Richard Seymour: How beauty feels

Richard Seymour: Nét đẹp được cảm nhận như thế nào

Translator: Nha To Reviewer: Trang Do

When I was little --

Khi tôi còn là một đứa trẻ

and by the way, I was little once --

và tất nhiên là tôi đã từng nhỏ xíu (tiếng cười)

my father told me a story

cha tôi đã kể cho tôi một câu chuyện

about an 18th century watchmaker.

về một người thợ đồng hồ vào thế kỷ thứ 18

And what this guy had done:

Việc anh ấy đã từng làm là:

he used to produce these fabulously beautiful watches.

sản xuất ra những chiếc đồng hồ đẹp một cách khó tin

And one day, one of his customers came into his workshop

Rồi ngày nọ, một vị khách đến cửa hàng của anh

and asked him to clean the watch that he'd bought.

và để nghị anh làm sạch chiếc đồng hồ mình đã mua.

And the guy took it apart,

Người thợ mở chiếc đồng hồ ra

and one of the things he pulled out was one of the balance wheels.

và kéo ra từ đó một chiếc vòng điều chỉnh.

And as he did so, his customer noticed

Ngay lúc ấy, vị khách hàng đã để ý

that on the back side of the balance wheel was an engraving,

rằng ở phía mặt sau của chiếc vòng điều chỉnh là một dấu chạm trổ,

were words.

là những mẫu tự.

And he said to the guy,

Vị khách hàng nói với người sửa đồng hồ,

"Why have you put stuff on the back

"Sao anh lại khắc nó vào mặt sau

that no one will ever see?"

để không ai có thể thấy được nó?"

And the watchmaker turned around and said,

người thợ xoay người lại và trả lời,

"God can see it."

"Chúa trời có thể thấy nó."

Now I'm not in the least bit religious,

Thật ra thì tôi không sùng đạo,

neither was my father,

và cha tôi cũng thế,

but at that point, I noticed something happening here.

nhưng vào lúc đó, tôi để ý có gì đó đang diễn ra.

I felt something

Tôi cảm nhận được một điều gì đó

in this plexus of blood vessels and nerves,

bên trong cái mạng lưới chằng chịt của mạch máu và dây thần kinh này,

and there must be some muscles in there as well somewhere, I guess.

và tất nhiên cũng có một số cơ bắp trong đó nữa, tôi đoán thế.

But I felt something.

tôi đã cảm nhận được một điều gì đó.

And it was a physiological response.

Đó là một phản ứng sinh lý học.

And from that point on, from my age at the time,

và rồi từ đó trở đi, từ cái tuổi của tôi lúc ấy,

I began to think of things in a different way.

tôi bắt đầu suy nghĩ khác hẳn về mọi việc.

And as I took on my career as a designer,

Và khi tôi bắt đầu sự nghiệp của mình là một nhà thiết kế,

I began to ask myself the simple question:

tôi bắt đầu hỏi bản thân mình câu hỏi đơn giản:

Do we actually think beauty,

Thật sự chúng ta suy nghĩ về vẻ đẹp,

or do we feel it?

hay chúng ta cảm nhận nó?

Now you probably know the answer to this already.

Hẳn các bạn đã có câu trả lời.

You probably think, well, I don't know which one you think it is,

Bạn có thể nghĩ rằng, thực ra tôi không chắc quý vị nghĩ thế nào,

but I think it's about feeling beauty.

nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta cảm nhận cái đẹp.

And so I then moved on into my design career

Và khi tôi bắt đầu thăng tiến trong sự nghiệp nhà thiết kế của mình

and began to find some exciting things.

và bắt đầu tìm thấy nhiều điều thú vị.

One of the most early work was done in automotive design --

Một trong những công việc đầu tiên là thiết kế ô tô --

some very exciting work was done there.

có những phần rất thú vị trong công việc đó.

And during a lot of this work,

Và trong thời gian ấy,

we found something, or I found something,

chúng tôi tìm khám phá ra một điều, hay nói đúng hơn là tôi đã khám phá ra,

that really fascinated me, and maybe you can remember it.

một điều đã làm tôi say mê, và có thể bạn có thể nhớ nó là điều gì.

Do you remember when lights used to just go on and off,

Bạn có nhớ những lúc bóng đèn tắt mở,

click click, when you closed the door in a car?

cạch cạch, khi các bạn đóng cửa xe không?

And then somebody, I think it was BMW,

Và một người nào đó, tôi nghĩ là hãng BMW,

introduced a light that went out slowly.

đã giới thiệu một loại đèn tắt từ từ.

Remember that?

bạn nhớ chứ?

I remember it clearly.

Tôi nhớ rất rõ.

Do you remember the first time you were in a car and it did that?

Bạn có nhớ lần đầu tiên khi đang ở trong một chiếc xe và điều đó xảy ra?

I remember sitting there thinking, this is fantastic.

Tôi nhớ là đã ngồi trong chiếc xe và nghĩ...đây thật là một điều kỳ diệu.

In fact, I've never found anybody

Thật sự thì tôi chưa từng gặp người nào

that doesn't like the light that goes out slowly.

mà không thích loại đèn mờ dần và tắt đi như thế.

I thought, well what the hell's that about?

Tôi đã nghĩ, chuyện gì đã xảy ra vậy?

So I started to ask myself questions about it.

Tôi bắt đầu suy nghĩ về điều này.

And the first was, I'd ask other people: "Do you like it?" "Yes."

Và câu hỏi đầu tiên tôi đặt ra cho mọi người: "Bạn thích chứ?" "Vâng, rất thích."

"Why?" And they'd say, "Oh, it feels so natural,"

"Vì sao?" Và họ đã trả lời, "Vì nó làm cho tôi cảm thấy tự nhiên,"

or, "It's nice."

hay, "Nó rất dễ chịu."

I thought, well that's not good enough.

Tôi nghĩ, như vậy vẫn chưa đủ.

Can we cut down a little bit further,

Chúng ta có thể đi sâu hơn chút không,

because, as a designer, I need the vocabulary, I need the keyboard,

bởi vì là một nhà thiết kế, tôi cần từ vựng, tôi cần bàn phím,

of how this actually works.

để diễn tả chính xác nó xảy ra như thế nào.

And so I did some experiments.

Và vì vậy, tôi đã làm một số thí nghiệm.

And I suddenly realized

Và tôi bỗng dưng nhận ra rằng

that there was something that did exactly that --

có một thứ cũng làm giống y chang như vậy --

light to dark in six seconds --

sáng chuyển sang tối trong vòng sáu giây --

exactly that.

chính xác là như vậy.

Do you know what it is? Anyone?

Các bạn có biết là gì không? Có ai biết không?

You see, using this bit, the thinky bit,

Nào hãy sử dụng một chút, một chút suy nghĩ,

the slow bit of the brain -- using that.

một chút động não.

And this isn't a think, it's a feel.

Đó không phải là lý trí, mà là cảm xúc.

And would you do me a favor?

Xin hãy giúp tôi điều này

For the next 14 minutes or whatever it is,

Trong vòng khoảng 14 phút tới

will you feel stuff?

hãy cảm nhận mọi vật?

I don't need you to think so much as I want you to feel it.

Tôi không cần bạn suy nghĩ nhiều, chỉ cần bạn cảm nhận nó thôi.

I felt a sense of relaxation

Tôi đã cảm nhận được sự thoải mái

tempered with anticipation.

được hòa quyện với sự háo hức mong đợi.

And that thing that I found

Và thứ mà tôi tìm thấy

was the cinema or the theater.

chính là rạp chiếu phim hay nhà hát.

It's actually just happened here --

Điều đó cũng mới xảy ra tại đây --

light to dark in six seconds.

sáng chuyển sang tối trong vòng sáu giây.

And when that happens, are you sitting there going,

Và khi nó diễn ra, bạn có ngồi đó và nói rằng,

"No, the movie's about to start,"

"Ôi không, bộ phim sắp bắt đầu rồi,"

or are you going, "That's fantastic. I'm looking forward to it.

hay bạn nghĩ, "Đó là điều tuyệt vời. Tôi mong đợi nó."

I get a sense of anticipation"?

Tôi thấy được đâu đó sự phấn khích của mong đợi"?

Now I'm not a neuroscientist.

tôi không phải là một nhà thần kinh học

I don't know even if there is something called a conditioned reflex.

Tôi thậm chí còn không biết có thứ được gọi là phản xạ có điều kiện.

But it might be.

Nhưng có lẽ là có thứ đó.

Because the people I speak to in the northern hemisphere

Bởi vì những người tôi đã nói chuyện ở Bắc bán cầu

that used to go in the cinema get this.

hay đi đến rạp chiếu phim và họ cũng nhận thấy điều đó.

And some of the people I speak to

còn một số người khác

that have never seen a movie or been to the theater

chưa bao giờ đến rạp chiếu phim hay đến nhà hát

don't get it in the same way.

thì lại không cảm nhận giống như vậy.

Everybody likes it,

Mọi người đều thích nó,

but some like it more than others.

nhưng một số thích nó hơn cả.

So this leads me to think of this in a different way.

Điều này làm tôi nghĩ theo một cách khác.

We're not feeling it. We're thinking beauty is in the limbic system --

Chúng ta không cảm nhận cái đẹp. Chúng ta nghĩ về nó theo một hệ thống phản ứng--

if that's not an outmoded idea.

nếu đó không phải là một ý tưởng lỗi thời.

These are the bits, the pleasure centers,

có nhiều điểm tập trung thành trung tâm khoái cảm,

and maybe what I'm seeing and sensing and feeling

và có lẽ những thứ tôi nhìn thấy, cảm giác, và cảm nhận được

is bypassing my thinking.

đang lờ đi những suy nghĩ của tôi.

The wiring from your sensory apparatus to those bits

Các dây kết nối từ bộ máy giác quan tới trung tâm khoái cảm

is shorter than the bits that have to pass through the thinky bit, the cortex.

thì ngắn hơn những dây phải đi qua vỏ não nơi suy nghĩ hình thành.

They arrive first.

Nên cảm nhận đến trước.

So how do we make that actually work?

Vậy thực sự thì chúng ta làm nó hoạt động như thế nào?

And how much of that reactive side of it

và bao nhiêu phần phản ứng trong đó là

is due to what we already know,

tùy thuộc vào những điều chúng ta đã biết

or what we're going to learn, about something?

hoặc những gì chúng ta sẽ học, về một điều gì đó?

This is one of the most beautiful things I know.

Đây là một trong những thứ đẹp nhất tôi biết.

It's a plastic bag.

Nó là một túi ni lông

And when I looked at it first, I thought, no, there's no beauty in that.

Lần đầu tiên nhìn thấy nó, tôi đã nghĩ rằng nó chẳng có gì đẹp đẽ cả

Then I found out,

Nhưng rồi tôi nhận ra

post exposure,

ngay sau đó rằng,

that this plastic bag if I put it into a filthy puddle

khi tôi đặt nó vào một vũng bùn nhơ

or a stream filled with coliforms

hay một nơi đầy vi khuẩn

and all sorts of disgusting stuff,

và những thứ gớm ghiếc đại loại thế

that that filthy water

những giọt nước

will migrate through the wall of the bag by osmosis

sẽ dịch chuyển qua thành chiếc túi bằng sự thẩm thấu

and end up inside it as pure, potable drinking water.

và cuối cùng nằm trong túi một cách sạch sẽ, và có thể uống được.

And all of a sudden, this plastic bag

Thật bất ngờ, chiếc túi ni lông

was extremely beautiful to me.

trở nên vô cùng đẹp đẽ đối với tôi

Now I'm going to ask you again

Giờ tôi để nghị các bạn một lần nữa

to switch on the emotional bit.

hãy trở lại với trạng thái cảm xúc.

Would you mind taking the brain out,

Xin hãy đừng dùng lý trí,

and I just want you to feel something.

mà hãy cảm nhận điều này.

Look at that. What are you feeling about it?

Nhìn này. Bạn cảm thấy gì?

Is it beautiful? Is it exciting?

Nó có đẹp hay gợi sự thích thú không?

I'm watching your faces very carefully.

Tôi đang quan sát các bạn rất kỹ càng đấy.

There's some rather bored-looking gentlemen

Một vài quý ông trong có vẻ nhàm chán

and some slightly engaged-looking ladies

và một vài quý bà tỏ vẻ thích thú

who are picking up something off that.

ai có thể nhận thấy điều gì từ nó.

Maybe there's an innocence to it.

Có lẽ nó có một chút ngây thơ.

Now I'm going to tell you what it is. Are you ready?

Giờ tôi sẽ nói cho bạn biết đó là gì. Sẵn sàng chưa?

This is the last act on this Earth

Đây là hành động cuối cùng

of a little girl called Heidi, five years old,

của một bé gái tên Heidi, 5 tuổi,

before she died of cancer to the spine.

trước khi bé lìa đời vì chứng ung thư cột sống

It's the last thing she did,

Đó là điều cuối cùng cô bé làm,

the last physical act.

là hành động cuối cùng.

Look at that picture.

Nào hãy nhìn bức tranh.

Look at the innocence. Look at the beauty in it.

Nhìn vào sự thơ ngây, nhìn vào nét đẹp bên trong nó.

Is it beautiful now?

Giờ thì nó đã đẹp lên chưa?

Stop. Stop. How do you feel?

Dừng lại. Dừng lại. Giờ bạn thấy thế nào?

Where are you feeling this?

Bạn cảm nhận thấy nó từ đâu?

I'm feeling it here. I feel it here.

Tôi cảm nhận nó từ đây.

And I'm watching your faces,

Và tôi đang quan sát vẻ mặt các bạn,

because your faces are telling me something.

vì chúng đang nói cho tôi một vài thứ.

The lady over there is actually crying, by the way.

Một phụ nữ đằng kia đang khóc.

But what are you doing?

Nhưng bạn đang làm gì?

I watch what people do.

Tôi quan sát những điều bạn làm.

I watch faces.

Tôi quan sát những khuôn mặt.

I watch reactions.

Tôi quan sát sự phản ứng.

Because I have to know how people react to things.

Vì tôi cần phải biết con người phản ứng với sự vật như thế nào.

And one of the most common faces

Và nét mặt được bắt gặp nhiều nhất

on something faced with beauty,

khi đối diện với cái đẹp,

something stupefyingly delicious,

đẹp đến sửng sốt,

is what I call the OMG.

là thứ mà tôi gọi là "Ôi chúa ơi".

And by the way, there's no pleasure in that face.

Và, không hề có nét hài lòng nào trên khuôn mặt ấy.

It's not a "this is wonderful!"

Nó không phải là "Ồ, thật tuyệt vời!"

The eyebrows are doing this, the eyes are defocused,

Chân mày như thế này, đôi mắt như bị lệch đi,

and the mouth is hanging open.

miệng mở to.

That's not the expression of joy.

Đó không phải là biểu hiện của sự sung sướng.

There's something else in that.

Có một cái gì đó khác nữa ở trong đó.

There's something weird happening.

Một thứ lạ lùng gì đó đang diễn ra.

So pleasure seems to be tempered

Sự thoải mái có lẽ bị khắc chế

by a whole series of different things coming in.

bởi một loạt sự kiện khác nhau.

Poignancy is a word I love as a designer.

sâu sắc là một từ mà tôi, một nhà thiết kế, cảm thấy thích nhất.

It means something triggering a big emotional response,

Nó kích thích một sự phản ứng cảm xúc mạnh mẽ,

often quite a sad emotional response,

thường là buồn,

but it's part of what we do.

nhưng nó là một phần của cuộc sống.

It isn't just about nice.

Nó không hẳn là thú vị.

And this is the dilemma, this is the paradox, of beauty.

Và đó chính là sự mâu thuẫn của cái đẹp.

Sensorily, we're taking in all sorts of things --

Bằng trực quan, chúng ta cảm nhận mọi thứ --

mixtures of things that are good, bad, exciting, frightening --

hỗn hợp của mọi thứ theo cách tốt, xấu, thú vị hoặc đáng sợ

to come up with that sensorial exposure,

và chúng luôn đến thông qua trực quan của chúng ta,

that sensation of what's going on.

cảm nhận mọi thứ đang diễn ra.

Pathos appears obviously

Cảm xúc xuất hiện

as part of what you just saw in that little girl's drawing.

như khi chúng ta vừa nhìn thấy bức tranh của cô bé.

And also triumph, this sense of transcendence,

Đi kèm theo đó là niềm hân hoan, cảm xúc của sự siêu việt,

this "I never knew that. Ah, this is something new."

theo kiểu "Tôi chưa hề biết nó. Đó là một điều hoàn toàn mới lạ."

And that's packed in there as well.

Điều đó đã được tích hợp sẵn.

And as we assemble these tools,

Và ngay khi chúng ta tập hợp lại những công cụ này,

from a design point of view, I get terribly excited about it,

từ góc nhìn thiết kế, tôi vô cùng thích thú về nó,

because these are things, as we've already said,

vì những điều này, như tôi đã nói,

they're arriving at the brain, it would seem,

chúng đi đến trong não bộ, có vẻ như,

before cognition, before we can manipulate them --

trước cả nhận thức, trước cả khi chúng ta có thể thay đổi nó --

electrochemical party tricks.

thủ thuật điện hóa.

Now what I'm also interested in is:

Điều mà tôi cũng thấy hứng thú nữa là:

Is it possible to separate

Liệu có thể tách rời

intrinsic and extrinsic beauty?

vẻ đẹp bản chất và vẻ đẹp bề ngoài?

By that, I mean intrinsically beautiful things,

Ý tôi là, những vẻ đẹp thuộc về bản chất,

just something that's exquisitely beautiful,

những thứ đẹp một cách sắc sảo và thanh tú,

that's universally beautiful.

mới thực sự là vẻ đẹp toàn diện.

Very hard to find. Maybe you've got some examples of it.

Cực kỳ khó tìm. Có thể bạn cũng có vài ví dụ về nó.

Very hard to find something that, to everybody,

Rất khó tìm một thứ nào đó, mà tất cả mọi người

is a very beautiful thing,

đều cho rằng nó đẹp

without a certain amount of information packed in there before.

mà không có chút thông tin đi kèm trước đó.

So a lot of it tends to be extrinsic.

Vì vậy rất nhiều trong số đó có chỉ là vẻ đẹp bề ngoài

It's mediated by information before the comprehension.

nó đã bị điều chỉnh bởi thông tin trước khi chúng được nhận thức.

Or the information's added on at the back,

Hoặc là thông tin được bổ sung sau đó.

like that little girl's drawing that I showed you.

như là bức vẽ của cô bé tôi đã cho các bạn xem.

Now when talking about beauty

Khi nói về cái đẹp

you can't get away from the fact

bạn không thể phủ nhận một thực tế là

that a lot experiments have been done in this way

rất nhiều thí nghiệm đã được thực hiện bằng cách này

with faces and what have you.

bằng khuôn mặt và những gì bạn đang có.

And one of the most tedious ones, I think,

Và điều tẻ nhạt nhất, theo tôi,

was saying that beauty was about symmetry.

chính là việc nói cái đẹp phải có cấu trúc đối xứng.

Well it obviously isn't.

Hoàn toàn không phải vậy.

This is a more interesting one

Có một sự thật thú vị

where half faces were shown to some people,

khi một nửa khuôn mặt được bày ra cho một số người,

and then to add them into a list

sau đó đưa nó vào một danh sách

of most beautiful to least beautiful

từ đẹp nhất đến ít đẹp nhất

and then exposing a full face.

sau đó trình ra cả khuôn mặt.

And they found that it was almost exact coincidence.

Và họ khám phá ra rằng có một trùng hợp ngẫu nhiên.

So it wasn't about symmetry.

vẻ đẹp không phải là về sự đối xứng.

In fact, this lady has a particularly asymmetrical face,

Thật ra, cô gái này có khuôn mặt ít nhiều không đối xứng,

of which both sides are beautiful.

cả hai phần của khuôn mặt đều đẹp.

But they're both different.

Nhưng chúng khác nhau.

And as a designer, I can't help meddling with this,

Là một nhà thiết kế, tôi không thể không can thiệp vào điều này,

so I pulled it to bits and sort of did stuff like this,

tôi phân tích nó thành những thành phần nhỏ,

and tried to understand what the individual elements were,

và cố tìm hiểu mỗi thành phần,

but feeling it as I go.

và cảm nhận theo cách riêng của tôi.

Now I can feel a sensation of delight and beauty

Giờ tôi có thể cảm nhận sự thích thú và nét đẹp

if I look at that eye.

khi tôi nhìn thẳng vào đôi mắt ấy.

I'm not getting it off the eyebrow.

Tôi không nói về chân mày.

And the earhole isn't doing it to me at all.

Hay là lỗ tai.

So I don't know how much this is helping me,

Tôi không chắc nó có giúp ích gì cho tôi,

but it's helping to guide me to the places

nhưng nó vô cùng có ích để dẫn tôi đến nơi

where the signals are coming off.

mà những tín hiệu được phát ra.

And as I say, I'm not a neuroscientist,

Và như tôi nói, tôi không phải là một nhà thần kinh học,

but to understand how I can start to assemble things

nhưng để hiểu được làm thế nào tôi có thể tập hợp mọi thứ

that will very quickly bypass

mà rất nhanh chóng vượt qua

this thinking part

phần suy nghĩ.

and get me to the enjoyable precognitive elements.

và mang lại cho tôi sự thoải mái trước cả sự nhận thức.

Anais Nin and the Talmud have told us time and time again

Anais Nin và Talmud đã nói rất nhiều lần

that we see things not as they are, but as we are.

rằng chúng ta thấy mọi vật không phải là chính nó, mà là như chúng ta muốn thấy nó như thế nào.

So I'm going to shamelessly expose something to you,

Tôi sẽ trình bày ra cho các bạn một cách không e thẹn,

which is beautiful to me.

một thứ mà tôi nghĩ là đẹp.

And this is the F1 MV Agusta.

Nó chính là chiếc F1 MV Agusta.

Ahhhh.

Ahhhh.

It is really -- I mean, I can't express to you

Nó thật sự là... Tôi không thể nói gì

how exquisite this object is.

về vể đẹp hoàn hảo của nó.

But I also know why it's exquisite to me,

Nhưng tôi hiểu được vì sao nó lại làm cho tôi mê mẩn đến thế,

because it's a palimpsest of things.

vì nó giống như là tấm palimxet của đồ vật.

It's masses and masses of layers.

Nó là khối lượng của hàng ngàn lớp.

This is just the bit that protrudes into our physical dimension.

Đây chỉ là một phần nhỏ nhô ra trong thế giới vật chất của chúng ta.

It's something much bigger.

Nó rộng lớn hơn thế.

Layer after layer of legend, sport, details that resonate.

Những tính chất huyền thoại, thể thao và chi tiết của nó tạo nên tiếng vang lớn.

I mean, if I just go through some of them now --

Bạn sẽ hiểu nếu tôi nói sơ qua một vào đặc điểm của nó--

I know about laminar flow when it comes to air-piercing objects,

Tôi biết dòng về chảy thành lớp khi đi xuyên qua những vật nhọn xuyên không khí,

and that does it consummately well, you can see it can.

và nó diễn ra một cách hoàn hảo, bạn có thể nhìn thấy được điều đó.

So that's getting me excited.

Đó là điều làm tôi thấy thích thú.

And I feel that here.

Và tôi cảm nhận điều đó ở đây.

This bit, the big secret of automotive design --

Cái bí mật lớn nhất của thiết kế máy móc tự động --

reflection management.

quản lý sự tương phản.

It's not about the shapes,

Nó không hoàn toàn liên quan đến hình dáng,

it's how the shapes reflect light.

mà chính là cách những hình thù ấy phản chiếu ánh sáng.

Now that thing, light flickers across it as you move,

Ánh sáng thấp thoáng qua nó khi bạn di chuyển.

so it becomes a kinetic object,

nó trở thành một vật động,

even though it's standing still --

cho dù nó đang đứng yên --

managed by how brilliantly that's done on the reflection.

nhờ vào sự thiết kế hoàn hảo trong phần phản chiếu.

This little relief on the footplate, by the way, to a rider

Cái đệm nghỉ ở chân đối với người lái xe

means there's something going on underneath it --

đồng nghĩa với việc có một điều gì đó đang diễn ra bên dưới nó --

in this case, a drive chain running at 300 miles and hour probably,

trong trường hợp này, có lẽ dây xích truyền động đang chậy với vận tốc 300 dặm một giờ

taking the power from the engine.

lấy năng lượng từ động cơ.

I'm getting terribly excited

Tôi thấy vô cùng thích thú

as my mind and my eyes flick across these things.

khi trí óc và đôi mắt tôi lướt nhìn qua nó.

Titanium lacquer on this.

Lớp sơn titan phía trên nó.

I can't tell you how wonderful this is.

Tôi không thể diễn tả hết sự tuyệt diệu của nó.

That's how you stop the nuts coming off at high speed on the wheel.

Đó là cách bạn ngăn không cho đai ốc văng ra khỏi bánh xe khi chạy ở tốc độ cao.

I'm really getting into this now.

Tôi thật sự cảm nhận được nó lúc này.

And of course, a racing bike doesn't have a prop stand,

Và tất nhiên, một chiếc xe đua không cần thiết phải có cái gióng xoay để giữ hai bánh trước của nó,

but this one, because it's a road bike,

nhưng chiếy này lại là một chiếc xe đường trường,

it all goes away and it folds into this little gap.

nó được gấp vào trong khoảng trống nhỏ này.

So it disappears.

Nên nó biến mất.

And then I can't tell you how hard it is to do that radiator, which is curved.

Tôi cũng không thể nói cho bạn rằng nó khó như thế nào để làm bộ tản nhiệt cong này.

Why would you do that?

Vì sao lại làm thế?

Because I know we need to bring the wheel farther into the aerodynamics.

Vì tôi biết chúng ta cần phải để bánh xe gần bộ khí động học.

So it's more expensive, but it's wonderful.

Nên nó mắc hơn, nhưng lại tuyệt vời hơn.

And to cap it all,

Và để kết luận,

brand royalty --

sự trung thành đối với thương hiệu --

Agusta, Count Agusta,

Agusta, Count Agusta,

from the great histories of this stuff.

từ lịch sử lâu đời của nó.

The bit that you can't see is the genius that created this.

phần mà bạn không biết đó là nhà thiên tài, người sáng tạo ra nó.

Massimo Tamburini.

Massimo Tamburini

They call him "The Plumber" in Italy,

Người ta gọi ông ta là "Thợ hàn chì" ở Ý,

as well as "Maestro,"

hay "nhà soạn nhạc đại tài",

because he actually is engineer

vì thật ra ông ta là một kỹ sư

and craftsman and sculptor at the same time.

đồng thời cũng là một thợ thủ công và điêu khắc

There's so little compromise on this, you can't see it.

Chỉ có một chút thỏa hiệp trong nó, bạn không thể thấy được.

But unfortunately, the likes of me and people that are like me

Nhưng không may thay, những thứ giống tôi và những người giống tôi

have to deal with compromise all the time with beauty.

luôn phải thỏa hiệp với cái đẹp.

We have to deal with it.

Chúng tôi phải đối mặt với nó.

So I have to work with a supply chain, and I've got to work with the technologies,

Cho nên tôi phải làm việc với chuỗi cung ứng, cũng như là công nghệ,

and I've got to work with everything else all the time,

và mọi thứ khác nữa.

and so compromises start to fit into it.

và những thỏa hiệp bị ràng buộc vào đó.

And so look at her.

hãy nhìn cô gái này

I've had to make a bit of a compromise there.

Tôi có một chút thỏa hiệp phải làm.

I've had to move that part across, but only a millimeter.

Tôi phải di chuyển phần đó một tí, chỉ một mi-li-met.

No one's noticed, have they yet?

Không ai để ý cả

Did you see what I did?

Bạn có thấy tôi đã làm gì không?

I moved three things by a millimeter.

Tôi dịch chuyển ba thứ một mi-li-met

Pretty? Yes.

xinh không? Có.

Beautiful? Maybe lesser.

Đẹp không? Ít đẹp đi một chút.

But then, of course, the consumer says that doesn't really matter.

Nhưng rồi sau đó, tất nhiên khách hàng nói không sao cả.

So that's okay, isn't it?

Vậy thì tốt rồi, đúng không?

Another millimeter?

Nhưng nếu thêm 1 mi-li-met nữa thì sao?

No one's going to notice those split lines and changes.

Sẽ chẳng ai để ý những thay đổi vụn vặt đó cả.

It's that easy to lose beauty,

Thật dễ dàng để đánh mất cái đẹp,

because beauty's incredibly difficult to do.

vì cái đẹp vô cùng khó khăn để tạo ra.

And only a few people can do it.

Và rất ít người có thể tạo ra nó.

And a focus group cannot do it.

Một nhóm tập trung cũng không thể làm ra nó.

And a team rarely can do it.

Một đội cũng khó mà làm được.

It takes a central cortex, if you like,

Nó đòi hỏi vỏ não trung tâm,

to be able to orchestrate all those elements at the same time.

để có thể dàn xếp tất cả mọi thành phần cùng một lúc.

This is a beautiful water bottle --

Đây là một chai nước đẹp --

some of you know of it --

một số trong các bạn biết nó --

done by Ross Lovegrove, the designer.

được thiết kế bởi nhà thiết kế Ross Lovegrove

This is pretty close to intrinsic beauty. This one,

Nó rất gần với cái đẹp chính gốc. Chính nó,

as long as you know what water is like

miễn là bạn biết được nước như thế nào

then you can experience this.

bạn có thể trải nghiệm điều này.

It's lovely because it is an embodiment

Nó đẹp vì nó là hiện thân của

of something refreshing and delicious.

một điều gì đó thuần khiết và thoải mái.

I might like it more than you like it,

Có thể tôi thích nó nhiều hơn bạn,

because I know how bloody hard it is to do it.

vì tôi biết nó khó thế nào để tạo ra được nó.

It's stupefyingly difficult

Nó vô cùng khó khăn

to make something that refracts light like that,

để tạo ra một thứ có thể làm khúc xạ ánh sáng như thế,

that comes out of the tool correctly,

nó được tạo ra một cách chuẩn xác,

that goes down the line without falling over.

mà không hề có một lỗi nào cả.

Underneath this, like the story of the swan,

Ẩn sâu trong nó, giống như câu chuyện về thiên nga,

is a million things very difficult to do.

chính là hàng triệu thứ rất khó để làm.

So all hail to that.

Tất cả đổ dồn vào đó.

It's a fantastic example, a simple object.

Nó là một ví dụ tuyệt vời, một vật thể đơn giản,

And the one I showed you before was, of course, a massively complex one.

Nhưng tất nhiên thứ mà tôi vừa giới thiệu trước đó cho các bạn lại cực kỳ phức tạp.

And they're working in beauty

Và chúng đều đẹp

in slightly different ways because of it.

bằng nhiều cách khác nhau.

You all, I guess, like me,

Tôi đoán tất cả các bạn, cũng giống như tôi,

enjoy watching a ballet dancer dance.

thích xem nghệ sĩ ba-lê múa.

And part of the joy of it is, you know the difficulty.

Và sự thích thú khi xem chính là bạn biết nó khó khăn đến thế nào.

You also may be taking into account the fact that it's incredibly painful.

Bạn cũng nhận thấy rằng nó cự kỳ đau đớn.

Anybody seen a ballet dancer's toes

Đã có ai từng nhìn thấy những ngón chân của nghệ sỹ ba-lê

when they come out of the points?

khi họ trình diễn xong?

While she's doing these graceful arabesques and plies and what have you,

Khi cô ấy đang trình diễn những tư thế uốn lượn,

something horrible's going on down here.

có một điều vô cùng khủng khiếp diễn ra ở phía dưới.

The comprehension of it

Nhận thức được điều đó

leads us to a greater and heightened sense

làm chúng ta cảm nhận một cách mạnh mẽ hơn

of the beauty of what's actually going on.

về cái đẹp của những gì đang xảy ra.

Now I'm using microseconds wrongly here,

Giờ tôi đang sử dụng một phần trăm giây một cách không đúng ở đây,

so please ignore me.

hay bỏ qua cho tôi.

But what I have to do now, feeling again,

nhưng cái mà tôi phải làm bây giờ, cảm nhận một lần nữa,

what I've got to do is to be able to supply enough of these enzymes,

điều tôi cần làm chính là cung cấp đủ cho những enzim,

of these triggers into something early on in the process,

những kích thích trong phần đầu của quá trình

that you pick it up,

mà bạn nhận biết

not through your thinking, but through your feeling.

không phải bằng lý trí, mà bằng cảm xúc.

So we're going to have a little experiment.

Giờ chúng ta có một thí nghiệm nhỏ.

Right, are you ready? I'm going to show you something for a very, very brief moment.

Bạn sẵn sàng chưa? Giờ tôi sẽ chiếu cho bạn xem một khoảnh khắc rất rất ngắn.

Are you ready? Okay.

Sẵn sàng chưa? Ok.

Did you think that was a bicycle when I showed it to you at the first flash?

Bạn có nghĩ rằng nó là một chiếc xe đạp khi tôi chiếu cho bạn xem không?

It's not.

Nó không phải.

Tell me something, did you think it was quick when you first saw it? Yes you did.

Hãy nói với tôi, bạn có nghĩ là nó nhanh không khi bạn lần đầu thấy nó. Vâng, bạn có.

Did you think it was modern? Yes you did.

Bạn có nghĩ là nó hiện đại không? Vâng bạn có.

That blip, that information, shot into you before that.

Điểm sáng đó, thông tin đó, chạy thẳng vào đầu bạn.

And because your brain starter motor began there,

Và bởi vì não bạn bắt đầu suy nghĩ từ đó,

now it's got to deal with it.

giờ thì nó đã phải đối mặt với thông tin đó.

And the great thing is, this motorcycle has been styled this way

Và điều tuyệt vời là, chiếc mô tô đã được thiết kế theo cách này

specifically to engender a sense

đặc biệt là để sinh ra một cảm giác

that it's green technology and it's good for you

nó là công nghệ xanh và nó tốt cho bạn

and it's light and it's all part of the future.

nó nhẹ và nó là một phần của tương lai.

So is that wrong?

Vậy làm như vậy có sai không?

Well in this case it isn't,

Trong trường hợp này thì không,

because it's a very, very ecologically-sound piece of technology.

vì nó là công nghệ sinh thái âm thanh.

But you're a slave of that first flash.

bạn là nô lệ của giây lát đầu tiên.

We are slaves to the first few fractions of a second --

Chúng ta là nô lệ của những phần trăm giây đầu tiên --

and that's where much of my work

và đó chính là nơi công việc của tôi phải tập trung vào

has to win or lose,

phải thắng hoặc thua,

on a shelf in a shop.

trên kệ của một cửa hàng.

It wins or loses at that point.

Thắng hay thua ngay tại thời điểm đó.

You may see 50, 100, 200 things on a shelf

Bạn có thể thấy 50, 100 hay 200 thứ trên kệ

as you walk down it,

khi bạn bước vào,

but I have to work within that domain,

nhưng tôi phải làm việc trong lãnh vực đó,

to ensure that it gets you there first.

để đảm bảo rằng vật cần mua làm bắt mắt bạn trước nhất.

And finally, the layer that I love, of knowledge.

Và cuối cùng, một mảng kiến thức mà tôi yêu thích

Some of you, I'm sure, will be familiar with this.

Tôi chắc rằng một số các bạn sẽ quen thuộc với điều này.

What's incredible about this,

Điều tuyệt diệu về điều này,

and the way I love to come back to it,

và cách mà tôi trở lại vấn đề

is this is taking something that you hate or bores you,

sẽ nói đến một việc mà có thể bạn ghét hoặc làm bạn chán

folding clothes,

như xếp quần áo,

and if you can actually do this --

và nếu bạn có thể làm được như thế này --

who can actually do this? Anybody try to do this?

Ai có thể làm điều đó? Có ai đã từng thử chưa?

Yeah?

Có không?

It's fantastic, isn't it?

Điều đó thật tuyệt diệu, đúng không?

Look at that. Do you want to see it again?

Nhìn này. Bạn có muốn xem lại một lần nữa không?

No time. It says I have two minutes left, so we can't do this.

Hết giờ rồi. Chúng ta chỉ còn hai phút thôi.

But just go to the Web, YouTube,

Nhưng hãy lên mạng, vào Youtube,

pull it down, "folding T-shirt."

tìm "folding T-shirt."

That's how underpaid younger-aged people have to fold your T-shirt.

Đó chính là cách những người trẻ tuổi làm không công đang phải xếp áo của bạn.

You didn't maybe know it.

Có lẽ bạn không biết.

But how do you feel about it?

Nhưng bạn cảm nhận thế nào?

It feels fantastic when you do it, you look forward to doing it,

Thật tuyệt vời khi bạn làm thế, bạn mong chờ được thử làm như vậy

and when you tell somebody else about it -- like you probably have --

và khi bạn kể với ai đó về nó -- như là bạn đã từng làm --

you look really smart.

bạn trông rất thông minh.

The knowledge bubble that sits around the outside,

kiến thức ở khắp mọi nơi,

the stuff that costs nothing,

thứ mà miễn phí,

because that knowledge is free --

bởi vì kiến thức là miễn phí --

bundle that together and where do we come out?

gom chúng với nhau và chúng ta sẽ được gì?

Form follows function?

Hình thức noi theo chức năng?

Only sometimes. Only sometimes.

Thỉnh thoảng thôi.

Form is function. Form is function.

Hình thức là chứng năng. Hình thức chính là chức năng.

It informs, it tells us,

Nó nói cho chúng ta rằng,

it supplies us answers before we've even thought about it.

nó cho ta câu trả lời ngay cả khi ta chưa kịp nghĩ về nó.

And so I've stopped using words like "form,"

Và tôi đã dừng sử dụng những từ như "hình thái"

and I've stopped using words like "function" as a designer.

và là một nhà thiết kế, tôi cũng thôi không sử dụng như từ như "chức năng".

What I try to pursue now

Tôi đang cố gắng theo đuổi

is the emotional functionality of things.

một chức năng cảm nhận của mọi thứ.

Because if I can get that right,

Vì nếu tôi có thể làm đúng như vậy,

I can make them wonderful, and I can make them repeatedly wonderful.

tôi sẽ có thể làm cho nó trở nên tuyệt vời, và lập lại sự tuyệt vời đó nhiều lần.

And you know what those products and services are,

Và bạn biết những sản phẩm và dịch vụ đó,

because you own some of them.

vì bạn sở hữu chúng.

They're the things that you'd snatch if the house was on fire.

Đó là những thứ bạn phải vồ lấy nếu cháy nhà.

Forming the emotional bond

Tạo ra một sự liên kết về cảm xúc

between this thing and you

giữa bạn và những thứ này

is an electrochemical party trick

chính là một mánh lới của những thành phần điện hóa

that happens before you even think about it.

xảy ra ngay khi bạn chưa kịp nghĩ về nó.

Thank you very much.

Cám ơn quý vị rất nhiều.♪♫

(Applause)

(Vỗ tay)