How taking a bath led to Archimedes' principle - Mark Salata

Πώς ένα μπάνιο οδήγησε στην Αρχή του Αρχιμήδη - Μαρκ Σαλάτα

Μετάφραση: Diona Moustri Επιμέλεια: Athena Balopoulou

Some of the best opportunities to learn

Ορισμένες από τις καλύτερες ευκαιρίες να διδαχθούμε κάτι

are the moments in which we are perplexed.

είναι όταν είμαστε μπερδεμένοι.

Those moments in which you begin to wonder and question.

Όταν αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε και να αμφιβάλλουμε.

These moments have happened throughout history.

Η Ιστορία είναι γεμάτη από τέτοιες στιγμές

and have led to some truly amazing discoveries.

που οδήγησαν σε μερικές πραγματικά εκπληκτικές ανακαλύψεις.

Take this story, for example.

Ας δούμε, για παράδειγμα, αυτήν την ιστορία.

There once was a fellow named Archimedes.

Ζούσε κάποτε ένας τύπος, ο Αρχιμήδης.

He was born in 287 B.C. in the city of Syracuse in Sicily.

Γεννήθηκε το 287 π.Χ. στις Συρακούσες της Σικελίας.

He was a Greek mathematician, physicist, engineer,

Ήταν Έλληνας μαθηματικός, φυσικός, μηχανικός,

inventor, and astronomer.

εφευρέτης και αστρονόμος.

One day, Archimedes was summoned by the king of Sicily

Μια μέρα, τον κάλεσε ο βασιλιάς της Σικελίας

to investigate if he had been cheated by a goldsmith.

να ερευνήσει κατά πόσον ο χρυσοχόος του τον είχε εξαπατήσει.

The king said he had given a goldsmith the exact amount of gold

Ο βασιλιάς είχε δώσει στον χρυσοχόο ακριβώς την απαιτούμενη ποσότητα χρυσού

needed to make a crown.

προκειμένουν να του φτιάξει ένα στέμμα.

However, when the crown was ready, the king suspected that the goldsmith cheated

Όταν, όμως, του το παρέδωσε, ο βασιλιάς υποπτεύθηκε ότι ο χρυσοχόος τον εξαπάτησε

and slipped some silver into the crown,

προσθέτοντας λίγο ασήμι στο στέμμα

keeping some of the gold for himself.

και κρατώντας μέρος του χρυσού για τον εαυτό του.

The king asked Archimedes to solve the problem.

Ο βασιλιάς ζήτησε από τον Αρχιμήδη να δώσει λύση.

But there was a catch: he couldn't do any damage to the crown.

Με έναν μόνο όρο: το στέμμα να παραμείνει άθικτο.

One day, while taking his bath,

Μια μέρα, ενώ έπαιρνε το λουτρό του,

Archimedes noticed that the water level in the bathtub rose

ο Αρχιμήδης παρατήρησε ότι η στάθμη του νερού στη μπανιέρα ανέβαινε

and overflowed as he immersed himself into the tub.

και το νερό ξεχείλιζε καθώς εκείνος βυθιζόταν μέσα της.

He suddenly realized that how much water was displaced

Συνειδητοποίησε, λοιπόν, ότι η ποσότητα νερού που εκτοπιζόταν

depended on how much of his body was immersed.

εξαρτώταν από το αν βυθιζόταν μεγάλο ή μικρό τμήμα του σώματός του

This discovery excited him so much that he jumped out of the tub

Ενθουσιάστηκε τόσο με την ανακάλυψη που πετάχτηκε έξω από την μπανιέρα

and ran through the streets naked, shouting "Eureka!"

και άρχισε να τρέχει γυμνός στους δρόμους φωνάζοντας "Εύρηκα!"

Which comes from the ancient Greek meaning "I found it."

που σημαίνει στα αρχαία Ελληνικά "το βρήκα".

What did he find?

Τι είχε βρει;

Well, he found a way to solve the king's problem.

Είχε ανακαλύψει έναν τρόπο για να λύσει το πρόβλημα του βασιλιά.

You see, Archimedes needed to check the crown's density

Ο Αρχιμήδης έπρεπε να ελέγξει την πυκνότητα του στέμματος

to see if it was the same as the density of pure gold.

για να διαπιστώσει αν ήταν ίση με την πυκνότητα του ατόφιου χρυσού.

Density is a measure of an object's mass divided by its volume.

Πυκνότητα ενός αντικειμένου είναι το πηλίκο της μάζας του ανά μονάδα όγκου.

Pure gold is very dense, while silver is less dense.

Η πυκνότητα του χρυσού είναι πολύ υψηλή ενώ του ασημιού είναι λιγότερο.

So if there was silver in the crown, it would be less dense than if it were made of pure gold.

Έτσι, αν το στέμμα περιείχε ασήμι, θα είχε μικρότερη πυκνότητα σε σύγκριση με του ατόφιου χρυσού.

But no matter what it was made of, the crown would be the same shape,

Σε κάθε περίπτωση όμως, το στέμμα θα είχε το ίδιο σχήμα,

which means the same volume.

άρα και τον ίδιο όγκο.

So if Archimedes could measure the mass of the crown first,

Αν ο Αρχιμήδης μετρούσε πρώτα τη μάζα του στέμματος

and then measure its volume,

και ύστερα μετρούσε τον όγκο του,

he could find out how dense it was.

θα μπορούσε να βρει την πυκνότητά του.

But it is not easy to measure a crown's volume - it has an irregular shape,

Δεν είναι, όμως, εύκολο να μετρήσουμε τον όγκο ενός στέμματος, αφού το σχήμα του είναι ακανόνιστο,

that's different from a simple box or ball.

δεν είναι όπως ένας κύβος ή μια σφαίρα.

You can't measure its size and multiply like you might for other shapes.

Δεν μπορούμε να μετρήσουμε απλώς τις διαστάσεις και να πολλαπλασιάσουμε.

The solution, Archimedes realized,

Ο Αρχιμήδης συνειδητοποίησε ότι η λύση ήταν

was to give the crown a bath.

να βάλει το στέμμα μέσα σε νερό,

by placing it in water and seeing how much water was displaced,

να το βυθίσει και να δει πόσο νερό εκτοπίζεται,

he could measure the volume,

ώστε να μετρήσει τον όγκο

and he'd calculate the density of the crown.

και να υπολογίσει την πυκνότητα του στέμματος.

If the crown was less dense than pure gold,

Αν το στέμμα είχε μικρότερη πυκνότητα από το ατόφιο χρυσάφι,

then the goldsmith most definitely cheated the king.

τότε ο χρυσοχόος είχε σίγουρα εξαπατήσει τον βασιλιά.

When Archimedes went back to the king and did his test,

Ο Αρχιμήδης πήγε στον βασιλιά και έκανε τις μετρήσεις του.

the story says, he found that the goldsmith had indeed cheated the king,

Σύμφωνα με την ιστορία ο χρυσοχόος είχε όντως εξαπατήσει τον βασιλιά

and slipped some silver in. These days,

προσθέτοντας λίγο ασήμι. Σήμερα, η μέτρηση της άνωσης ενός σώματος

using the way an object displaces water to measure volume is called

που βυθίζεται σε νερό,

Archimedes' principle. The next time you take a bath,

ονομάζεται Αρχή του Αρχιμήδη. Την επόμενη φορά που θα κάνετε μπάνιο

you can see Archimedes' principle in action,

μπορείτε να δείτε την εφαρμογή της στην πράξη

and maybe you'll have a genius idea of your own.

και ίσως έχετε κι εσείς μια πραγματικά ιδιοφυή ιδέα.