Is soy bad for you? - Francesca Bot

593,054 views ・ 2022-03-03

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Nikos Thanos Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas
Τη δεκαετία του 1930 ο Αμερικανός βιομήχανος Χένρι Φορντ
00:07
In the 1930s, American industrialist Henry Ford had one overwhelming obsession:
0
7003
6048
είχε μια υπερβολική εμμονή:
00:13
soybeans.
1
13051
1167
τη σόγια.
00:14
He extracted their oil to make enamel for painting his cars.
2
14969
3253
Έβγαζε το λάδι της για να φτιάξει σμάλτο για το βάψιμο στα αυτοκίνητά του.
00:18
He crushed them into powder to make plastic parts.
3
18222
3128
Τα έκανε σκόνη για την κατασκευή πλαστικών εξαρτημάτων.
00:21
And he encouraged American farmers to grow as much of the plant as possible.
4
21350
4088
Κι ενθάρρυνε τους αγρότες να τα καλλιεργούν περισσότερο.
00:25
But he wasn’t just feeding soy to machines.
5
25438
2586
Αλλά δεν τάιζε μόνο τις μηχανές με σόγια.
Στην Παγκόσμια Έκθεση του Σικάγο, διοργάνωσε μια γιορτή με θέμα τη σόγια.
00:28
At the Chicago World’s Fair, he hosted a soy-centric feast.
6
28024
3879
00:31
The ingredient had been a staple in Asian cuisine for centuries,
7
31903
3211
Το συστατικό ήταν βασικό στην ασιατική κουζίνα εδώ και αιώνες,
αλλά το δείπνο του Φορντ, γεμάτο υποκατάστατα σόγιας
00:35
but Ford’s dinner— full of soy substitutes for dairy, meat and wheat—
8
35156
3587
για γαλακτοκομικά, κρέας και στάρι,
00:38
took the integration of soy into food a step further.
9
38743
2627
προχώρησε κι άλλο την ενσωμάτωση της σόγιας.
00:41
Today, soy is in so many foods that most people consume it every day
10
41662
4130
Σήμερα, η σόγια βρίσκεται σε τόσα τρόφιμα που οι περισσότεροι
την καταναλώνουν καθημερινά εν αγνοία τους.
00:45
without even knowing it.
11
45792
1293
00:47
So what makes soybeans so versatile?
12
47502
2252
Τι κάνει τη σόγια τόσο ευέλικτη;
00:49
And is our global obsession healthy or harmful?
13
49754
3628
Είναι αυτή η παγκόσμια εμμονή μας υγιεινή ή επιβλαβής;
Η σόγια καλλιεργήθηκε στην Ασία ήδη πριν από 5.500 χρόνια,
00:54
Soybeans have been cultivated in Asia as early as 5,500 years ago,
14
54050
4463
00:58
but since then they’ve spread across the globe.
15
58513
2252
αλλά από τότε έχει εξαπλωθεί σε όλο τον πλανήτη.
01:01
Part of soy’s success is that the crop can be grown easily and cheaply
16
61140
3796
Μέρος της επιτυχίας της σόγιας είναι ότι καλλιεργείται εύκολα και φτηνά
01:04
in variable conditions.
17
64936
1543
σε μεταβλητές συνθήκες.
01:06
And once they’re grown,
18
66479
1209
Και μόλις αναπτυχθεί,
01:07
soybeans have an incredibly high density of proteins and fats;
19
67688
3629
η σόγια έχει μια απίστευτα υψηλή πυκνότητα πρωτεϊνών και λιπών.
01:11
ingredients which in recent years have been used in everything
20
71317
3003
Συστατικά τα οποία τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται παντού,
01:14
from mayonnaise to biodegradable plastic.
21
74320
2586
από τη μαγιονέζα έως τα βιοδιασπώμενα πλαστικά.
01:17
The ideal method for separating these components
22
77490
2794
Η ιδανική μέθοδος για τον διαχωρισμό αυτών των συστατικών
01:20
depends on what you’re trying to extract.
23
80284
2378
εξαρτάται από το τι προσπαθούμε να εξάγουμε.
01:22
To isolate soy proteins, dehulled beans are sometimes pressed through rollers
24
82662
4796
Για την απομόνωση πρωτεϊνών σόγιας, ξεφλουδισμένα φασόλια
πιέζονται μέσω κυλίνδρων δημουργώντας λεπτές νιφάδες
01:27
to create thin flakes, and then steeped in water to draw out the proteins.
25
87458
4380
και μετά μουλιάζουν σε νερό για να τραβήξουν τις πρωτεΐνες.
01:32
Alternatively, whole beans can be simply soaked and ground
26
92421
3587
Εναλλακτικά, ολόκληρα φασόλια μπορούν να μουσκευτούν και να αλεστούν
01:36
into a whitish, protein rich liquid.
27
96008
2128
σε ένα υπόλευκο, πλούσιο σε πρωτεΐνες υγρό.
01:38
In both cases, the resulting substance can be used to make spongy foods
28
98594
4547
Και στις δύο περιπτώσεις, η ουσία που προκύπτει χρησιμοποιείται
στην παραγωγή σπογγώδους τροφής όπως το τόφου
01:43
like tofu or filtered to produce soymilk.
29
103141
2919
ή φιλτράρεται για να παραχθεί γάλα σόγιας.
01:46
And at the industrial scale,
30
106602
1752
Και σε βιομηχανική κλίμακα,
αυτές οι πρωτεΐνες χρησιμοποιούνται με πολλούς τρόπους
01:48
these proteins can be used in various ways to help make processed foods.
31
108354
4087
στην παραγωγή επεξεργασμένων τροφίμων.
01:53
Soy fats may be even more versatile.
32
113317
2378
Τα λίπη σόγιας μπορεί να είναι ακόμα πιο ευέλικτα.
01:55
In one extraction method,
33
115695
1543
Σε μία μέθοδο εκχύλισης,
η σόγια αποξηραίνεται, καθαρίζεται και τροφοδοτείται σε πιεστήριο.
01:57
soybeans are dried, cleaned, and then fed into an extruder.
34
117238
3337
02:00
This machine simultaneously heats and presses the beans,
35
120825
3295
Αυτό το μηχάνημα θερμαίνει και ταυτόχρονα πατάει τα φασόλια,
02:04
producing a liquid containing soy oil and other fatty components.
36
124120
3920
παράγοντας ένα υγρό που περιέχει σογιέλαιο κι άλλα λιπαρά συστατικά.
02:08
By adding water and spinning the mixture, components are separated into two parts:
37
128541
4630
Προσθέτοντας νερό και ανακατεύοντας, τα συστατικά χωρίζονται σε δύο μέρη:
02:13
refined soy oil for things like salad dressing, and a substance called lecithin.
38
133504
4880
εξευγενισμένο λάδι σόγιας για σαλάτες και μια ουσία που ονομάζεται λεκιθίνη.
02:19
Lecithin is made of molecules called phospholipids,
39
139552
3378
Η λεκιθίνη αποτελείται από μόρια που λέγονται φωσφολιπίδια
02:22
which have a phosphate head that attracts water and a tail that attracts fats.
40
142930
4380
που έχουν μια φωσφορική κεφαλή η οποία έλκει νερό και μια ουρά που έλκει τα λίπη.
02:27
These features make phospholipids excellent for blending ingredients
41
147643
3379
Αυτά τα γνωρίσματα κάνουν τα φωσφολιπίδια εξαιρετικά στην ανάμειξη συστατικών
02:31
that naturally separate from each other.
42
151022
1918
που χωρίζονται φυσικά μεταξύ τους.
02:33
This process is called emulsification
43
153065
2461
Αυτή η διαδικασία ονομάζεται γαλακτωματοποίηση
02:35
and soy lecithins are used as an emulsifying agent
44
155526
3045
και οι λεκιθίνες χρησιμοποιούνται ως παράγοντας γαλακτοματοποίησης
02:38
in a huge variety of foods.
45
158571
1627
σε μια τεράστια ποικιλία φαγητών.
02:40
For example, during chocolate production
46
160656
2378
Για παράδειγμα, κατά την παραγωγή σοκολάτας
02:43
phospholipids attach to both the fatty components of the cocoa butter
47
163034
3879
τα φωσφολιπίδια προσκολλώνται τόσο στα λιπαρά συστατικά του βουτύρου κακάο
02:46
and the water-soluble sugar particles,
48
166913
2294
όσο και στα υδατοδιαλυτά σωματίδια ζάχαρης,
02:49
making them easier to combine into a smooth mixture.
49
169207
2669
καθιστώντας πιο εύκολο το να συνδυαστούν σε ένα λείο μείγμα.
02:52
A similar process happens in powdered products
50
172543
2670
Μια παρόμοια διαδικασία συμβαίνει σε προϊόντα με σκόνη
02:55
that need to be instantly rehydrated.
51
175213
2335
στα οποία πρέπει να προστεθεί άμεσα νερό.
02:57
Soy lecithin bonds with the water
52
177548
2044
Η λεκιθίνη σόγιας συνδέεται με το νερό
02:59
and helps the powder disperse more quickly.
53
179592
2085
και βοηθά τη σκόνη να διασκορπιστεί πιο γρήγορα.
03:01
While there are other plants we can process for lecithin and proteins,
54
181844
3545
Ενώ υπάρχουν κι άλλα φυτά προς επεξεργασία
για λεκιθίνη και πρωτεΐνες, η ήπια γεύση της σόγιας κι η ευρεία διαθεσιμότητα της
03:05
soy’s mild taste and widespread availability
55
185389
3128
03:08
have earned it a place in thousands of food products.
56
188517
2670
έχουν κερδίσει μια θέση σε χιλιάδες προϊόντα διατροφής.
03:11
But is it unhealthy to be eating this much soy?
57
191604
2586
Είναι όμως ανθυγιεινό να τρώμε τόση σόγια;
03:14
Not really.
58
194523
1043
Όχι πραγματικά.
03:15
Soybeans contain many of the essential amino acids our bodies need,
59
195775
3837
Η σόγια περιέχει πολλά απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται το σώμα μας,
03:19
making them one of the best ways to get these proteins without eating meat.
60
199612
3629
καθιστώντας την έναν από τους καλύτερους τρόπους πρόσληψης πρωτεϊνών.
03:23
And the beans’ fat content is largely made up of so-called “good” fats—
61
203407
4630
Και η περιεκτικότητα σε λίπος των φασολιών αποτελείται
από τα λεγόμενα «καλά» λίπη: πολυ- και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα,
03:28
poly and mono-unsaturated fatty acids,
62
208037
2836
03:30
which can decrease cholesterol and reduce the risk of heart disease.
63
210873
3504
που μειώνουν τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
03:34
There are some compounds in soy
64
214835
1710
Υπάρχουν ορισμένες ενώσεις στη σόγια
03:36
that may inhibit our body’s absorption of various minerals.
65
216545
2962
που ίσως να μην απορροφούν τα μεταλλικά στοιχεία στο σώμα μας.
03:40
And about 0.3% of the general population has a soy allergy,
66
220299
4421
Περίπου το 0,3% του γενικού πληθυσμού έχει αλλεργία στη σόγια,
03:44
which can be severe in rare cases.
67
224720
2002
η οποία σπανίως μπορεί να γίνει και σοβαρή.
03:46
But for many people, the biggest complaint about soy consumption
68
226722
3546
Αλλά για πολλούς ανθρώπους, το μεγαλύτερο παράπονο με την κατανάλωση σόγιας
03:50
is the occasional increase in flatulence.
69
230268
2210
είναι η περιστασιακή αύξηση του μετεωρισμού.
Έξω από το σώμα μας όμως, η σόγια είναι πιο ανησυχητική.
03:53
Outside our bodies however, soy is much more worrying.
70
233062
2878
03:55
To accommodate the soy farms needed for heavy industry,
71
235940
3128
Για να φιλοξενήσουν τις φάρμες σόγιας που απαιτούνται
03:59
processed foods and livestock feed, huge swaths of land have been deforested.
72
239068
4630
τα μεταποιημένα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, τεράστιες εκτάσεις γης έχουν αποψιλωθεί.
04:03
Between 2006 and 2017, roughly 22,000 square kilometers of the Amazon
73
243698
6047
Μεταξύ 2006 και 2017, περίπου 22.000 τετρ. χιλιόμετρα του Αμαζονίου
04:09
were cleared for soy production.
74
249745
2211
αποψιλώθηκαν για παραγωγή σόγιας.
04:11
In some regions, this has also led to the displacement of farmers
75
251956
4338
Σε ορισμένες περιοχές, αυτό οδήγησε και στον εκτοπισμό των αγροτών
04:16
and indigenous communities.
76
256294
2168
και των αυτόχθονων κοινοτήτων.
04:18
So if we want to keep using soy and all its byproducts,
77
258462
3337
Αν θέλουμε να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε σόγια
και τα υποπροϊόντα της,
04:21
we’ll need to find a way to do it humanely and sustainably.
78
261799
3420
θα πρέπει να βρούμε τρόπο να το κάνουμε ανθρώπινα και βιώσιμα.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7