History vs. Cleopatra - Alex Gendler

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Vera Chicharito

"Order, order.

"อยู่ในความสงบ ให้ความเคารพต่อศาลด้วย

So who do we have here?"

นั่นใครน่ะ"

"Your Honor, this is Cleopatra,

"ศาลที่เคารพ นี่คือ คลีโอพัตรา

the Egyptian queen whose lurid affairs destroyed two of Rome's finest generals

มหารานีอียิปต์ผู้ที่ความสัมพันธ์ฉาวของนาง ทำลายสองสุดยอดแม่ทัพแห่งโรมัน

and brought the end of the Republic."

และนำมาซึ่งการสูญสิ้นของสาธารณรัฐ"

"Your Honor, this is Cleopatra,

"ศาลที่เคารพ นี่คือ คลีโอพัตรา

one of the most powerful women in history

หนึ่งในสตรีผู้ทรงอำนาจมากที่สุด แห่งประวัติศาสตร์

whose reign brought Egypt nearly 22 years of stability and prosperity."

รัชสมัยของพระนางนำมาซึ่งเสถียรภาพ และความเจริญสู่อียิปต์เป็นเวลาเกือบ 22 ปี"

"Uh, why don't we even know what she looked like?"

"เอ่อ แล้วทำไมเราถึงไม่เคยรู้เลยล่ะ ว่าพระนางมีหน้าตาเป็นอย่างไร"

"Most of the art and descriptions came long after her lifetime

"ศิลปะและเรื่องราวส่วนใหญ่เกิดขึ้น ภายหลังช่วงพระชนม์ชีพของพระนาง

in the first century BCE,

ในศตวรรษแรกของคริสต์ศักราช

just like most of the things written about her."

เช่นเดียวกันกับบทประพันธ์ต่าง ๆ ที่ร้อยเรียงเกี่ยวกับพระนาง"

"So what do we actually know?

"แล้วเรารู้ข้อเท็จจริงอะไรบ้างล่ะ"

Cleopatra VII was the last of the Ptolemaic dynasty,

"คลีโอพัตราที่เจ็ด คือองค์สุดท้าย แห่งราชวงศ์ทาลาเมอิค (Ptolemeic Dynasty)

a Macedonian Greek family that governed Egypt

ชาวกรีกจากแคว้นมาซีโดเนียตระกูลหนึ่ง ที่ปกครองอิยิปต์

after its conquest by Alexander the Great.

หลังจากที่ถูกยึดครอง โดยพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช

She ruled jointly in Alexandria with her brother-

พระนางครองราชย์ร่วมกับพระอนุชา ในอเล็กซานเดรีย

to whom she was also married-

ซึ่งเป็นผู้ที่พระนางอภิเษกสมรสด้วย"

until he had her exiled."

"จนกระทั่งทรงเนรเทศพระนางไป"

"But what does all this have to do with Rome?"

"แต่ว่าทั้งหมดนี้ มันเกี่ยวกับโรมอย่างไรล่ะ"

"Egypt had long been a Roman client state,

"อียิปต์เป็นรัฐบริวารของโรมันมานานแล้ว

and Cleopatra's father incurred large debts to the Republic.

และพระราชบิดาของคลีโอพัตรา ก็ทรงก่อหนี้สินก้อนโตไว้กับสาธารณรัฐ

After being defeated by Julius Caesar in Rome's civil war,

หลังจากที่ปราชัยให้กับจูเลียส ซีซาร์ ในสงครามกลางเมืองกรุงโรมแล้ว

the General Pompey sought refuge in Egypt

แม่ทัพปอมเปย์ได้มาขอลี้ภัยที่อียิปต์

but was executed by Cleopatra's brother instead."

แต่กลับถูกตัดสินประหารชีวิต โดยพระอนุชาของคลีโอพัตราแทน"

"Caesar must have liked that."

"ซีซาร์จะต้องชอบใจแน่ ๆ เลย"

"Actually, he found the murder unseemly and demanded repayment of Egypt's debt.

"อันที่จริง เขาพบว่าการประหัตประหารนั้น ไม่เป็นที่เหมาะสมและเรียกร้องให้อียิปต์ชดใช้

He could have annexed Egypt,

เขาเกือบจะไปยึดอียิปต์ด้วยซ้ำ

but Cleopatra convinced him to restore her to the throne instead."

แต่คลีโอพัตราก็ทรงโน้มน้าวเขา ให้คืนบัลลังก์แก่พระนาง"

"We hear she was quite convincing."

"เราได้ยินมาว่าพระนางช่ำชอง ด้านการโน้มน้าวอยู่มากทีเดียว"

"And why not? Cleopatra was a fascinating woman.

"แล้วจะทำไมล่ะ คลีโอพัตราเป็นหญิงที่น่าทึ่งจะตาย

She commanded armies at 21,

พระนางทรงบัญชาการกองทัพตั้งแต่ 21 ชันษา

spoke several languages,

พูดได้หลายภาษา

and was educated in a city with the world's finest library

และยังได้รับการศึกษาในนคร ที่มีห้องสมุดที่ดีที่สุดในโลก

and some of the greatest scholars of the time."

และจากนักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ที่สุด บางคนในเวลานั้น"

"Hmm."

"อืม"

"She kept Caesar lounging in Egypt for months when Rome needed him."

"พระนางทรงเหนี่ยวรั้งซีซาร์ไว้ที่อียิปต์ อยู่หลายเดือนในยามที่โรมต้องการเขา"

"Caesar did more than lounge.

"ซีซาร์ทำอะไรมากกว่าสุขสำราญ

He was fascinated by Egypt's culture and knowledge,

เขาสนอกสนใจในวัฒนธรรม และภูมิปัญญาของอียิปต์

and he learned much during his time there.

และเขาก็เรียนรู้อะไรตั้งมากมาย

When he returned to Rome, he reformed the calendar,

เมื่อกลับถึงกรุงโรม เขาได้ปรับปรุงปฏิทินขึ้นใหม่

commissioned a census,

จัดทำสำมะโนประชากร

made plans for a public library,

วางแผนจัดตั้งห้องสมุดสาธารณะ

and proposed many new infrastructure projects."

และเสนอแผนโครงการ โครงสร้างพื้นฐานใหม่ ๆ มากมาย"

"Yes, all very ambitious, exactly what got him assassinated."

"ครับ ทั้งหมดนี้ฟังดูทะเยอทะยานมาก และนั่นจึงเป็นเหตุให้เขาถูกลอบสังหาร"

"Don't blame the Queen for Rome's strange politics.

"อย่าไปโทษราชินี แทนที่จะโทษ ความประหลาดของการเมืองโรมสิ

Her job was ruling Egypt, and she did it well.

หน้าที่ของพระนางคือการปกครองอิยิปต์ และพระนางก็ทรงทำได้ดีซะด้วย

She stabilized the economy,

พระนางทรงทำให้เศรษฐกิจมีเสถียรภาพ

managed the vast bureaucracy,

บริหารระบบราชการทั้งแผ่นดิน

and curbed corruption by priests and officials.

และจำกัดการโกงกินฉ้อฉล ของพวกพระและเหล่าขุนนาง

When drought hit, she opened the granaries to the public

เมื่อเกิดภัยแล้ง พระนางก็ทรง เปิดยุ้งฉางให้แก่ราษฎร

and passed a tax amnesty,

และยกเลิกการเก็บภาษี

all while preserving her kingdom's stability and independence

พระนางทรงทำทุกสิ่งทั้งหมดนี้ ขณะที่ คงไว้ซึ่งเสถียรภาพและเอกราชของอาณาจักร

with no revolts during the rest of her reign."

โดยปราศจากการปฏิวัติใด ๆ ตลอดรัชสมัยของพระนาง"

"So what went wrong?"

"แล้วมันเกิดข้อผิดพลาดอะไรขึ้นล่ะ"

"After Caesar's death, this foreign Queen couldn't stop meddling in Roman matters."

"หลังจากการตายของซีซาร์ ราชินีต่างแดน ก็อดที่จะแทรกแซงการเมืองโรมันไม่ได้"

"Actually, it was the Roman factions who came demanding her aid.

"อันที่จริง พวกแบ่งฝักแบ่งฝ่ายโรมันต่างหาก ที่เข้าหาพระนางเพื่อร้องขอความช่วยเหลือ

And of course she had no choice but to support Octavian and Marc Antony

และแน่ล่ะว่า พระนางก็ไม่มีทางเลือก จำต้องสนับสนุนออคเทเวียนกับมาร์ค แอนโทนี

in avenging Caesar, if only for the sake of their son."

เพื่อเป็นการแก้แค้นให้ซีซาร์ และเพื่อโอรสของพวกเขา"

"And again, she provided her particular kind of support to Marc Antony."

"และอีกครั้ง พระนางได้ทรง ให้การสนับสนุนเป็นพิเศษแก่มาร์ค แอนโทนี"

"Why does that matter?

"แล้วนั่นมันจะทำไมล่ะ

Why doesn't anyone seem to care about

ไม่เห็นจะมีใครแยแส

Caesar or Antony's countless other affairs?

เรื่องรัก ๆ ใคร่ ๆ ของซีซาร์ หรือแอนโทนี กับชู้รักที่มีมากมายเหลือคณานับเลยนี่

Why do we assume she instigated the relationships?

ทำไมพวกเราจึงคิดว่า พระนางยุแยงให้ความสัมพันธ์นี้ร้าวฉานล่ะ

And why are only powerful women defined by their sexuality?"

แล้วทำไมถึงมีแต่สตรีทรงอำนาจเท่านั้น ที่ต้องถูกตัดสินด้วยเรื่องรัก ๆ ใคร่ ๆ"

"Order."

"อยู่ในความสงบก่อน"

"Cleopatra and Antony were a disaster.

"คลีโอพัตรากับแอนโทนีคือความหายนะ

They offended the Republic with their ridiculous celebrations

พวกเขาสร้างความเดือดดาลแก่สาธารณรัฐ ด้วยการเฉลิมฉลองที่น่าขัน

sitting on golden thrones

พวกเขาประทับอยู่บนบัลลังก์ทอง

and dressing up as gods

และแต่งองค์ทรงเครื่องราวกับเทพเจ้า

until Octavian had all of Rome convinced of their megalomania."

จนกระทั่งออคเทเวียนโน้มน้าวทั้งโรมได้ ว่าพวกเขาลุ่มหลงในอำนาจราชทรัพย์"

"And yet Octavian was the one who attacked Antony,

"แต่ถึงกระนั้น ออคเทเวียน ก็เป็นคนที่โจมตีแอนโทนี

annexed Egypt,

ยึดครองอียิปต์

and declared himself Emperor.

และสถาปนาตั้งตนขึ้นเป็นจักรพรรดิ

It was the Roman's fear of a woman in power that ended their Republic,

ความกลัวของชาวโรมันต่ออิสตรีผู้มี อำนาจต่างหาก ที่ทำให้สาธารณรัฐสูญสิ้น

not the woman herself."

หาใช่ที่ตัวสตรีนางนั้นไม่"

"How ironic."

"ช่างเหมือนกับเรื่องตลกร้าย"

Cleopatra's story survived mainly in the accounts of her enemies in Rome,

เรื่องราวส่วนใหญ่ของคลีโอพัตรารอดพ้นมา ได้ด้วยบันทึกของศัตรูของพระนางในโรม

and later writers filled the gaps with rumors and stereotypes.

และผู้เขียนรุ่นหลังจึงค่อยมาแต่งเติมช่องว่าง ด้วยคำร่ำลือและทัศนคติแบบเหมารวม

We may never know the full truth of her life and her reign,

เราอาจไม่มีวันล่วงรู้ความจริงทั้งหมด เกี่ยวกับชีวิตและการครองราชย์ของพระนาง

but we can separate fact from rumor by putting history on trial.

แต่เราสามารถแยกแยะเรื่องจริงจากคำร่ำลือ โดยการนำประวัติศาสตร์ขึ้นมาเป็นคดีพิจารณา