E.O. Wilson: Advice to young scientists

Translator: Thu-Huong Ha Reviewer: Morton Bast

Translator: Thanh Luan Nguyen Reviewer: Huy Le

What I'm going to do is to just give a few notes,

Tôi sẽ nói chỉ là một vài điều

and this is from a book I'm preparing called

từ một cuốn sách tôi đang viết với tựa đề

"Letters to a Young Scientist."

"Những lá thứ gửi những nhà khoa học trẻ."

I'd thought it'd be appropriate to

Tôi nghĩ rằng sẽ là phù hợp

present it, on the basis that I have had extensive experience

để trình bày theo cách tôi đã có kinh nghiệm sâu rộng

in teaching, counseling scientists across a broad array of fields.

trong giảng dạy, tư vấn khoa học trên một mảng rộng các lĩnh vực.

And you might like to hear some of the principles that I've developed in doing

Và bạn có thể muốn nghe một số nguyên tắc mà tôi đề xuất

that teaching and counseling.

trong quá trình việc giảng dạy và tư vấn đó.

So let me begin by urging you,

Vì vậy, hãy để tôi bắt đầu bằng cách kêu gọi bạn,

particularly you on the youngsters' side,

đặc biệt là các bạn trẻ

on this path you've chosen,

trên con đường mà bạn đã chọn,

to go as far as you can.

hãy tiến lên xa nhất mà bạn có thể.

The world needs you, badly.

Thế giới cần bạn, rất cần

Humanity is now fully into the techno-scientific age.

Nhân loại đã hoàn toàn bước vào giai doạn khoa học-kỹ thuật

There is going to be no turning back.

Sẽ không có chuyện tụt lùi lại

Although varying among disciplines -- say, astrophysics,

Mặc dù khác nhau trong số các ngành học--chẳng hạn vật lý thiên văn,

molecular genetics, the immunology, the microbiology, the public

di truyền học phân tử, miễn dịch học, vi sinh vật học,

health, to the new area of the human body as a symbiont,

y tế cộng đồng, cho tới lĩnh vực mới của cơ thể con người như là vật cộng sinh (symbiont)

to public health, environmental science.

cho tới sức khỏe cộng đồng, khoa học môi trường.

Knowledge in medical science and science overall

Kiến thức y khoa khoa học và khoa học tổng thể

is doubling every 15 to 20 years.

tăng gấp đôi mỗi 15 tới 20 năm.

Technology is increasing at a comparable rate.

Công nghệ đang gia tăng tốc độ tương đương.

Between them, the two already pervade,

Giữa chúng, cả hai đã trở nên rộng khắp

as most of you here seated realize,

như hầu hết các bạn ở ngồi đây nhận ra,

every dimension of human life.

mỗi khía cạnh của cuộc sống con người.

So swift is the velocity of the techno-scientific revolution,

Vận tốc của cuộc cách mạng khoa học công nghệ thật nhanh

so startling in its countless twists and turns, that no one can predict

thật giật mình với vô số bước chuyển biến mà không ai có thể dự đoán được

its outcome even a decade from the present moment.

kết quả của nó, ngay cả từ một thập kỷ trước.

There will come a time, of course,

Sẽ tới lúc, tất nhiên,

when the exponential growth of discovery and knowledge,

khi sự tăng trưởng theo hàm mũ của khám phá và kiến thức,

which actually began in the 1600s,

mà thực sự đã bắt đầu vào những năm 1600,

has to peak and level off,

phải tới mức cực điểm bảo hòa

but that's not going to matter to you.

nhưng điều đó không quan trọng đối với bạn.

The revolution is going to continue

Cuộc cách mạng sẽ tiếp tục

for at least several more decades.

ít nhất là trong vài thập kỷ nữa.

It'll render the human condition

Nó sẽ làm cho cuộc sống của con người

radically different from what it is today.

rất khác với những gì ngày hôm nay.

Traditional fields of study are going to continue to grow

Lĩnh vực nghiên cứu truyền thống sẽ tiếp tục phát triển

and in so doing, inevitably they will meet and create new disciplines.

và tiếp tục như thế, chắc chắn các lĩnh vực sẽ gặp nhau và tạo các ngành mới.

In time, all of science will come to be

Lúc đó, tất cả các ngành khoa học sẽ trở thành

a continuum of description, an explanation of networks, of principles and laws.

một mô tả liên tục, một sự giải thích của các kết nối của các nguyên tắc và qui luật.

That's why you need not just be training

Đó là lý do tại sao bạn không chỉ cần đào tạo

in one specialty, but also acquire breadth in other fields,

trong một những chuyên môn, mà còn phải lĩnh hội rất nhiều lĩnh vực khác,

related to and even distant from your own initial choice.

có liên quan đến và thậm chí là khác xa với sự lựa chọn ban đầu của bạn.

Keep your eyes lifted and your head turning.

Giữ mắt của bạn mở to và cái đầu không ngừng hoạt động.

The search for knowledge is in our genes.

Tìm kiếm kiến thức đã nằm sâu trong gen của chúng ta.

It was put there by our distant ancestors

Nó đã được đặt đó bởi tổ tiên xa của chúng ta

who spread across the world,

người đã lan truyền khắp thế giới,

and it's never going to be quenched.

và nó sẽ không bao giờ được thỏa mãn.

To understand and use it sanely,

Hiểu và sử dụng nó một cách lành mạnh,

as a part of the civilization yet to evolve

như là một phần của nền văn minh chưa tiến hóa hoàn toàn

requires a vastly larger population of scientifically trained people like you.

đòi hỏi phải có một lực lượng khổng lồ những người được đào tạo một cách khoa học như các bạn.

In education, medicine, law, diplomacy,

Trong giáo dục, y khoa, luật pháp, ngoại giao,

government, business and the media that exist today.

chính phủ, doanh nghiệp và các phương tiện truyền thông hiện nay.

Our political leaders need at least a modest degree of scientific

Các nhà lãnh đạo chính trị của chúng ta cần ít nhất một mức độ kiến thức tối thiểu về khoa học

literacy, which most badly lack today --

thứ mà đang thiếu khiêm trọng nhất hiện giờ --

no applause, please.

làm ơn không vỗ tay.

It will be better for all

Nó sẽ tốt hơn cho tất cả mọi người

if they prepare before entering office rather than learning on the job.

nếu họ chuẩn bị trước khi bước vào văn phòng chứ không phải là học từ việc làm.

Therefore you will do well to act on the side,

Do đó bạn sẽ làm tốt công việc của mình,

no matter how far into the laboratory

cho dù bạn ở xa phòng thí nghiệm

you may go, to serve as teachers

bạn có thể làm việc như là giáo viên

during the span of your career.

trong suốt sự nghiệp của bạn.

I'll now proceed quickly,

Bây giờ tôi sẽ nói nhanh

and before else, to a subject that is both a vital asset

về một một chủ đề vừa là một tài sản quí giá

and a potential barrier to a scientific career.

vừa là rào cản tiềm ẩn của khoa học.

If you are a bit short in mathematical skills,

Nếu bạn thiếu một chút kỹ năng toán học,

don't worry.

đừng lo lắng.

Many of the most successful scientists

Nhiều người trong số các nhà khoa học thành công nhất

at work today are mathematically semi-literate.

trong công việc ngày hôm nay là những người có kiến thức toán khiêm tốn

A metaphor will serve here:

Tôi nói một ẩn dụ:

Where elite mathematicians and statisticians

Trong khi những nhà toán học và thống kê học ưu tú

and theorists often serve as architects in the expanding realm

và những nhà lý thuyết thường là những nhà kiến trúc trong lĩnh vực mở rộng

of science, the remaining large majority of

của khoa học, đa số còn lại

basic applied scientists, including a large portion of those who could be

là nhà khoa học ứng dụng cơ bản, bao gồm một phần lớn của những người có thể

said to be of the first rank, are the ones who map the terrain, they scout

gọi là của xếp hạng đầu tiên, là những người lập bản đồ địa hình, họ tìm kiến

the frontiers, they cut the pathways,

các biên giới, họ tạo các con đường,

they raise the buildings along the way.

họ nâng cao các tòa nhà trên đường đi.

Some may have considered me foolhardy,

Một số có thể đã xem xét tôi điên rồ,

but it's been my habit to brush aside the fear of mathematics

nhưng nó đã là thói quen của tôi khi không bận tâm đến những lo sợ của toán học

when talking to candidate scientists.

khi nói chuyện với các nhà khoa học ứng cử viên.

During 41 years of teaching biology at Harvard,

Trong 41 năm giảng dạy sinh học tại Harvard,

I watched sadly as bright students turned away

Tôi đã chứng kiến cảnh tượng đáng buồn là một sinh viên sáng dạ đã quay lưng

from the possibility of a scientific career

lại với khả năng trở thành một nhà khoa học

or even from taking non-required courses in science

hoặc thậm chí là với việc tham gia các khóa học không bắt buộc về khoa học

because they were afraid of failure.

vì họ sợ thất bại.

These math-phobes deprive science and medicine

Chứng sợ toán học đã tước đi của khoa học và y học

of immeasurable amounts of badly needed talent.

một lượng lớn không thể đếm được các tài năng rất cần thiết.

Here's how to relax your anxieties, if you have them:

Đây là cách để làm giảm nỗi lo của bạn, nếu bạn có chúng:

Understand that mathematics is a language

Hiểu rằng toán học là một ngôn ngữ

ruled like other verbal languages,

được cai trị như các ngôn ngữ khác bằng lời nói,

or like verbal language generally, by its own grammar

hoặc như ngôn ngữ bằng lời nói chung, bởi ngữ pháp riêng của mình

and system of logic.

và hệ thống của logic.

Any person with average quantitative intelligence

Bất kỳ người nào với trí tuệ trung bình

who learns to read and write mathematics

mà học để đọc và viết toán học

at an elementary level will, as in verbal language, have little difficulty

ở một mức độ cơ bản sẽ, như trong ngôn ngữ bằng lời nói, có ít khó khăn

picking up most of the fundamentals

trong việc hiểu hầu hết các nguyên tắc cơ bản

if they choose to master the mathspeak of most disciplines of science.

Nếu họ chọn để nắm vững ngôn ngữ toán của hầu hết các ngành khoa học.

The longer you wait to become at least semi-literate

Bạn càng chờ đợi để có ít nhất là kiến thức trung bình về toán

the harder the language of mathematics will be to master, just as again in any verbal

thì ngôn ngữ toán càng trở nên khó tiếp thu hơn, giống như trong bất kì

language, but it can be done at any age.

ngôn ngữ, nhưng nó có thể được thực hiện ở mọi lứa tuổi.

I speak as an authority

Tôi nói như là một nhà chuyên gia

on that subject, because I'm an extreme case.

về chủ đề đó, bởi vì tôi là một trường hợp cực đoan.

I didn't take algebra until my freshman year

Tôi đã học đại số cho tới năm freshman của tôi

at the University of Alabama.

tại Đại học Alabama.

They didn't teach it before then.

Họ không dạy nó trước đó.

I finally got around to calculus as a 32-year-old tenured professor at Harvard,

Tôi cuối cùng quay lại để tính toán như là một giáo sư có 32 năm tại Đại học Harvard,

where I sat uncomfortably in classes with undergraduate students,

nơi tôi ngồi không hề dễ chịu trong các lớp học với các sinh viên đại học

little more than half my age.

với độ tuổi cao hơn đôi chút một phần hai độ tuổi của tôi.

A couple of them were students

Một số họ đã là sinh viên

in a course I was giving on evolutionary biology.

trong một khóa học tôi về sinh học tiến hóa.

I swallowed my pride, and I learned calculus.

Tôi nuốt niềm tự hào của tôi, và tôi đã học tính toán

I found out that in science and all its applications,

Tôi phát hiện ra rằng trong khoa học và tất cả các ứng dụng của nó,

what is crucial is not that technical ability,

những gì là quan trọng không phải là có khả năng kỹ thuật,

but it is imagination in all of its applications.

mà là trí tưởng tượng trong tất cả các ứng dụng của nó.

The ability to form concepts with images of entities and processes

Khả năng tạo các khái niệm bằng hình ảnh của nó và các quá trình

pictured by intuition.

được tưởng tượng ra bằng cảm nhận

I found out that advances in science rarely come upstream

Tôi phát hiện ra rằng tiến bộ trong khoa học hiếm khi đến trực tiếp

from an ability to stand at a blackboard

từ một khả năng để đứng trên bảng đen

and conjure images from unfolding mathematical propositions

và làm các hình ảnh xuất hiện từ mệnh đề toán học

and equations.

và phương trình.

They are instead the products of downstream imagination leading to hard work,

Chúng, thay vào đó, là các sản phẩm của trí tưởng tượng dẫn đến công việc khó khăn,

during which mathematical reasoning may or may not prove to be relevant.

trong thời gian đó, lý luận toán học có thể hoặc có thể không chứng minh là có liên quan.

Ideas emerge when a part of the real or imagined world is studied

các ý tưởng tương tác khi một phần của thực tế hoặc thế giới tưởng tượng được nghiên cứu

for its own sake.

vì lợi ích riêng của chính nó.

Of foremost importance is a thorough, well-organized knowledge

Tầm quan trọng nhất là một kiến thức kỹ lưỡng, tổ chức tốt

of all that is known of the relevant entities and processes that might be involved in that domain

của tất cả những gì được biết đến của các vấn đề có liên quan và các quá trình mà có thể liên quan trong vấn đề đó

you propose to enter.

mà bạn mong muốn được tham gia

When something new is discovered,

Khi một cái gì đó mới được phát hiện,

it's logical then that one of the follow-up steps is

thì sau đó điều hợp lí là một trong những bước tiếp theo

to find the mathematical and statistical methods to move its analysis forward.

đó là tìm các phương pháp toán học và thống kê để di chuyển phân tích về phía trước.

If that step proves too difficult for

Nếu mà bước chứng minh quá khó khăn cho

the person or team that made the discovery,

người hay nhóm phát hiện ra

a mathematician can then be added by them

nhà toán học người có thể được thêm vào nhóm của họ

as a collaborator.

như một cộng tác viên.

Consider the following principle,

Xem xét các nguyên tắc sau,

which I will modestly call Wilson's Principle Number One:

mà tôi sẽ khiêm tốn gọi là nguyên tắc số một của Wilson:

It is far easier for scientists

Nó là dễ dàng hơn cho các nhà khoa học

including medical researchers, to require needed collaboration

bao gồm các nhà nghiên cứu y tế, để yêu cầu sự hợp tác cần thiết

in mathematics and statistics

về toán học và thống kê

than it is for mathematicians and statisticians

hơn là cho nhà toán học và thống kê

to find scientists able to make use of their equations.

tìm các nhà khoa học mà có thể sử dụng các phương trình của họ.

It is important in choosing the direction to take in science

Nó là quan trọng trong việc lựa chọn hướng đi trong khoa học

to find the subject at your level of competence that interests you deeply,

và để tìm các chủ đề ở trình độ của bạn mà bạn quan tâm sâu sắc,

and focus on that.

và tập trung vào đó.

Keep in mind, then, Wilson's Second Principle:

Hãy nhớ, sau đó, Wilson của nguyên tắc thứ hai:

For every scientist, whether researcher, technician,

Đối với mỗi nhà khoa học, cho dù nhà nghiên cứu, kỹ thuật viên,

teacher, manager or businessman,

giáo viên, quản lý hoặc nhà kinh doanh,

working at any level of mathematical competence,

làm việc tại bất kỳ mức độ toán học nào

there exists a discipline in science or medicine

có tồn tại một ngành khoa học hoặc y học

for which that level is enough to achieve excellence.

mà cấp đó là đủ để đạt được sự xuất sắc.

Now I'm going to offer quickly

Bây giờ tôi sẽ cung cấp một cách nhanh chóng

several more principles that will be useful

một số bộ nguyên tắc sẽ hữu ích

in organizing your education and career,

tổ chức giáo dục và sự nghiệp, của bạn

or if you're teaching, how you might

hoặc nếu bạn đang giảng dạy, làm thế nào bạn có thể

enhance your own teaching and counseling of young scientists.

tăng cường việc giảng dạy và tư vấn các nhà khoa học trẻ của mình.

In selecting a subject in which to conduct original research,

Trong việc lựa chọn một chủ đề, trong đó để tiến hành nghiên cứu ban đầu,

or to develop world-class expertise,

hoặc phát triển chuyên môn đẳng cấp thế giới,

take a part of the chosen discipline that is sparsely inhabited.

tham gia vào lĩnh vực đã được chọn bởi số it

Judge opportunity by how few other students and researchers

Đánh giá cơ hội bằng cách xem có bao nhiêu sinh viên và các nhà nghiên cứu khác

are on hand.

đang tham ra

This is not to de-emphasize the essential requirement

Điều này là không để nhấn mạnh những yêu cầu cần thiết

of broad training, or the value of apprenticing yourself

của việc đào tạo rộng, hoặc giá trị của rèn luyện chính mình

in ongoing research to programs of high quality.

trong quá trình nghiên cứu chương trình chất lượng cao.

It is important also to acquire older mentors within these successful

Điều quan trọng là giú đỡ cố vấn trước trong những chương trình

programs, and to make friends and colleagues of your age

thành công, và để cho bạn bè và đồng nghiệp ở độ tuổi của bạn

for mutual support.

có sự hỗ trợ lẫn nhau.

But through it all, look for a way to break out,

Nhưng qua đó, hãy tìm một cách để phá vỡ ra,

to find a field and subject not yet popular.

để tìm thấy một lĩnh vực và đối tượng chưa được phổ biến.

We have seen this demonstrated already in the talks preceding mine.

Chúng ta đã thấy điều này đã được đề cập đến trong các bài nói trước tôi.

There is the quickest way advances are likely to occur,

Đó là sự tiên tiến nhanh nhất có khả năng xảy ra,

as measured in discoveries per investigator per year.

được đếm bằng số khám phá trên một điều tra viên mỗi năm.

You may have heard the

Bạn có thể đã nghe các

military dictum for the gathering of armies:

khẩu lênh cho việc tập hợp của quân đội:

March to the sound of the guns.

Hành quân theo tiếng súng.

In science, the exact opposite is the case: March away from the sound of the guns.

Trong khoa học, trường hợp đối lập là: tránh xa tiếng súng

So Wilson's Principle Number Three:

Vì vậy Wilson của nguyên tắc số ba:

March away from the sound of the guns.

Tránh xa những tiếng súng

Observe from a distance,

Quan sát từ xa,

but do not join the fray.

nhưng không tham gia cuộc xung đột.

Make a fray of your own.

Làm cho một xung đột của riêng bạn.

Once you have settled on a specialty,

Một khi bạn đã chọn ngành cụ thể

and the profession you can love, and you've secured opportunity,

và nghề, bạn có thể yêu thì bạn có cơ hội

your potential to succeed will be greatly enhanced if you study it

tiềm năng của bạn để thành công sẽ được tăng lên đáng kể nếu bạn nghiên cứu nó

enough to become an expert.

đủ để trở thành một chuyên gia.

There are thousands of professionally delimited

Có hàng ngàn đối tượng chuyên nghiệp không giới hạn

subjects sprinkled through physics and chemistry

trải dài từ vật lý và hóa học

to biology and medicine.

cho đến sinh học và y học.

And on then into the social sciences,

Và sau đó là khoa học xã hội,

where it is possible in short time to acquire

nơi có thể trong thời gian ngắn để có được

the status of an authority.

địa vị xã hội

When the subject is still very thinly populated,

Khi chủ đề là vẫn còn bị giới hạn

you can with diligence and hard work become

với sự tinh tế và chăm chỉ bạn có thể trở thành

the world authority.

các chuyên gia thế giới

The world needs this kind of expertise,

Thế giới cần những chuyên gia kiểu này

and it rewards the kind of people

và nó khen thưởng những người

willing to acquire it.

sẵn sàng giúp đỡ nó.

The existing information and what you self-discover

Các thông tin hiện có và những gì bạn tự khám phá

may at first seem skimpy and difficult to connect

có vẻ lúc đầu không đủ và khó khăn để kết nối

to other bodies of knowledge.

với các phần kiến thức khác

Well, if that's the case,

Vâng, nếu đó là trường hợp,

good. Why hard instead of easy?

Tốt. Tại sao nó khó chứ không phải là dễ?

The answer deserves to be stated as Principle Number Four.

Câu trả lời xứng đáng để được nêu như là nguyên tắc số bốn.

In the attempt to make scientific discoveries,

Trong nỗ lực để tạo ra khám phá khoa học,

every problem is an opportunity,

mọi vấn đề là một cơ hội,

and the more difficult the problem,

và các vấn đề càng khó,

the greater will be the importance of its solution.

thì sự quan trọng của giải pháp càng lớn.

Now this brings me to a basic categorization

Bây giờ điều này mang cho tôi đến một phân loại cơ bản

in the way scientific discoveries are made.

trong cách phát minh khoa học được thực hiện.

Scientists, pure mathematicians among them,

Các nhà khoa học, nhà toán học thuần túy trong số đó,

follow one or the other of two pathways:

thực hiện theo một trong hai con đường:

First through early discoveries,

đầu tiên thông qua phát hiện sớm,

a problem is identified

một vấn đề được xác định

and a solution is sought.

và một giải pháp được tìm kiếm.

The problem may be relatively small;

Vấn đề có thể là tương đối nhỏ;

for example, where exactly in a cruise ship does the norovirus begin to spread?

Ví dụ, trong một tàu du lịch đâu là nơi các norovirus bắt đầu lây lan?

Or larger, what's the role of dark matter in the expansion of the universe?

Hoặc lớn hơn, vai trò của vật chất tối trong việc mở rộng của vũ trụ?

As the answer is sought, other phenomena are typically discovered

Khi câu trả lời được tìm kiếm, hiện tượng khác thường được phát hiện

and other questions are asked.

và câu hỏi khác được nêu ra.

This first of the two strategies is like a hunter,

Này đầu tiên của hai chiến lược là giống như một thợ săn,

exploring a forest in search of a particular quarry,

khám phá một khu rừng trong tìm kiếm của một mỏ đá cụ thể,

who finds other quarries along the way.

những người tìm thấy các mỏ đá trên đường đi.

The second strategy of research

Chiến lược thứ hai của nghiên cứu

is to study a subject broadly

là để nghiên cứu một chủ đề rộng rãi

searching for unknown phenomena or patterns of known phenomena

tìm kiếm hiện tượng không rõ hoặc mô hình được biết đến hiện tượng

like a hunter in what we call "the naturalist's trance,"

giống như một thợ săn trong những gì chúng tôi gọi là "nhà tự nhiên học trance,"

the researcher of mind is open to anything interesting,

các nhà nghiên cứu của tâm là mở cửa cho bất cứ điều gì thú vị,

any quarry worth taking.

bất kỳ việc giá trị mỏ.

The search is not for the solution of the problem,

Tìm kiếm là không phải cho các giải pháp của vấn đề,

but for problems themselves worth solving.

nhưng đối với vấn đề tự trị giá giải quyết.

The two strategies of research,

Hai chiến lược của nghiên cứu,

original research, can be stated as follows,

nghiên cứu ban đầu, có thể được nêu như sau,

in the final principle I'm going to offer you:

về nguyên tắc cuối cùng tôi sẽ cung cấp cho bạn:

For every problem in a given discipline of science,

Đối với mọi vấn đề trong một kỷ luật nhất định của khoa học,

there exists a species or entity or phenomenon

có tồn tại một loài hay tổ chức hay hiện tượng

ideal for its solution.

lý tưởng cho các giải pháp của nó.

And conversely, for every species or other entity

Và ngược lại, cho mỗi loài hay tổ chức khác

or phenomenon, there exist important problems

hoặc hiện tượng, có tồn tại vấn đề quan trọng

for the solution of which, those particular objects of research are ideally suited.

Đối với các giải pháp trong đó, các đối tượng cụ thể của nghiên cứu lý tưởng.

Find out what they are.

Tìm hiểu những gì họ có.

You'll find your own way to discover,

Bạn sẽ tìm thấy con đường riêng của bạn để khám phá,

to learn, to teach.

để tìm hiểu, để dạy.

The decades ahead will see dramatic advances

Những thập kỷ trước sẽ thấy những tiến bộ đáng kể

in disease prevention, general health, the quality of life.

trong phòng chống dịch bệnh, sức khoẻ nói chung, chất lượng cuộc sống.

All of humanity depends on the knowledge and practice of the medicine and the science

Tất cả nhân loại phụ thuộc vào kiến thức và thực hành y học và khoa học

behind it you will master.

sau đó bạn sẽ làm chủ.

You have chosen a calling that will come in steps

Bạn đã chọn một cách gọi rằng sẽ đến trong bước

to give you satisfaction, at its conclusion, of a life well lived.

để cung cấp cho bạn sự hài lòng, kết thúc của nó, một cuộc sống tốt sống.

And I thank you for having me here tonight.

Và tôi cảm ơn bạn đã cho tôi có ở đây đêm nay.

(Applause)

(Vỗ tay)

Oh, thank you.

Ồ, cảm ơn bạn.

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

I salute you.

Tôi chào bạn.