Is radiation dangerous? - Matt Anticole

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Rawee Ma

When we hear the word radiation,

เมื่อเราได้ยินคำว่ารังสี

it's tempting to picture huge explosions and frightening mutations,

มันชวนให้คิดถึงการระเบิดครั้งยิ่งใหญ่ และการกลายพันธ์ุที่น่ากลัว

but that's not the full story.

แต่นั่นไม่ใช่ทั้งหมด

Radiation also applies to rainbows

รังสียังมีอยู่ในสายรุ้ง

and a doctor examining an x-ray.

และเอ็กซ์-เรย์ที่หมอใช้ตรวจเรา

So what is radiation really,

แล้วจริง ๆ แล้วมันคืออะไร

and how much should we worry about its effects?

และเราควรเป็นกังวลถึงผลของมันมากแค่ไหน

The answer begins with understanding that the word radiation

คำตอบต้องเริ่มมาจากความเข้าใจ ต่อคำว่ารังสี

describes two very different scientific phenomena:

ที่ใช้อธิบายปรากฏการณ์ทางวิทยาศาสตร์ สองอย่างที่แตกต่างกัน

electromagnetic radiation

คือ รังสีแม่เหล็กไฟฟ้า

and nuclear radiation.

และรังสีนิวเคลียร์

Electromagnetic radiation is pure energy

รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นพลังงานบริสุทธิ์

consisting of interacting electrical and magnetic waves

ที่ประกอบด้วยการมีปฏิสัมพันธ์กัน ของคลื่นไฟฟ้าและแม่เหล็ก

oscillating through space.

ที่กวัดแกว่งไปในอากาศ

As these waves oscillate faster,

เมื่อคลื่นเหล่านี้แกว่งเร็วขึ้น

they scale up in energy.

พวกมันจะมีพลังงานมากขึ้น

At the lower end of the spectrum, there's radio,

ที่ระดับต่ำ รังสีเหล่านี้ ได้แก่ คลื่นวิทยุ

infrared,

and visible light.

รังสีอินฟาเรด

และแสงที่เรามองเห็นได้ด้วยตาเปล่า

At the higher end are ultraviolet,

ที่ระดับสูง ได้แก่ รังสีอัลตราไวโอเลต

X-ray,

รังสีเอ็กซ์-เรย์

and gamma rays.

และรังสีแกมม่า

Modern society is shaped by sending and detecting electromagnetic radiation.

โลกในยุคปัจจุบันพึ่งพาการส่ง และการรับสัญญาณรังสีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

We might download an email to our phone via radio waves

เราอาจต้องดาวน์โหลดอีเมล เข้ามาในโทรศัพท์ด้วยคลื่นวิทยุ

to open an image of an X-ray print,

เพื่อเปิดภาพถ่ายเอ็กซ์-เรย์

which we can see because our screen emits visible light.

ซึ่งเราสามารถเห็นได้ เพราะว่าจอภาพนั้นปล่อยแสงที่เรามองเห็นได้

Nuclear radiation, on the other hand,

แต่สำหรับรังสีนิวเคลียร์นั้น

originates in the atomic nucleus,

มันเกิดจากนิวเคลียสระดับอะตอม

where protons repel each other due to their mutually positive charges.

ที่โปรตอนทั้งหลายไล่กันและกัน เนื่องจากพวกมันมีประจุบวกเหมือนกัน

A phenomenon known as the strong nuclear force

ปรากฏการณ์นี้เป็นที่รู้กันว่า มีแรงนิวเคลียร์สูง

struggles to overcome this repulsion

ยากต่อการเอาชนะแรงผลักนี้

and keep the nucleus intact.

และทำให้นิวเคลียสยึดติดอยู่ด้วยกัน

However, some combinations of protons and neutrons,

อย่างไรก็ดี บางส่วนประกอบ ของโปรตอนและนิวตรอน

known as isotopes,

ที่รู้จักกันในชื่อ ไอโซโทป

remain unstable,

มีความไม่เสถียร

or radioactive.

หรือมีกัมมันตรังสี

They will randomly eject matter and/or energy,

พวกมันปล่อยสสาร และ/หรือ พลังงาน ออกมาอย่างสุ่ม

known as nuclear radiation,

ที่เรียกกันว่า รังสีนิวเคลียร์

to achieve greater stability.

เพื่อจะทำให้มีความเสถียรมากขึ้น

Nuclear radiation comes from natural sources, like radon,

รังสีนิวเคลียร์ที่มาจากแหล่งธรรมชาติ อย่าง เรดอน

a gas which seeps up from the ground.

ก๊าซที่พัดขึ้นจากพื้น

We also refine naturally occurring radioactive ores

เรายังกลั่นแร่กัมมันตรังสี ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ

to fuel nuclear power plants.

เพื่อใช้เป็นพลังงาน โรงงานไฟฟ้านิวเคลียร์

Even bananas contain trace amounts of a radioactive potassium isotope.

แม้แต่กล้วยก็ยังมีโพแทสเซียมไอโซโทป ที่มีกัมมันตรังสีในปริมาณเล็กน้อย

So if we live in a world of radiation,

ฉะนั้น ถ้าเราอยู่ในโลกของรังสี

how can we escape its dangerous effects?

เราจะหลีกเลี่ยงอันตรายจากมันได้อย่างไร

To start, not all radiation is hazardous.

ก่อนอื่น รังสีทั้งหมดไม่ได้เป็นอันตราย

Radiation becomes risky when it rips atoms' electrons away upon impact,

รังสีจะก่อให้เกิดความเสี่ยง เมื่อมันชน อิเล็กตรอนของอะตอมให้แยกออกจากกัน

a process that can damage DNA.

กระบวนการที่ว่านี้สามารถทำลายดีเอ็นเอ

This is known as ionizing radiation

มันเป็นที่รู้จักในชื่อ รังสีก่อประจุ

because an atom that has lost or gained electrons is called an ion.

เพราะว่าอะตอมที่เสียหรือได้อิเล็กตรอน เรียกว่าประจุ

All nuclear radiation is ionizing,

รังสีนิวเคลียร์ทั้งหมดเป็นรังสีก่อประจุ

while only the highest energy electromagnetic radiation is.

ในขณะที่รังสีพลังงานแม่เหล็กไฟฟ้า ที่มีพลังงานสูงเท่านั้นที่เป็นรังสีก่อประจุ

That includes gamma rays,

นั่นรวมถึงรังสีแกมม่า

X-rays,

เอ็กซ์-เรย์

and the high-energy end of ultraviolet.

และอัลตราไวโอเล็ตที่มีพลังงานสูง

That's why as an extra precaution during X-rays,

นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไม เพื่อเป็นการระวังระหว่างเอ็กซ์-เรย์

doctors shield body parts they don't need to examine,

หมอจึงป้องกันร่างกาย ส่วนที่พวกเขาไม่ต้องการทำการศึกษา

and why beach-goers use sunscreen.

และทำไมคนที่ไปชายหาด จึงต้องทายากันแดด

In comparison, cell phones and microwaves operate at the lower end of the spectrum,

เมื่อเปรียบเทียบ โทรศัพท์มือถือและไมโครเวป ทำงานด้วยพลังงานที่ต่ำ

so there is no risk of ionizing radiation from their use.

ฉะนั้น การใช้มันจึงไม่มีความเสี่ยง ที่มาจากรังสีก่อประจุ

The biggest health risk occurs when lots of ionizing radiation

ความเสี่ยงมากที่สุดต่อสุขภาพ ที่เกิดจากการสัมผัสรังสีก่อประจุ

hits us in a short time period,

มากเกินไปในเวลาอันสั้น

also known as an acute exposure.

ยังเป็นที่รู้จักกันในชื่อว่า การสัมผัสอย่างเฉียบพลัน

Acute exposures overwhelm the body's natural ability to repair the damage.

การสัมผัสอย่างเฉียบพลันทำให้ร่างกาย ไม่สามารถซ่อมแซมส่วนที่ถูกทำลายได้ทัน

This can trigger cancers,

มันสามารถกระตุ้นให้เกิดมะเร็ง

cellular dysfunction,

การเสื่อมหน้าที่ระดับเซลล์

and potentially even death.

และความเสี่ยงที่จะเสียชีวิต

Fortunately, acute exposures are rare,

โชคดี ที่การสัมผัสอย่างเฉียบพลัน เกิดขึ้นได้ยาก

but we are exposed daily to lower levels of ionizing radiation

แต่เรายังสัมผัสกับรังสีก่อประจุ ในระดับต่ำ ๆ เป็นประจำทุกวัน

from both natural and man-made sources.

จากแหล่งตามธรรมชาติ และที่สร้างโดยมนุษย์

Scientists have a harder time quantifying these risks.

นักวิทยาศาสตร์ประสบปัญหามาก ในการวัดความเสี่ยงเหล่านี้

Your body often repairs damage from small amounts ionizing radiation,

ร่ายกายของคุณมักซ่อมแซมส่วนเล็ก ๆ ที่เสียหายจากรังสีก่อประจุ

and if it can't,

และถ้ามันทำไม่ได้

the results of damage may not manifest for a decade or more.

ผลจากการทำลายนั้นอาจไม่แสดงออกมา เป็นเวลานานเป็นทศวรรษหรือนานกว่านั้น

One way scientists compare ionizing radiation exposure

วิธีการหนึ่งที่นักวิทยาศาสตร์ ใช้เปรียบเทียบการสัมผัสรังสีก่อประจุ

is a unit called the sievert.

คือหน่วยที่เรียกว่า ซีเวิร์ต

An acute exposure to one sievert will probably cause nausea within hours,

การสัมผัสอย่างเฉียบพลันต่อหนึ่งซีเวิร์ต จะทำให้เกิดการมึนงงภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง

and four sieverts could be fatal.

และสี่ซีเวิร์ตอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต

However, our normal daily exposures are far lower.

อย่างไรก็ดี การสัมผัสในชีวิตประจำวัน อยู่ในระดับที่ต่ำกว่านั้นมาก

The average person receives 6.2 millisieverts of radiation

โดยเฉลี่ย คนจะได้รับรังสี 6.2 มิลลิซีเวิร์ต

from all sources annually,

จากทุก ๆ แหล่ง ในหนึ่งปี

around a third due to radon.

ราว ๆ หนึ่งในสามเป็นเรดอน

At only five microsieverts each,

คุณจะได้รับรังสีเพียงแค่ห้าไมโครซีเวิร์ต ในแต่ละครั้งที่คุณเอ็กเรย์ฟัน

you'd need to get more than 1200 dental X-rays

คุณจึงต้องทำอย่างนั้นมากกว่า 1200 ครั้ง

to rack up your annual dosage.

ถึงจะได้รับรังสีต่อปีมากเกินไป

And remember that banana?

และจำกล้วยนั่นได้ไหม

If you could absorb all the banana's radiation,

ถ้าคุณสามารถที่จะดูดซับรังสีทั้งหมด ที่มาจากกล้วยได้

you'd need around 170 a day to hit your annual dosage.

คุณจะต้องใช้เวลาถึง 170 วัน ถึงจะได้รับรังสีในระดับที่กำหนดต่อไป

We live in a world of radiation.

เราอยู่ในโลกของรังสี

However, much of that radiation is non-ionizing.

อย่างไรก็ดี รังสีส่วนใหญ่ไม่ใช่รังสีก่อประจุ

For the remainder that is ionizing,

สำหรับรังสีก่อประจุ

our exposures are usually low,

ตามปกติเราสัมผัสมันน้อยมาก

and choices like getting your home tested for radon

และทางเลือกอย่าง การตรวจระดับเรดอนในบ้าน

and wearing sunscreen

และการทายากันแดด

can help reduce the associated health risks.

สามารถช่วยลดความเสี่ยง ที่อาจมีต่อสุขภาพได้

Marie Curie, one of the early radiation pioneers,

มารี คูรี หนึ่งในผู้บุกเบิกด้านรังสี

summed up the challenge as follows:

สรุปความท้าทายในเรื่องนี้ไว้ว่า

"Nothing in life is to be feared, it is only to be understood.

"ไม่มีอะไรในชีวิตที่จะต้องกลัว มันก็แค่ต้องทำความเข้าใจก็เท่านั้นเอง

Now is the time to understand more, so that we may fear less."

ทีนี้ก็ถึงเวลาแล้วที่เราจะเข้าใจให้มากขึ้น เพื่อเราจะได้กลัวให้น้อยลง"