Jackie Tabick: The balancing act of compassion

Translator: Minh-Tuan Ta Reviewer: LD .

One of my favorite cartoon characters is Snoopy.

Một trong những nhân vật hoạt hình ưa thích của tôi là Snoopy.

I love the way he sits and lies on his kennel and contemplates the great things of life.

Tôi thích cái cách nó ngồi và nằm trên cái chuồng của nó và suy nghĩ về những điều tuyệt diệu của cuộc sống.

So when I thought about compassion,

Vì vậy khi tôi nghĩ về lòng nhân ái,

my mind immediately went to one of the cartoon strips,

Tâm trí của tôi ngay lặp tức nghĩ ngay tới một trong những đoạn phim hoạt hình

where he's lying there and he says,

đoạn mà nó nằm đó, và nói,

"I really understand, and I really appreciate

"Tôi thật sự hiểu, và tôi thật sự đánh giá cao

how one should love one's neighbor as one love's oneself.

việc một người yêu những người xung quanh như yêu chính họ.

The only trouble is the people next door; I can't stand them."

Vấn đề duy nhất là những người hàng xóm. Tôi không thể chịu được họ."

This, in a way, is one of the challenges

Điều đó, một cách nào đó, là một trong những thách thức

of how to interpret a really good idea.

trong việc diễn đạt một quan niệm tốt đẹp như thế nào.

We all, I think, believe in compassion.

Tất cả chúng ta, tôi nghĩ vậy, tin vào lòng nhân ái.

If you look at all the world religions, all the main world religions,

Nếu các bạn nhìn tất cả các tôn giáo trên thế giới, tất cả các tôn giáo chính thống,

you'll find within them some teaching concerning compassion.

bạn sẽ tìm thấy bên trong đó nhưng bài học về lòng nhân ái.

So in Judaism, we have, from our Torah,

Do đó trong Do Thái giáo, chúng tôi có, trong luật Torah,

that you should love your neighbor as you love yourself.

quan niệm rằng bạn nên yêu những người xung quanh như yêu chính bạn.

And within Jewish teachings, the rabbinic teachings, we have Hillel,

Và trong những điều giáo huấn của Do Thái, những lời giảng dạy bằng tiếng Hebrew, chúng tôi có Hillel,

who taught that you shouldn't do to others what you don't like being done to yourself.

người đã dạy rằng những điều bạn không thích, đừng làm cho người khác.

And all the main religions have similar teachings.

Và tất cả những tôn giáo chính thống có những lời giáo huấn tương tự.

And again, within Judaism,

Và một lần nữa, trong Do Thái giáo,

we have a teaching about God,

chúng tôi dạy về Thượng Đế

who is called the compassionate one, Ha-rachaman.

người mà được gọi là đấng từ bi, Ha-rachaman.

After all, how could the world exist without God being compassionate?

Rốt cuộc, làm thế nào mà thế giới tồn tại được nếu không có Thượng đế từ bi?

And we, as taught within the Torah that we are made in the image of God,

Và chúng tôi, được dạy trong Torah, rằng chúng ta được tạo ra từ hình ảnh của Thượng Đế,

so we too have to be compassionate.

nên chúng ta cũng phải từ bi.

But what does it mean? How does it impact on our everyday life?

Nhưng điều đó nghĩa là gì? Nó tác động vào cuộc sống hằng ngày của chúng ta như thế nào?

Sometimes, of course, being compassionate

Đôi lúc, tất nhiên, lòng nhân ái

can produce feelings within us that are very difficult to control.

có thể tạo ra cảm xúc rất khó điều khiển bên trong chúng ta.

I know there are many times when I've gone and conducted a funeral,

Tôi biết có nhiều lúc khi tôi chủ trì một đám tang,

or when I have been sitting with the bereaved, or with people who are dying,

hay khi tôi đang ngồi với người thân của người quá cố hay là với người sắp qua đời,

and I am overwhelmed by the sadness, by the difficulty,

và tôi bị tràn ngập bởi sự buồn bã, sự khó xử,

the challenge that is there for the family, for the person.

sự thách thức cho gia đình, và cho con người.

And I'm touched, so that tears come to my eyes.

Và tôi xúc động nên tôi rơi lệ.

And yet, if I just allowed myself to be overwhelmed by these feelings,

Nhưng, nếu tôi cứ để bản thân tôi bị xâm chiếm bởi những cảm xúc đó,

I wouldn't be doing my job --

Tôi đã không thể làm công việc của tôi được,

because I have to actually be there for them

bởi vì thực sự tôi phải ở đây là vì họ

and make sure that rituals happen, that practicalities are seen to.

và chắc chắn là những nghi thức được thực hiện, và những vấn đề thực tế cũng phải được nhìn thấy.

And yet, on the other hand, if I didn't feel this compassion,

Nhưng, mặt khác, nếu tôi không có cảm xúc thương xót này,

then I feel that it would be time for me to hang up my robe

thì đó là lúc mà tôi cảm thấy nên bỏ cái áo lễ này đi

and give up being a rabbi.

và không làm giáo sĩ nữa.

And these same feelings are there for all of us as we face the world.

Và chúng ta có những cảm xúc giống như vậy khi chúng ta đối mặt với thế giới.

Who cannot be touched by compassion

Ai mà không động lòng thương,

when we see the terrible horrors of the results of war,

khi chúng ta thấy những hậu quả kinh khủng của chiến tranh,

or famine, or earthquakes, or tsunamis?

hay là nạn đói, động đất, hoặc là sóng thần?

I know some people who say

Tôi biết có những người nói rằng

"Well, you know there's just so much out there -- I can't do anything,

"Bạn biết đó, những việc như vậy xảy ra nhiều quá, tôi không thể làm gì cả.

I'm not going to even begin to try."

Tôi thậm chí sẽ không thử làm gì cả."

And there are some charity workers who call this compassion fatigue.

Và có những người làm từ thiện gọi việc này là sự mệt mỏi của lòng thương xót.

There are others who feel they can't confront compassion anymore,

Có những người cảm thấy rằng họ không thể đối diện với lòng thương xót nữa,

and so they turn off the television and don't watch.

và vì vậy họ tắt TV và không xem nữa.

In Judaism, though, we tend to always say, there has to be a middle way.

Mặc dù vậy, trong Do Thái giáo, chúng tôi có khuynh hướng luôn nói rằng có một lối đi ở giữa.

You have to, of course, be aware of the needs of others,

Bạn phải, tất nhiên, là nhận thấy được nhu cầu của những người khác,

but you have to be aware in such a way that you can carry on with your life

nhưng bạn cũng phải cảm thấy rằng bằng cách nào đó bạn có thể lo cho cuộc sống của mình

and be of help to people.

và giúp người khác.

So part of compassion has to be an understanding of what makes people tick.

Vì vậy một phần của tình thương là phải hiểu cái gì làm cho người ta suy nghĩ.

And, of course, you can't do that unless you understand yourself a bit more.

Và, tất nhiên, bạn không thể làm gì nếu bạn không hiểu về bản thân bạn.

And there's a lovely rabbinic interpretation of the beginnings of creation,

Và có một sự giải thích đáng yêu trong bằng tiếng Hebrew về sự bắt đầu của sự tạo hóa

which says that when God created the world,

rằng khi mà Thượng Đế tạo ra thế giới,

God thought that it would be best to create the world

Người nghĩ rằng tốt nhất là nên tạo ra thế giới

only with the divine attribute of justice.

chỉ với những công lý thiêng liêng.

Because, after all, God is just.

Vì vậy, cuối cùng, Thượng Đế tạo ra thế giới chỉ có công lý.

Therefore, there should be justice throughout the world.

Bởi vậy, công lý có mặt trên khắp thế giới.

And then God looked to the future and realized,

Và rồi Người nhìn vào tương lai và nhận ra rằng

if the world was created just with justice, the world couldn't exist.

nếu thế giới được tạo ra chỉ với công lý, thế giới không thể tồn tại.

So, God thought, "Nope, I'm going to create the world just with compassion."

Vì vậy, Người nghĩ, "Không được, ta sẽ tạo ra thế giới chỉ với tình thương."

And then God looked to the future and realized that,

Và rồi Người lại nhìn vào tương lai và nhận ra rằng,

in fact, if the world were just filled with compassion,

Thực ra, nếu thế giới chỉ có tình thương,

there would be anarchy and chaos.

thì thế giới sẽ loạn mất.

There had to be limits to all things.

Phải có giới hạn cho mọi thứ.

The rabbis describe this as being like a king

Những giáo sĩ Do Thái miêu tả điều này như là một vị vua

who has a beautiful, fragile glass bowl.

có một cái chén thủy tinh đẹp, mong manh.

If you put too much cold water in, it will shatter.

Nếu mà bỏ quá nhiều nước lạnh vào nó, nó sẽ vỡ.

If you put boiling water in, it will shatter.

Nếu bỏ nước sôi vào, nó cũng sẽ vỡ.

What do you have to do? Put in a mixture of the two.

Vậy thì chúng ta làm sao đây? Trộn cả hai vào nhau.

And so God put both of these possibilities into the world.

Và vì vậy Người bỏ cả hai điều tốt đẹp đó vào thế giới.

There is something more though that has to be there.

Có những điều hơn thế nữa tồn tại.

And that is the translation of the feelings

Và đó là sự giải thích của cảm xúc

that we may have about compassion

mà chúng ta có thể có về tình thương

into the wider world, into action.

vào trong thế giới lơn hơn, vào trong hành động.

So, like Snoopy, we can't just lie there

Các bạn biết đó, giống như Snoopy, chúng ta không thể chỉ nằm đó

and think great thoughts about our neighbors.

và nghĩ những điều tốt đẹp về những người xung quanh ta.

We actually have to do something about it.

Chúng ta phải thực sự làm gì đó.

And so there is also, within Judaism, this notion of love and kindness

Và vì vậy, trong Do Thái giáo, khái niệm về tình thương và lòng tốt

that becomes very important: "chesed."

trở nên rất quan trọng.

All these three things, then, have to be melded together.

Ba thứ đó phải đi chung với nhau.

The idea of justice, which gives boundaries to our lives

Khái niệm về công lý, đưa ra ranh giới cho cuộc sống của chúng ta

and gives us a feeling of what's right about life, what's right about living,

và cho chúng ta cảm giác về những gì đúng đắn trong cuộc sống,

what should we be doing, social justice.

cái gì chúng ta nên làm, công bằng xã hội.

There has to be a willingness to do good deeds,

Phải có sự mong muốn làm điều tốt

but not, of course, at the expense of our own sanity.

nhưng không phải, tất nhiên, bằng sự tiêu phí sự tinh thần của chúng ta.

You know, there's no way that you can do anything for anyone

Bạn biết đấy, bạn không thể giúp ai được hết,

if you overdo things.

nếu bạn làm quá sức.

And balancing them all in the middle is this notion of compassion,

Và cân bằng mọi việc, đó là ý nghĩa của lòng trắc ẩn.

which has to be there, if you like, at our very roots.

Nó ở ngay gốc rễ của chúng ta.

This idea of compassion comes to us

Khái niệm về lòng trắc ẩn đến với chúng ta

because we're made in the image of God,

bởi vì chúng ta được tạo ra từ hình ảnh của Thượng Đế.

who is ultimately the compassionate one.

Người mà, cuối cùng, là đấng từ bi.

What does this compassion entail?

Vậy lòng trắc ẩn làm gì?

It entails understanding the pain of the other.

Nó tạo ra sự thấu hiểu nỗi đau người khác.

But even more than that,

Nhưng hơn thế nữa,

it means understanding one's connection to the whole of creation:

Nó nghĩa là thấu hiểu được mối liên của một người với tạo hóa,

understanding that one is part of that creation,

hiểu rằng một người là một phần của sự tạo háo,

that there is a unity that underlies all that we see,

rằng có một sự thống nhất bên dưới tất cả những gì chúng ta thấy,

all that we hear, all that we feel.

tất cả những gì chúng ta nghe, tất cả những gì chúng ta cảm nhận.

I call that unity God.

Tội gọi đó là sự thống nhất của Thượng Đế.

And that unity is something that connects all of creation.

Và sự thống nhất đó liên kết tất cả sinh vật.

And, of course, in the modern world, with the environmental movement,

Và, tất nhiên, trong thế giới hiện đại, với sự chuyển biến của môi trường,

we're becoming even more aware of the connectivity of things,

chúng ta càng trở nên nhận thức được mối liên kết của mọi vật,

that something I do here actually does matter in Africa,

là những gì tôi làm ở đây thực sự ảnh hưởng tới châu Phi,

that if I use too much of my carbon allowance,

rằng nếu tôi sử dụng quá mức cacbon cho phép,

it seems to be that we are causing

nó giống như là chúng ta đang gây ra

a great lack of rain in central and eastern Africa.

một sự thiếu mưa lớn ở trung tâm và đông châu Phi.

So there is a connectivity,

Vì vậy, có một mối liên kết.

and I have to understand that -- as part of the creation,

Và tôi phải hiểu rằng là một phần của tạo hóa,

as part of me being made in the image of God.

là một phần của tôi được tạo ra bởi hình ảnh của Thượng Đế.

And I have to understand that my needs

Và tôi phải hiểu được những nhu cầu của tôi

sometimes have to be sublimated to other needs.

đôi khi phải hài hòa với nhu cầu của người khác.

This "18 minutes" business, I find quite fascinating.

Tôi thấy say mê trong buổi nói chuyện 18 phút này.

Because in Judaism, the number 18, in Hebrew letters,

Bởi vì trong Do Thái giáo chữ số 18 trong những ký tự Hebrew,

stands for life -- the word "life."

tượng trưng cho cuộc sống, là từ sống.

So, in a sense, the 18 minutes is challenging me to say,

Vì vậy, tôi thấy rằng, 18 phút đang thách thức tôi nói

"In life, this is what's important in terms of compassion."

trong cuộc sống, lòng trắc ẩn là điều quan trọng,

But, something else as well:

những những thứ khác cũng quan trọng không kém.

actually, 18 minutes is important.

Thực sự, 18 phút là quan trọng.

Because at Passover, when we have to eat unleavened bread,

Bởi vì trong lễ Quá Hải, khi mà chúng tôi ăn bánh mì không lên men,

the rabbis say, what is the difference between dough that is made into bread,

những giáo sĩ nói rằng cái gì là sự khác biệt giữa bột làm bánh mì thường,

and dough that is made into unleavened bread, or "matzah"?

và bột làm bánh mì không lên men, matzah

And they say "It's 18 minutes."

Và họ nói rằng đó là 18 phút.

Because that's how long they say it takes for this dough to become leaven.

Vì đó là khoảng tời gian để bột bánh lên men.

What does it mean, "dough becomes leaven"?

Điều đó nghĩa là gì, bột bánh lên men?

It means it gets filled with hot air.

Nó có nghĩa là bột chứa đầy khí nóng.

What's matzah? What's unleavened bread? You don't get it.

Bánh mì không men là gì? Mọi người không hiểu đâu.

Symbolically, what the rabbis say is that at Passover,

Một cách hình tượng, những gì mà những giáo sĩ nói trong lễ Quá Hải,

what we have to do is try to get rid of our hot air -- our pride,

Những gì chúng ta phải làm là cố gắng bỏ đi khí nóng của chúng ta, lòng kiêu hãnh của chúng ta,

our feeling that we are the most important people in the whole entire world,

cảm giác của chúng ta rằng chúng ta là những người quan trọng nhất trên thế giới này,

and that everything should revolve round us.

và mọi thứ nên quay quanh chúng ta thôi.

So we try and get rid of those,

Vì vậy chúng ta cố gắng và từ bỏ những thức đó,

and so doing, try to get rid of the habits, the emotions, the ideas

và vì vậy, cố gắng từ bỏ những thói quen, những cảm xúc, những y niệm

that enslave us, that make our eyes closed, give us tunnel vision

bắt chúng ta làm nô lệ cho chúng, làm cho mắt chúng ta nhắm lại, làm cho chúng ta có cái nhìn méo mó

so we don't see the needs of others --

vì vậy chúng ta không thấy được nhu cầu của những người khác,

and free ourselves and free ourselves from that.

và giải thoát chính chúng ta khỏi chúng.

And that too is a basis for having compassion,

Và đó cũng là điều cơ bản về lòng nhân từ,

for understanding our place in the world.

để hiểu được chỗ của chúng ta trong thế giới.

Now there is, in Judaism, a gorgeous story

Bây giờ, trong Do Thái giáo, một câu chuyện hoa mỹ

of a rich man who sat in synagogue one day.

về một người đàn ông giàu có ngồi dưới giáo đường.

And, as many people do, he was dozing off during the sermon.

Và, như nhiều người khác, ông ta đang ngủ gật trong buổi thuyết giảng.

And as he was dozing off, they were reading from the book of Leviticus in the Torah.

Và trong khi ông ta đang ngủ gật, mọi người đang đọc cuốn sách của Leviticus trong luật Torah.

And they were saying that in the ancient times in the temple in Jerusalem,

Và mọi người đang nói rằng vào thời xa xưa trong đền thờ ở Jerusalem,

the priests used to have bread,

những linh mục từng dùng bánh mì,

which they used to place into a special table in the temple in Jerusalem.

và họ thường đặt bánh mì trên cái bàn đặc biệt trong đền thờ ở Jerusalem.

The man was asleep, but he heard the words bread, temple, God, and he woke up.

Người đàn ông ngủ, nhưng ông ta nghe những từ bánh mì, đền thờ, Thượng Đế, và ông ta tỉnh dậy.

He said, "God wants bread. That's it. God wants bread. I know what God wants."

Ông ta nói, "Thượng Đế muốn bánh mì. Đúng rồi. Ngài muốn bánh mì. Tôi biết Người muốn gì rồi."

And he rushed home. And after the Sabbath, he made 12 loaves of bread,

Và ông ta chạy về nhà. Và sau ngày nghỉ Xaba, ông ta đã làm 12 ổ bánh mì,

took them to the synagogue, went into the synagogue,

đem những ổ bánh mì đến giáo đường, đi vào giáo đường,

opened the ark and said, "God, I don't know why you want this bread, but here you are."

mở hộp được pháp điển và nói, "Thượng Đế, con không biết tại sao Người muốn bánh mì, nhưng mà con đã làm để dâng lên Người đây."

And he put it in the ark with the scrolls of the Torah.

Và ông ta để chúng vào trong hộp cùng với những cuộn giấy giáo điều Torah.

Then he went home.

Rồi ông ta đi về nhà.

The cleaner came into the synagogue.

Người dọn dẹp đến giáo đường.

"Oh God, I'm in such trouble. I've got children to feed.

"Lạy Thượng Đế, con đang gặp rắc rối. Con có con phải nuôi.

My wife's ill. I've got no money. What can I do?"

Vợ con thì bệnh. Con không có tiền. Con phải làm sao bây giờ?"

He goes into the synagogue. "God, will you please help me?

Anh ta đi vào trong giáo đường. "Thượng Đế, Người sẽ giúp con chứ?

Ah, what a wonderful smell."

Ah, muồn gì thơm thế."

He goes to the ark. He opens the ark.

Anh ta đi đến cái hộp. Anh ta mở hộp ra.

"There's bread! God, you've answered my plea. You've answered my question."

"Bánh mì! Thượng Đế, Người đã trả lời sự thỉnh cầu của con."

Takes the bread and goes home.

Anh ta cầm bánh mì và đi về nhà.

Meanwhile, the rich man thinks to himself,

Trong lúc đó, người đàn ông giàu có suy nghĩ về anh ta,

"I'm an idiot. God wants bread?

"Ta đúng là thằng ngốc. Thượng Đế mà muốn bánh mì?

God, the one who rules the entire universe, wants my bread?"

Thượng Đế, người chế ngự toàn thể vũ trụ lại muốn bánh mì của ta?"

He rushes to the synagogue. "I'll get it out of the ark before anybody finds it."

Ông ta chạy vào giáo đường. "Ta sẽ lấy chúng ra khỏi cái hộp trước khi người nào đó thấy chúng."

He goes in there, and it's not there.

Đi vào trong, và không thấy bánh mì.

And he says, "God, you really did want it. You wanted my bread.

Và ông ta nói, "Thượng Đế, Ngài thật sự muốn bánh mì. Ngày thật sự muốn bánh mì của con.

Next week, with raisins."

Tuần sau con sẽ làm với nho khô."

This went on for years.

Chuyện này diễn ra trong nhiều năm.

Every week, the man would bring bread with raisins,

Mỗi tuần, ông ta mang bánh mì với nho khô đến,

with all sorts of good things, put it into the ark.

với tất cả sự kính cẩn, đặt vào trong hộp.

Every week, the cleaner would come. "God you've answered my plea again."

Mỗi tuần, người dọn dẹp đến. "Thượng Đế, Người đã trả lời sự thỉnh cầu của con lần nữa."

Take the bread. Take it home.

Lấy bánh mì. Mang về nhà.

Went on until a new rabbi came. Rabbis always spoil things.

Mọi chuyện diễn ra cho tới khi một giáo sĩ mới đến. Giáo sĩ chuyên làm hỏng mọi việc.

The rabbi came in and saw what was going on.

Giáo sĩ vào và thấy mọi chuyện.

And he called the two of them to his office.

Và ông ta gọi hai người vào phòng của ông ta.

And he said, you know, "This is what's happening."

Và ông ta nói, các bạn biết đó, "Mọi việc diễn ra như vậy đó."

And the rich man -- oh, dear -- crestfallen.

Và người đàn ông giàu có -- thật tội nghiệp -- tiu nghỉu.

"You mean God didn't want my bread?"

"Ý ngài là Thượng Đế không muốn bánh mì?"

And the poor man said, "And you mean God didn't answer my pleas?"

Và người đàn ông nghèo nói, "Và ý ngài là Thượng Đế không trả lời sự thỉnh cầu của tôi?"

And the rabbi said, "You've misunderstood me.

Và giáo sĩ nói, "Cả hai người hiểu lầm ý tôi rồi."

You've misunderstood totally," he said.

"Hai người đã hoàn toàn hiểu lầm," ông ta nói.

"Of course, what you are doing," he said to the rich man,

"Tất nhiên, việc ông đang làm." ông ta nói với người đàn ông giàu có,

"is answering God's plea that we should be compassionate.

"đang đáp lại sự mong mỏi của Thượng Đế là chúng ta phải có lòng nhân từ."

And God," he said to the poor man, "is answering your plea

"Và Thượng Đế," giáo sĩ nói với người đàn ông nghèo, "đang trả lời sự thỉnh cầu của ông

that people should be compassionate and give."

rằng con người nên có lòng nhân từ và cho đi."

He looked at the rich man. He held the rich man's hands and said,

Giáo sĩ ta nhìn người đàn ông giàu có. Ông ta cầm tay người đàn ông và nói,

"Don't you understand?" He said, "These are the hands of God."

"Ông có hiểu không?" ông ta nói, "Đây là những bàn tay của Thượng Đế."

So that is the way I feel:

Vì vậy đó là cách mà tôi cảm thấy,

that I can only try to approach this notion of being compassionate,

rằng tôi chỉ có thể cố gắng tiếp cận khái niệm của việc nhân từ này,

of understanding that there is a connectivity, that there is a unity in this world;

hiểu rằng có một liên kết, rằng có một sự thống nhất trên thế giới này,

that I want to try and serve that unity,

rằng tối muốn cố gắng và phục vụ sự thống nhất đó,

and that I can try and do that by understanding, I hope,

và rằng tôi có thể cố gắng và làm việc đó bằng cách thấu hiểu nó, tôi hy vọng thế,

trying to understand something of the pain of others;

cố gắng thấu hiểu nỗi đau của người khác,

but understanding that there are limits, that people have to bear responsibility

nhưng cũng hiểu rằng có những giới hạn, rằng người ta phải có trách nhiệm

for some of the problems that come upon them;

cho những vấn đề của họ,

and that I have to understand that there are limits to my energy,

và rằng tôi phải thấu hiểu là năng lực tôi có hạn,

to the giving I can give.

để cho những gì tôi có thể cho.

I have to reevaluate them,

Tôi phải thẩm định lại chúng,

try and separate out the material things

cố gắng và chia ra những thứ vật chất

and my emotions that may be enslaving me,

và những cảm xúc của tôi, những thứ mà có thể biến tôi thành nô lệ cho chúng,

so that I can see the world clearly.

vì thế tôi có thể thấy thế giới một cách rõ ràng.

And then I have to try to see in what ways

Và rồi tôi phải cố gắng nhìn thấy những con đường

I can make these the hands of God.

tôi có thể tạo ra những bàn tay của Thượng Đế.

And so try to bring compassion to life in this world.

Và vì thế cố gắng mang lòng nhân ái đến cuộc sống trên thế giới này.