How do blood transfusions work? - Bill Schutt

660,590 views ・ 2020-02-18

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Athina Zoe Lymperi Επιμέλεια: Lucas Kaimaras
00:06
In 1881, doctor William Halsted rushed to help his sister Minnie,
0
6379
5613
Το 1881, ο ιατρός Γουίλιαμ Χάλστεντ έσπευσε να βοηθήσει την αδερφή του Μίννι,
00:11
who was hemorrhaging after childbirth.
1
11992
2700
η οποία αιμορραγούσε μετά τον τοκετό.
00:14
He quickly inserted a needle into his arm,
2
14692
2809
Τοποθέτησε γρήγορα μια βελόνα στο χέρι του,
00:17
withdrew his own blood, and transferred it to her.
3
17501
3749
έκανε ανάληψη του αίματος του και το μετάγγισε σε αυτήν.
00:21
After a few uncertain minutes, she began to recover.
4
21250
3855
Μετά από λίγα αβέβαια λεπτά, αυτή άρχισε να επανέρχεται.
00:25
Halsted didn’t know how lucky they’d gotten.
5
25105
2775
Ο Χάλστεντ δεν ήξερε πόσο τυχεροί στάθηκαν.
00:27
His transfusion only worked because he and his sister
6
27880
2860
Η μετάγγιση λειτούργησε μόνο επειδή αυτός και η αδερφή του
00:30
happened to have the same blood type—
7
30740
2340
έτυχε να έχουν την ίδια ομάδα αίματος -
00:33
something that isn’t guaranteed, even among close relatives.
8
33080
3879
κάτι που δεν είναι εγγυημένο ούτε μεταξύ στενών συγγενών.
00:36
Blood types hadn’t been discovered by Halsted’s time,
9
36959
2931
Οι ομάδες αίματος δεν είχαν ανακαλυφθεί την εποχή του Χάλστεντ,
00:39
though people had been experimenting with transfusions for centuries—
10
39890
3870
αν και οι άνθρωποι πειραματίζονταν με μεταγγίσεις για αιώνες -
00:43
mostly unsuccessfully.
11
43760
2400
κυρίως άνευ επιτυχίας.
00:46
In 1667, a French physician named Jean-Baptiste Denis
12
46160
4210
Το 1667, ένας Γάλλος φυσικός ονόματι Ζαν-Μπαπτίστ Ντενί
00:50
became the first to try the technique on a human.
13
50370
3272
ήταν ο πρώτος που δοκίμασε την τεχνική σε άνθρωπο.
00:53
Denis transfused sheep’s blood into Antoine Mauroy,
14
53642
3989
Ο Ντενί μετάγγισε αίμα προβάτου στον Αντουάν Μορουά,
00:57
a man likely suffering from psychosis,
15
57631
2540
έναν άνθρωπο που πιθανόν να έπασχε από ψύχωση,
01:00
in the hopes that it would reduce his symptoms.
16
60171
2800
με την ελπίδα ότι αυτό θα ελάττωνε τα συμπτώματά του.
01:02
Afterward, Mauroy was in good spirits.
17
62971
2740
Έπειτα, ο Μορουά είχε καλή διάθεση.
01:05
But after a second transfusion, he developed a fever,
18
65711
3258
Αλλά μετά από μια δεύτερη μετάγγιση ανέβασε πυρετό,
01:08
severe pain in his lower back, intense burning in his arm,
19
68969
4202
είχε έντονο πόνο στη μέση του, αφόρητο κάψιμο στο χέρι του,
01:13
and he urinated a thick, black liquid.
20
73171
3930
και ούρησε ένα παχύρρευστο, μαύρο υγρό.
01:17
Though nobody knew it at the time,
21
77101
1970
Αν και κανείς δεν το γνώριζε τότε,
01:19
these were the signs of a dangerous immune response unfolding inside his body.
22
79071
5740
αυτά ήταν τα συμπτώματα μιας επικίνδυνης ανοσοποιητικής αντίδρασης στο σώμα του.
01:24
This immune response starts  with the production of proteins
23
84811
3360
Αυτή η αντίδραση του ανοσοποιητικού ξεκινά με την παραγωγή πρωτεϊνών,
01:28
called antibodies,
24
88171
1329
τα αποκαλούμενα αντισώματα,
01:29
which distinguish the body’s own cells from intruders.
25
89500
3681
τα οποία διακρίνουν τα κύτταρα του σώματος από τους εισβολείς.
01:33
They do so by recognizing the foreign proteins, or antigens,
26
93181
4420
Το κάνουν αναγνωρίζοντας τις ξένες πρωτεΐνες, ή αντιγόνα,
01:37
embedded in an intruder’s cell membrane.
27
97601
2883
που είναι ενσωματωμένα στην κυτταρική μεμβράνη του εισβολέα.
01:40
Antibodies latch onto the antigens,
28
100484
2315
Τα αντισώματα προσκολλώνται στα αντιγόνα,
01:42
signaling other immune cells to attack and destroy the foreign cells.
29
102799
4653
σημαίνοντας σε άλλα ανοσοποιητικά κύτταρα την επίθεση και καταστροφή ξένων κυττάρων.
01:47
The destroyed cells are flushed from the body in urine.
30
107452
3500
Τα κατεστραμμένα κύτταρα αποβάλλονται από το σώμα με τα ούρα.
01:50
In extreme cases, the massive break down of cells
31
110952
3369
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η μαζική καταστροφή των κυττάρων
01:54
causes clots in the bloodstream that disrupt the flow of blood to vital organs,
32
114321
4875
προκαλεί στο αίμα θρόμβους που διακόπτουν τη ροή του σε ζωτικά όργανα,
01:59
overload the kidneys, and cause organ failure.
33
119196
3750
υπερφορτώνοντας τους νεφρούς και προκαλώντας οργανική ανεπάρκεια.
02:02
Fortunately, Denis’s patient survived the transfusion.
34
122946
3475
Ευτυχώς, ο ασθενής του Ντενί επιβίωσε της μετάγγισης.
02:06
But, after other cross-species transfusions proved fatal,
35
126421
3800
Ωστόσο, άλλες μεταγγίσεις μεταξύ ειδών αποδείχθηκαν θανατηφόρες,
02:10
the procedure was outlawed across Europe,
36
130221
2913
έτσι η διαδικασία απαγορεύτηκε στην Ευρώπη
02:13
falling out of favor for several centuries.
37
133134
3140
φεύγοντας από το προσκήνιο για αρκετούς αιώνες.
02:16
It wasn’t until 1901 that Austrian physician Karl Landsteiner
38
136274
4792
Όμως το 1901 ένας Αυστριακός φυσικός, ο Κάρλ Λαντστάινερ,
02:21
discovered blood types,
39
141066
1700
ανακάλυψε τους τύπους αίματος,
02:22
the crucial step in the success of human to human blood transfusions.
40
142766
5020
το κρίσιμο βήμα προς την επιτυχία των μεταγγίσεων από άνθρωπο σε άνθρωπο.
02:27
He noticed that when different types were mixed together, they formed clots.
41
147786
4677
Παρατήρησε ότι, όταν διαφορετικοί τύποι αναμειγνύονταν, δημιουργούσαν θρόμβους.
02:32
This happens when antibodies latch on to cells with foreign antigens,
42
152463
4080
Αυτό συμβαίνει όταν τα αντισώματα προσκολλώνται σε κύτταρα με ξένα αντιγόνα,
02:36
causing blood cells to clump together.
43
156543
2424
προκαλώντας συσσωμάτωση των κυττάρων του αίματος.
02:38
But if the donor cells are the same blood type as the recipient’s cells,
44
158967
4317
Αλλά αν τα κύτταρα του δότη είναι του ίδιου τύπου αίματος με του λήπτη,
02:43
the donor cells won’t be flagged for destruction, and won’t form clumps.
45
163284
5079
τα κύτταρα του δότη δεν θα σημανθούν για καταστροφή, ούτε θα συσταθούν θρόμβοι.
02:48
By 1907,
46
168363
1350
Έως το 1907,
02:49
doctors were mixing together small amounts of blood before transfusing it.
47
169713
4763
οι ιατροί αναμείγνυαν μικρές ποσότητες αίματος πριν το μεταγγίσουν.
02:54
If there were no clumps, the types were a match.
48
174476
2520
Αν δεν υπήρχαν θρόμβοι, οι τύποι αίματος ταίριαζαν.
02:56
This enabled them to save thousands of lives,
49
176996
2732
Αυτό τους επέτρεψε να σώσουν χιλιάδες ζωές,
02:59
laying the foundation for modern transfusions.
50
179728
3800
θέτοντας τις βάσεις για τις σύγχρονες μεταγγίσεις.
03:03
Up to this point, all transfusions had occurred in real time,
51
183528
3840
Έως τότε, όλες οι μεταγγίσεις γίνονταν σε πραγματικό χρόνο,
03:07
directly between two individuals.
52
187368
2826
απευθείας μεταξύ δύο ατόμων.
03:10
That’s because blood begins to clot almost immediately
53
190194
3234
Κι αυτό διότι το αίμα δημιουργεί θρόμβους
σχεδόν αμέσως μόλις έρχεται σε επαφή με τον αέρα -
03:13
after coming into contact with air—
54
193428
2160
03:15
a defense mechanism to prevent excessive blood loss after injury.
55
195588
4800
ένας αμυντικός μηχανισμός που αποτρέπει τη σφοδρή απώλεια αίματος μετατραυματικά.
03:20
In 1914, researchers discovered that the chemical sodium citrate
56
200388
4690
Το 1914, ερευνητές ανακάλυψαν ότι το χημικό κιτρικό νάτριο
03:25
stopped blood coagulating by removing the calcium necessary for clot formation.
57
205078
6014
σταματούσε την πήξη του αίματος αφαιρώντας το ασβέστιο που προκαλεί τη θρόμβωση.
Το αίμα με το κιτρικό νάτριο μπορούσε να αποθηκευτεί για μετέπειτα χρήση -
03:31
Citrated blood could be stored for later use—
58
211092
3440
03:34
the first step in making large scale blood transfusions possible.
59
214532
4952
το πρώτο βήμα για την επίτευξη μεταγγίσεων μεγάλης κλίμακας.
03:39
In 1916, a pair of American scientists found an even more effective anticoagulant
60
219484
6988
Το 1916 δύο Αμερικάνοι επιστήμονες βρήκαν ένα ακόμη πιο δραστικό αντιπηκτικό
03:46
called heparin, which works by deactivating enzymes that enable clotting.
61
226472
5319
την ηπαρίνη, η οποία δρα απενεργοποιώντας τα ένζυμα που επιτρέπουν τη θρόμβωση.
03:51
We still use heparin today.
62
231791
2540
Χρησιμοποιούμε ηπαρίνη ακόμα και σήμερα.
03:54
At the same time,
63
234331
1091
Την ίδια εποχή,
03:55
American and British researchers developed portable machines
64
235422
3920
Αμερικάνοι και Άγγλοι ερευνητές ανέπτυξαν φορητές συσκευές
03:59
that could transport donor blood onto the battlefields of World War I.
65
239342
5242
που μπορούσαν να μεταφέρουν αίμα δότη στα πεδία μάχης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
04:04
Combined with the newly-discovered heparin,
66
244584
2450
Συνδυαστικά με την προσφάτως ανακαλυφθείσα ηπαρίνη,
04:07
medics safely stored and preserved liters of blood,
67
247034
3791
οι ιατροί μπορούσαν να αποθηκεύουν και να διατηρούν με ασφάλεια λίτρα αίματος,
04:10
wheeling it directly onto the battlefield to transfuse wounded soldiers.
68
250825
4992
κατευθύνοντάς το άμεσα στο πεδίο της μάχης για μετάγγιση σε λαβωμένους στρατιώτες.
04:15
After the war, this crude portable box would become the inspiration
69
255817
4706
Μετά τον πόλεμο, αυτό το πρόχειρο φορητό κουτί αποτέλεσε την έμπνευση
04:20
for the modern-day blood bank, a fixture of hospitals around the world.
70
260523
4913
για τη σύγχρονη τράπεζα αίματος,
που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των νοσοκομείων παγκοσμίως.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7