Where do superstitions come from? - Stuart Vyse

Translator: Thitiporn Ratanapojnard Reviewer: Kelwalin Dhanasarnsombut

Are you afraid of black cats?

คุณกลัวแมวดำหรือเปล่า

Would you open an umbrella indoors?

คุณจะกางร่มในอาคารไหม

And how do you feel about the number thirteen?

และคุณรู้สึกอย่างไรกับหมายเลข 13

Whether or not you believe in them,

ไม่ว่าคุณจะเชื่อมันหรือไม่

you're probably familiar with a few of these superstitions.

คุณอาจจะคุ้นเคย กับความเชื่อโชคลางเหล่านี้มาบ้าง

So how did it happen that people all over the world

แล้วมันเกิดขึ้นได้อย่างไร ที่คนทั่วโลก

knock on wood,

เคาะไม้

or avoid stepping on sidewalk cracks?

หรือเลี่ยงที่จะเหยียบรอยแยกบนทางเท้า

Well, although they have no basis in science,

เอาล่ะ แม้ว่าพวกมันจะไม่ได้มีพื้นฐาน เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์

many of these weirdly specific beliefs and practices

หลายความเชื่อและการปฏิบัติ อย่างเฉพาะเจาะจงและแปลกประหลาดนี้

do have equally weird and specific origins.

มีที่มาที่เฉพาะเจาะจงและพิสดารพอกัน

Because they involve supernatural causes,

เพราะพวกมันเกี่ยวข้องกับเหตุเหนือธรรมชาติ

it's no surprise that many superstitions are based in religion.

ไม่น่าประหลาดใจที่ความเชื่อโชคลาง หลายเรื่อง มีพื้นเพที่มาจากศาสนา

For example. the number thirteen was associated with the biblical Last Supper,

ตัวอย่างเช่น เลข 13 ซึ่งมีความเกี่ยวโยงกับ อาหารมื้อสุดท้าย ในคัมภีร์ไบเบิ้ล

where Jesus Christ dined with his twelve disciples

ที่พระเยซูร่วมเสวยมื้อค่ำ กับสานุศิษย์ทั้งสิบสองคน

just before being arrested and crucified.

ก่อนพระองค์จะถูกจับกุมและตรึงไม้กางเขน

The resulting idea that having thirteen people at a table was bad luck

เกิดเป็นความเชื่อว่า หากมีผู้ร่วมโต๊ะสิบสามคนจะโชคร้าย

eventually expanded into thirteen being an unlucky number in general.

สุดท้ายก็ขยายวงกว้างออก ทำให้สิบสามเป็นเลขแห่งโชคร้ายไปหมด

Now, this fear of the number thirteen, called triskaidekaphobia,

ปัจจุบันความกลัวเลขสิบสาม ที่เรียกว่า ไตรไคเดคคาโฟเบีย นี้

is so common that many buildings around the world skip the thirteenth floor,

พบเห็นได้ทั่วไป โดยหลายตึกทั่วโลกไม่มีชั้นที่สิบสาม

with the numbers going straight from twelve to fourteen.

จากชั้นสิบสองจะกลายเป็นชั้นสิบสี่เลย

Of course, many people consider the story of the Last Supper to be true

แน่นอน หลายคนเชื่อว่าเรื่องราว ของอาหารมื้อสุดท้ายเป็นเรื่องจริง

but other superstitions come from religious traditions

แต่ความเชื่อโชคลางอื่น ๆ ที่มาจากขนบธรรมเนียมทางศาสนา

that few people believe in or even remember.

มีคนไม่มากนักที่เชื่อหรือจำมันได้

Knocking on wood is thought to come from the folklore of the ancient Indo-Europeans

การเคาะไม้ คาดว่ามาจากประเพณีพื้นบ้าน ของชาวอินโดยูโรเปียนโบราณ

or possibly people who predated them

หรืออาจจะเป็นผู้คนยุคก่อนนั้น

who believed that trees were home to various spirits.

ที่เชื่อว่า ต้นไม้ เป็นที่อยู่ของดวงวิญญาณต่าง ๆ

Touching a tree would invoke the protection

การสัมผัสต้นไม้ เป็นการขอความคุ้มครอง

or blessing of the spirit within.

หรือขอพรจากดวงวิญญาณในต้นไม้

And somehow,

และด้วยเหตุผลบางประการ

this tradition survived long after belief in these spirits had faded away.

ธรรมเนียมนี้ยังคงอยู่มายาวนาน หลังความเชื่อเรื่องวิญญาณเลือนหายไปแล้ว

Many superstitions common today in countries from Russia to Ireland

ความเชื่อโชคลางหลายอย่างที่พบได้บ่อย ในรัสเซียไปจนถึงไอร์แลนด์ในปัจจุบัน

are thought to be remnants of the pagan religions that Christianity replaced.

คาดว่าหลงเหลือมาจากลัทธินอกศาสนา ที่ถูกแทนที่ด้วยศาสนาคริสต์

But not all superstitions are religious.

แต่ไม่ใช่ว่าความเชื่อโชคลางทั้งหมด จะเกี่ยวกับศาสนา

Some are just based on unfortunate coincidences and associations.

บางอย่างก็มาจากเหตุบังเอิญ หรือความเชื่อมโยงที่โชคร้าย

For example, many Italians fear the number 17

ตัวอย่างเช่น ชาวอิตาเลียนจำนวนมาก กลัวเลข 17

because the Roman numeral XVII can be rearranged to form the word vixi,

เพราะเลขโรมัน XVII สามารถเรียงได้เป็นคำว่า vixi

meaning my life had ended.

ที่แปลว่า ชีวิตฉันจบสิ้นแล้ว

Similarly, the word for the number four

เช่นเดียวกันกับคำที่หมายถึงเลขสี่

sounds almost identical to the word for death

ที่ออกเสียงเหมือนกับคำว่า ตาย

in Cantonese,

ในภาษาจีนกวางตุ้ง

as well as languages like Japanese

รวมทั้งภาษาอื่น ๆ เช่น ภาษาญี่ปุ่น

and Korean that have borrowed Chinese numerals.

และเกาหลี ที่ยืมตัวเลขของจีนไป

And since the number one also sounds like the word for must,

และเนื่องจากเลขหนึ่งออกเสียง เหมือนกับคำว่า ต้อง

the number fourteen sounds like the phrase must die.

หมายเลขสิบสี่จึงออกเสียง เหมือนวลี ต้องตาย

That's a lot of numbers for elevators and international hotels to avoid.

มีตัวเลขหลายตัวที่ลิฟท์ และโรงแรมนานาชาติหลีกเลี่ยง

And believe it or not,

และเชื่อหรือไม่ว่า

some superstitions actually make sense,

ความเชื่อโชคลางบางอย่างก็สมเหตุสมผล

or at least they did until we forgot their original purpose.

หรืออย่างน้อยมันก็เป็นอย่างนั้น จนเราลืมจุดประสงค์แต่แรกของมัน

For example, theater scenery used to consist of large painted backdrops,

ยกตัวอย่างเช่น ฉากเวทีละคร เดิมใช้ฉากหลังทาสีขนาดใหญ่

raised and lowered by stagehands who would whistle to signal each other.

ที่ถูกยกขึ้นลงโดยผู้ควบคุมเวที ซึ่งจะผิวปากส่งสัญญาณให้กันและกัน

Absentminded whistles from other people could cause an accident.

คนอื่นที่ใจลอยผิวปากออกมา อาจจะทำให้เกิดอุบัติเหตุได้

But the taboo against whistling backstage still exists today,

แต่เรื่องต้องห้ามของการผิวปากหลังเวที ก็ยังมีอยู่จนทุกวันนี้

long after the stagehands started using radio headsets.

ซึ่งผู้คุมเวที เริ่มใช้หูฟังวิทยุสื่อสารกันมานานแล้ว

Along the same lines, lighting three cigarettes from the same match

ทำนองเดียวกัน การจุดบุหรี่สามมวน จากไม้ขีดก้านเดียวกัน

really could cause bad luck if you were a soldier in a foxhole

อาจจะทำให้โชคร้ายได้จริง ๆ ถ้าคุณเป็นทหารในหลุมหลบภัย

where keeping a match lit too long could draw attention from an enemy sniper.

ซึ่งถ้าจุดไม้ขีดนานเกินไป อาจดึงดูดความสนใจของมือปืนซุ่มยิงฝ่ายศัตรู

Most smokers no longer have to worry about snipers,

ตอนนี้คนที่สูบบุหรี่ส่วนใหญ่ ไม่ต้องกังวลเรื่องมือปืนซุ่มยิงแล้ว

but the superstition lives on.

แต่ความเชื่อนี้ก็ยังคงอยู่

So why do people cling to these bits of forgotten religions,

แล้วทำไมคนถึงยังยึดติด อยู่กับเรื่องเล็ก ๆ ของศาสนาที่ถูกลืมไปแล้ว

coincidences,

เหตุบังเอิญ

and outdated advice?

และคำแนะนำที่ล้าสมัยล่ะ

Aren't they being totally irrational?

พวกเขาช่างไม่มีเหตุผลเสียเลยใช่ไหม

Well, yes, but for many people,

อืม ก็ใช่นะ แต่สำหรับหลาย ๆ คน

superstitions are based more on cultural habit than conscious belief.

ความเชื่อโชคลางมาจากความเคยชินทางวัฒนธรรม มากกว่าความเชื่อระดับจิตสำนึก

After all, no one is born knowing to avoid walking under ladders

อย่างไรก็ตาม ไม่มีใครเกิดมาก็รู้ว่าเลยว่า ต้องหลีกเลี่ยงการเดินลอดใตับันได

or whistling indoors,

หรือผิวปากในบ้าน

but if you grow up being told by your family to avoid these things,

แต่ถ้าคุณเติบโตขึ้นมา โดยที่ครอบครัวบอกให้หลีกเลี่ยงสิ่งเหล่านี้

chances are they'll make you uncomfortable,

ก็เป็นไปได้มากที่มันจะทำให้คุณไม่สบายใจ

even after you logically understand that nothing bad will happen.

แม้ว่าต่อมาคุณจะเข้าใจด้วยเหตุผลแล้ว ว่ามันจะไม่มีอะไรเลวร้ายเกิดขึ้นหรอก

And since doing something like knocking on wood doesn't require much effort,

และการทำอะไรบางอย่างเช่น การเคาะไม้ ก็ไม่ต้องใช้ความพยายามมากมายอะไรนัก

following the superstition is often easier than consciously resisting it.

การทำตามความเชื่อในโชคลาง ก็มักจะง่ายกว่าการตั้งใจที่จะต่อต้านมัน

Besides, superstitions often do seem to work.

นอกจากนี้ ความเชื่อในโชคลาง ก็ดูเหมือนว่ามักจะได้ผลซะด้วย

Maybe you remember hitting a home run while wearing your lucky socks.

บางทีคุณอาจจะจำได้ว่า คุณตีโฮมรันได้ ตอนใส่ถุงเท้านำโชคของคุณ

This is just our psychological bias at work.

นี่ก็แค่การทำงานแบบอคติทางจิตวิทยาของเรา

You're far less likely to remember all the times you struck out

คุณมักจะจำไม่ค่อยได้หรอกว่า ทุกครั้งที่คุณตีลูกออกนั้น

while wearing the same socks.

ก็เป็นตอนที่คุณใส่ถุงเท้าคู่นั้นแหละ

But believing that they work could actually make you play better

แต่การเชื่อว่ามันได้ผล อาจทำให้คุณเล่นได้ดีขึ้นจริง ๆ

by giving you the illusion of having greater control over events.

ด้วยการให้ภาพลวงกับว่า คุณสามารถควบคุมสถานการณ์ได้

So in situations where that confidence can make a difference, like sports,

ดังนั้น ในสถานการณ์ที่ความมั่นใจ สามารถสร้างความแตกต่างได้ อย่างเช่น กีฬา

those crazy superstitions might not be so crazy after all.

ความเชื่อโชคลางประหลาดพวกนี้ ก็อาจจะไม่ประหลาดเลยก็ได้