Nina Tandon: Could tissue engineering mean personalized medicine?

Nina Tandon: Liệu kĩ thuật mô có nghĩa là thuốc được cá nhân hóa?

128,367 views

2012-12-06 ・ TED


New videos

Nina Tandon: Could tissue engineering mean personalized medicine?

Nina Tandon: Liệu kĩ thuật mô có nghĩa là thuốc được cá nhân hóa?

128,367 views ・ 2012-12-06

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Trang Tran-Do Reviewer: Nhu PHAM
00:16
I'd like to show you a video of some of the models
1
16103
2045
Tôi muốn cho các bạn xem video về một vài "người mẫu"
00:18
I work with.
2
18148
1589
mà tôi làm việc với (họ).
00:19
They're all the perfect size, and they don't have an ounce of fat.
3
19737
3538
Tất cả họ đều có vóc dáng hoàn hảo và không có một chút mỡ thừa nào.
00:23
Did I mention they're gorgeous?
4
23275
2538
Tôi đã nói là họ rất tuyệt vời chưa nhỉ?
00:25
And they're scientific models? (Laughs)
5
25813
3130
Và "họ" là các mẫu khoa học? (Cười)
00:28
As you might have guessed, I'm a tissue engineer,
6
28943
2343
Như các bạn có thể đã đoán được, tôi là một kĩ sư mô,
00:31
and this is a video of some of the beating heart
7
31286
2449
và đây là video về trái tim đang đập
00:33
that I've engineered in the lab.
8
33735
2216
mà tôi đã lắp đặt trong phòng thí nghiệm.
00:35
And one day we hope that these tissues
9
35951
1882
Một ngày nào đó chúng tôi hy vọng các mô này
00:37
can serve as replacement parts for the human body.
10
37833
2944
có thể đảm đương như là các bộ phận thay thế cho cơ thể con người.
00:40
But what I'm going to tell you about today
11
40777
2280
Nhưng điều tôi sắp nói với các bạn ngày hôm nay
00:43
is how these tissues make awesome models.
12
43057
4447
là làm thế nào những mô này tạo thành những hình mẫu tuyệt vời.
00:47
Well, let's think about the drug screening process for a moment.
13
47504
2727
Nào, hãy nghĩ về quá trình kiểm nghiệm thuốc một chút.
00:50
You go from drug formulation, lab testing, animal testing,
14
50231
2978
Từ lúc được lên công thức, thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, trên động vật,
00:53
and then clinical trials, which you might call human testing,
15
53209
2503
và rồi thử nghiệm lâm sàng, hay cũng có thể gọi là thử nghiệm trên người,
00:55
before the drugs get to market.
16
55712
2265
trước khi được đưa ra thị trường.
00:57
It costs a lot of money, a lot of time,
17
57977
3143
Quá trình này tiêu tốn rất nhiều tiền bạc, rất nhiều thời gian,
01:01
and sometimes, even when a drug hits the market,
18
61120
2810
và thỉnh thoảng, thậm chí khi thuốc đã ra thị trường,
01:03
it acts in an unpredictable way and actually hurts people.
19
63930
3935
chúng phản ứng theo cách không lường trước được và thực sự làm tổn thương con người.
01:07
And the later it fails, the worse the consequences.
20
67865
4087
Và chúng càng (thể hiện) thất bại trễ, hậu quả càng tệ.
01:11
It all boils down to two issues. One, humans are not rats,
21
71952
4184
Tất cả gói gọn trong 2 vấn đề. Một, con người không phải là chuột,
01:16
and two, despite our incredible similarities to one another,
22
76136
4088
và hai, bất chấp sự tương đồng kì diệu giữa chúng ta với người khác,
01:20
actually those tiny differences between you and I
23
80224
2441
thực sự những điểm khác biệt nhỏ giữa bạn và tôi
01:22
have huge impacts with how we metabolize drugs
24
82665
2509
có những tác động cực kì lớn đến cách chúng ta chuyển hóa thuốc
01:25
and how those drugs affect us.
25
85174
1869
và cách thức những thuốc này tác động đến chúng ta.
01:27
So what if we had better models in the lab
26
87043
2832
Vậy giả như chúng ta có những mẫu tốt hơn trong phòng thí nghiệm
01:29
that could not only mimic us better than rats
27
89875
3270
không chỉ mô phỏng chúng ta tốt hơn chuột
01:33
but also reflect our diversity?
28
93145
3920
mà còn thực sự phản ánh sự đa dạng của chúng ta?
01:37
Let's see how we can do it with tissue engineering.
29
97065
3927
Hãy xem làm thế nào chúng ta có thể làm điều đó với kĩ thuật mô.
01:40
One of the key technologies that's really important
30
100992
2529
Một trong những công nghệ then chốt thực sự quan trọng
01:43
is what's called induced pluripotent stem cells.
31
103521
3192
được gọi là tế bào gốc đa năng cảm (đã được chuyển đổi - ND)
01:46
They were developed in Japan pretty recently.
32
106713
2518
Chúng được phát triển ở Nhật Bản khá gần đây.
01:49
Okay, induced pluripotent stem cells.
33
109231
2447
Đây, tế bào gốc đa năng cảm.
01:51
They're a lot like embryonic stem cells
34
111678
2113
Chúng khá giống với tế bào gốc phôi
01:53
except without the controversy.
35
113791
2217
ngoại trừ việc chúng không gây tranh cãi.
01:56
We induce cells, okay, say, skin cells,
36
116008
2899
Chúng ta chuyển hóa tế bào, giả dụ, tế bào da,
01:58
by adding a few genes to them, culturing them,
37
118907
2507
bằng cách thêm vào một số gen, nuôi cấy chúng,
02:01
and then harvesting them.
38
121414
1621
và rồi chúng ta thu hoạch chúng.
02:03
So they're skin cells that can be tricked,
39
123035
2707
Vậy chúng là tế bào da mà có thể được dẫn dụ,
02:05
kind of like cellular amnesia, into an embryonic state.
40
125742
2784
dạng như tế bào của chứng hay quên, vào trạng thái phôi.
02:08
So without the controversy, that's cool thing number one.
41
128526
2712
Vậy là không (gây) tranh cãi, đó là điều hay thứ nhất.
02:11
Cool thing number two, you can grow any type of tissue
42
131238
2549
Điều hay thứ hai, bạn có thể trồng bất kì dạng mô nào
02:13
out of them: brain, heart, liver, you get the picture,
43
133787
2555
từ chúng: não, tim, gan; bạn hiểu rồi đấy,
02:16
but out of your cells.
44
136342
2523
nhưng là từ tế bào của chính bạn.
02:18
So we can make a model of your heart, your brain
45
138865
3565
Vậy là chúng ta có thể tạo ra mẫu của tim hay não bạn
02:22
on a chip.
46
142430
2632
trên một con chíp.
02:25
Generating tissues of predictable density and behavior
47
145062
2856
Việc tạo ra các mô có mật độ và hành vi có thể dự đoán trước
02:27
is the second piece, and will be really key towards
48
147918
2832
là mảnh thứ hai, và nó thực sự là chìa khóa
02:30
getting these models to be adopted for drug discovery.
49
150750
2672
hướng tới việc sử dụng những mẫu này để thử thuốc.
02:33
And this is a schematic of a bioreactor we're developing in our lab
50
153422
3112
Và đây là kịch bản của phản ứng sinh học chúng tôi đang phát triển trong phòng thí nghiệm của mình
02:36
to help engineer tissues in a more modular, scalable way.
51
156534
3448
để giúp các mô cấy theo một phương pháp "mô-đun" hơn, tỉ lệ hơn.
02:39
Going forward, imagine a massively parallel version of this
52
159982
3399
Tiếp tục, tưởng tượng một khối lượng lớn các phiên bản song song của chúng
02:43
with thousands of pieces of human tissue.
53
163381
2337
với hàng ngàn mô người.
02:45
It would be like having a clinical trial on a chip.
54
165718
4048
Điều này giống như có một thử nghiệm lâm sàng trên một con chíp.
02:49
But another thing about these induced pluripotent stem cells
55
169766
3795
Nhưng một chuyện khác về những tế bào gốc đa năng cảm.
02:53
is that if we take some skin cells, let's say,
56
173561
2549
là nếu chúng ta lấy một vài tế bào da, giả dụ,
02:56
from people with a genetic disease
57
176110
2176
từ một người mắc bệnh di truyền
02:58
and we engineer tissues out of them,
58
178286
2256
và chúng ta lấy mô từ họ,
03:00
we can actually use tissue-engineering techniques
59
180542
1968
chúng ta có thể thực sự sử dụng kĩ thuật mô
03:02
to generate models of those diseases in the lab.
60
182510
3401
để tạo ra các mô hình về các bệnh này trong phòng thí nghiệm.
03:05
Here's an example from Kevin Eggan's lab at Harvard.
61
185911
3584
Đây là một ví dụ từ phòng thí nghiệm của Kevin Eggan ở Havard.
03:09
He generated neurons
62
189495
2290
Ông ta tạo các tế bào não
03:11
from these induced pluripotent stem cells
63
191785
2715
từ những tế bào gốc đa năng cảm này
03:14
from patients who have Lou Gehrig's Disease,
64
194500
2629
từ các bệnh nhân bị bệnh Lou Gehrig,
03:17
and he differentiated them into neurons, and what's amazing
65
197129
2443
và ông ta phân tách chúng thành tế bào não, và điều kì diệu
03:19
is that these neurons also show symptoms of the disease.
66
199572
3152
là những tế bào não này cũng chỉ các triệu chứng của bệnh trên.
03:22
So with disease models like these, we can fight back
67
202724
2099
Vậy là với mô hình bệnh như vậy, chúng ta có thể chiến đấu lại
03:24
faster than ever before and understand the disease better
68
204823
2582
nhanh hơn trước đây, và hiểu về bệnh tật tốt hơn
03:27
than ever before, and maybe discover drugs even faster.
69
207405
3963
so với trước kia, và có lẽ thậm chí tìm ra thuốc nhanh hơn.
03:31
This is another example of patient-specific stem cells
70
211368
3380
Đây là một ví dụ khác về các tế bào gốc bệnh đặc trị
03:34
that were engineered from someone with retinitis pigmentosa.
71
214748
4009
được cấy từ một người bị bệnh viêm võng mạc sắc tố.
03:38
This is a degeneration of the retina.
72
218757
1754
Đây là sự thoái hóa (của) võng mạc
03:40
It's a disease that runs in my family, and we really hope
73
220511
2757
Nó là căn bệnh có trong gia đình tôi, và chúng tôi thực sự hy vọng
03:43
that cells like these will help us find a cure.
74
223268
2224
rằng những tế bào như vậy có thể giúp chúng tôi tìm ra cách chữa trị.
03:45
So some people think that these models sound well and good,
75
225492
2808
Thế nên vài người nghĩ là những mô hình này nghe có vẻ hay và tốt,
03:48
but ask, "Well, are these really as good as the rat?"
76
228300
3441
nhưng lại hỏi "Chà, liệu chúng có thực sự tốt như là lũ chuột không?"
03:51
The rat is an entire organism, after all,
77
231741
2988
Sau cùng thì, lũ chuột là cả một cơ thể sống
03:54
with interacting networks of organs.
78
234729
1706
với hệ thống các cơ quan tương tác.
03:56
A drug for the heart can get metabolized in the liver,
79
236435
3921
Thuốc trị tim có thể được chuyển hóa trong gan,
04:00
and some of the byproducts may be stored in the fat.
80
240356
2840
và một số sản phẩm phụ có thể bị lưu trữ trong mỡ.
04:03
Don't you miss all that with these tissue-engineered models?
81
243196
4527
Liệu bạn có thiếu sót tất cả những điều đó với những mẫu mô cấy này?
04:07
Well, this is another trend in the field.
82
247723
2114
Vâng, đây là một xu hướng khác trong lĩnh vực này.
04:09
By combining tissue engineering techniques with microfluidics,
83
249837
2867
Bằng cách kết hợp các kĩ thuật mô với vi dịch,
04:12
the field is actually evolving towards just that,
84
252704
2164
lĩnh vực này đang thực sự phát triển theo hướng đó,
04:14
a model of the entire ecosystem of the body,
85
254868
2506
một mô hình của toàn bộ hệ sinh thái của cơ thể,
04:17
complete with multiple organ systems to be able to test
86
257374
2400
hoàn chỉnh với các hệ thống cơ quan đa chức năng để có thể kiểm tra
04:19
how a drug you might take for your blood pressure
87
259774
1603
liệu thuốc chữa huyết áp mà bạn dùng
04:21
might affect your liver or an antidepressant might affect your heart.
88
261377
3267
có thể gây ảnh hưởng thế nào đến gan hoặc thuốc chống trầm cảm có thể ảnh hưởng đến tim của bạn.
04:24
These systems are really hard to build, but we're just starting to be able to get there,
89
264644
4072
Những hệ thống này rất khó để xây dựng, nhưng chúng ta chỉ mới bắt đầu để tiến dần đến chúng,
04:28
and so, watch out.
90
268716
3304
vậy nên, để xem sao.
04:32
But that's not even all of it, because once a drug is approved,
91
272020
2632
Nhưng điều đó cũng không phải là tất cả, vì một khi thuốc đã được chấp nhận,
04:34
tissue engineering techniques can actually help us develop more personalized treatments.
92
274652
3682
các kĩ thuật cấy mô có thể thực sự giúp chúng ta phát triển các cách chữa trị được cá nhân hóa hơn.
04:38
This is an example that you might care about someday,
93
278334
3742
Đây là ví dụ mà một ngày nào đó bạn có thể quan tâm đến,
04:42
and I hope you never do,
94
282076
2120
và tôi hy vọng bạn sẽ không bao giờ cần quan tâm,
04:44
because imagine if you ever get that call
95
284196
2520
vì hãy tưởng tượng rằng nếu bạn nhận được một cuộc gọi
04:46
that gives you that bad news that you might have cancer.
96
286716
3208
báo cho bạn tin xấu là bạn có thể bị ung thư.
04:49
Wouldn't you rather test to see if those cancer drugs
97
289924
2536
Bạn có sẵn lòng kiểm tra để thấy liệu những loại thuốc trị ung thư
04:52
you're going to take are going to work on your cancer?
98
292460
2760
mà bạn sắp này dùng có hiệu quả cho căn bệnh ung thư của bạn?
04:55
This is an example from Karen Burg's lab, where they're
99
295220
2422
Đây là một ví dụ từ phòng thí nghiệm của Karen Burg, nơi họ
04:57
using inkjet technologies to print breast cancer cells
100
297642
2906
dùng công nghệ inkjet để in các tế bào ung thư vú
05:00
and study its progressions and treatments.
101
300548
2471
và nghiên cứu sự phát triển và chữa trị chúng.
05:03
And some of our colleagues at Tufts are mixing models
102
303019
2553
Và một vài đồng nghiệp của chúng tôi ở Tufts đang pha trộn các hình mẫu
05:05
like these with tissue-engineered bone to see how cancer
103
305572
3088
giống những cái này với các xương mô-cấy để hiểu làm thế nào ung thư
05:08
might spread from one part of the body to the next,
104
308660
2720
có thể phát tán từ một phần cơ thể đến các phần khác,
05:11
and you can imagine those kinds of multi-tissue chips
105
311380
2384
và bạn có thể tưởng tượng những dạng chíp đa-mô này
05:13
to be the next generation of these kinds of studies.
106
313764
2985
sẽ là những thế hệ tiếp theo của những dạng nghiên cứu này.
05:16
And so thinking about the models that we've just discussed,
107
316749
2422
Cũng như nghĩ về những mô hình mà chúng ta vừa thảo luận,
05:19
you can see, going forward, that tissue engineering
108
319171
1913
bạn có thể thấy, tiến triển lên, rằng kĩ thuật mô
05:21
is actually poised to help revolutionize drug screening
109
321084
2456
thực sự sẵn sàng để giúp tái cải tiến quy trình kiểm duyệt thuốc
05:23
at every single step of the path:
110
323540
2778
tại mỗi bước trong tiến trình:
05:26
disease models making for better drug formulations,
111
326318
2574
các mô hình bệnh được làm để có công thức thuốc tốt hơn,
05:28
massively parallel human tissue models helping to revolutionize lab testing,
112
328892
3871
việc song hóa hàng loạt các mẫu mô người giúp cho tái cải tiến kiểm chứng trong phòng thí nghiệm,
05:32
reduce animal testing and human testing in clinical trials,
113
332763
4225
giảm thiểu kiểm chứng trên động vật và các thử nghiêm lâm sàng trên người,
05:36
and individualized therapies that disrupt
114
336988
1692
và các liệu pháp chữa trị riêng biệt làm gián đoạn
05:38
what we even consider to be a market at all.
115
338680
3588
những thứ mà thậm chí chúng ta xem là thị trường.
05:42
Essentially, we're dramatically speeding up that feedback
116
342268
2544
Một cách cần thiết, chúng ta đang tăng tốc một cách mạnh mẽ phản hồi
05:44
between developing a molecule and learning about
117
344812
2323
giữa việc phát triển một phân từ và việc tìm hiểu về
05:47
how it acts in the human body.
118
347135
2349
cách nó hoạt động trong cơ thể người.
05:49
Our process for doing this is essentially transforming
119
349484
2328
Quy trình để làm việc này của chúng ta cốt yếu là chuyển hóa
05:51
biotechnology and pharmacology into an information technology,
120
351812
4861
giữa công nghệ sinh học và dược học thành công nghệ thông tin
05:56
helping us discover and evaluate drugs faster,
121
356673
2979
giúp chúng ta khám phá và đánh giá thuốc nhanh hơn,
05:59
more cheaply and more effectively.
122
359652
3216
rẻ hơn và hiệu quả hơn.
06:02
It gives new meaning to models against animal testing, doesn't it?
123
362868
4080
Điều đó mang lại ý nghĩa mới cho các mẫu chống lại việc thử nghiệm trên động vật, đúng không?
06:06
Thank you. (Applause)
124
366948
6815
Cảm ơn các bạn. (vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7