Would you opt for a life with no pain? - Hayley Levitt and Bethany Rickwald

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

Imagine if you could plug your brain into a machine

ကျန်နေသေးတဲ့ သင့်ဘဝအတွက် အန္တိမ ပျော်ရွှင်မှုကို ဆောင်ကြဉ်းပေးမယ့််

that would bring you ultimate pleasure for the rest of your life.

စက်တစ်ခုထဲမှာ သင့်ဦးနှောက်ကို ပလပ်ထိုးနိုင်တယ်လို့ စိတ်ကူးကြည့်ပါ။

If you were given the choice to sign up for that kind of existence, would you?

ဒီလိုဘဝမျိုနဲ့ နေထိုင်ရန် စာရင်းပေးဖို့ ရွေးချယ်ခွင့်ရှိရင် သင် ရွေးမလား။

That's the question philosopher Robert Nozick posed

ဒါက Experience Machine လို့ခေါ်တဲ့ အတွေး စမ်းသပ်မှုကနေ

through a thought experiment he called the Experience Machine.

ဒဿနပညာရှင် Robert Nozick ထုတ်ထားတဲ့ မေးခွန်းပါ။

The experiment asks us to consider a world

စမ်းသပ်မှုက ကျွန်ုပ်တို့ကို တွေးကြည့်ခိုင်းတာက

in which scientists have developed a machine that would simulate real life

နာကျင်မှုမပါတဲ့ ပျော်ရွှင်မှု အတွေ့အကြုံ တွေ သက်သက်ကို အာမခံရင်း

while guaranteeing experiences of only pleasure and never pain.

သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ လက်တွေ့ဘဝနဲ့ တူအောင် ဖန်တီးထားတဲ့ စက်တစ်လုံးရှိတဲ့ကမ္ဘာတစ်ခုပါ။

The catch?

အဲဒီလိုဆို ရင်ဆိုင်ရမယ့် ပြဿနာက ဘာလဲ။

You have to permanently leave reality behind,

သင်ဟာ ဒိဌအဖြစ်ကို နောက်ချန်ထားခဲ့ရမှာဖြစ်ပေမဲ့

but you'll hardly know the difference.

ခြားနားမှုကို မသိသလောက်ဖြစ်နေမှာပါ။

Your experiences will be indistinguishable from reality.

သင့် အတွေ့အကြုံတွေဟာ ဒိဌအဖြစ်ကနေ ခွဲခြားလို့ရနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

Life's natural ups and downs

ဘဝရဲ့ သဘာဝ အနိမ့်၊ အမြင့်တွေဟာ

will just be replaced with an endless series of ups.

အဆုံးမဲ့ အမြင့် အစဉ်အတန်းကြီးနဲ့သာ အစားထိုးပေးလိမ့်မယ်။

Sounds great, right?

အံ့ဖွယ် ထင်စရာပဲနော်။

It may seem like a tempting offer, but perhaps it's not as ideal as it sounds.

မက်မောစရာ ကမ်းလှမ်းမှုတစ်ခုလိုထင်ရပေမဲ့ ထင်ရသလောက်တော့ အကောင်းဆုံး မဖြစ်လောက်ဘူး။

The experiment was actually designed to refute a philosophical notion

ဒီစမ်းသပ်မှုက တကယ်က ပျော်ရွှင်မှုပဓာနဝါဒ လို့ခေါ်တဲ့ ဒဿနဆိုင်ရာ အယူအဆတစ်ခုကို

called hedonism.

ချေပဖို့ ပုံစံထုတ်ထားတာပါ။

According to hedonists,

ပျော်ရွှင်မှုပဓာနဝါဒီတွေ အရ

maximizing net pleasure is the most important thing in life

အသားတင် ပျော်ရွင်မှုကို များနိုင်သမျှ များအောင်လုပ်ခြင်းဟာ ဘဝမှာ အရေးအကြီးဆုံး၊

because pleasure is the greatest good that life has to offer.

ပျော်ရွှင်မှုဟာ ဘဝက ပေးစရာရှိတဲ့ အကြီးကျယ်ဆုံး ကောင်းကျိုးဖြစ်လို့တဲ့။

For hedonists, the best choice that a person could make for himself

ပျော်ရွှင်မှုဝါဒီတွေအတွက် လူတစ်ယောက်က ကိုယ်တိုင်အတွက် လုပ်နိုင်တဲ့

is one that brings him the greatest possible amount of pleasure

အကောင်းဆုံး ရွေးချယ်မှုက 
နာကျင်မှု ယူမလာဘဲ တတ်နိုင်သမျှ အကြီးမားဆုံး

while bringing him no pain.

ပျော်ရွှင်မှု ပမာဏ ဆောင်ကြဉ်းပေးတဲ့ တစ်ခုပါ။

Limitless pleasure minus zero pain equals maximum net pleasure,

ကန့်သတ်မဲ့ပျော်ရွှင်မှု အနုတ် သုညနာကျင်မှု က အများဆုံး အသားတင်ပျော်ရွှင်မှုနဲ့ ညီတယ်။

or in other words, the exact scenario the Experience Machine offers.

သို့) တစ်နည်းပြောရရင် Experience Machine က ပေးတဲ့ အလားတူ စိတ်မှန်းဖြစ်နိုင်ခြေပါ။

Therefore, if hedonism is your philosophy of choice,

ဒီတော့ ပျော်ရွှင်မှုပဓာနဝါဒက သင့်ရွေးချယ်မှု ဒဿနဆိုရင်

plugging in would be a no-brainer.

ပလပ်ထိုးခြင်းဟာ ဦးနှောက်စားစရာ တစ်ခု ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး။

But what if there's more to life than just pleasure?

ဒါပေမဲ့ ပျော်ရွှင်မှု သက်သက်ထက် ဘဝမှာ ပိုရှိတယ်ဆိုရင်ရော။

That's what Nozick believed he was demonstrating

ဒါက အတွေး စမ်းသပ်ချက် Experience Machine ကနေ

through his Experience Machine thought experiment.

သူ သရုပ်ပြနေတာလို့ Nozick ယုံကြည်မိတာပါ။

Despite the machine's promise of maximum net pleasure,

ဒီစက်ရဲ့ ကတိက အသားတင် ပျော်ရွှင်မှု အများဆုံးဆိုပေမဲ့

he still found reason not to plug in,

ဒီအဆိုကို သုံးသပ်ဆင်ခြင်သူ အခြား စမ်းသပ်သူတွေလိုပဲ

as do many other experimenters who consider the proposition.

ပလပ်တပ် မတပ်ဆင်ဖို့ အကြောင်း သူ ရှာနေတုန်းပါ။

But what could possibly dissuade us from choosing a future of ultimate pleasure?

ဒါပေမဲ့ အန္တိမ ပျော်ရွှင်မှုရဲ့ အနာဂတ် တစ်ခုကို ရွေးချယ်ဖို့ ဘာက တားဆီးနိုင်လဲ။

Consider this scenario.

ဒီအခြေအနေကို တွေးကြည့်ပါ။

Betsy and Xander are in a loving, committed relationship.

Betsy နဲ့ Xander ချစ်နေတဲ့ ရည်စူးထားတဲ့ သံယောဇဉ်တစ်ခုမှာပါ။

Betsy is head over heels and has never felt happier.

Betsy ဟာ အရူးအမူးဖြစ်နေပြီး ဒီထက် ပျော်တာ မရှိခဲ့ဖူးလို့ ခံစားရတယ်။

However, unbeknownst to Betsy,

ဒါပေမဲ့ Betsy သတိမထားမိဘဲ


Xander has been romancing her sister, Angelica,

Xander ဟာ Betsy ရဲ့ညီမ Angelica နဲ့ ချစ်ဇာတ်လမ်းထွင်နေတယ်၊

with love letters and secret rendezvous for the duration of their relationship.

သူတို့ သံယောဇဉ် တစ်လျောက်လုံးမှာ ရည်းစားစာတွေ၊ ချိန်းတွေတာတွေနဲ့ပါ။

If Betsy found out,

Betsy သိရှိသွားရင်

it would destroy her relationships with both Xander and Angelica,

ဒါက Xander နဲ Angelica နှစ်ယောက်စလုံးရဲ့ သူ့ဆက်ဆံရေးတွေကို ဖျက်ဆီးပစ်ပြီး

and the experience would be so traumatic, she would never love again.

ဒီအတွေ့အကြုံက သူ နောက်ဘယ်တော့မှ မချစ်ဖို့အထိ စိတ်ဒဏ်ရာရစေလိမ့်မယ်။

Since Betsy is in blissful ignorance about Xander's infidelity,

Betsy ဟာ Xander ရဲ့ သစ္စာမဲ့မှုကို မသိလောက်အောင် ကံကောင်းနေတော့

hedonists would say she's better off remaining in the dark

ပျော်ရွှင်မှုပဓာနဝါဒီတွေကတော့ သူဟာ အမှောင်ထဲမှာ ဆက်ရှိနေပြီး

and maintaining her high level of net pleasure.

အသားတင် ပျော်ရွှင်မှုရဲ့ မြင့်တဲ့အဆင့်ကို ထိန်းတာက ပိုကောင်းတယ်လို့ပြောမှာပါ

As long as Betsy never finds out about the relationship,

ဒီဆက်ဆံရေးကို Betsy လုံးဝ ရှာမတွေ့သရွေ့

her life is guaranteed to go on as happily as it is right now.

လက်ရှိအတိုင်း ပျော်ရွှင်စွာ ဆက်ရှိဖို့ 
 သူ့ဘဝကို အာမခံထားတယ်။

So, is there value in Besty knowing the truth of her situation?

ဒီတော့ သူ့အခြေအနေရဲ့ အမှန်တရားကို သိခြင်းဆိုတဲ့ တန်ဖိုး Besty ဆီမှာ ရှိလား။

Imagine if you were Betsy.

သင်ဟာ Betsy လို့ စိတ်ကူးကြည့်ပါ။

Would you prefer to know the truth?

အမှန်တရားကို သိဖို့ သင် ပိုလိုလားလား။

If the answer is yes,

အဖြေက ဟုတ်တယ်ဆိုရင်

you'd be choosing an option that sharply decreases your net pleasure.

သင့် အသားတင် ပျော်ရွှင်မှုကို သိသာစွာ လျော့စေတဲ့ ရွေးချယ်မှုတစ်ခု လုပ်လိမ့်မယ်။

Perhaps, then, you believe that there are things in life

ပျော်ရွှင်မှုထက် ပိုကြီးကျယ်တဲ့ ပင်ကိုတန်ဖိုးနဲ့အတူ

with greater intrinsic value than pleasure.

ဘဝမှာ အကြောင်းအရာတွေရှိတယ်လို့ သင်ယုံကြည်တာဖြစ်နိုင်တယ်။

Truth, knowledge, authentic connection with other human beings.

အမှန်တရား၊ အသိသုတ၊ အခြားလူသားတွေနဲ့ စစ်မှန်တဲ့ ဆက်သွယ်မှု။

These are all things that might make the list.

ဒါတွေက စာရင်းပြုနိုင်လောက်တဲ့ အရာအားလုံးပါ။

By never learning the truth,

အမှန်တရားကို လုံးဝ မသိခြင်းက

Betsy is essentially living life in her own personal Experience Machine,

Betsy ဟာ ကိုယ်ပိုင် Experience Machine မှာ အခြေခံအားဖြင့် ဘဝ ရှင်သန်နေတယ်။

a world of happiness that's not based in reality.

ဒိဌဖြစ်ရပ်ကို အခြေမခံတဲ့ ပျော်ရွှင်မှုရဲ့ ကမ္ဘာတစ်ခုပါ။

This love triangle is an extreme example,

သုံးပွင့်ဆိုင် အချစ်က လွန်ကဲတဲ့ ဥပမာတစ်ခုဆိုပေမဲ့

but it mirrors many of the decisions we make in day to day life.

ဒါက ဘဝမှာ နေ့စဉ် ကျွန်ုပ်တို့ ပြုလုပ်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်များစွာကို ထင်ဟပ်ပါတယ်။

So whether you're making a choice for Betsy or for yourself,

ဒီတော့ Betsy(သို့)ကိုယ်တိုင်အတွက် ရွေးချယ်တာလုပ်လုပ်၊မလုပ်လုပ်

why might you feel reality should be a factor?

ဒိဌဖြစ်ရပ်ဟာ အကြောင်းခံတစ်ခု ဖြစ်သင့်တယ်လို့ ဘာကြောင့် ထင်မိနိုင်တာလဲ။

Is there inherent value in real experiences,

ပျော်စရာဖြစ်စေ၊ နာကျင်စရာဖြစ်စေ 
 တကယ့်တွေ့ကြုံခံစားမှုတွေမှာ

whether pleasurable or painful?

ရှိရင်းစွဲ တန်ဖိုးရှိသလား။

Do you yourself have more value

လက်တွေ့ဘဝရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုတွေနဲ့

when you're experiencing real life's pleasures and pains?

နာကျင်မှုတွေကို တွေ့ကြုံခံစားနေတဲ့အခါ မိမိကိုယ်မိမိ တန်ဖိုးပိုရှိလား။

Nozick's experiment may not provide all the answers,

Nozick ရဲ့ စမ်းသပ်ချက်က အဖြေအားလုံးကို မပေးလောက်ပေမဲ့

but it forces us to consider whether real life, though imperfect,

ပြီးပြည့်စုံမှုမရှိသော်လည်း လက်တွေ့ဘဝဟာ ပလပ်ထိုးထားခြင်းရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုအလွန်က

holds some intrinsic value beyond the pleasure of plugging in.

ပင်ကို တန်ဖိုးတစ်ခုကို ဆုပ်ကိုင်ထားလာဆိုတာ ကျွန်ုပ်တို့ကို မရမက စဉ်းစားခိုင်းတယ်။