How do contraceptives work? - NWHunter

ကိုယ်ဝန်တားနည်းတွေ အလုပ်လုပ်ကြပုံ

Translator: Nyein Chan Ko Ko Reviewer: Myo Aung

Here's what has to happen for pregnancy to occur after sexual intercourse.

ဒီမှာပြောမှာကတော့ လိင်ဆက်ဆံပြီးမှုနောက်မှာ ကိုယ်ဝန်ရဖို့ ဘာတွေဖြစ်လာရမလဲဆိုတာပါ..

Sperm must swim up the vagina,

သုတ်ကောင်တွေ သားအိမ်လမ်းအတိုင်

through the cervical opening,

သားအိမ်ခေါင်းကို ဖြတ်ပြီးတော့

upwards through the uterus,

သားအိမ်ဆီ ရောက်အောင်

and into one of the two fallopian tubes.

သားအိမ်ပြွန်၂ခုထဲက တစ်ခုထဲကို ကူးဖြတ် ဝင်ရတယ်။

If an egg, released during that month's ovulation, is in the tube,

လစဉ်ကြွေတတ်တဲ့ မမျိုးဥက ပြွန်ထဲရှိနေခဲ့ရင်

one sperm has a chance to fertilize it.

သုတ်ကောင်ဟာ မျိုးအောင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းရှိတယ်။

Contraceptives are designed to prevent this process,

ကိုယ်ဝန်တားနည်းတွေဟာ ဒီဖြစ်စဉ်ကို ဟန့်တားရန် ပြုစုစီမံထားတာပါ။

and they work in three basic ways.

၎င်းတို့ လုပ်ကိုင်ပုံ အခြေခံ ၃ နည်းရှိတယ်။

They block the sperm,

သုတ်ကောင်ကို ပိတ်ဆို့တယ်၊

disable sperm before they reach the uterus,

သားအိမ်မရောက်ခင် သုတ်ကောင်ကို ဖျက်ဆီးတယ်၊

or suppress ovulation.

မျိုးဥတည်မှုကို တားဆီးတယ်။

Block is the simplest.

ပိတ်ဆို့ခြင်းက အရိုးရှင်းဆုံးပဲ။

Male and female condoms prevent sperm from coming into contact

ကျား နဲ့ မ ကွန်ဒုံးတွေက သုတ်ကောင်ကို

with the vaginal space.

သားအိမ်နဲ့ ထိတွေ့မရအောင် တားဆီးတယ်။

That barrier is also why they, unlike other contraceptive methods,

အဲဒီလို တားဆီးမှုက၊ အခြားကိုယ်ဝန် တားနည်းတွေနဲ့မတူ၊ လိင်ကတဆင့်ကူးစက်တဲ့

are able to prevent transmission of certain sexually transmitted diseases.

ရောဂါတွေ ကူးမရအောင် ကာကွယ် ပေးနိုင်ပါသေးတယ်။

Meanwhile, the diaphragm, cervical cap, and sponge

သားအိမ်ဝအဖုံး, သားအိမ်ဝအပိတ် နဲ့ ဆေးမြှုပ်တွေကတော့

work by being placed over the cervix, barricading the entrance to the uterus.

သားအိမ်ခေါင်းမှာတပ်ဆင်ခြင်းဖြစ်ပြီး သားအိမ် ဝင်ပေါက်ကိုပိတ်ပေးတယ်။

These contraceptives are sometimes called barrier methods

အဲဒီလို ကိုယ်ဝန်တားနည်းတွေကို တားဆီးရေးနည်းတွေလို့ ခေါ်ကြပြီး

and can be used with spermicides,

ဒုတိယနည်းရဲ့ နမူတာ တစ်ခုဖြစ်တဲ့

an example of the second category, disable.

ဖျက်ဆီးရေးနည်း၊ သုတ်သတ်ဆေးတွေနဲ့ တွဲသုံးလို့ရပါတယ်။

A spermicide is a chemical that immobilizes and destroys sperm.

သုတ်သတ်ဆေးဆိုတာ သုတ်ကောင်ကို လှုပ်ရှား မရအောင် သတ်လိုက်တဲ့ ဓာတုပစ္စည်းပါ။

Today's spermicides come as foam, cream, jelly, suppositories,

ယနေ့မှာ သုတ်ဆေးတွေက အမြှုပ်၊ ခရင်၊ ဂျယ်လီနဲ့ အတွင်းထဲပုံစံနဲ့ လာပါတယ်၊

and even a thin piece of translucent film that dissolves in the vagina.

မိန်းမကိုယ်ထဲမှာ ပျော်သွားတတ်တဲ့ ဖောက်ထွင်း မြင်နိုင်တဲ့ အပြားလဲ ရှိပါတယ်။

These products can be inserted directly into the vagina before intercourse,

မဆက်ဆံမီမှာ ဒီပစ္စည်းတွေကို မိန်းမကိုယ်ထဲ ထည့်ရပါတယ်၊

or can be combined with block methods, like a diaphragm or condom,

ဒါမှမဟုတ် သားအိမ်ဝ အဖုံး၊ ကွန်ဒုံးနဲ့ တွဲပြီးတော့ လည်းသုံးနိုင်ပြီး

for added proection.

ကာကွယ်မှုကို အားဖြည့်ပေးနိုင်သေးတယ်။

The third category for preventing pregnancy

ကိုယ်ဝန်မရစေရန် တားဆီးတဲ့ တတိယအုပ်စု နည်းက

works by suppressing the action of an egg maturing in the ovary.

သားအိမ်ထဲမှာ မျိုးဥတွေ ရင့်ကျက်မရအောင် တားဆီးလိုက်တာပါ။

If there isn't an egg available in the fallopian tube,

သားအိမ်ပြွန်ထဲမှာ ဥမရှိဘူးဆိုရင်တော့

there's nothing for sperm to fertilize.

သုတ်ကောင်အတွက် မျိုးအောင်စရာ မရှိတော့ဘူးပေါ့။

Hormonal contraceptives,

ဟိုမုန်းသုံး ကိုယ်ဝန်တားနည်းတွေ၊

including the pill, the patch, the Depo shot, and the vaginal ring

ဆေးလုံး၊ ကပ်ခွာ၊Depo ထိုးဆေးနဲ့ မိန်းမကိုယ်ထဲထည့်တဲ့ ကွင်းတွေ

all release synthetic versions of various combinations of progesterone and estrogen.

အားလုံးက ဖန်တီးထားတဲ့ Estrogen နဲ့ Progesterone ဟိုမုန်းတွေကိုထုတ်ပေးတယ်။

This hormone cocktail suppresses ovulation,

အဲဒီဟိုမုန်း မျိုးစုံတို့က မျိုးဥကြွေတာကို တားဆီးတယ်

keeping the immature egg safely sequestered in the ovary.

သားအိမ်ထဲမှာ မရင့်ကျက်သေးတဲ့ဥလေးကို ဘာနဲ့မှမထိတွေ့အောင် ထားတယ်။

Synthetic progesterone also has a block trick up its sleeve.

ဖန်တီးထားတဲ့ progesterone ကို ပိုထိရောက်အောင် လုပ်ထားသေးတယ်၊

It makes cervical mucus too thick and sticky for sperm to swim through easily.

သားအိမ်ခေါင်းက အရိအချွဲတွေကို ထူပြစ်အောင် လုပ်ပေးခြင်းဖြင့် သုတ်ကောင်တွေ ကူးမရပါ။

There are other contraceptives that use multiple approaches at the same time.

တစ်ကြိမ်တည်း နည်းမျိုးစုံကို သုံးတဲ့ အခြား ကိုယ်ဝန်တားနည်းတွေလည်း ရှိပါသေးတယ်

For example, many IUDs, or intrauterine devices,

ဥပမာ၊ IUD တွေ ဒါမှမဟုတ် သားအိမ်ထဲ ထည့်ပစ္စည်းတွေထဲမှာ

contain synthetic hormones which suppress ovulation.

မျိုးဥကြွေတာကို တားတဲ့ ဟိုမုန်းတွေပါတယ်။

Some also contain copper,

အချို့မှာ ကြေးနီပါလို့

which disable sperm while also making egg implantation in the uterus difficult.

သုတ်ကောင်ကိုသေစေပြီး သားအိမ်ထဲမှာ မျိုးဥ တွယ်ကပ်မှုကို ခက်ခဲစတေယ်။

Block, disable, or suppress:

တားဆီးမှု၊ ဖျက်ဆီးမှု ဒါမှမဟုတ် ဖိနှိပ်နည်းထဲက

is one strategy better than the other?

နည်းတစ်ခုဟာ အခြားနည်းထက် ပိုကောင်းပါသလား။

There are differences, but a lot of it has to do with how convenient

ခြားနားချက်တွေ ရှိပေမဲ့၊ တော်တော်မျာများက

and easy it is to use each contraceptive correctly.

နည်းတစ်ခုစီကို သုံးရတာ ရလွယ်ကူပြီး အဆင်ပြေမှုပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်။

For example, male condoms would be about 98% effective

ဥပမာ၊ အမျိုးသားကွန်ဒုံးဆိုရင် လူတိုင်းက စနစ်တကျသုံးမယ်ဆိုရင်

if everyone used them perfectly.

၉၈% အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိတယ်။

That 98% means if 100 couples correctly used condoms for a year,

အဲဒီ ၉၈% ဆိုတာ စုံတွဲ၁၀၀ က တစ်နှစ်လုံး ကွန်ဒုံးကို မှန်ကန်စွာ သုံးရင်

two women would get pregnant.

အမျိူးသမီး၂ ယောက်က ကိုယ်ဝန်ရနိုင်တာကို ဆိုလိုတာပါ။

But not everyone uses them correctly, so they're only 82% effective in practice.

ဒါပေမဲ့ လူတိုင်းက ၎င်းတို့ကို မှန်ကန်စွာ မသုံးတတ်လို့ လက်တွေ့ ၈၂%ပဲ အကျိုးရှိပါတယ်။

Other methods, like the patch and pill, are 99% effective

အခြားနည်းတွေ၊ ကပ်ခွာနဲ့ ဆေးလုံးတွေကတော့ ၉၉% ထိရောက်မှုပါတယ်၊

when they're used perfectly.

သေချာသုံးရင်ပေါ့။

But in practice, that's 91%.

လက်တွေ့မှာ ၉၁%ပဲ အကျိုးရှိတယ်။

Spermicide is only 85% effective, even with perfect usage,

သုတ်သတ်ဆေးက သေချာသုံးရင်တောင် ၈၅%ပဲ ထိရေားက်တယ်၊

and just 71% effective with typical usage.

ပုံမှန်သုံးသူအတွက် ကျတော့ ၇၁% လောက်ပဲ ထရောက်မှု ရှိတယ်။

Another important consideration in the choice of contraceptives are side effects,

ကိုယ်ဝန်တားနည်း ရွေးရာမှာ နောက်အရေးကြီး စဉ်းစားစရာကတော့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးပါ။

which almost exclusively affect women rather than men.

များသောအားဖြင့် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုထိခိုက်တယ်

Hormonal methods in particular can cause symptoms like headaches,

ဟိုမုန်းနည်းလမ်းတွေက ခေါင်းကိုက်တာ၊

nausea,

ပျို့အန်တာနဲ့

and high blood pressure,

သွေးပေါင် တက်တာတွေဖြစ်တတ်တယ်။

but they vary from woman to woman.

အမျိုးသမီးတစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ကွာကြသေးတယ်။

That's why these methods require a prescription from a doctor.

ဒါကြောင့် ဒီနည်းလမ်းတွေအတွက် ဆရာဝန်က ညွှန်းဖို့လိုတယ်။

The choice of contraceptive method is a personal one,

ကိုယ်ဝန်တားနည်း ရွေးတယ်ဆိုတာ လူတစ်ဦးရဲ့ ရွေးချယ်မှုပါ၊

and what works best for you now may change later.

သင့် အတွက်အခုအကောင်းဆုံးက နောင်တွင် ပြောင်းချင် ပြောင်းသွားနိုင်တယ်။

Scientists also continue to research new methods,

သိပ္ပံပညာရှင်တွေကလည်း နည်းအသစ်ကို ရှာနေကြတယ်၊

such as a male pill that would prevent sperm production.

ဥပမာ၊ ယောင်္ကျားတွေမှာ သုတ်ကောင် ထုတ်မှုကို တားဆီးမယ့် ဆေးလုံး။

In the meantime, there are quite a few options

ဒီအတောအတွင်းမှာတော့ သုတ်ကောင် ကိုပိတ်ဆို့ဖို့

to block sperm,

ရွေးချယ်စရာ တချို့ရှိတယ်၊

disable them,

ဖျက်ဆီးဖို့ ဒါမှမဟုတ်

or suppress eggs and keep them out of reach.

မျိုးဥတွေကို တားထားပြီး ဘယ်လိုမှ တွေ့မရအောင် လုပ်ထားဖို့ပါ။