikan İngilizcesini eşsiz kılan şeyin hayati bir parçası olduğunu savundu.

He also believed spelling rules were unnecessarily complex,

Ayrıca imla kurallarının gereksiz yere karmaşık olduğuna

and that we should write the way we speak as much as possible.

ve mümkün olduğunca konuşma şeklimizde yazmamız gerektiğine inanıyordu.

Still, Webster’s own opinions influenced the words he included

Yine de Webster’ın kendi fikirleri, sözlüğüne eklediği kelimeleri

and the way he defined them.

ve onları tanımlama şeklini etkiledi.

He excluded slang words from Black communities

Argo kelimeleri uygun bulmadığı için

because he didn’t consider them proper.

Siyahi topluluklarda dahil etmedi.

And when he defined “woman,”

“Kadın”ı tanımladığında

he added that “women are soft, mild, pitiful, and flexible.”

“kadınların yumuşak, zarif, acınası ve uysal olduğunu” ekledi.

By the time of his death, Noah Webster was a household name.

Öldüğünde ise Noah Webster ev halkına ait bir isimdi.

Seeing a lucrative business opportunity,

Kazançlı bir iş fırsatı gören

brothers George and Charles Merriam bought the rights to Webster’s Dictionary.

George ve Charles Merriam kardeşler Webster’s Dictionary haklarını satın aldı.

Together with Webster’s son-in-law, the Merriams made a new, revised edition.

Webster’ın damadı ile birlikte Merriams yeni, gözden geçirilmiş bir baskı yaptı.

It was the beginning of the Merriam-Webster Dictionary.

Merriam-Webster Sözlüğünün başlangıcıydı.

Today, the Merriam-Webster Dictionary begins to address

Bugün, Merriam-Webster Sözlüğü Webster’ın hedefindeki

a contradiction in Webster’s goal:

bir çelişkiyi ele alıyor:

he wanted to represent an entire nation,

bütün bir ulusu temsil etmek istiyordu,

but he based his work on just one person’s opinion: his own.

ama çalışması tek bir kişinin fikrine dayanıyordu, yani kendi fikrine.

Since Webster’s death, each new edition of the dictionary has been curated

Webster’ın ölümünden bu yana, sözlüğün her yeni baskısı,

by a group of language experts rather than by a single authority.

tek bir otorite yerine bir grup dil uzmanı tarafından düzenlendi.

The current criteria for including a word in the dictionary

Sözlüğe bir kelime eklemek için mevcut kriterler,

are that it has “widespread, sustained, and meaningful use.”

“yaygın, uzun süreli ve anlamlı kullanıma” sahip olması.

This clearly includes profanities,

Bu açıkça,

which were sometimes excluded from dictionaries in the past.

geçmişte bazen sözlüklerden çıkarılmış olan küfürleri içerir.

Racial slurs also meet the criteria for inclusion,

Irkçı hakaretler de dahil edilme kriterlerini karşılar,

but some argue that including them might legitimize them.

ancak bazıları onları dahil etmenin onları meşrulaştırabileceğini savunur.

Dictionaries don’t just add new words—

Sözlüklere sadece yeni kelimeler eklenmez,

they also redefine old words to reflect changing attitudes and usage.

değişen tutum ve kullanımı yansıtmak için eski kelimeler yeniden tanımlanır.

One 1736 dictionary defined “wife” as “a married woman whose will,

1736 tarihli bir sözlük, “eş”i “kanunun kararına göre

in the judgment of the law, is subject to the will of her husband:

iradesi kocasının iradesine tabi olan evli bir kadın” olarak tanımlar,

for which reason a wife is said to have no will.”

“bu nedenle bir kadının iradesi olmadığı söylenir.”

Today, “wife” is defined simply as “a female partner in a marriage.”

Günümüzde “eş” kısaca “evlilikteki kadın partner” olarak tanımlanır.

In 2019, Merriam-Webster’s word of the year was “they.”

Merriam-Webster’ın 2019′daki yılın sözü “onlar” idi.

The word has been in regular use for centuries,

Kelime yüzyıllardır düzenli olarak kullanılmakta,

but has only recently gained a new recognized meaning,

ancak son zamanlarda cinsiyet kimliği cinsiyetsiz olan bir kişi için

as a pronoun for one person whose gender identity is nonbinary.

zamir olarak yeni tanınan bir anlam kazandı.

The question of which words belong in the dictionary impacts all of us—

Hangi kelimelerin sözlüğe ait olduğu sorusu hepimizi etkiler,

when our words and definitions are represented, they’re affirmed;

kelimelerimiz ve tanımlarımız temsil edildiğinde onaylanırlar,

if not, they— and we— are minimized.

onaylanmazlarsa, onlar da biz de minimize edilmiş oluruz.

Today, lexicographers have expanded word sourcing

Günümüzde sözlükbilimciler, kelime kaynağını,

to include the dictionary’s users: tracking which words are most searched,

en çok hangi kelimelerin arandığını izleyerek ve bunları sözlüğe ekleyerek

sözlüğün kullanıcılarını da içerecek şekilde genişlettiler.

and adding them to the dictionary.

So, who decides what’s in the dictionary?

Peki, sözlükte ne olduğuna kim karar verir?

More than ever before the answer is: we do.

Cevap her zamanki gibi: Biz.

All of us shape language every day.

Her birimiz dili her gün şekillendiriyoruz.

When we collectively embrace one word or redefine another,

Bir kelimeyi kabullendiğimizde veya başkasını yeniden tanımladığımızda

eventually, those words and meanings are reflected in our dictionaries.

sonunda bu kelimeler ve anlamlar sözlüklerimize yansıtılır.