Khalida Brohi: How I work to protect women from honor killings

Khalida Brohi: Cách tôi bảo vệ phụ nữ khỏi tục "Giết vì danh dự"

Translator: Summer Ho Reviewer: Nhu PHAM

While preparing for my talk

Khi đang chuẩn bị bài thuyết trình của mình,

I was reflecting on my life and trying to figure out

tôi suy nghĩ về cuộc sống và suy ngẫm xem

where exactly was that moment when my journey began.

chính xác là đâu và khi nào cuộc hành trình của mình bắt đầu.

A long time passed by, and I simply couldn't figure out

Suy nghĩ một lúc lâu, tôi vẫn không thể tìm ra

the beginning or the middle or the end of my story.

khởi đầu, thân đoạn và kết thúc của câu chuyện.

I always used to think that my beginning

Tôi đã luôn nghĩ rằng khởi đầu của nó

was one afternoon in my community when my mother had told me

là một buổi chiều ở khu nhà khi mẹ tôi nói rằng

that I had escaped three arranged marriages by the time I was two.

tôi đã chạy trốn 3 cuộc tảo hôn khi lên 2.

Hay là buổi tối nhà mất điện trong 8 giờ liền,

Or one evening when electricity had failed for eight hours in our community,

and my dad sat, surrounded by all of us,

cha tôi ngồi giữa và

telling us stories of when he was a little kid struggling to go to school

kể cho chúng tôi về những khó khăn

ông gặp phải để được đến trường

while his father, who was a farmer, wanted him to work in the fields with him.

khi ông nội muốn cha trở thành một người nông dân như ông.

Or that dark night when I was 16

Hay buổi tối hãi hùng đó khi lên 16,

when three little kids had come to me and they whispered in my ear

3 đứa trẻ con đã thì thầm với tôi rằng

that my friend was murdered in something called the honor killings.

bạn tôi đã bị giết để bảo toàn danh dự cho gia đình cô ấy.

Sau đó, tôi nhận ra

But then I realized that,

dù những sự kiện đó ảnh hưởng rất nhiều đến hành trình của tôi sau này,

as much as I know that these moments have contributed on my journey,

they have influenced my journey

chúng đều không phải là khởi đầu của cuộc hành trình.

but they have not been the beginning of it,

but the true beginning of my journey was in front of a mud house

Khởi đầu thực sự nằm trước một ngôi nhà bùn

in upper Sindh of Pakistan,

ở tỉnh Sindh, Pakistan,

where my father held the hand of my 14-year-old mother

nơi cha tôi cầm tay người mẹ, lúc ấy 14 tuổi của tôi

and they decided to walk out of the village

quyết định rời khỏi ngôi làng của họ

to go to a town where they could send their kids to school.

để đến một thành phố nơi họ có thể cho con cái đi học.

In a way, I feel like my life

Một cách nào đó, tôi cảm thấy đời mình

is kind of a result of some wise choices and decisions they've made.

là kết quả của nhiều quyết định sáng suốt từ cha mẹ.

And just like that, another of their decisions

Và như thế, họ có một quyết định khác

was to keep me and my siblings connected to our roots.

là dạy cho tôi và anh em trong gia đình gìn giữ gốc gác.

While we were living in a community I fondly remember as called Ribabad,

Tuy sống trong khu dân cư được gọi là Ribadad,

which means community of the poor,

nghĩa là khu của người nghèo,

my dad made sure that we also had a house in our rural homeland.

cha tôi vẫn đảm bảo rằng chúng tôi có một ngôi nhà khác ở quê nhà.

I come from an indigenous tribe in the mountains of Balochistan

Tôi là người của một bộ tộc thuộc núi Balochistan,

called Brahui.

gọi là Brahui.

Brahui, or Brohi, means mountain dweller, and it is also my language.

Brahui, hoặc Brohi, nghĩa là cư dân miền núi,

cũng là tên gọi của ngôn ngữ mẹ đẻ của tôi.

Thanks to my father's very strict rules about connecting to our customs,

Cảm ơn sự dạy dỗ nghiêm khắc của cha

I had to live a beautiful life of songs, cultures, traditions, stories, mountains,

về giữ gìn phong tục truyền thống,

mà tôi đã có cuộc sống tươi đẹp tràn ngập

những bài hát, tập tục, chuyện kể, kí ức về cảnh núi non và bầy cừu.

and a lot of sheep.

But then, living in two extremes

Nhưng sau đó, không dễ dàng khi phải sống giữa 2 thái cực

between the traditions of my culture, of my village,

của phong tục truyền thống làng quê

and then modern education in my school wasn't easy.

và giáo dục hiện đại.

I was aware that I was the only girl who got to have such freedom,

Tôi nhận thức được rằng mình là cô bé duy nhất có được tự do đó,

and I was guilty of it.

và cảm thấy tội lỗi.

While going to school in Karachi and Hyderabad,

Khi tôi đi học ở Karachi và Hyderabad,

a lot of my cousins and childhood friends were getting married off,

rất nhiều anh chị em họ và bạn hồi nhỏ của tôi đã kết hôn,

một số với những người đàn ông già,

some to older men, some in exchange,

một số được gả như vật đổi chác,

some even as second wives.

một số trở thành vợ lẻ.

I got to see the beautiful tradition and its magic fade in front of me

Tôi thấy những phong tục đẹp và sự nhiệm màu của nó mờ dần

when I saw that the birth of a girl child was celebrated with sadness,

khi chứng kiến sự ra đời của một bé gái

đi cùng với đó là nỗi thất vọng, buồn bã,

when women were told to have patience as their main virtue.

khi những người phụ nữ được dạy rằng nhẫn nại là đức hạnh cần có.

Up until I was 16,

Cho đến khi 16 tuổi,

I healed my sadness by crying,

tôi chữa trị nỗi đau của mình bằng nước mắt,

mostly at nights when everyone would sleep

phần lớn vào buổi đêm, khi mọi người say ngủ,

and I would sob in my pillow,

úp mặt vào gối mà nức nở,

until that one night when I found out my friend was killed

cho đến đêm tôi phát hiện ra bạn mình đã bị giết

in the name of honor.

vì danh dự.

Honor killings is a custom

"Giết vì danh dự" là một tục lệ

where men and women are suspected of having relationships

khi đàn ông và đàn bà bị nghi ngờ có quan hệ tình cảm

before or outside of the marriage,

trước hoặc bên ngoài hôn nhân,

and they're killed by their family for it.

sẽ bị chính gia đình mình giết để chết bảo toàn danh dự.

Usually the killer is the brother or father or the uncle in the family.

Người thực hiện thường sẽ là anh trai, cha hay chú bác trong gia đình.

The U.N. reports there are about 1,000 honor murders every year in Pakistan,

Liên Hợp Quốc thống kê có khoảng 1000 vụ

xảy ra hằng năm tại Pakistan,

and these are only the reported cases.

và đó chỉ là những trường hợp được biết đến.

A custom that kills did not make any sense to me,

Một tục lệ phải giết người là một tục lệ vô nghĩa,

and I knew I had to do something about it this time.

và tôi biết mình phải hành động.

I was not going to cry myself to sleep.

Tôi sẽ thôi khóc thiếp đi.

Tôi sẽ làm gì đó, gì cũng được, để chấm dứt tục lệ này.

I was going to do something, anything, to stop it.

I was 16 -- I started writing poetry

Ở tuổi 16, tôi bắt đầu làm thơ

and going door to door telling everybody about honor killings

và đi đến trước cửa từng nhà, nói với họ về "Giết vì danh dự"

and why it happens, why it should be stopped,

tại sao nó tồn tại, và tại sao nó nên dừng lại,

and raising awareness about it

tuyên truyền về vấn đề này

until I actually found a much, much better way to handle this issue.

cho đến khi tìm được một giải pháp tốt hơn nhiều.

In those days, we were living in a very small, one-roomed house in Karachi.

Những ngày đó, chúng tôi sống trong một ngôi nhà rất nhỏ,

chỉ có một phòng, ở Karachi.

Every year, during the monsoon seasons, our house would flood up with water --

Mỗi ngày, vào kì gió mùa, nhà chúng tôi sẽ bị ngập nước,

rainwater and sewage --

nước mưa và nước cống,

and my mom and dad would be taking the water out.

và cha mẹ tôi sẽ tát nước.

In those days, my dad brought home a huge machine, a computer.

Những ngày đó, cha tôi mang về một cái máy to, một cái máy tính.

It was so big it looked as if it was going to take up half of the only room we had,

Nó lớn đến nỗi chiếm hết một nửa căn phòng duy nhất trong nhà,

and had so many pieces and wires that needed to be connected.

và có các loại dây nhợ, bộ phận cần được lắp ráp.

But it was still the most exciting thing

Nhưng đó là điều thú vị nhất

that has ever happened to me and my sisters.

từng xảy đến với tôi và các em gái.

My oldest brother Ali got to be in charge of taking care of the computer,

Em trai của tôi, Ali được phân công trông coi cái máy tính,

and all of us were given 10 to 15 minutes every day to use it.

và mỗi chúng tôi được dùng nó 10 đến 15 phút mỗi ngày.

Being the oldest of eight kids,

Là người con trưởng trong 8 người con,

I got to use it the last,

tôi lúc nào cũng là người dùng cuối cùng

and that was after I had washed the dishes,

và đó là sau khi đã rửa bát,

cleaned the house, made dinner with my mom,

lau nhà, nấu cơm với mẹ xong,

and put blankets on the floor for everyone to sleep,

và trải chăn đệm lên sàn nhà để mọi người đi ngủ,

and after that, I would run to the computer,

tôi mới chạy đến bên cái máy tính,

connect it to the Internet,

kết nối mạng Internet,

and have pure joy and wonder for 10 to 15 minutes.

và thưởng thức sự vui sướng và kinh ngạc trong vòng 10 đến 15 phút.

In those days, I had discovered a website called Joogle.

Một ngày nọ, tôi tìm được một trang web tên là Joogle.

[Google] (Laughter)

[Google] (khán giả cười)

In my frantic wish to do something about this custom,

Trong niềm ước điên rồ về làm gì đó cho tục lệ này,

I made use of Google and discovered Facebook,

tôi tận dụng Google và phát hiện ra Facebook,

a website where people can connect to anyone around the world,

một trang web kết nối mọi người trên thế giới,

and so, from my very tiny, cement-roofed room in Karachi,

và như thế, từ căn phòng bé nhỏ của mình ở Karachi,

I connected with people in the U.K., the U.S., Australia and Canada,

tôi kết nối với những người ở Anh, Mỹ, Úc và Canada

and created a campaign called

và khởi xướng chiến dịch gọi là

WAKE UP Campaign against Honor Killings.

"TỈNH DẬY" chống lại tục lệ "Giết vì danh dự".

It became enormous in just a few months.

Nó lan rộng chỉ trong vài tháng.

I got a lot of support from all around the world.

Tôi nhận được rất nhiều sự ủng hộ từ khắp thế giới.

Media was connecting to us.

Báo chí kết nối với chúng tôi.

A lot of people were reaching out trying to raise awareness with us.

Rất nhiều người tiếp cận, truyên truyền cùng chúng tôi.

It became so big that it went from online to the streets of my hometown,

Nó phát triển vượt quy mô online, để tới những con đường ở quê nhà,

where we would do rallies and strikes

nơi chúng tôi tụ họp biểu tình, yêu cầu thay đổi

trying to change the policies in Pakistan for women's support.

trong chính sách bảo vệ phụ nữ.

And while I thought everything was perfect,

Và khi tôi nghĩ mọi thứ thật hoàn hảo.

my team -- which was basically my friends and neighbors at that time --

Đội của tôi, hầu hết là bạn tôi và hàng xóm, đã nghĩ rằng

thought everything was going so well,

mọi việc đang đi theo chiều hướng rất tốt,

we had no idea a big opposition was coming to us.

mà không lường trước được một sự phản đối lớn đang tiến đến gần.

Cộng đồng của tôi đứng lên phản đối,

My community stood up against us,

saying we were spreading un-Islamic behavior.

nói rằng chúng tôi đang cổ vũ cho cách hành xử phản đạo Hồi,

We were challenging centuries-old customs in those communities.

thách thức những tục lệ có từ hàng thế kỉ tại đây.

I remember my father receiving anonymous letters

Tôi còn nhớ khi cha tôi nhận được những lá thư nặc danh,

saying, "Your daughter is spreading Western culture

nói rằng: "Con gái ông đang truyền bá văn hoá châu Âu

in the honorable societies."

ở một xã hội danh giá."

Our car was stoned at one point.

Xe ô tô của chúng tôi bị ném đá.

One day I went to the office and found our metal signboard

Một ngày, tôi đi ra bưu điện và thấy biển xe

wrinkled and broken as if a lot of people had been hitting it with something heavy.

bị làm hỏng giống như có ai đã đập nó với thứ gì đó nặng.

Things got so bad that I had to hide myself in many ways.

Mọi thứ trở nên tồi tệ đến mức tôi phải lẩn trốn bằng nhiều cách.

I would put up the windows of the car,

Tôi kéo cửa sổ khi ngồi trong xe ô tô,

veil my face, not speak while I was in public,

che mặt bằng mạng, im lặng khi ở nơi công cộng,

but eventually situations got worse when my life was threatened,

Dần dần, tình hình tệ hơn khi cuộc sống của tôi bị đe doạ,

and I had to leave, back to Karachi, and our actions stopped.

và tôi phải rời đi, trở về Karachi, và chiến dịch của chúng tôi kết thúc.

Back in Karachi, as an 18-year-old,

Trở về Karachi, là một cô gái 18 tuổi,

I thought this was the biggest failure of my entire life.

tôi nghĩ rằng đó là sai lầm lớn nhất của cuộc đời mình.

I was devastated.

Tôi đã bị đánh gục.

As a teenager, I was blaming myself for everything that happened.

Là một thiếu niên, tôi tự trách mình vì những gì đã xảy ra.

And it turns out, when we started reflecting,

Và hoá ra, khi nhìn lại,

we did realize that it was actually me and my team's fault.

chúng tôi nhận ra đó thực là lỗi của tôi và đội mình.

There were two big reasons why our campaign had failed big time.

Có 2 lý do tại sao chiến dịch của chúng tôi thất bại thảm hại.

One of those, the first reason,

Lý do thứ nhất là

is we were standing against core values of people.

chúng tôi đã chống lại những giá trị cơ bản của người dân,

We were saying no to something that was very important to them,

chúng tôi nói không với những thứ quan trọng đối với họ,

challenging their code of honor,

thách thức những gì họ cho là danh giá,

and hurting them deeply in the process.

và làm họ tổn thương sâu sắc suốt quá trình đó.

And number two, which was very important for me to learn,

Lý do thứ 2, cũng là một bài học đáng giá cho bản thân tôi,

and amazing, and surprising for me to learn,

một bài học đáng kinh ngạc,

was that we were not including the true heroes

đó là chúng tôi đã không tập hợp được

who should be fighting for themselves.

những người đấu tranh vì bản thân.

The women in the villages had no idea we were fighting for them in the streets.

Phụ nữ trong làng không biết rằng

chúng tôi đang đấu tranh trên đường vì họ.

Every time I would go back,

Mỗi khi nhớ lại,

I would find my cousins and friends with scarves on their faces,

tôi thấy chị em họ, bạn bè mình trùm khăn che mặt,

and I would ask, "What happened?"

và tôi hỏi: "Chuyện gì xảy ra vậy?"

And they'd be like, "Our husbands beat us."

"Chồng chúng tôi đánh chúng tôi.", họ trả lời.

But we are working in the streets for you!

Trong khi tôi và đội mình đấu tranh vì họ trên các đường phố,

We are changing the policies.

thay đổi các chính sách,

How is that not impacting their life?

tại sao điều đó lại không tác động được đến cuộc sống của họ?

So then we found out something which was very amazing for us.

Rồi chúng tôi phát hiện ra một sự thật bất ngờ.

The policies of a country

Các chính sách của nhà nước không phải lúc nào

do not necessarily always affect the tribal and rural communities.

cũng tác động lên các cộng đồng ở thôn quê và bộ lạc.

It was devastating -- like, oh, we can't actually do something about this?

Điều đó làm chúng tôi suy sụp --

nghĩ rằng, phải chăng không thể làm gì để thay đổi điều đó?

And we found out there's a huge gap

Chúng tôi nhận ra một khoảng cách to lớn

when it comes to official policies and the real truth on the ground.

giữa chính sách của chính quyền và việc thực thi luật pháp.

So this time, we were like, we are going to do something different.

Thế nên lúc này, chúng tôi quyết định làm điều gì đó khác biệt.

We are going to use strategy,

Chúng tôi sẽ dùng chiến lược,

and we are going to go back and apologize.

chúng tôi sẽ quay lại và xin lỗi.

Yes, apologize.

Phải, xin lỗi

We went back to the communities

Chúng tôi quay trở lại đó

and we said we are very ashamed of what we did.

nói rằng mình rất xấu hổ vì những gì đã làm.

We are here to apologize, and in fact, we are here to make it up to you.

Chúng tôi đến đây để xin lỗi, hơn nữa, là để đền bù cho họ.

How do we do that?

Thế nào ư?

We are going to promote three of your main cultures.

Chúng tôi sẽ quảng bá 3 niềm tự hào trong văn hóa của họ.

We know that it's music, language, and embroidery.

Âm nhạc, Ngôn ngữ và Thêu dệt.

Nobody believed us.

Không ai tin chúng tôi. Không ai muốn hợp tác với chúng tôi.

Nobody wanted to work with us.

Tốn khá nhiều lần thuyết phục, trao đổi với những cư dân này

It took a lot of convincing and discussions with these communities

until they agreed that we are going to promote their language

cho đến khi họ đồng ý để chúng tôi quảng bá ngôn ngữ của họ,

by making a booklet of their stories, fables and old tales in the tribe,

bằng cách viết nên những quyển sách cổ tích và truyền thuyết địa phương,

and we would promote their music

và chúng tôi sẽ quảng bá âm nhạc của họ

by making a CD of the songs from the tribe, and some drumbeating.

bằng cách làm các đĩa nhạc có bài hát của các bộ lạc và tiếng trống.

And the third, which was my favorite,

Thứ 3, cũng là văn hóa mà tôi yêu thích,

was we would promote their embroidery by making a center in the village

đó là chúng tôi sẽ quảng bá ngành thêu dệt của họ

bằng cách thiết lập một trung tâm tại làng,

where women would come every day to make embroidery.

nơi phụ nữ sẽ đến đây hàng ngày để thêu dệt.

Và kế hoạch bắt đầu.

And so it began.

We worked with one village, and we started our first center.

Chúng tôi làm việc với một ngôi làng, và thiết lập trung tâm đầu tiên.

It was a beautiful day.

Đó là một ngày đẹp trời.

We started the center.

Chúng tôi khánh thành trung tâm. Phụ nữ tới để thêu dệt,

Women were coming to make embroidery,

and going through a life-changing process of education,

và trải qua quá trình giáo dục làm thay đổi cuộc đời,

họ học về quyền của mình, những quyền được quy định trong đạo Hồi,

learning about their rights, what Islam says about their rights,

and enterprise development, how they can create money,

và cách phát triển kinh doanh để kiếm tiền,

kiếm nhiều hơn từ số tiền đó,

and then how they can create money from money,

how they can fight the customs that have been destroying their lives

cách đấu tranh chống lại các tục lệ đã phá hoại cuộc sống của họ,

from so many centuries,

từ rất nhiều thế kỷ,

because in Islam, in reality,

bởi vì trong đạo Hồi, trên thực tế,

women are supposed to be shoulder to shoulder with men.

phụ nữ phải kề vai sát cánh với nam giới.

Women have so much status that we have not been hearing,

Phụ nữ có những vai trò mà ta chưa từng nghe đến,

that they have not been hearing,

họ chưa từng nghe đến.

and we needed to tell them that they need to know

Chúng ta cần phải nói với họ rằng họ cần biết

where their rights are and how to take them by themselves,

về quyền lợi và cách bảo vệ quyền lợi của mình.

because they can do it and we can't.

Bởi vì chỉ họ mới có thể làm cho chính mình,

chứ không phải một ai khác.

So this was the model which actually came out -- very amazing.

Đây là một sơ đồ rất tuyệt vời,

Through embroidery we were promoting their traditions.

Qua ngành thêu dệt, chúng tôi quảng bá văn hoá của họ.

We went into the village. We would mobilize the community.

Chúng tôi đến làng, huy động cộng đồng trong làng,

We would make a center inside where 30 women will come

tạo một trung tâm thu nhận 30 phụ nữ

for six months to learn about value addition of traditional embroidery,

trong vòng 6 tháng để học về giá trị của ngành thêu dệt truyền thống,

enterprise development, life skills and basic education,

phát triển buôn bán, kỹ năng sống và giáo dục cơ bản

and about their rights and how to say no to those customs

về các quyền lợi của họ, cách nói không với những hủ tục,

and how to stand as leaders for themselves and the society.

làm thế nào để làm chủ bản thân trong xã hội.

After six months, we would connect these women to loans and to markets

Sau 6 tháng, chúng tôi sẽ môi giới những người phụ nữ này

với chủ vốn và các chợ,

where they can become local entrepreneurs in their communities.

để họ trở thành những doanh nhân trong cộng đồng.

We soon called this project Sughar.

Chúng tôi gọi dự án đó là Sughar,

Sughar is a local word used in many, many languages in Pakistan.

từ địa phương dùng trong rất nhiều ngôn ngữ ở Pakistan,

It means skilled and confident women.

có nghĩa là những phụ nữ thông thạo và tự tin.

I truly believe, to create women leaders, there's only one thing you have to do:

Tôi thực sự tin rằng: để tạo ra những nữ lãnh đạo,

bạn chỉ phải làm đúng một việc:

Just let them know that they have what it takes to be a leader.

cho họ biết rằng họ có tố chất ấy.

These women you see here,

Những người phụ nữ bạn thấy ở đây

they have strong skills and potential to be leaders.

có những kĩ năng vững chắc và tiềm năng trở thành lãnh đạo.

All we had to do was remove the barriers that surrounded them,

Tất cả những gì cần làm là phá bỏ rào cản xung quanh họ.

and that's what we decided to do.

Đó là những gì chúng tôi quyết định làm.

But then while we were thinking everything was going well,

Nhưng khi nghĩ rằng mọi việc ổn thoả,

once again everything was fantastic,

một lần nữa,

we found our next setback:

chúng tôi va phải trở ngại khác.

A lot of men started seeing the visible changes in their wife.

Nhiều người đàn ông bắt đầu thấy được những thay đổi từ vợ mình.

She's speaking more, she's making decisions --

"Cô ấy nói mạnh dạn hơn, cô ấy ra quyết định.

oh my gosh, she's handling everything in the house.

Trời ơi, cô ấy quản lý được mọi việc trong nhà."

They stopped them from coming to the centers,

Họ không cho vợ đến trung tâm nữa.

and this time, we were like, okay, time for strategy two.

Và đây khoảng thời gian tiếp tục với chiến lược II.

We went to the fashion industry in Pakistan

Chúng tôi tìm đến ngành thời trang ở Pakistan,

and decided to do research about what happens there.

và quyết định nghiên cứu nó.

Turns out the fashion industry in Pakistan is very strong and growing day by day,

Hoá ra, ngành thời trang ở Pakistan đang phát triển vững mạnh ngày qua ngày.

but there is less contribution from the tribal areas

Nhưng có ít sự đóng góp từ và cho những người dân ở bộ lạc,

and to the tribal areas, especially women.

và đặc biệt là phụ nữ.

Thế nên, chúng tôi quyết định cho ra mắt hãng thời trang

So we decided to launch our first ever tribal women's very own fashion brand,

which is now called Nomads.

phụ nữ bộ lạc đầu tiên gọi là Nomads.

And so women started earning more,

Thế là phụ nữ kiếm thêm được nhiều tiền.

they started contributing more financially to the house,

Họ đóng góp nhiều hơn vào thu nhập chung của gia đình,

and men had to think again before saying no to them

làm những người đàn ông phải suy nghĩ lại trước khi nói không

when they were coming to the centers.

khi những người vợ đến trung tâm.

(Applause)

(vỗ tay)

Thank you, thank you.

Cảm ơn, cảm ơn.

In 2013, we launched our first Sughar Hub instead of a center.

Năm 2013, chúng tôi khai trương trung tâm Sughar Hub,

We partnered with TripAdvisor

hợp tác với trang web du lịch Trip Advisor

and created a cement hall in the middle of a village

xây một hội trường bằng xi-măng ở giữa làng,

and invited so many other organizations to work over there.

và mời các tổ chức khác nữa đến làm việc ở đó.

We created this platform for the nonprofits

Chúng tôi xây công trình này cho các tổ chức phi lợi nhuận

so they can touch and work on the other issues

tiếp cận và giải quyết các vẫn đề khác mà Sughar chưa nhắm tới.

that Sughar is not working on,

which would be an easy place for them to give trainings,

Đây sẽ là địa điểm để họ dễ dàng huấn luyện,

use it as a farmer school, even as a marketplace,

sử dụng nó như trường nông nghiệp, thậm chí họp chợ,

and anything they want to use it for,

bất cứ thứ gì họ muốn,

and they have been doing really amazingly.

và họ đã và đang làm điều đó rất tốt.

And so far, we have been able to support 900 women

Đến giờ, chúng tôi đã có thể giúp đỡ 900 phụ nữ

in 24 villages around Pakistan.

ở 24 ngôi làng quanh Pakistan.

(Applause)

(Vỗ tay)

But that's actually not what I want.

Nhưng đó thực ra không phải điều tôi muốn.

My dream is to reach out to one million women in the next 10 years,

Ước mơ của tôi là tiếp cận được 1,000,000 phụ nữ trong vòng 10 năm tới

and to make sure that happens,

và để hoàn thành,

this year we launched Sughar Foundation in the U.S.

năm nay, chúng tôi sẽ triển khai Quỹ Sughar ở Mỹ.

It is not just going to fund Sughar but many other organizations in Pakistan

Không chỉ gây quỹ cho Sughar mà còn cho những tổ chức khác ở Pakistan,

to replicate the idea

để nhân rộng ý tưởng

and to find even more innovative ways

và tìm được nhiều sáng kiến hơn

to unleash the rural women's potential in Pakistan.

trong việc phát huy những tiềm năng ở phụ nữ nông thôn Pakistan.

Thank you so much.

Xin cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you. Thank you. Thank you.

Cảm ơn. Cảm ơn. Cảm ơn.

Chris Anderson: "Khalida, bạn có sức mạnh của thiên nhiên siêu phàm.

Chris Anderson: Khalida, you are quite the force of nature.

I mean, this story, in many ways, just seems beyond belief.

Ý tôi là, câu chuyện này, ở nhiều phương diện, thật khó tin.

It's incredible that someone so young could do achieve this much

Thật phi thường là một người trẻ lại có thể làm được nhiều như vậy.

through so much force and ingenuity.

Phải có rất nhiều động lực và sự khéo léo.

So I guess one question:

Tôi đoán rằng câu hỏi ở đây là:

This is a spectacular dream to reach out and empower a million women --

Thật là ngoạn mục khi có ước mơ tiếp cận và tiếp sức cho hàng triệu phụ nữ,

how much of the current success depends on you,

có bao nhiêu trong thành công hiện thời phụ thuộc vào bản thân bạn,

the force of this magnetic personality?

chủ yếu từ tính cách rất có sức hút của bạn?

How does it scale?

Bạn đánh giá như thế nào?"

Khalida Brohi: I think my job is to give the inspiration out,

Khalida Brohi: "Tôi nghĩ công việc của tôi là tạo cảm hứng,

give my dream out.

chia sẻ ước mơ.

I can't teach how to do it, because there are so many different ways.

Tôi không thể dạy họ làm thế nào, bởi vì có quá nhiều cách khác nhau.

We have been experimenting with three ways only.

Chúng ta mới chỉ trải nghiệm có 3 cách

There are a hundred different ways to unleash potential in women.

giữa hàng trăm cách để thúc đẩy tiềm năng từ phụ nữ.

I would just give the inspiration and that's my job.

Tôi tạo cảm hứng, đó là việc của tôi.

I will keep doing it. Sughar will still be growing.

Tôi sẽ tiếp tục làm thế. Sughar sẽ tiếp tục phát triển.

We are planning to reach out to two more villages,

Chúng tôi đang dự tính tiếp cận 2 ngôi làng nữa.

and soon I believe we will be scaling out of Pakistan

Sớm thôi, tôi tin rằng, chúng tôi sẽ vượt ra ngoài Pakistan,

into South Asia and beyond.

thâm nhập đến vùng Nam Á, và xa hơn nữa."

CA: I love that when you talked about your team in the talk,

CA: "Tôi thích thú khi nghe bạn nói về đội của mình.

I mean, you were all 18 at the time.

Ý tôi là, lúc đó, bạn mới chỉ 18 tuổi.

What did this team look like?

Đội của bạn như thế nào?

This was school friends, right?

Họ là bạn cùng trường, phải không?"

KB: Do people here believe that I'm at an age

KB: "Mọi người ở đây có tin là ở tuổi của tôi bây giờ,

where I'm supposed to be a grandmother in my village?

ở làng tôi, tôi đáng ra phải lên chức bà rồi không?

My mom was married at nine, and I am the oldest woman not married

Mẹ tôi kết hôn năm 9 tuổi, và tôi là người phụ nữ lớn tuổi nhất chưa kết hôn

and not doing anything in my life in my village.

và không làm những việc mà tôi đáng ra phải làm ở trong làng."

CA: Wait, wait, wait, not doing anything?

CA: "Khoan, từ từ, không làm gì ư?"

KB: No. CA: You're right.

KB: "Không." CA: "Bạn nói đúng."

KB: People feel sorry for me, a lot of times.

KB: "Người ta thấy buồn cho tôi, nhiều khi."

CA: But how much time are you spending now actually back in Balochistan?

CA: "Nhưng bạn thực sự dành bao nhiêu thời gian ở Balochistan?"

KB: I live over there.

KB: "Tôi sống ở đó.

We live between, still, Karachi and Balochistan.

Chúng tôi đi đi về về giữa Karachi và Balochistan.

My siblings are all going to school.

Các em tôi vẫn đang đi học.

I am still the oldest of eight siblings.

Tôi là con cả."

CA: But what you're doing is definitely threatening to some people there.

CA: "Nhưng những gì bạn đang làm chắc chắn đe doạ nhiều người ở đó.

How do you handle safety? Do you feel safe?

Làm thế nào bạn giữ an toàn cho mình? Bạn có thấy an toàn không?

Are there issues there?

Có vấn đề gì ở đó không?"

KB: This question has come to me a lot of times before,

KB: "Tôi đã suy nghĩ về vấn đề này rất nhiều lần trước đó,

and I feel like the word "fear" just comes to me and then drops,

và tôi thấy rằng từ "sợ" đến với tôi rồi ra đi.

but there is one fear that I have that is different from that.

Tôi chỉ có duy một nỗi sợ, khác với những gì bạn nói,

The fear is that if I get killed, what would happen to the people

rằng nếu tôi bị giết, chuyện gì sẽ xảy ra

who love me so much?

với những người yêu thương tôi vô cùng?

My mom waits for me till late at night that I should come home.

Mẹ tôi đợi tôi đến tận khuya để đảm bảo rằng tôi về được đến nhà.

My sisters want to learn so much from me,

Các em gái tôi muốn học hỏi rất nhiều từ tôi,

and there are many, many girls in my community who want to talk to me

và có rất, rất nhiều cô gái trong cộng đồng muốn nói chuyện với tôi,

and ask me different things,

hỏi tôi về nhiều thứ,

and I recently got engaged. (Laughs)

và gần đây, tôi đã đính hôn." (Cười to)

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: Is he here? You've got to stand up.

CA: "Anh ấy có ở đây không ạ? Xin mời anh đứng dậy."

(Applause)

(Vỗ tay)

KB: Escaping arranged marriages, I chose my own husband

KB: "Thoát khỏi hôn nhân bị sắp đặt, tôi tự chọn chồng cho mình.

across the world in L.A., a really different world.

Ở bán cầu khác, ở Los Angeles, một thế giới thực sự khác.

I had to fight for a whole year. That's totally a different story.

Tôi đã phải đấu tranh cả năm. Đó là một câu chuyện hoàn toàn khác.

But I think that's the only thing that I'm afraid of,

Nhưng tôi nghĩ rằng đó là thứ duy nhất tôi sợ,

and I don't want my mom to not see anyone when she waits in the night.

và tôi không muốn mẹ tôi phải chờ đợi hàng đêm mà không thấy ai về."

CA: So people who want to help you on their way,

CA: "Vậy những người muốn giúp bạn,

they can go on, they can maybe buy some of these clothes

họ có thể thực hiện, họ có thể mua những bộ quần áo

that you're bringing over

mà bạn mang đến,

that are actually made, the embroidery is done back in Balochistan?

những bộ quần áo thực sự được sản xuất, thêu dệt tại Balochistan?"

KB: Yeah.

KB: "Vâng."

CA: Or they can get involved in the foundation.

CA: "Hoặc họ có thể tham gia Quỹ."

KB: Definitely. We are looking for as many people as we can,

KB: "Vâng, chắc chắn rồi. Chúng tôi cần nhiều người nhất có thể,

because now that the foundation's in the beginning process,

bởi vì hiện tại, Quỹ chỉ đang ở tại giai đoạn bắt đầu.

I am trying to learn a lot about how to operate,

Tôi đang cố học hỏi nhiều về làm thế nào để điều hành,

how to get funding or reach out to more organizations,

làm thế nào để xin đầu tư và vươn tới nhiều tổ chức hơn,

đặc biệt là trong thương mại điện tử, một khái niệm khá mới với tôi.

and especially in the e-commerce, which is very new for me.

I mean, I am not a fashion person, believe me.

Tôi không phải một người thời trang, tin tôi đi."

CA: Well, it's been incredible to have you here.

CA: "Thật phi thường khi có được bạn ở đây hôm nay .

Please go on being courageous, go on being smart, and please stay safe.

Hãy tiếp tục giữ lòng dũng cảm, trí thông minh, và xin hãy bảo trọng."

KB: Thank you so much. CA: Thank you, Khalida. (Applause)

KB: "Cảm ơn rất nhiều." CA: "Cảm ơn, Khalida." (Vỗ tay)