Why are some people left-handed? - Daniel M. Abrams

Hoe komt het dat sommige mensen linkshandig zijn? - Daniel M. Abrams

Vertaald door: Dick Stada Nagekeken door: Feike Laffeber

If you know an older left-handed person,

Als je oudere linkshandigen kent,

chances are they had to learn to write or eat with their right hand.

hebben ze misschien moeten leren schrijven of eten met hun rechter hand.

In veel delen van de wereld,

And in many parts of the world,

it's still common practice to force children to use their "proper" hand.

is het nog steeds normaal om kinderen te dwingen hun 'goede' hand te gebruiken.

Even the word for right also means correct or good,

Het [Engelse] woord voor rechts betekent zelfs 'juist' of 'goed'.

not just in English, but many other languages, too.

Niet alleen in het Engels, maar ook in veel andere talen.

But if being left-handed is so wrong,

Als linkshandigheid zo 'verkeerd' is,

then why does it happen in the first place?

waarom bestaat dat dan?

Today, about 1/10 of the world's population are left-handed.

Tegenwoordig is 1/10 deel van de wereldbevolking linkshandig.

Archeological evidence shows that it's been that way

Er zijn archeologische bewijzen

for as long as 500,000 years,

dat het al zeker 500.000 jaar zo is.

with about 10% of human remains

Ongeveer 10% menselijke resten

showing the associated differences in arm length and bone density,

hebben de kenmerkende afwijking in armlengte en botdichtheid.

and some ancient tools and artifacts showing evidence of left-hand use.

Ook oude werktuigen en voorwerpen bewijzen linkshandig gebruik.

In tegenstelling tot wat velen denken, is links- of rechtshandigheid geen keuze.

And despite what many may think, handedness is not a choice.

It can be predicted even before birth based on the fetus' position in the womb.

Het is zelfs prenataal te voorspellen aan de hand van de ligging van de foetus.

So, if handedness is inborn, does that mean it's genetic?

Als links- of rechtshandigheid is aangeboren, is het dan genetisch?

Well, yes and no.

Ja en nee.

Identical twins, who have the same genes, can have different dominant hands.

Eeneiige tweelingen, met dezelfde genen, hebben soms niet dezelfde dominante hand.

In fact, this happens as often as it does with any other sibling pair.

Sterker nog, dat komt net zo vaak voor als bij andere broers en zussen.

But the chances of being right or left-handed

Maar de kans om rechts- of linkshandig te zijn

are determined by the handedness of your parents

wordt bepaald door wat de ouders zijn,

in surprisingly consistent ratios.

in een verhouding die verrassend voorspelbaar is.

If your father was left-handed but your mother was right-handed,

Als je vader linkshandig is, maar je moeder rechtshandig,

you have a 17% chance of being born left-handed,

heb je 17% kans om linkshandig geboren te worden,

terwijl kinderen van twee rechtshandigen daar maar 10% kans op hebben.

while two righties will have a left-handed child only 10% of the time.

Handedness seems to be determined by a roll of the dice,

Links- of rechtshandigheid lijkt door puur toeval bepaald te worden,

but the odds are set by your genes.

maar de kans erop wordt bepaald door je genen.

All of this implies there's a reason

Dit lijkt te wijzen op een reden

that evolution has produced this small proportion of lefties,

waarom evolutie dat kleinere aandeel linkshandigen heeft voortgebracht,

and maintained it over the course of millennia.

en dat duizenden jaren heeft gehandhaafd.

And while there have been several theories

Er zijn verschillende theorieën

attempting to explain why handedness exists in the first place,

die proberen te verklaren waarom linkshandigheid überhaupt bestaat,

or why most people are right-handed,

of waarom de meesten rechtshandig zijn.

a recent mathematical model

Een recent wiskundig model suggereert

suggests that the actual ratio reflects a balance

dat de verhouding een soort evenwicht laat zien

between competitive and cooperative pressures on human evolution.

tussen competitieve en coöperatieve druk op de evolutie van de mens.

The benefits of being left-handed

De voordelen van linkshandigheid

are clearest in activities involving an opponent,

zijn het duidelijkst bij handelingen met een tegenstander,

like combat or competitive sports.

zoals bij een gevecht of competitiesport.

For example, about 50% of top hitters in baseball have been left-handed.

Ongeveer de helft van de topscoorders bij honkbal is bijvoorbeeld linkshandig.

Waarom?

Why?

Denk eens aan het voordeel van verrassing.

Think of it as a surprise advantage.

Because lefties are a minority to begin with,

Omdat linkshandigen in de minderheid zijn,

both right-handed and left-handed competitors

zullen zowel rechts- als linkshandige tegenstanders

will spend most of their time encountering

de meeste tijd spelen en trainen

and practicing against righties.

met rechtshandigen.

So when the two face each other,

Als ze tegenover elkaar staan,

the left-hander will be better prepared against this right-handed opponent,

zal de linkshandige beter voorbereid zijn dan zijn rechtshandige tegenstander,

while the righty will be thrown off.

De rechtshandige zal het onderspit delven.

This fighting hypothesis,

Deze gevechtshypothese,

where an imbalance in the population

waar bij een onbalans in de populatie

results in an advantage for left-handed fighters or athletes,

de linkshandige strijder of sporter voordeel heeft,

is an example of negative frequency-dependent selection.

is een voorbeeld van negatieve frequentie-afhankelijke selectie.

But according to the principles of evolution,

Maar volgens het principe van evolutie

groups that have a relative advantage

lijken groepen met een relatief voordeel te groeien,

tend to grow until that advantage disappears.

totdat het voordeel verdwijnt.

If people were only fighting and competing throughout human evolution,

Als mensen tijdens de hele evolutie alleen maar zouden vechten,

natural selection would lead to more lefties being the ones that made it

zouden er door natuurlijke selectie steeds meer linkshandigen komen,

until there were so many of them,

totdat er zoveel zouden zijn,

that it was no longer a rare asset.

dat het geen zeldzaam pluspunt meer was.

So in a purely competitive world,

Dus in een puur competitieve wereld

50% of the population would be left-handed.

zou 50% van de bevolking linkshandig zijn.

But human evolution has been shaped by cooperation, as well as competition.

De evolutie van de mens is echter verlopen door coöperatie én competitie.

En coöperatieve druk

And cooperative pressure

pushes handedness distribution in the opposite direction.

duwt linkshandigheid weer de andere kant op.

In golf, where performance doesn't depend on the opponent,

Bij golf, waar prestatie niet afhangt van de tegenstander,

only 4% of top players are left-handed,

is maar 4% van de spelers linkshandig.

an example of the wider phenomenon of tool sharing.

Een voorbeeld van het ruimere begrip van gereedschap delen.

Just as young potential golfers

Net zoals jonge aspirant golfers

can more easily find a set of right-handed clubs,

makkelijker rechtshandige golfclubs kunnen vinden,

many of the important instruments that have shaped society

zijn veel belangrijke voorwerpen die de samenleving hebben gevormd,

were designed for the right-handed majority.

ontwikkeld voor de rechtshandige meerderheid.

Because lefties are worse at using these tools,

Omdat linkshandigen hier minder goed mee om kunnen gaan

and suffer from higher accident rates,

en vaker ongelukken krijgen,

they would be less successful in a purely cooperative world,

zouden ze minder succesvol zijn in een puur coöperatieve wereld

eventually disappearing from the population.

en uiteindelijk verdwijnen uit de populatie.

So by correctly predicting the distribution

Door het juist voorspellen van het aandeel

of left-handed people in the general population,

aan linkshandige mensen in de gehele bevolking,

as well as matching data from various sports,

en het vergelijken van gegevens uit diverse sporten,

the model indicates

laat het model zien dat het voortbestaan van linkshandigen

that the persistence of lefties as a small but stable minority

als kleine maar constante minderheid, een evenwicht vertoont

reflects an equilibrium

that comes from competitive and cooperative effects

dat het gevolg is van competitieve en coöperatieve effecten

playing out simultaneously over time.

die gelijktijdig uitgespeeld worden.

And the most intriguing thing

Het meest intrigerende is,

is what the numbers can tell us about various populations.

wat de cijfers ons kunnen zeggen over diverse populaties.

From the skewed distribution of pawedness in cooperative animals,

Van het kleine aantal linkshandigen bij coöperatieve dieren,

to the slightly larger percentage of lefties

tot een wat groter percentage

in competitive hunter-gatherer societies,

bij competitieve groepen jager-verzamelaars...

we may even find that the answers to some puzzles of early human evolution

... we hebben de antwoorden op vragen over vroege menselijke evolutie

are already in our hands.

wellicht al in onze handen.