A brief history of melancholy - Courtney Stephens

Melankolinin kısa bir tarihçesi- Courtney Stephens

Çeviri: Tuba Velioğlu Gözden geçirme: Meric Aydonat

Sadness is part of the human experience,

Üzüntü yaşam deneyiminin bir parçasıdır,

but for centuries there has been vast disagreement

fakat asırlardır tam olarak ne olduğu ve de eğer bu konuda

over what exactly it is and what, if anything, to do about it.

yapılacak bir şey varsa bunun ne olduğu konusunda anlaşmazlıklar olmuştur.

In its simplest terms,

En basit tabiriyle,

sadness is often thought of

üzüntünün genellikle zor bir durum karşında

as the natural reaction to a difficult situation.

ortaya koyulan doğal bir tepki olduğu düşünülüyor.

You feel sad when a friend moves away or when a pet dies.

Bir arkadaşınız uzaklara gittiğinde ya da evcil bir hayvanınız öldüğünde üzgün hissedersiniz.

When a friend says, "I'm sad,"

Bir arkadaşınız " Kederliyim", dediğinde

you often respond by asking, "What happened?"

Genelde "Ne oldu?" diye sorarak karşılık verirsiniz.

But your assumption that sadness has an external cause outside the self

Fakat üzüntünün iç etkenlerin haricinde dış bir etkenden de kaynaklanabileceği

is a relatively new idea.

konusundaki düşünceniz oldukça yeni bir görüştür.

Ancient Greek doctors didn't view sadness that way.

Antik Yunan hekimleri üzüntüyü bu şekilde ele almadılar.

They believed it was a dark fluid inside the body.

Onun insan vücudu içinde bulunan kara bir sıvı olduğuna inandılar.

According to their humoral system,

Onların belirlemiş olduğu vücut sıvıları sistemine göre,

the human body and soul were controlled by four fluids, known as humors,

insan vücudu ve ruhu "Humorlar" olarak da bilinen dört sıvı tarafından

and their balance directly influenced a person's health and temperament.

kontrol ediliyordu ve de bu sıvılar arasındaki dengeler kişinin sağlığını ve mizacını etkiliyordu.

Melancholia comes from melaina kole,

Melankoli "melaine" ve "kole" den,

the word for black bile, the humor believed to cause sadness.

yani "kara safra" kelimesinden gelmektedir. Bunun üzüntüye neden olduğuna inanılıyordu.

By changing your diet and through medical practices,

Beslenme alışkanlığınızı değiştirerek ve de bazı tıbbi uygulamalar sayesinde

you could bring your humors into balance.

Humoral sisteminizi dengeleyebilirsiniz.

Even though we now know much more about the systems

İnsan vücudunu idare eden sistemler hakkında

that govern the human body,

çok şey bilmemize rağmen,

these Greek ideas about sadness

üzüntü hakkındaki bu tür Antik Yunan görüşleri

resonate with current views,

günümüz görüşleri arasında da yankı uyandırmıştır,

not on the sadness we all occasionally feel,

sadece zaman zaman hissettiğimiz keder hakkında değil,

but on clinical depression.

aynı zamanda klinik depresyon konusunda da.

Doctors believe that certain kinds of long-term,

Doktorlar uzun süreli nedeni bilinmeyen duygu durumlarının

unexplained emotional states are at least partially related to brain chemistry,

kısmen de olsa beyin kimyasıyla ilgili olduğuna inanıyorlar,

the balance of various chemicals present inside the brain.

beynin içesinde mevcut olan çeşitli kimyasalların dengesiyle ilgili olduğuna yani.

Like the Greek system,

Antik Yunan sistemindeki gibi,

changing the balance of these chemicals can deeply alter

bu kimyasallar arasındaki dengenin değişmesi en zor

how we respond to even extremely difficult circumstances.

durumlar karşısında nasıl bir tepki ortaya koyacağımızı derinden etkilemektedir.

There's also a long tradition of attempting to discern

Ayrıcı üzüntünün faydalı olabileceğine

the value of sadness,

dair yaygın bir görüş de bulunmaktadır,

and in that discussion,

ve bu bağlamda,

you'll find a strong argument that sadness is not only

kederin yalnızca hayatın vazgeçilmezi değil,

an inevitable part of life but an essential one.

aynı zamanda da özü olduğunu göreceksiniz.

If you've never felt melancholy,

Eğer hiç melonkolik hissetmediyseniz,

you've missed out on part of what it means to be human.

insan olmanın önemli bir parçası olan şeyden yoksunsunuz demektir.

Many thinkers contend that melancholy is necessary in gaining wisdom.

Çoğu düşünür melankolinin hikmet sahibi olmada gerekli olduğunu iddia eder.

Robert Burton, born in 1577,

1577'de doğmuş olan Robert Burton,

spent his life studying the causes and experience of sadness.

tüm yaşamını kedere neden olan şeyler ve de keder deneyimi üzerinde araştırma yaparak geçirdi.

In his masterpiece "The Anatomy of Melancholy,"

"Melankolinin Anatomisi" adlı eserinde,

Burton wrote, "He that increaseth wisdom increaseth sorrow."

Burton şöyle yazdı, " Bilgi arttıkça, keder de artar."

The Romantic poets of the early 19th century

19. yüzyıl başlarındaki Romantik şairler,

believed melancholy allows us to more deeply understand other profound emotions,

melankolinin bazı yoğun duyguları derinlemesine anlamada bizlere yardımcı olduğuna inandılar,

like beauty and joy.

örneğin, güzellik ve neşe gibi.

To understand the sadness of the trees losing their leaves in the fall

Sonbaharda yapraklarını dökmüş bir ağacın üzüntüsünü anlayabilmek için,

is to more fully understand the cycle of life that brings flowers in the spring.

baharda yeniden çiçekler açtıran yaşam döngüsünü iyi kavramak gerekir.

But wisdom and emotional intelligence seem pretty high on the hierarchy of needs.

Ancak, ihtiyaçlar hiyerarşisinde akıl ve duygusal zeka seviyelerinin yüksek olduğu görülüyor.

Does sadness have value on a more basic, tangible,

Üzüntünün belli başlı, elle tutulur,

maybe even evolutionary level?

hatta evrimsel bir düzeyde bir değeri bulunmakta mıdır?

Scientists think that crying and feeling withdrawn

Bilimadamları şöyle düşünüyor; ağlamanın ve de içekapanıklığın

is what originally helped our ancestors secure social bonds

atalarımızın sosyal bağlarını nasıl korumaları gerektiği

and helped them get the support they needed.

ve ihtiyaç duydukları desteği nasıl almaları gerektiği konusunda yardımcı etkenler olmuşlardır.

Sadness, as opposed to anger or violence, was an expression of suffering

Üzüntü, öfke ve hiddetin aksine, duyulan ızdırabın bir ifadesidir,

that could immediately bring people closer to the suffering person,

ki bu da, doğrudan doğruya insanları acı çeken kişiye yakınlaştırmıştır,

and this helped both the person and the larger community to thrive.

ve de bu durum kişinin ve geniş çaplı toplumların büyüyüp gelişmesine katkıda bulunmuştur.

Perhaps sadness helped generate the unity we needed to survive,

Belki de üzüntü ayakta tutmaya çalıştığımız beraberliğin oluşumuna yardımcı olmuştur,

but many have wondered whether the suffering felt by others

ancak birçokları şunu merak ettiler, diğerlerince hissedilen ızdırap

is anything like the suffering we experience ourselves.

bizlerin hissettiği ile aynı mı, değil mi ?

The poet Emily Dickinson wrote,

Şair Emily Dickinson şöyle yazmıştı,

"I measure every Grief I meet With narrow, probing Eyes -

"Ölçerim karşılaştığım her kederi Kısık,sorgulayıcı gözlerle-

I wonder if it weighs like MIne - Or has an Easier size."

Merak ederim benimki kadar ağır mıdır acaba- Yoksa hafif mi gelir daha."

And in the 20th century,

Ayrıca 20. yüzyılda,

medical anthropologists, like Arthur Kleinman,

Arthur Kleinman gibi tıbbi antropologlar,

gathered evidence from the way people talk about pain

kişilerin acı hakkındaki konuşmalarından yola çıkarak edindikleri delilleri,

to suggest that emotions aren't universal at all,

yaşanılan duyguların evrensel olmadığını belirtmek için kullandılar.

and that culture, particularly the way we use language,

ve de kültürün özellikle dili kullanma biçimimizin,

can influence how we feel.

nasıl hissettiğimiz konusunda etkili olabileceğini belirttiler.

When we talk about heartbreak,

Kalp kırıklığı konusuna gelirsek,

the feeling of brokenness becomes part of our experience,

kırıklık hissi bizim yaşam deneyimimizin bir parçası oluverir,

where as in a culture that talks about a bruised heart,

"yaralı bir kalp" tabiri kullanan bir kültürde de olduğu gibi,

there actually seems to be a different subjective experience.

kişiye göre değişen bir deneyimin söz konusu olduğunu görürüz.

Some contemporary thinkers aren't interested

Bazı modern dünya düşünürleri

in sadness' subjectivity versus universality,

kederin öznelliği ile ya da evrenselliği ile ilgilenmediler,

and would rather use technology to eliminate suffering in all its forms.

bunun yerine acının bütün türlerini ortadan kaldırabilecek bir teknolojiyi kullanmayı tercih ediyorlar.

David Pearce has suggested that genetic engineering

David Pearce'in görüşü şu yönde, genetik mühendisliği

and other contemporary processes

ve diğer modern gelişmeler

cannot only alter the way humans experience emotional and physical pain,

insanların duygusal ve de fiziksel acı deneyimlerini değiştirmekle kalmayacak,

but that world ecosystems ought to be redesigned

aynı zamanda da ekosistemin yeni bir boyut kazanmasına neden olacak

so that animals don't suffer in the wild.

ve de vahşi yaşamdaki hayvanlar bir daha asla acı çekmeyecekler.

He calls his project "paradise engineering."

Bu projesini "cennet mühendisliği" şeklinde adlandırıyor.

But is there something sad about a world without sadness?

Ancak üzüntünün olmadığı bir dünya görüşünde üzüntülü bir durum yok mudur?

Our cavemen ancestors and favorite poets

Mağarada yaşayan atalarımız ve de favori şairlerimiz

might not want any part of such a paradise.

muhtemelen bu türden bir cennetin parçası olmak istemezlerdi.

In fact, the only things about sadness that seem universally agreed upon

Aslında, üzüntü hakkında evrensel olarak kabul görülen şey,

are that it has been felt by most people throughout time,

onun tarih boyunca çoğu insanca hissedilmiş olması,

and that for thousands of years,

ve de binlerce yıl boyunca,

one of the best ways we have to deal with this difficult emotion

bu kadar zor bir duyguyla başa çıkmada sahip olduğumuz en etkili yollardan biri

is to articulate it, to try to express what feels inexpressable.

onu açıkca dile getirmek, tarif edilmesi zor olan durumu açıklamaya çalışmaktır.

In the words of Emily Dickinson,

Emily Dickinson'nın sözlerindeki gibi,

"'Hope' is the thing with feathers - That perches in the soul -

"Umut tüylü bir şeydir- Ruhumuza yuva yapan-

"And sings the tune without the words - And never stops - at all -"

Ve sözsüz şarkılar söyleyen - Ve de -asla- susmayan."