How do solar panels work? - Richard Komp

10,585,542 views ・ 2016-01-05

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Prevodilac: Jelena Kovačević Lektor: Ivana Krivokuća
00:08
The Earth intercepts a lot of solar power:
0
8152
3345
Zemlja prima mnogo solarne energije:
00:11
173 thousand terawatts.
1
11497
3082
173 hiljade teravati.
00:14
That's ten thousand times more power than the planet's population uses.
2
14579
4721
To je deset hiljada puta više energije nego što stanovnici Zemlje koriste.
00:19
So is it possible that one day
3
19300
1650
Pa, da li je moguće da će se jednog dana
00:20
the world could be completely reliant on solar energy?
4
20950
3497
svet u potpunosti oslanjati na solarnu energiju?
00:24
To answer that question,
5
24447
1251
Da bismo odgovorili na ovo pitanje,
00:25
we first need to examine how solar panels convert solar energy to electrical energy.
6
25698
6261
prvo moramo ispitati kako solarni paneli pretvaraju solarnu u električnu energiju.
00:31
Solar panels are made up of smaller units called solar cells.
7
31959
4304
Solarni paneli su napravljeni od manjih jedinica - solarnih ćelija.
00:36
The most common solar cells are made from silicon,
8
36263
2920
Najčešće su solarne ćelije napravljene od silicijuma,
00:39
a semiconductor that is the second most abundant element on Earth.
9
39183
4114
poluprovodnika koji je drugi najčešći element u prirodi na Zemlji.
00:43
In a solar cell,
10
43297
1292
U solarnoj ćeliji,
00:44
crystalline silicon is sandwiched between conductive layers.
11
44589
3978
kristalni silicijum se nalazi u sredini između provodnih slojeva.
00:48
Each silicon atom is connected to its neighbors by four strong bonds,
12
48567
5209
Svaki atom silicijuma je povezan sa susednim preko četiri čvrste veze
00:53
which keep the electrons in place so no current can flow.
13
53776
4301
koje drže elektrone na mestu, tako da energija ne može da protiče.
Ključno je sledeće:
00:58
Here's the key:
14
58077
1126
00:59
a silicon solar cell uses two different layers of silicon.
15
59203
4683
silicijumska solarna ćelija koristi dva različita sloja silicijuma.
01:03
An n-type silicon has extra electrons,
16
63886
3150
N-tip silicijuma ima višak elektrona,
01:07
and p-type silicon has extra spaces for electrons, called holes.
17
67036
5253
a p-tip ima višak prostora za elektrone, koji se nazivaju šupljine.
01:12
Where the two types of silicon meet,
18
72289
1934
Na mestu gde se dva tipa silicijuma spajaju,
01:14
electrons can wander across the p/n junction,
19
74223
3699
elektroni mogu da lutaju preko p/n veze,
01:17
leaving a positive charge on one side
20
77922
2057
ostavljajući pozitivno naelektrisanje na jednoj strani,
01:19
and creating negative charge on the other.
21
79979
3084
i stvarajući negativno na drugoj.
01:23
You can think of light as the flow of tiny particles
22
83063
3722
Svetlost se može posmatrati kao protok sitnih čestica zvanih fotoni,
01:26
called photons,
23
86785
1340
01:28
shooting out from the Sun.
24
88125
2060
koje šalje Sunce.
Kada jedan od fotona udari u ćeliju silicijuma
01:30
When one of these photons strikes the silicon cell with enough energy,
25
90185
3946
dovoljnom količinom energije,
01:34
it can knock an electron from its bond, leaving a hole.
26
94131
4398
on može da pomeri elektron iz svoje veze, ostavljajući prazan prostor.
01:38
The negatively charged electron and location of the positively charged hole
27
98529
4792
Negativno naelektrisani elektron i lokacija pozitivno naelektrisane rupe
01:43
are now free to move around.
28
103321
2413
tada slobodno mogu da se kreću.
01:45
But because of the electric field at the p/n junction,
29
105734
3018
Međutim, zbog električnog polja u p/n vezi,
01:48
they'll only go one way.
30
108752
2603
oni će se kretati samo u samo jednom pravcu.
01:51
The electron is drawn to the n-side,
31
111355
2021
Elektron će otići na n-stranu,
01:53
while the hole is drawn to the p-side.
32
113376
2986
a šupljina će se pomeriti na p-stranu.
01:56
The mobile electrons are collected by thin metal fingers at the top of the cell.
33
116362
5633
Pokretni elektroni okupljaju se na tankom metalnom kontaktu na vrhu ćelije.
02:01
From there, they flow through an external circuit,
34
121995
2755
Odatle, oni idu u izlazno električno strujno kolo,
02:04
doing electrical work,
35
124750
1315
radeći svoj elektronski posao
02:06
like powering a lightbulb,
36
126065
1541
kao što je napajanje sijalice,
02:07
before returning through the conductive aluminum sheet on the back.
37
127606
4368
pre povratka kroz provodni aluminijumski lim sa zadnje strane.
02:11
Each silicon cell only puts out half a volt,
38
131974
3093
Svaka silicijumska ćelija daje energiju od svega pola volta,
02:15
but you can string them together in modules to get more power.
39
135067
3591
ali se one mogu povezati u panele da bi emitovale više energije.
02:18
Twelve photovoltaic cells are enough to charge a cellphone,
40
138658
4105
Dvanaest fotovoltažnih ćelija je dovoljno da se napuni telefon,
02:22
while it takes many modules to power an entire house.
41
142763
3601
ali je potrebno mnogo više panela da se cela kuća snadbeva energijom.
02:26
Electrons are the only moving parts in a solar cell,
42
146364
3114
Elektroni su jedini pokretni elementi u solarnoj ćeliji,
02:29
and they all go back where they came from.
43
149478
2376
i svi se vraćaju nazad na početnu tačku.
02:31
There's nothing to get worn out or used up,
44
151854
2028
Ne postoji ništa što se može istrošiti ili potrošiti,
02:33
so solar cells can last for decades.
45
153882
3175
pa solarna ćelija može trajati decenijama.
02:37
So what's stopping us from being completely reliant on solar power?
46
157057
5817
Pa šta nas sprečava da se u potpunosti oslonimo na solarnu energiju?
02:42
There are political factors at play,
47
162874
2096
Politički faktori su u igri,
02:44
not to mention businesses that lobby to maintain the status quo.
48
164970
3984
da ne spominjemo firme koje lobiraju da se održava status kvo.
02:48
But for now, let's focus on the physical and logistical challenges,
49
168954
4111
No, za sada, hajde da se skoncentrišemo na fizičke i logističke izazove,
02:53
and the most obvious of those
50
173065
1417
i najočigledniji od njih
02:54
is that solar energy is unevenly distributed across the planet.
51
174482
4370
je da je solarna energija neravnomerno raspoređena po planeti.
02:58
Some areas are sunnier than others.
52
178852
2367
Neka područja su više osunčana od drugih.
03:01
It's also inconsistent.
53
181219
1640
Takođe je nestalna.
03:02
Less solar energy is available on cloudy days or at night.
54
182859
4369
Manje solarne energije je dostupno oblačnim danima ili tokom noći.
03:07
So a total reliance would require
55
187228
2410
Zato bi potpuno oslanjanje na solarnu eneriju zahtevalo
03:09
efficient ways to get electricity from sunny spots to cloudy ones,
56
189638
4464
efikasne načine dobavljanja elektriciteta od osunčanih do oblačnih delova,
03:14
and effective storage of energy.
57
194102
2985
kao i efikasno skladištenje energije.
Efikasnost same ćelije je takođe izazov.
03:17
The efficiency of the cell itself is a challenge, too.
58
197087
3306
03:20
If sunlight is reflected instead of absorbed,
59
200393
3051
Ako se sunčeva svetlost odbija umesto da se upije,
03:23
or if dislodged electrons fall back into a hole before going through the circuit,
60
203444
4686
ili ako iseljeni elektroni upadnu u šupljinu umesto da prolaze kroz kolo,
03:28
that photon's energy is lost.
61
208130
2763
energija tog fotona je protraćena.
03:30
The most efficient solar cell yet
62
210893
2348
Čak i najefikasnija solarna ćelija za sada
03:33
still only converts 46% of the available sunlight to electricity,
63
213241
5393
konvertuje svega 46% dostupne sunčeve svetlosti u elektricitet,
03:38
and most commercial systems are currently 15-20% efficient.
64
218634
5008
i većina komercijalnih sistema trenutno je efikasno 15-20%.
03:43
In spite of these limitations,
65
223642
1887
Uprkos ovim ograničenjima,
03:45
it actually would be possible
66
225529
1675
bilo bi ipak moguće
03:47
to power the entire world with today's solar technology.
67
227204
3414
da se ceo svet napaja energijom uz sadašnju solarnu tehnologiju.
03:50
We'd need the funding to build the infrastructure
68
230618
2366
Bila bi nam potrebna finansijska sredstva za građenje infrastrukture,
03:52
and a good deal of space.
69
232984
1987
ali i podosta prostora.
03:54
Estimates range from tens to hundreds of thousands of square miles,
70
234971
4469
Prema procenama, veličina bi varirala od desetina,
do stotina hiljada kvadratnih kilometara, što zvuči kao mnogo,
03:59
which seems like a lot,
71
239440
1536
04:00
but the Sahara Desert alone is over 3 million square miles in area.
72
240976
5336
ali samo Sahara ima površinu veću od 7,5 miliona kvadratnih kilometara.
04:06
Meanwhile, solar cells are getting better, cheaper,
73
246312
2727
U međuvremenu, solarne ćelije postaju bolje, jeftinije,
04:09
and are competing with electricity from the grid.
74
249039
2947
i postaju ozbiljan konkurent umreženoj električnoj energiji.
04:11
And innovations, like floating solar farms, may change the landscape entirely.
75
251986
4981
Osim toga, inovacije kao što su plutajuće solarne farme
mogle bi u potpunosti izmeniti krajolik.
04:16
Thought experiments aside,
76
256967
1989
Misaone eksperimente na stranu,
04:18
there's the fact that over a billion people
77
258956
2062
činjenica je da više od milijardu ljudi
04:21
don't have access to a reliable electric grid,
78
261018
3463
nema pristup pouzdanoj električnoj mreži,
04:24
especially in developing countries,
79
264481
2086
pogotovo u zemljama u razvoju,
04:26
many of which are sunny.
80
266567
2275
od kojih su mnoge dobro osunčane.
04:28
So in places like that,
81
268842
1254
Dakle, na takvim mestima, solarna energija
04:30
solar energy is already much cheaper and safer than available alternatives,
82
270096
4883
već sada je mnogo jeftinija i bezbednija u odnosu na dostupne alternative,
04:34
like kerosene.
83
274979
1600
kao što je kerozin.
04:36
For say, Finland or Seattle, though,
84
276579
2067
Ipak, za Finsku ili Sijetl,
04:38
effective solar energy may still be a little way off.
85
278646
3395
efikasna solarna energija možda ipak neće biti tako brzo dostupna.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7