What causes cavities? - Mel Rosenberg

Μετάφραση: Marilina L. Επιμέλεια: Chryssa Rapessi

Πρόσφατα, μια ομάδα αρχαιολόγων βρήκε ανθρώπινα λείψανα 15.000 ετών,

When a team of archaeologists recently came across

some 15,000 year-old human remains,

they made an interesting discovery.

και έκανε μια ενδιαφέρουσα ανακάλυψη.

The teeth of those ancient humans were riddled with holes.

Τα δόντια των πρωτόγονων ήταν γεμάτα τρύπες.

Their cavities were caused by the same thing that still plagues us today,

Οι οδοντικές κοιλότητες δημιουργήθηκαν εξαιτίας των ίδιων μικροοργανισμών

specific tiny microbes that live in our mouths.

που μας ταλαιπωρούν ακόμη και σήμερα.

Τα βακτήρια που ζουν στο στόμα μας εμφανίζονται αμέσως μετά τη γέννηση.

These microbes are with us soon after birth.

We typically pick them up as babies from our mothers' mouths.

Συνήθως μεταφέρονται από το στόμα της μητέρας κατά τη βρεφική ηλικία.

And as our teeth erupt,

Με το που βγαίνουν τα δόντια μας,

they naturally begin to accumulate communities of bacteria.

αρχίζουν να συσσωρεύουν κοινότητες βακτηρίων.

Depending on what we eat,

Ανάλογα με το τι τρώμε,

και συγκεκριμένα με την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνουμε,

and specifically how much sugar we consume,

certain microbes can overpopulate and cause cavities.

μπορεί να παρατηρηθεί υπερπληθυσμός βακτηρίων που προκαλούν κοιλότητες.

Diets high in sugary foods cause an explosion of bacteria

Μια διατροφή πλούσια σε σάκχαρα προκαλεί έκρηξη βακτηρίων στο στόμα,

called mutans streptococci in our mouths.

και συγκεκριμένα του στρεπτόκοκκου mutans.

Like humans, these microorganisms love sugar,

Όπως οι άνθρωποι, έτσι και τα βακτήρια αυτά λατρεύουν τη ζάχαρη,

using it as a molecular building block and energy source.

την οποία χρησιμοποιούν ως μοριακό δομικό στοιχείο και πηγή ενέργειας.

As they consume it,

Καταναλώνοντας ζάχαρη,

the bacteria generate byproducts in the form of acids,

τα βακτήρια δημιουργούν υποπροϊόντα σε μορφή οξέων,

such as lactic acid.

όπως το γαλακτικό οξύ.

Mutans streptococci are resistant to this acid,

Μπορεί ο στρεπτόκοκκος mutans να είναι ανθεκτικός στο γαλακτικό οξύ,

but unfortunately, our teeth aren't.

αλλά δυστυχώς τα δόντια μας δεν είναι.

While each human tooth is coated in a hardy, protective layer of enamel,

Αν και τα δόντια είναι επικαλυμμένα με ένα προστατευτικό στρώμα σμάλτου,

αυτό δεν αρκεί για να τα θωρακίσει απέναντι στο οξύ.

it's no match for acid.

That degrades the armor over time, leaching away its calcium minerals.

Λόγω της απομάκρυνσης μεταλλικών στοιχείων ασβεστίου, η προστασία μειώνεται.

Gradually, acid wears down a pathway for bacteria

Σταδιακά, η φθορά που προκαλεί το οξύ δημιουργεί ένα μονοπάτι,

into the tooth's secondary layer called the dentin.

το οποίο οδηγεί τα βακτήρια στην οδοντίνη, το δεύτερο στρώμα του δοντιού.

Since blood vessels and nerves in our teeth are enclosed deep within,

Καθώς τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα βρίσκονται στο κέντρο των δοντιών,

at this stage, the expanding cavity doesn't hurt.

προς το παρόν, η οδοντική κοιλότητα επεκτείνεται αλλά δεν πονάει.

But if the damage extends beyond the dentin,

Όμως αν η ζημιά δεν περιοριστεί στην οδοντίνη,

the bacterial invasion progresses

η εισβολή των βακτηρίων συνεχίζεται

causing excruciating pain as the nerves become exposed.

προκαλώντας αφόρητο πόνο όταν το νεύρο είναι εκτεθειμένο.

Χωρίς οδοντιατρική παρέμβαση, η βλάβη μπορεί να προχωρήσει σε όλο το δόντι

Without treatment, the whole tooth may become infected

and require removal

καθιστώντας απαραίτητη την εξαγωγή του.

all due to those sugar-loving bacteria.

Όλα αυτά εξαιτίας των βακτηρίων που λατρεύουν τη ζάχαρη.

The more sugar our food contains,

Όσο περισσότερη ζάχαρη περιέχει η τροφή μας,

the more our teeth are put at risk.

τόσο κινδυνεύουν τα δόντια μας.

Those cavemen would hardly have indulged in sugary treats, however,

Ωστόσο, οι άνθρωποι των σπηλαίων των οποίων τα λείψανα βρέθηκαν

δεν ήταν πιθανό να έτρωγαν γλυκά, άρα τι προκάλεσε τις κοιλότητες;

so what caused their cavities?

In meat-heavy diets, there would have been a low-risk of cavities developing

Αφού τρέφονταν κυρίως με κρέας, η πιθανότητα εμφάνισης κοιλοτήτων

because lean meat contains very little sugar,

θα ήταν μικρή, επειδή το άπαχο κρέας περιέχει ελάχιστα σάκχαρα.

but that's not all our early human ancestors ate.

Όμως, οι πρόγονοί μας έτρωγαν κι άλλα πράγματα.

Cavemen would also have consumed root vegetables, nuts, and grains,

Οι άνθρωποι των σπηλαίων κατανάλωναν επίσης ριζώδη λαχανικά, καρπούς

all of which contain carbohydrates.

και δημητριακά, δηλαδή τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες.

When exposed to enzymes in the saliva,

Όταν εκτίθενται στα ένζυμα του σάλιου,

carbohydrates get broken down into simpler sugars,

οι υδατάνθρακες διασπώνται σε απλούστερα σάκχαρα,

which can become the fodder for those ravenous mouth bacteria.

από τα οποία τρέφονται τα λαίμαργα βακτήρια του στόματος.

So while ancient humans did eat less sugar compared to us,

Επομένως, παρόλο που οι πρόγονοί μας έτρωγαν όντως λιγότερη ζάχαρη από εμάς,

their teeth were still exposed to sugars.

τα δόντια τους ήταν και πάλι εκτεθειμένα σε σάκχαρα.

That doesn't mean they were unable to treat their cavities, though.

Ωστόσο, έβρισκαν τρόπους να θεραπεύσουν τις οδοντικές κοιλότητες.

Archaeological remains show that about 14,000 years ago,

Σύμφωνα με αρχαιολογικά λείψανα, περίπου 14.000 χρόνια πριν,

humans were already using sharpened flint to remove bits of rotten teeth.

οι άνθρωποι αφαιρούσαν σαπισμένα κομμάτια δοντιών με ακονισμένο πυρόλιθο.

Ancient humans even made rudimentary drills

Οι πρωτόγονοι έφτιαχναν μέχρι και υποτυπώδεις τροχούς

to smooth out the rough holes left behind

για να λειάνουν τις τραχιές επιφάνειες,

and beeswax to plug cavities, like modern-day fillings.

ενώ έφρασσαν τις κοιλότητες με μελισσοκέρι θυμίζοντας τα σημερινά σφραγίσματα.

Today, we have much more sophisticated techniques and tools,

Σήμερα ευτυχώς υπάρχουν πιο εξεζητημένες τεχνικές και εργαλεία,

which is fortunate because we also need to contend with our more damaging,

λόγω της μεγαλύτερης ανάγκης να αγωνιστούμε ενάντια στη ζάχαρη,

sugar-guzzling ways.

που είναι πιο απειλητική από πριν.

After the Industrial Revolution, the human incidence of cavities surged

Μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση, η συχνότητα εμφάνισης κοιλοτήτων αυξήθηκε,

because suddenly we had technological advances

επειδή, εξαιτίας των ξαφνικών τεχνολογικών εξελίξεων,

that made refined sugar cheaper and accessible.

η πρόσβαση στην επεξεργασμένη ζάχαρη έγινε ευκολότερη και φθηνότερη.

Today, an incredible 92% of American adults have had cavities in their teeth.

Είναι απίστευτο, αλλά σήμερα το 92% των Αμερικανών έχουν οδοντικές κοιλότητες.

Κάποιοι είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνισή τους λόγω γονιδιακών παραγόντων

Some people are more susceptible to cavities due to genes

that may cause certain weaknesses, like softer enamel,

στους οποίους μπορεί, για παράδειγμα, να οφείλεται το ότι έχουν μαλακό σμάλτο,

but for most, high sugar consumption is to blame.

αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις φταίει η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης.

However, we have developed other ways of minimizing cavities

Ωστόσο, έχουν βρεθεί κι άλλοι τρόποι μείωσης της εμφάνισης κοιλοτήτων,

besides reducing our intake of sugar and starch.

πέρα από την κατανάλωση λιγότερης ζάχαρης και αμύλου.

In most toothpastes and many water supplies,

Οι περισσότερες οδοντόκρεμες και παροχές νερού

we use tiny amounts of fluoride.

περιέχουν μικρές ποσότητες φθορίου το οποίο ενδυναμώνει τα δόντια

That strengthens teeth and encourages the growth of enamel crystals

και ενθαρρύνει την ανάπτυξη κρυστάλλων σμάλτου

that build up a tooth's defenses against acid.

βοηθώντας στην άμυνα των δοντιών απέναντι στο οξύ.

When cavities do develop,

Όταν δημιουργούνται κοιλότητες,

we use tooth fillings to fill and close off the infected area,

χρησιμοποιούμε σφραγίσματα για να γεμίσουμε και να κλείσουμε την περιοχή,

preventing them from getting worse.

ώστε να μην επιδεινωθεί η κατάστασή τους.

The best way to avoid a cavity is still cutting down on sugar intake

Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγουμε τις κοιλότητες είναι η μείωση της ζάχαρης

και η τήρηση των κανόνων σωστής στοματικής υγιεινής

and practicing good oral hygiene

to get rid of the bacteria and their food sources.

για την απομάκρυνση των βακτηρίων και όσων τα τρέφουν.

Στους κανόνες συμπεριλαμβάνονται το βούρτσισμα των δοντιών,

That includes regular tooth brushing,

flossing,

and avoiding sugary,

η χρήση οδοντικού νήματος,

και η μείωση της ζάχαρης,

starchy,

and sticky foods that cling to your teeth between meals.

των αμυλούχων τροφών

και των τροφών που κολλάνε στα δόντια ανάμεσα στα γεύματα.

Gradually, the population of sugar-loving microbes in your mouth will decline.

Σταδιακά, ο πληθυσμός των βακτηρίων που ζουν στο στόμα σας θα μειωθεί.

Unlike the cavemen of yesteryear,

Σε αντίθεση με τους πρωτόγονους,

today we have the knowledge required to avert a cavity calamity.

σήμερα ξέρουμε πώς να αποτρέψουμε τον κίνδυνο εμφάνισης κοιλοτήτων.

We just need to use it.

Αρκεί να ακολουθήσουμε τα σωστά βήματα.