The twins who tricked the Maya gods of death - Ilan Stavans

Translator: Anh Luong Reviewer: Hoàng Trung Lê

Day after day, the twin brothers, Jun and Wuqub,

Ngày qua ngày, hai anh em sinh đôi, Jun và Wuqub,

ran back and forth playing ball.

đều chạy qua chạy lại chơi bóng.

One day, their vigorous game disturbed the lords of the underworld,

Một ngày nọ, trò chơi mạnh mẽ này của họ làm phiền các lãnh chúa địa ngục,

who challenged the twins to a match.

các lãnh chúa đã thách thức họ đến một trận đấu.

But when the brothers arrived, the lords trapped and killed them,

Nhưng khi hai anh em đến, các lãnh chúa đã đặt bẫy và giết họ,

hanging Jun’s head from a tree as a trophy.

rồi treo đầu Jun lên cây như một chiến lợi phẩm.

The tree soon sprouted massive fruit,

Cái cây nhanh chóng ra quả,

which caught the attention of one of the lords’ daughters.

thu hút chú ý của một trong những cô con gái của các lãnh chúa.

When she reached for it, the skull of Jun spat on her hand

Khi cô với tay hái trái, sọ của Jun nhổ nước bọt lên tay cô

and impregnated her.

và khiến cô mang thai.

Fleeing of her father’s wrath,

Để trốn khỏi cơn thịnh nộ của cha,

she sought refuge with her mother-in-law and gave birth to twin sons:

cô đã tìm nơi ẩn náu với mẹ chồng và sinh ra hai đứa con trai sinh đôi:

Junajpu and Ixb’alanke.

Junajpu và Ixb’alanke.

The second generation of twins discovered their father’s ballgame equipment,

Thế hệ song sinh thứ hai tìm ra trang bị chơi bóng của cha họ,

which their grandmother had hidden, and began to play.

mà bà của họ đã giấu, và chơi với nhau.

Soon enough, the messengers from the underworld

Chẳng mấy chốc, các sứ giả từ thế giới ngầm

arrived to issue another challenge.

đến để đưa ra một thách thức khác.

Knowing what had happened to their fathers,

Dù biết những gì đã xảy ra với cha mình,

the twins nevertheless answered the call,

cặp song sinh vẫn đáp lại lời kêu gọi,

trekking through deep caverns

họ đi bộ qua các hang động sâu

and across rivers filled with scorpions, blood, and pus,

và qua những con sông chứa đầy bọ cạp, máu và mủ,

until they reached the great city

cho đến khi họ đến một thành phố lớn

from which the lords of the underworld controlled every aspect of nature

mà ở đó các lãnh chúa địa ngục kiểm soát mọi khía cạnh của tự nhiên

and caused suffering for humans.

và gây ra đau khổ cho con người.

The twins pressed on, searching for the lords who had challenged them.

Cặp song sinh tiếp tục tìm kiếm những lãnh chúa đã thách thức họ.

The lords had hidden among statues of themselves to confuse their guests,

Các lãnh chúa đã ẩn nấp giữa các bức tượng tạc họ để gây nhầm lẫn cho cặp song sinh,

but the brothers sent a mosquito ahead of them.

nhưng cặp song sinh đã thả ra một con muỗi trước đó.

When it stung the figures, the lords cried out, revealing themselves.

Khi nó chích các lãnh chúa, họ kêu lên và làm lộ bản thân.

They forced the twins to spend the night in the House of Darkness.

Họ buộc cặp song sinh phải qua đêm trong Ngôi nhà của Bóng tối

They gave them a torch, but warned they must return it unburnt or face death.

với một ngọn đuốc và điều kiện là không được làm cháy nó, nếu không sẽ chết.

As the darkness closed in,

Khi màn đêm buông xuống,

the quick-thinking brothers adorned the torch

hai anh em đã nhanh trí trang trí ngọn đuốc

with red macaw feathers and fireflies.

bằng lông đuôi vẹt và đom đóm.

Come morning, the lords were shocked to see the torch lit, but unburnt.

Đến sáng, các lãnh chúa sốc khi thấy ngọn đuốc sáng bừng, nhưng lại không cháy.

They insisted on playing the game with their own ball.

Lãnh chúa lại khăng khăng muốn chơi một trò chơi với quả bóng của họ.

The twins agreed, only to find that the lords had hidden a weapon

Cặp song sinh đồng ý, và để thấy rằng các lãnh chúa đã giấu một vũ khí

inside the ball,

bên trong quả bóng,

which chased them around the court, trying to kill them.

đuổi theo họ xung quanh sân, cố gắng giết họ.

The twins survived that first round,

Dù cặp song sinh đã sống sót sau vòng đầu tiên,

but by now they were sure this would be no ordinary match.

nhưng giờ đây họ chắc chắn rằng đó sẽ không phải là trận đấu bình thường.

They played many more rounds,

Họ chơi nhiều vòng hơn

and each time the twins scored no better than a tie,

và kết quả cuối cùng là hai bên hòa nhau,

leaving them to face whatever supernatural trial

nên cặp song sinh phải đối mặt với một thử thách siêu nhiên

the lords set for them before picking up the game again.

mà các lãnh chúa đặt ra cho họ, trước khi bắt đầu vòng đấu bóng khác.

They survived the House of Cold by lighting a fire,

Họ sống sót trong Ngôi nhà Lạnh lẽo bằng cách đốt lửa,

and the House of Jaguars by feeding bones to the beasts.

và Ngôi nhà Báo đốm bằng cách cho chúng những khúc xương.

But in the House of Bats, a bat bit off Junajpu’s head.

Nhưng trong Ngôi nhà của Dơi, một con dơi đã cắn đứt đầu của Junajpu.

Certain they now had the advantage,

Các lãnh chúa tưởng chừng đã nắm được lợi thế,

the lords called for another round of the ballgame,

nên bọn họ muốn chơi vòng đấu bóng khác,

hanging Junajpu’s head over the court.

rồi bọn họ treo đầu Junajpu trên sân.

The quick-thinking Ixb’alanke called the animals to him.

Ixb’alanke nhanh chóng gọi những con vật đến.

A turtle brought him a chilacayote squash,

Một con rùa mang cho anh ta một quả bí chilacayote,

and he carved it into the likeness of a head.

và anh ta khắc hình đầu của Junajpu lên quả bí.

While the lords chased the ball, he swapped it with the head.

Khi các lãnh chúa mải đuổi theo bóng, anh đã hoán đổi quả bí với cái đầu.

With Junajpu’s head back on his body, the twins played harder than ever.

Junajpu gắn lại đầu vào cơ thể và cặp song sinh đã chơi tốt hơn bao giờ hết.

Finally, they won the game,

Cuối cùng, họ chiến thắng trong trò chơi,

hitting the hanging squash so it shattered on the ground.

đánh vào quả bí đang treo khiến nó rơi xuống mặt đất vỡ nát.

The twins knew their treacherous hosts would not take the loss well.

Cặp song sinh biết rằng các lãnh chúa sẽ không chịu thua dễ dàng.

To protect themselves, they enlisted a pair of seers.

Để bảo vệ bản thân, họ đã đến gặp một cặp đôi tiên tri.

Sure enough, the lords burned the brothers in an oven,

Và tất nhiên, các lãnh chúa đốt cháy họ trong lò nung,

but the seers made sure their remains were thrown in the river,

nhưng các nhà tiên tri đảm bảo rằng tro cốt của họ được ném xuống sông,

which restored them to life.

việc này sẽ giúp họ hồi sinh.

The brothers then came before the lords disguised as two disheveled children

Hai anh em sau đó cải trang thành hai kẻ nhếch nhác, đến trước các lãnh chúa,

and began to dance and perform miracles.

và bắt đầu nhảy múa rồi thực hiện phép lạ.

For their final trick, Ixb’alanke pretended to kill Junajpu,

Và trong mánh khóe cuối cùng, Ixb’alanke giả vờ giết Junajpu,

then resurrect him.

rồi sau đó vờ hồi sinh Junajpu.

The lords were so delighted that they demanded the same trick

Các lãnh chúa rất thích thú đến nỗi họ yêu cầu thực hiện phép lạ

be performed on them.

trên chính bản thân mình.

Still in disguise, the brothers were only too happy to oblige,

Trong lớp ngụy trang, cặp anh em không giấu nổi vui sướng

and began killing the lords one by one.

và bắt đầu giết từng lãnh chúa một.

As the surviving lords realized who stood before them

Khi các lãnh chúa còn sống sót nhận ra ai đang đứng trước mặt mình

and that no resurrection was forthcoming,

và rằng không hề có phép hồi sinh nào,

they begged for mercy, and the twins spoke their curse.

bọn họ đã cầu xin lòng thương xót, và cặp song sinh đã nói ra một lời nguyền.

Henceforth, the lords would have no sacrifices

Rằng: Từ nay trở đi, sẽ không còn hiến tế

and no power over the surface world.

và các lãnh chúa không được can thiệp vào thế giới người sống.

Their days of terrorizing humans were over.

Những ngày đàn áp con người của lãnh chúa đã kết thúc.