Why do we love? A philosophical inquiry - Skye C. Cleary

6,946,539 views ・ 2016-02-11

TED-Ed


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Ruzanna Sargsyan Reviewer: Kristine Sargsyan
Ռոմանտիկ սեր՝
00:07
Ah, romantic love -
0
7141
1764
00:08
beautiful and intoxicating,
1
8905
1934
գեղեցիկ և արբեցնող,
00:10
heartbreaking and soul-crushing,
2
10839
2420
սրտաճմլիկ և հոգեկան վիճակը խաթարող,
00:13
often all at the same time.
3
13259
2098
հաճախ այդ բոլորը միաժամանակ:
00:15
Why do we choose to put ourselves through its emotional wringer?
4
15357
3562
Ի՞նչն է մեզ դրդում այդ նյարդային լարված վիճակի մեջ ընկնել:
00:18
Does love make our lives meaningful,
5
18919
2282
Արդյոք սերը մեր կյանքը դարձնում է իմաստալից
00:21
or is it an escape from our loneliness and suffering?
6
21201
3243
կամ այն փախուստ է մենակությունից և տառապանքներից:
00:24
Is love a disguise for our sexual desire,
7
24444
2261
Միգուցե սիրո տակ թաքնվում է սեռական ցանկությունը կամ
00:26
or a trick of biology to make us procreate?
8
26705
3704
կենսաբանական խորամանկությունը՝ ուղղորդված բազմանալու ծրագրին:
00:30
Is it all we need?
9
30409
1928
Այդ ամենը մեզ անհրաժե՞շտ է:
00:32
Do we need it at all?
10
32337
2221
Մի՞թե մենք ունենք դրա կարիքը:
00:34
If romantic love has a purpose,
11
34558
1807
Եթե ռոմանտիկ սերը ունի նպատակ,
00:36
neither science nor psychology has discovered it yet.
12
36365
3600
գիտությունը և հոգեբանությունը դեռ այն չի բացահայտել:
00:39
But over the course of history,
13
39965
1488
Բայց պատմության մեջ որոշ շատ
00:41
some of our most respected philosophers have put forward some intriguing theories.
14
41453
5413
հարգված փիլիսոփաներ առաջ էին քաշել հետաքրքիր տեսություններ:
00:46
Love makes us whole, again.
15
46866
2862
Սերը մեզ նորից դարձնում է ամբողջական:
00:49
The ancient Greek philosopher Plato
16
49728
1795
Հին հույն փիլիսոփա՝ Պլատոնը
00:51
explored the idea that we love in order to become complete.
17
51523
4131
ուսումնսիրել է սիրո զգացմունքը այն լիավարտ դարձնելու համար:
00:55
In his "Symposium", he wrote about a dinner party,
18
55654
2644
Նա իր «Խնջույք» գործում գրել էր մի խնջույքի մասին,
00:58
at which Aristophanes, a comic playwright,
19
58298
2752
որի ժամանակ կոմիկական թատերգակ՝ Արիստոֆանը
01:01
regales the guests with the following story:
20
61050
3248
հյուրասիրելուց պատմում էր այսպիսի մի պատմություն:
01:04
humans were once creatures with four arms, four legs, and two faces.
21
64298
6437
Հնագույն մարդիկ ունեցել են չորս ձեռք, չորս ոտք և երկու դեմք:
01:10
One day, they angered the gods,
22
70735
2068
Մի օր էլ, մարդիկ զայրացրեցին աստվածներին,
01:12
and Zeus sliced them all in two.
23
72803
3574
և Զևսը պատժեց նրանց` կիսելով մեջտեղից:
01:16
Since then, every person has been missing half of him or herself.
24
76377
4991
Դրանից հետո ամեն մարդու մոտ բացակայում է իր կեսը:
01:21
Love is the longing to find a soulmate who'll make us feel whole again,
25
81368
4885
Սերն ձգտում է վերագտնելու նախկին ամբողջությունը,
01:26
or, at least, that's what Plato believed a drunken comedian would say at a party.
26
86253
5665
ի վերջո, Պլատոնը հավատում էր հարբած կոմիկի ասածին:
01:31
Love tricks us into having babies.
27
91918
3052
Սերը հնարք է երեխա ունենալու:
01:34
Much, much later, German philosopher Arthur Schopenhauer
28
94970
3229
Շատ ավելի ուշ, գերմանացի փիլիսոփա՝ Արթուր Շոպենհաուերը
01:38
maintained that love based in sexual desire
29
98199
2956
պնդում էր, որ սեռական ցանկության վրա հիմնված սերը
01:41
was a voluptuous illusion.
30
101155
2579
գրավիչ պատրանք է:
01:43
He suggested that we love because our desires lead us to believe
31
103734
3379
Նա ենթադրեց, որ մենք սիրում ենք, որովհետև հավատում ենք,
01:47
that another person will make us happy, but we are sorely mistaken.
32
107113
5052
որ այլ անձ մեզ կերջանկացնի, բայց չարաչար սխալվում ենք:
01:52
Nature is tricking us into procreating,
33
112165
2165
Բնությունը խաբելով ուղղորդում է մեզ բազմանալու ծրագրին
01:54
and the loving fusion we seek is consummated in our children.
34
114330
4368
և սիրո միաձուլումը ավարտվում է երեխաներ ունենալով:
01:58
When our sexual desires are satisfied,
35
118698
1964
Սեռական ցանկությունները բավարարելուց հետո
02:00
we are thrown back into our tormented existences,
36
120662
3440
մենք վեռադարնում ենք ձանձրալի գոյությանը,
02:04
and we succeed only in maintaining the species
37
124102
2831
ունենալով հաջողություն միայն ժառանգ թողնելու
02:06
and perpetuating the cycle of human drudgery.
38
126933
4282
և մարդկային տեսակը հավերժացնելու մեջ:
02:11
Sounds like somebody needs a hug.
39
131215
2289
Կարծես թե մեզանից ոմանք ունեն կարիք գրկվելու ու համբուրվելու:
02:13
Love is escape from our loneliness.
40
133504
3055
Սերը՝ միջոց է փախչելու մենակությունից:
02:16
According to the Nobel Prize-winning British philosopher Bertrand Russell,
41
136559
3838
Նոբելյան մրցանակակիր՝ բրիտանացի փիլիսոփա՝Բերտրան Ռասելը ասել է,
02:20
we love in order to quench our physical and psychological desires.
42
140397
4217
որ սիրում ենք հոգեբանական, ֆիզիկական պահանջներ հագեցնելու:
02:24
Humans are designed to procreate,
43
144614
2566
Մարդիկ ծրագրավորված են բազմանալու,
02:27
but without the ecstasy of passionate love,
44
147180
2804
բայց առանց կրքոտ սիրո խանդավառության
02:29
sex is unsatisfying.
45
149984
2385
02:32
Our fear of the cold, cruel world tempts us to build hard shells
46
152369
4095
Վախենալով սառը, դաժան աշխարհից փորձում ենք կառուցել ծածկույթներ
02:36
to protect and isolate ourselves.
47
156464
2503
պաշտպանվելու և մեկուսացվելու նպատակով:
02:38
Love's delight, intimacy, and warmth helps us overcome our fear of the world,
48
158967
5730
Սիրո ջերմությունը, մտերմությունը և բերկրանքը օգնում են մեզ
02:44
escape our lonely shells,
49
164697
1612
հաղթահարել վախը, խուսափել միայնակ ծածկույթից,
02:46
and engage more abundantly in life.
50
166309
2926
և ապրել ավելի լիարժեք կյանքով:
02:49
Love enriches our whole being, making it the best thing in life.
51
169235
4920
Սերը հարստացնում է մեր կյանքը, դառնալով կյանքի ամենալավ բանը:
02:54
Love is a misleading affliction.
52
174155
2509
Սերը մոլորեցնող հիվանդություն Է:
02:56
Siddhārtha Gautama,
53
176664
1244
Սիդհարթհա Գաուտաման,
02:57
who became known as the Buddha, or the Enlightened One,
54
177908
2579
ով աշխարհին հայտնի է որպես Բուդդա՝ Լուսավորիչ,
03:00
probably would have had some interesting arguments with Russell.
55
180487
3514
հավանաբար կունենա մի շարք վիճաբանություններ Ռասելի հետ:
03:04
Buddha proposed that we love because we are trying to satisfy our base desires.
56
184001
4991
Ըստ Բուդդայի, սիրում ենք հիմնական բնազդը բավարարելու նպատակով:
03:08
Yet, our passionate cravings are defects,
57
188992
3643
Այդուհանդերձ, մեր կրքոտ ցանկություններն զուր են,
03:12
and attachments, even romantic love, are a great source of suffering.
58
192635
4711
կապերը, նույնիսկ ռոմանտիկ սերը, տառապանքների պատճառ են:
03:17
Luckily, Buddha discovered the eight-fold path,
59
197346
2791
Բուդդան բացահայտեց ութ կանոններ՝ «Ազնիվ Ութակի ճանապարհ»,
03:20
a sort of program for extinguishing the fires of desire
60
200137
3342
որոնք կբերեն ցանկության կրակների մարմանը և
03:23
so that we can reach Nirvana,
61
203479
2163
ի վերջո կհասցնեն նիրվանայի՝
03:25
an enlightened state of peace, clarity, wisdom, and compassion.
62
205642
4918
խաղաղության, պարզության, կարեկցանքի իմաստության անխռով հոգեվիճակի:
03:30
The novelist Cao Xueqin illustrated this Buddhist sentiment
63
210560
3639
Վիպասան Ցաո Սյուեցինը նկարագրեց բուդդայական այն
03:34
that romantic love is folly in one of China's greatest classical novels,
64
214199
4983
գաղափառը, որ ռոմանտիկ սերը հիմարություն է, Չինական հայտնի
03:39
"Dream of the Red Chamber."
65
219182
2718
դասական վեպերից մեկում՝ «Երազ Կարմիր դղյակում»:
03:41
In a subplot, Jia Rui falls in love with Xi-feng
66
221900
3470
Սյուժեով Ծսյա ժույը սիրահարված է Սի Ֆենգին,
03:45
who tricks and humiliates him.
67
225370
2310
ենթարկվելով նրա կողմից նվաստացնող վերաբերմունքի:
03:47
Conflicting emotions of love and hate tear him apart,
68
227680
3613
Սիրո և ատելության հակասական զգացմունքները տանջում են նրան
03:51
so a Taoist gives him a magic mirror that can cure him
69
231293
3866
և մի դաոսական տալիս է նրան կախարդական հայելի, որը կարող է
03:55
as long as he doesn't look at the front of it.
70
235159
2606
բուժել նրան, բայց մի պայմանով, որ նա չնայի հայելու մեջ:
03:57
But of course, he looks at the front of it.
71
237765
2605
Բայց, իհարկե, նա նայում է:
04:00
He sees Xi-feng.
72
240370
1908
Նա տեսնում է Սի-Ֆենգին:
04:02
His soul enters the mirror
73
242278
1600
04:03
and he is dragged away in iron chains to die.
74
243878
4837
և երկաթե շղթաներով քաշելով տանում նրան դեպի մահ:
04:08
Not all Buddhists think this way about romantic and erotic love,
75
248715
3657
Բուդդայականները տարբեր կարծիքի են ռոմանտիկ, էրոտիկ սիրո մասին,
04:12
but the moral of this story
76
252372
1613
բայց պատմության խոր իմաստը կայանում է նրանում,
04:13
is that such attachments spell tragedy,
77
253985
3060
որ նմանատիպ կապվածությունները ունենում են ողբերգական ավարտ
04:17
and should, along with magic mirrors, be avoided.
78
257045
3856
և դրա հետ մեկ տեղ, հրաշք հայելիներից էլ պետք է խուսափել:
04:20
Love lets us reach beyond ourselves.
79
260901
3191
Սերը տալիս է հնարավորություն դուրս գալու անձնականի սահմանից:
04:24
Let's end on a slightly more positive note.
80
264092
2807
Եկե՛ք ավարտենք մի քիչ ավելի դրական նոտայով:
04:26
The French philosopher Simone de Beauvoir
81
266899
2149
Ֆրանսիացի փիլիսոփա՝ Սիմոնա դը Բովուարը
04:29
proposed that love is the desire to integrate with another
82
269048
3886
հայտնեց տեսակետ, որ սերը այլ անձի հետ ինտեգրվելու ցանկություն է
04:32
and that it infuses our lives with meaning.
83
272934
2718
և այն կյանքը լցնում է իմաստով:
04:35
However, she was less concerned with why we love
84
275652
2863
Սակայն, նրան քիչ էր մտահոգում հարցը, թե ինչու ենք մենք սիրում
04:38
and more interested in how we can love better.
85
278515
3948
և ավելի շատ այն, թե ինչպես կարելի է ավելի լավ սիրել:
04:42
She saw that the problem with traditional romantic love
86
282463
3317
Նա նկատեց, որ ավանդական ռոմանտիկ սերը
04:45
is it can be so captivating,
87
285780
1772
կարող է այնքան գրավիչ լինել,
04:47
that we are tempted to make it our only reason for being.
88
287552
3742
որ մենք գայթակղվում ենք դարձնելու այն մեր կյանքի գլխավոր իմաստը:
04:51
Yet, dependence on another to justify our existence
89
291294
3506
Այդուհանդերձ, այդ կախվածությունը կյանքի իմաստ դարձնելը,
04:54
easily leads to boredom and power games.
90
294800
3884
հեշտությամբ հանգեցնում է ձանձրույթի ու կռիվների:
04:58
To avoid this trap, Beauvoir advised loving authentically,
91
298684
3834
Ծուղակից խուսափելու՝ Բովուարին խորհուրդ տվեց սիրել հարազատորեն,
05:02
which is more like a great friendship.
92
302518
2419
որն ավելի նման է մեծ բարեկամությանը:
05:04
Lovers support each other in discovering themselves,
93
304937
2996
Սիրահարները, բացահայտելուվ միմյանց
05:07
reaching beyond themselves,
94
307933
1834
ընդարձակում են իրենց սահմանները,
05:09
and enriching their lives and the world together.
95
309767
3696
հարստացնում իրենց կյանքը և աշխարհը միաժամանակ:
05:13
Though we might never know why we fall in love,
96
313463
3095
Հնարավոր է, երբեք չիմանանք ինչու ենք սիրահարվում,
05:16
we can be certain that it will be an emotional rollercoaster ride.
97
316558
3990
բայց կարելի է վստահ լինել, որ կունենանք հզոր զգացմունքներ:
05:20
It's scary and exhilarating.
98
320548
1711
Դա վախեցնող է և ոգևորող:
05:22
It makes us suffer
99
322259
998
Ստիպում է մեզ տառապել
05:23
and makes us soar.
100
323257
1888
և ցավ է պատճարում:
05:25
Maybe we lose ourselves.
101
325145
1522
Հնարավոր է կորցնենք ինքներս մեզ:
05:26
Maybe we find ourselves.
102
326667
1571
Հնարավոր է՝ գտնենք ինքներս մեզ:
05:28
It might be heartbreaking,
103
328238
1486
Դա կարող է լինել սրտաճմլիկ,
05:29
or it might just be the best thing in life.
104
329724
2833
կամ էլ լինել մեր կյանքի ամենալավ բանը:
05:32
Will you dare to find out?
105
332557
1954
Արդյոք կհամարձագվե՞ք պարզել:
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7