Would you opt for a life with no pain? - Hayley Levitt and Bethany Rickwald

Translator: Daban Q. Jaff Reviewer: Rastbêjê Çalî

Imagine if you could plug your brain into a machine

Wêna bike eger tu bikarî mejiyê xwe bêxî nava amûrekê

that would bring you ultimate pleasure for the rest of your life.

ku dê ji we re keyfxweşiya dawîn bîne ji bo jiyana we ya mayî.

If you were given the choice to sign up for that kind of existence, would you?

heke hibijartinek bidaya te ji bo xwe tomarkirinê ji bo vî rengê hebûnê, gelo hun ê bikin?

That's the question philosopher Robert Nozick posed

ew pirs a fîlozof robêrt nozîkî bû

through a thought experiment he called the Experience Machine.

bi saya ezmûneka ramînê wî jêre digot amurê ezmûnkirinê.

The experiment asks us to consider a world

ezmûn ji me dixwaze ku em cîhanekê li berçav bigrin

in which scientists have developed a machine that would simulate real life

tê de zanyaran amûrek pêşxist ku dê jiyana rastî çêbike

while guaranteeing experiences of only pleasure and never pain.

dema desteber kirina ezmûnên ku tenê kêfxweşiyê dikin û qet êşê nakin.

The catch?

girtin?

You have to permanently leave reality behind,

divê tu her dem rastiyê li paş xwe bihêlî,

but you'll hardly know the difference.

lê hûn ê bi zehmet cûdahiyê dizanin.

Your experiences will be indistinguishable from reality.

dê ezmûnên we ji rastiyê bihêne veqetandin.

Life's natural ups and downs

jiyana xwezayî rabûn û daketin

will just be replaced with an endless series of ups.

dê tenê were guhertin bi rêzeke bêdawî ya bilindbûnan.

Sounds great, right?

dengên mezin, raste?

It may seem like a tempting offer, but perhaps it's not as ideal as it sounds.

dibe ku ew mîna pêşniyareke xapandinê xuya bike, lê dibe ku ew ne ewqas nimuneyî be ku xuya dike.

The experiment was actually designed to refute a philosophical notion

ezmûn bi rastî ji bo redkirina tegeheka felsefî hate neqişkirin

called hedonism.

hêdonîzim( ola xweşiyê) jê re tê gotin.

According to hedonists,

Li gor hedonistan,

maximizing net pleasure is the most important thing in life

zêdekirina kêfa nêt ê tiştê herî girînge di jiyanê de

because pleasure is the greatest good that life has to offer.

ji ber ku dilşahî qenciya herî mezine ku jiyan pêşkêş dike.

For hedonists, the best choice that a person could make for himself

Ji bo hedonîsta, vebijêrka herî baş a ku mirov dikare ji bo xwe bike

is one that brings him the greatest possible amount of pleasure

yek e ku kêfa herî mezin a gengaz ji wî re tîne

while bringing him no pain.

dema ku jêre tu êş nedihat.

Limitless pleasure minus zero pain equals maximum net pleasure,

kêfa bêsînor û nebûna êşê, yeksanî kêfa nêt a herî zêde,

or in other words, the exact scenario the Experience Machine offers.

an bi gotinek din, sînaryoya rastîn a ku makîneya ezmûnê pêşkêş dike.

Therefore, if hedonism is your philosophy of choice,

loma, ger hedonîzm felsefeya we ya hilbijartinê ye,

plugging in would be a no-brainer.

pêvekirin wê wî bike bêmejî.

But what if there's more to life than just pleasure?

Lê gelo heke jiyan ne tenê kêf be?

That's what Nozick believed he was demonstrating

Tişta ku Nozîk bawer dikir ku wî nîşê dida ev e

through his Experience Machine thought experiment.

bi saya ezmûna xwe ya ezmûna amûrê ramanê.

Despite the machine's promise of maximum net pleasure,

tevî soza amûrê kêf a nêt ê ya herî zêde,

he still found reason not to plug in,

wî hîn jî sedemek dît ku nekeve pêve,

as do many other experimenters who consider the proposition.

wekî gelek ezmûnkirinên din ên ku pêşniyarê li berçav digirin.

But what could possibly dissuade us from choosing a future of ultimate pleasure?

Lê çi dibe ku me durbixe ji hilbijartina pêşerojê a kêfa dawîn

Consider this scenario.

vê senaryoyê li berçav bigrin.

Betsy and Xander are in a loving, committed relationship.

Bêtsî û Xandêr ji hev hez dikin û têkilîya wan heye.

Betsy is head over heels and has never felt happier.

bêtsî serî hildaye û tu carî xwe bextewar hîs nekiriye

However, unbeknownst to Betsy,

Lê, bêtsî nizanibû,

Xander has been romancing her sister, Angelica,

Xander hez ji xwişka wê dike, encêlîka,

with love letters and secret rendezvous for the duration of their relationship.

Bi nameyên evîniyê û hevdîtina veşartî ji bo dema têkhilya wan.

If Betsy found out,

heke Bêtsî bi vê bizane,

it would destroy her relationships with both Xander and Angelica,

wê têkiliyên xwe bi Xander û engêlîkayê re hilbiweşîne.

and the experience would be so traumatic, she would never love again.

û ev ezmûn wê wisa herişî be, ew ê car din evînyê neke.

Since Betsy is in blissful ignorance about Xander's infidelity,

hê bêtsî bexteware ku bi bêbextiya xanderî nizane,

hedonists would say she's better off remaining in the dark

hêdonîst wê bibêjin ku baştire ew di tariyê de bimîne

and maintaining her high level of net pleasure.

û parastina astê wê yê bilind ê kêfa wê ya nêtê.

As long as Betsy never finds out about the relationship,

Heta ku Bêtsî vê têkiliyê fahm neke,

her life is guaranteed to go on as happily as it is right now.

jiyana wê garantî ye ku wekî niha bi kêfxweşî berdewam bike.

So, is there value in Besty knowing the truth of her situation?

Vêca, gelo çi biha heye ku bêtsî rastiya rewşa xwe bizanibe?

Imagine if you were Betsy.

wêna bike heke tu di şûna Bêtsîyê de bî?

Would you prefer to know the truth?

ma hûn dixwazin hevyaz bikin ku rastiyê bizanin?

If the answer is yes,

heke bersiv erê be,

you'd be choosing an option that sharply decreases your net pleasure.

hûn ê vebijarkekê hilbijêrin ku kêfa nêt a we bi tûjî kêm dike.

Perhaps, then, you believe that there are things in life

belkî, wê çaxê, hûn bawer bikin ku di jiyanê de tişt hene

with greater intrinsic value than pleasure.

digel mezintir ji bihayekê bingehîn ê xweşiyê.

Truth, knowledge, authentic connection with other human beings.

rastî, zanyarî, têkiliya rastîn a bi mirovên din re.

These are all things that might make the list.

ev hemî tiştên ku dikarin navnîşê çêbikin.

By never learning the truth,

bi tu carî fêrnebûna rastiyê,

Betsy is essentially living life in her own personal Experience Machine,

Bêtsî di bingeh de jiyana xwe dijî di amûrê ezmûnkirinê yê xwe yê kesane de,

a world of happiness that's not based in reality.

cîhanek a kêfxweşiyê ye ku di rastiyê de ne bingehîne.

This love triangle is an extreme example,

Ev sêgoşeya evînê mînakeke pir tunde,

but it mirrors many of the decisions we make in day to day life.

lê ew neynika gelek biryarên ku em di jiyana rojane de didin.

So whether you're making a choice for Betsy or for yourself,

vêca gelo hûn hilbijartinekê dikin ji bo bêtsîyê an ji bo xwe,

why might you feel reality should be a factor?

çima dibe ku hûn hîs bikin ku divê rastî bibe ajan?

Is there inherent value in real experiences,

ma di ezmûnên rastîn de nirxek xwerû heye,

gelo kêfxweşbar be an bi êş be?

whether pleasurable or painful?

Do you yourself have more value

Gelo tu bêhtir qîmet didî kîjanê,

when you're experiencing real life's pleasures and pains?

dema ku hûn dibînin kêfxweşî û êşên jiyana rast?

Nozick's experiment may not provide all the answers,

ezmûna Nozîk dikare hemî bersivan nede,

but it forces us to consider whether real life, though imperfect,

lê ew me neçar dike ku em liberçav bigrin ka jiyana rast, her çend bêkêmasî be jî,

holds some intrinsic value beyond the pleasure of plugging in.

hin nirxên navxweyî digre li dervey kêfxweşiya pêvekirinê.