The twins who tricked the Maya gods of death - Ilan Stavans

Translator: วรัญญา บัวเกตุ Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

Day after day, the twin brothers, Jun and Wuqub,

วันแล้ววันเล่า พี่น้องฝาแฝด ฮุนและวูคุบ

ran back and forth playing ball.

จะวิ่งเล่นเตะลูกบอลกัน

One day, their vigorous game disturbed the lords of the underworld,

อยู่มาวันหนึ่งการเล่นเกมบอลของพวกเขาได้ สร้างความรำคาญแก่เหล่าเทพเจ้าแห่งความตาย

who challenged the twins to a match.

จนนำไปสู่การท้าดวลเกมบอลกัน

But when the brothers arrived, the lords trapped and killed them,

แต่เมื่อสองพี่น้องไปถึง พวกเขากลับโดนลวงไปฆ่าทิ้ง

hanging Jun’s head from a tree as a trophy.

ฮุนถูกเทพเจ้าตัดหัวและแขวนไว้ บนต้นไม้ราวเป็นถ้วยรางวัล

The tree soon sprouted massive fruit,

ต่อมาไม่นานนัก เจ้าต้นไม้ต้นนั้น ก็ให้ผลลูกใหญ่

which caught the attention of one of the lords’ daughters.

และได้ดึงดูดความสนใจหนึ่งในธิดา ของเจ้าแห่งยมโลก

When she reached for it, the skull of Jun spat on her hand

แต่ขณะที่เธอเอื้อมไปเก็บผลไม้ กะโหลกของฮุนได้ถ่มน้ำลายใส่มือเธอ

and impregnated her.

และทำให้เธอตั้งครรภ์

Fleeing of her father’s wrath,

ด้วยความโกรธที่ธิดามีต่อพ่อ

she sought refuge with her mother-in-law and gave birth to twin sons:

เธอจึงหนีไปอาศัยอยู่กับแม่สามี และให้กำเนิดลูกชายฝาแฝด

Junajpu and Ixb’alanke.

ฮูนาห์พูและอิกบาลังเก

The second generation of twins discovered their father’s ballgame equipment,

ฝาแฝดรุ่นลูกได้ค้นพบลูกบอลของแฝดรุ่นพ่อ

which their grandmother had hidden, and began to play.

ที่ย่าเป็นคนซ่อนเอาไว้ และพวกเขาก็เริ่มเล่นบอล

Soon enough, the messengers from the underworld

ไม่นานนัก สาสน์จากยมโลก

arrived to issue another challenge.

เพื่อท้าแข่งก็ได้มาถึงอีกครั้ง

Knowing what had happened to their fathers,

ทั้งที่รู้ว่าเคยเกิดอะไรขึ้นกับผู้เป็นพ่อ

the twins nevertheless answered the call,

พวกเขาก็ตอบรับคำท้า

trekking through deep caverns

พวกเขาเดินเข้าไปในถ้ำลึก

and across rivers filled with scorpions, blood, and pus,

และข้ามแม่น้ำที่เต็มไปด้วยเลือด หนอง และแมงป่อง

until they reached the great city

จนกระทั่งพวกเขาเดินทาง ถึงเมืองที่ยิ่งใหญ่

from which the lords of the underworld controlled every aspect of nature

ซึ่งทุกอย่างอยู่ภายใต้การควบคุมของ เหล่าเทพเจ้าแห่งความตาย

and caused suffering for humans.

และทำให้เกิดความทุกข์ทรมานแก่มนุษย์

The twins pressed on, searching for the lords who had challenged them.

ฝาแฝดพยายามมองหาเหล่าทูต ผู้ท้าแข่งกับพวกเขา

The lords had hidden among statues of themselves to confuse their guests,

แต่เหล่าเทพนั้นได้ซ่อนตัวอยู่ท่ามกลาง รูปปั้นเพื่อให้พวกเขาเกิดความสับสน

but the brothers sent a mosquito ahead of them.

พี่น้องฝาแฝดจึงให้ยุงบินไปล่วงหน้า

When it stung the figures, the lords cried out, revealing themselves.

และเมื่อเจ้ายมโลกโดนยุงกัด จึงส่งเสียงออกมาทำให้ตัวตนถูกเปิดเผย

They forced the twins to spend the night in the House of Darkness.

พวกเขาบังคับข่มขู่ให้สองฝาแฝด ต้องนอนที่บ้านแห่งความมืดมิด

They gave them a torch, but warned they must return it unburnt or face death.

พวกเขาได้ให้คบเพลิงแก่ฝาแฝดและเตือนว่า ตอนคืนคบเพลิงต้องอยู่ในสภาพที่ไม่มีรอยไหม้

As the darkness closed in,

เมื่อความมืดได้เข้าปกคลุม

the quick-thinking brothers adorned the torch

ด้วยปัญญาที่เฉียบแหลม สองฝาแฝดจึงประดับคบเพลิง

with red macaw feathers and fireflies.

ด้วยขนนกแก้วมาคอว์สีแดงและหิ่งห้อย

Come morning, the lords were shocked to see the torch lit, but unburnt.

พอวันรุ่งขึ้น เหล่าเทพก็ต่างพากัน ตกตะลึงที่คบเพลิงไม่ไหม้

They insisted on playing the game with their own ball.

เหล่าทูตหลังความตายยืนกราน ที่จะใช้ลูกบอลของพวกเขาในการเล่น

The twins agreed, only to find that the lords had hidden a weapon

พี่น้องฝาแฝดตอบตกลงเพราะวิธีนี้เท่านั้น ที่จะทำให้เจออาวุธที่แอบซ่อนเอาไว้

inside the ball,

ภายในลูกบอล

which chased them around the court, trying to kill them.

ซึ่งตามไล่ล่าทั่วสนามเพื่อจะฆ่าพวกเขา

The twins survived that first round,

เกมรอบแรก สองฝาแฝดรอดมาได้

but by now they were sure this would be no ordinary match.

แต่นับจากนี้ไปพวกเขามั่นใจว่า นี่ไม่ใช่เกมการแข่งขันธรรมดาแน่นอน

They played many more rounds,

พวกเขาเล่นอยู่หลายรอบ

and each time the twins scored no better than a tie,

และแต่ละครั้งก็ทำแต้ม ไม่ได้ดีไปกว่าการเสมอ

leaving them to face whatever supernatural trial

และทำให้พวกเขาต้องเจอ กับเรื่องเหนือธรรมชาติต่างๆ

the lords set for them before picking up the game again.

ที่เหล่าเทพได้วางแผนไว้ ก่อนที่จะเล่นเกมอีกรอบ

They survived the House of Cold by lighting a fire,

พวกเขารอดจากด่านแห่งความเหน็บหนาวมาได้ จากการก่อไฟ

and the House of Jaguars by feeding bones to the beasts.

และรอดพ้นจากด่านเสือดาวมาได้ ด้วยการให้กระดูกแก่พวกสัตว์ร้าย

But in the House of Bats, a bat bit off Junajpu’s head.

แต่แล้วในด่านค้างคาวฮูนาห์พูกลับโดน กัดหัวขาด ซึ่งทำให้ฝั่งฝาแฝดเสียเปรียบ

Certain they now had the advantage,

the lords called for another round of the ballgame,

เหล่าเทพจึงขอเล่นอีกรอบ

hanging Junajpu’s head over the court.

และแขวนหัวของฮูนาห์พูไว้ข้างสนาม

The quick-thinking Ixb’alanke called the animals to him.

ด้วยความหลักแหลมของอิกบาลังเก เขาจึงเรียกสัตว์ต่าง ๆ ให้มาหา

A turtle brought him a chilacayote squash,

เต่าตัวหนึ่งได้นำผลน้ำเต้ามาให้ เขาดัดให้คล้ายกับหัวคน

and he carved it into the likeness of a head.

แล้วแอบสลับกับหัวฮูนาห์พู

While the lords chased the ball, he swapped it with the head.

ขณะที่เหล่าเทพไล่ตามลูกบอล

With Junajpu’s head back on his body, the twins played harder than ever.

เมื่อได้หัวฮูนาห์พูกลับคืนมา เกมการเล่นขอฝาแฝดจึงดีขึ้น

Finally, they won the game,

จนในที่สุดพวกเขาก็ชนะ

hitting the hanging squash so it shattered on the ground.

แต่เเล้วพวกเขาก็ทำหัวปลอม ซึ่งทำจากน้ำเต้าตกแตก

The twins knew their treacherous hosts would not take the loss well.

สองฝาแฝดรู้ดีว่าเหล่าเทพจอมเจ้าเล่ห์ ไม่ยอมรับผลการแข่งขันแน่

To protect themselves, they enlisted a pair of seers.

พวกเขาจึงใช้ญาณดูอนาคตที่จะเกิดขึ้น เพื่อจะได้รู้เท่าทัน

Sure enough, the lords burned the brothers in an oven,

อย่างที่คิดไว้ สองพี่น้องจะถูกจับไปเผาในเตา

but the seers made sure their remains were thrown in the river,

แต่ในเรื่องราวที่เห็นนั้นทำให้มั่นใจว่า ศพของพวกเขาจะไม่ถูกโยนทิ้งในน้ำ

which restored them to life.

ซึ่งนี่จะเป็นวิธีที่ชุบชีวิตนั่นเอง

The brothers then came before the lords disguised as two disheveled children

สองพี่น้องมาปรากฏตัวต่อหน้าเหล่าเทพ และแปลงกายเป็นเด็กหนุ่มมอซอ

and began to dance and perform miracles.

และเริ่มเต้นระบำและแสดงปาฏิหาริย์

For their final trick, Ixb’alanke pretended to kill Junajpu,

กลเเรกคือการที่อิกบาลังเก แสร้งทำเป็นฆ่าฮูนาจ์พู

then resurrect him.

แล้วชุบชีวิตเขา

The lords were so delighted that they demanded the same trick

เหล่าเทพต่างพอใจกับการแสดงมาก

be performed on them.

และอยากให้ใช้มายากลนี้กับพวกเขาบ้าง

Still in disguise, the brothers were only too happy to oblige,

ทั้งสองพี่น้องจึงพอใจมาก ที่เหล่าเทพหลงกลของพวกเขา

and began killing the lords one by one.

จากนั้นพวกเขาจึงเริ่มฆ่า เทพเจ้าแห่งความตายไปทีละองค์

As the surviving lords realized who stood before them

เมื่อเทพองค์อื่นเห็นเทพก่อนหน้า

and that no resurrection was forthcoming,

ตายโดยไม่มีการฟื้นชีพกลับมา

they begged for mercy, and the twins spoke their curse.

จึงพากันร้องขอชีวิตแต่ไม่เป็นผล ฝาแฝดได้ทำการสาปเหล่าเทพพวกนั้น

Henceforth, the lords would have no sacrifices

จนนับตั้งแต่นั้นมา ก็ไม่มีการสังเวยชีวิต แก่เทพเจ้าแห่งความตาย

and no power over the surface world.

และเหล่าเทพแห่งความตาย จะสูญเสียพลังเมื่ออยู่บนผิวโลก

Their days of terrorizing humans were over.

หรือจะกล่าวว่าช่วงเวลา แห่งการทรมานมนุษย์ได้สิ้นสุดลงแล้ว