Who decides what art means? - Hayley Levitt

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Gözde Zülal Solak

Imagine you and a friend are strolling through an art exhibit

Bir arkadaşınızla, bir sanat sergisinde gezindiğinizi düşünün

and a striking painting catches your eye.

ve dikkat çekici bir resim gözünüze çarptı.

The vibrant red appears to you as a symbol of love,

Canlı kırmızı renk size aşkın sembolü gibi geldi

but your friend is convinced it's a symbol of war.

ama arkadaşınız savaşın sembolü olduğunu iddia ediyor.

And where you see stars in a romantic sky,

Siz gökteki yıldızları romantik görürken

your friend interprets global warming-inducing pollutants.

arkadaşınız küresel ısınmaya sebep olan kirleticiler olarak yorumluyor.

To settle the debate, you turn to the internet, where you read

Tartışmayı sonlandırmak için internete bakıyorsunuz, resmin,

that the painting is a replica of the artist's first-grade art project:

sanatçının birinci sınıf sanat projesinin bir kopyası olduğunu okuyorsunuz:

Red was her favorite color and the silver dots are fairies.

Kırmızı en sevdiği renk, gri noktalar ise periler.

You now know the exact intentions that led to the creation of this work.

Bu çalışmaya sebep olan niyeti artık tam olarak biliyorsunuz.

Are you wrong to have enjoyed it as something the artist didn’t intend?

Sanatçının niyeti olmayan bir şeyden zevk almanız yanlış mı?

Do you enjoy it less now that you know the truth?

Artık gerçeği bildiğiniz için daha mı az zevk alıyorsunuz?

Just how much should the artist's intention

Sanatçının niyeti resmi yorumlamanızı

affect your interpretation of the painting?

ne kadar etkilemeli?

It's a question that's been tossed around

Onlarca yıldır filozofların ve sanat eleştirmenlerinin

by philosophers and art critics for decades, with no consensus in sight.

sorduğu bir soru bu, ortada henüz bir anlaşma yok.

In the mid-20th century,

20. yüzyıl ortalarında

literary critic W.K. Wimsatt and philosopher Monroe Beardsley

edebiyat eleştirmeni W.K. Wimsatt ve filozof Monroe Beardsley

argued that artistic intention was irrelevant.

sanatsal niyetin konuyla ilgisinin olmadığını söylediler.

They called this the Intentional Fallacy:

Buna Kasıtlı Yanlış adını verdiler:

the belief that valuing an artist's intentions was misguided.

Bir sanatçının niyetinin yanlış yönlendireceğine inanmak.

Their argument was twofold:

Argümanın iki yönü vardı:

First, the artists we study are no longer living,

İlki, incelediğimiz sanatçılar artık yaşamıyordu,

never recorded their intentions,

niyetlerini kaydetmemişlerdi

or are simply unavailable to answer questions about their work.

veya kısacası çalışmaları hakkında cevap vermeye uygun değillerdi.

Second, even if there were a bounty of relevant information,

İkincisi, ilgisi olan bilgiyi sağlasalar bile,

Wimsatt and Beardsley believed

Wimsatt ve Beardsley

it would distract us from the qualities of the work itself.

bunun, çalışmanın özelliklerinden dikkatimizi dağıttığına inanıyordu.

They compared art to a dessert:

Sanatı tatlıya benzettiler:

When you taste a pudding,

Puding tattığınızda

the chef's intentions don't affect whether you enjoy its flavor or texture.

şefin niyeti, tadı veya dokusundan zevk almanızı etkilemez.

All that matters, they said, is that the pudding "works."

Önemli olan şey pudingin "iyi" olmasıdır.

Of course, what "works" for one person might not "work" for another.

Elbette, biri için "iyi" olan, diğeri için "iyi" olmayabilir.

And since different interpretations appeal to different people,

Farklı yorumlar farklı insanlara uygun düşebilir,

the silver dots in our painting could be reasonably interpreted as fairies,

resimdeki gri noktalar gerçekçi olarak periler,

stars, or pollutants.

yıldızlar veya kirleticiler olarak yorumlanabilir.

By Wimsatt and Beardsley's logic, the artist's interpretation of her own work

Wimsatt ve Beardsley'in mantığıyla,

sanatçının kendi çalışması hakkındaki yorumu

would just be one among many equally acceptable possibilities.

aynı derecede kabul edilebilir olasılıklardan sadece biri olacaktır.

If you find this problematic,

Eğer bunu problemli buluyorsanız,

you might be more in line with Steven Knapp and Walter Benn Michaels,

Kasıtlı Yanlış'ı reddeden iki edebiyat kuramcısı Steven Knapp

ve Walter Benn Michaels ile daha aynı çizgidesiniz.

two literary theorists who rejected the Intentional Fallacy.

They argued that an artist's intended meaning

Onlar sanatçının niyet ettiği anlamın

was not just one possible interpretation,

muhtemel yorumlardan biri değil,

but the only possible interpretation.

tek muhtemel yorum olduğunu söylediler.

For example, suppose you're walking along a beach

Örneğin, diyelim ki bir sahilde yürüyorsunuz

and come across a series of marks in the sand that spell out a verse of poetry.

ve kumda bir şiirin dizeleri yazılı karalamalara rastladınız.

Knapp and Michaels believed the poem would lose all meaning

Knapp ve Michaels, eğer bu karalamaların bir insan tarafından değil de

if you discovered these marks were not the work of a human being,

büyük şans eseri dalgalar tarafından yapıldığını keşfettiğinizde

but an odd coincidence produced by the waves.

şiirin tüm anlamını yitireceğine inandılar.

They believed an intentional creator

Kasıtlı bir yaratanın,

is what makes the poem subject to understanding at all.

şiiri anlamaya tabi yaptığına inandılar.

Other thinkers advocate for a middle ground,

Diğer düşünürler orta noktayı tercih ettiler,

suggesting that intention is just one piece in a larger puzzle.

niyetin büyük bulmacanın sadece parçalarından biri olduğunu söylediler.

Contemporary philosopher Noel Carroll took this stance,

Çağdaş filozof Noel Carroll bu görüşü benimsedi,

arguing that an artist's intentions are relevant to their audience

bir sanatçının niyeti, aynen bir konuşmacının konuştuğu

the same way a speaker's intentions

kişiyle alakalı olması gibi,

are relevant to the person they’re engaging in conversation.

seyirciyle alakalıdır.

To understand how intentions function in conversation,

Bir sohbette niyetin nasıl   işlediğini görmek için,

Carroll said to imagine someone holding a cigarette and asking for a match.

Carroll bir kişinin sigara tutarken kibrit istemesini düşünmekten bahsetti.

You respond by handing them a lighter,

Motivasyonlarının sigaralarını

gathering that their motivation is to light their cigarette.

yakmak olduğunu düşünerek ona bir ateş uzatırsınız.

The words they used to ask the question are important,

Soruyu sorarken söylenen sözler de önemli,

but the intentions behind the question dictate your understanding and ultimately,

ama sorunun ardındaki niyet, anlayışınızı

your response.

ve sonunda cevabınızı belirler.

So which end of this spectrum do you lean towards?

Tayfın hangi tarafına meyillisiniz?

Do you, like Wimsatt and Beardsley, believe that when it comes to art,

Wimsatt ve Beardsley gibi, iş sanata gelince

kanıtın pudingde mi olduğuna inanıyorsunuz?

the proof should be in the pudding?

Or do you think that an artist's plans and motivations for their work

Yoksa sanatçının çalışmaları için planları ve motivasyonlarının

affect its meaning?

anlamı etkilediğini mi düşünüyorsunuz?

Artistic interpretation is a complex web

Sanatsal yorumlar muhtemelen hiçbir zaman

that will probably never offer a definitive answer.

kesin bir cevap vermeyecek karmaşık bir ağdır.