Paul Gilding: The Earth is full

Paul Gilding: Trái Đất đã đầy

Translator: Duc Nguyen Reviewer: Ha Thu Hai

Let me begin with four words

Hãy cho tôi bắt đầu với bốn từ

that will provide the context for this week,

sẽ nói lên chủ đề của tuần này,

four words that will come to define

bốn từ sẽ định nghĩa

this century.

thế kỷ này.

Here they are:

Đó là:

The Earth is full.

Trái Đất đã đầy.

It's full of us, it's full of our stuff,

Nó đầy chúng ta, đầy đồ đạc

full of our waste, full of our demands.

chất thải, và nhu cầu của chúng ta.

Yes, we are a brilliant and creative species,

Vâng, chúng ta là những sinh vật thông minh và sáng tạo,

but we've created a little too much stuff --

nhưng chúng ta đã tạo ra khá nhiều thứ --

so much that our economy is now bigger

nhiều đến nỗi mà nền kinh tế chúng ta giờ đã lớn hơn

than its host, our planet.

cả nơi chứa nó, hành tinh của chúng ta.

This is not a philosophical statement,

Đây không phải là lời phát biểu triết lý,

this is just science

đây chỉ là khoa học

based in physics,

dựa trên vật lý,

chemistry and biology.

hóa học và sinh học.

There are many science-based analyses of this,

Có rất nhiều phân tích dựa trên khoa học về vấn đề này,

but they all draw the same conclusion --

nhưng chúng đều hướng tới một kết luận --

that we're living beyond our means.

chúng ta đang sống ra ngoài khả năng của chúng ta.

The eminent scientists of the Global Footprint Network, for example,

Những nhà khoa học tài ba tại Mạng Lưới Dấu Viết Toàn Cầu, chẳng hạn,

calculate that we need about 1.5 Earths

tính toán rằng chúng ta cần 1.5 Trái Đất

to sustain this economy.

để duy trì được nền kinh tế này.

In other words,

Nói cách khác,

to keep operating at our current level,

để vận hành với khả năng hiện tại,

we need 50 percent more Earth than we've got.

chúng ta cần thêm 50% Trái Đất mà chúng ta đang có.

In financial terms,

Theo cách nói tài chính,

this would be like always spending 50 percent more than you earn,

thì điều này có nghĩa là tiêu nhiều hơn 50% số tiền bạn kiếm,

going further into debt every year.

và cứ thế mắc nợ nhiều hơn mỗi năm.

But of course, you can't borrow natural resources,

Nhưng tất nhiên, bạn không thể vay từ tài nguyên thiên nhiên,

so we're burning through our capital,

do đó chúng ta đang tự đốt sạch vốn của chính mình,

or stealing from the future.

hoặc là đang ăn trộm của thế hệ tương lai.

So when I say full, I mean really full --

Do đó khi tôi nói rằng nó đã đầy, nghĩa là nó đã đầy --

well past any margin for error,

vượt ra ngoài những vấn đề sai xót,

well past any dispute

vượt ra ngoài những tranh cãi

about methodology.

về phương pháp tính toán.

What this means is our economy is unsustainable.

Điều này có nghĩa là nền kinh tế chúng ta không thể được duy trì.

I'm not saying it's not nice or pleasant

Tôi không nói rằng nó không tốt hay nó xấu

or that it's bad for polar bears or forests,

cho những chú gấu bắc cực và những cánh rừng,

though it certainly is.

dù đúng là như vậy.

What I'm saying

Điều tôi muốn nói chỉ đơn giản

is our approach is simply unsustainable.

là cách tiếp cận của chúng ta không bền vững.

In other words, thanks to those pesky laws of physics,

Nói cách khác, theo những định luật vật lý khó chịu,

when things aren't sustainable, they stop.

khi vật không bền vững, nó sẽ ngừng.

But that's not possible, you might think.

Nhưng bạn có thể nghĩ là điều đó không khả thi.

We can't stop economic growth.

Chúng ta không thể ngừng sự phát triển kinh tế.

Because that's what will stop: economic growth.

Bởi vì nó là cái sẽ tự ngừng: sự phát triển kinh tế.

It will stop because of the end of trade resources.

Nó sẽ ngừng bởi sự cạn kiệt tài nguyên buôn bán.

It will stop because of the growing demand of us

Nó sẽ ngừng bởi nhu cầu càng lớn của chúng ta

on all the resources, all the capacity,

về tất cả tài nguyên, sức chứa,

all the systems of the Earth,

hệ thống trên Trái Đất,

which is now having economic damage.

mà giờ chúng đang tạo ra thiệt hại kinh tế.

When we think about economic growth stopping,

Khi chúng ta nghĩ về tạm ngừng sự phát triển kinh tế,

we go, "That's not possible,"

thì rằng, "Điều đó là không thể,"

because economic growth is so essential to our society

bởi phát triển kinh tế cần thiết cho xã hội của chúng ta đến nỗi

that is is rarely questioned.

nó ít khi bị đặt câu hỏi.

Although growth has certainly delivered many benefits,

Mặc dù sự phát triễn đã đem lại rất nhiều lợi ích,

it is an idea so essential

nó là 1 quan niệm căn bản đến nỗi

that we tend not to understand

chúng ta dường như không nghĩ về

the possibility of it not being around.

khả năng nó không còn ở bên cạnh.

Even though it has delivered many benefits,

Dù nó đem lại rất nhiều lợi ích,

it is based on a crazy idea --

nhưng nó lại được dựa trên một ý nghĩ điên rồ --

the crazy idea being

ý nghĩ điên rồ rằng

that we can have infinite growth

chúng ta có thể phát triển vô hạn

on a finite planet.

trên một hành tinh có hạn.

And I'm here to tell you the emperor has no clothes.

Và tôi ở đây để nói với bạn rằng vị hoàng đế không mặc quần áo.

That the crazy idea is just that,

Cái ý nghĩ điên rồ đó chỉ có vậy,

it is crazy,

nó điên rồ,

and with the Earth full, it's game over.

và khi Trái Đất đã đầy, trò chơi kết thúc.

Come on, you're thinking.

Thôi nào, có lẽ bạn đang nghĩ

That's not possible.

điều đó là không thể.

Technology is amazing. People are innovative.

Công nghệ thì kinh ngạc. Con người thì sáng tạo.

There are so many ways we can improve the way we do things.

Có rất nhiều cách chúng ta có thể cải thiện phương pháp chúng ta làm việc.

We can surely sort this out.

Chúng ta hoàn toàn có thể giải quyết điều này.

That's all true.

Điều đó là đúng.

Well, it's mostly true.

Thực ra thì, điều đó gần đúng.

We are certainly amazing,

Chúng ta thực sự đáng kinh ngạc,

and we regularly solve complex problems

và chúng ta thường xuyên giải quyết những vấn đề phức tạp

with amazing creativity.

với sự sáng tạo tuyệt vời.

So if our problem

Vậy nên nếu vấn đề của chúng ta là

was to get the human economy down

giảm nền kinh tế từ 150%

from 150 percent to 100 percent of the Earth's capacity,

xuống còn 100% khả năng của Trái Đất,

we could do that.

thì chúng ta có thể làm được.

The problem is we're just warming up

Nhưng vấn đề là chúng ta mới chỉ khởi động

this growth engine.

bộ máy tăng trưởng.

We plan to take this highly-stressed economy

Chúng ta dự kiến sẽ đưa nền kinh tế tập trung này

and make it twice as big

to ra gấp đôi

and then make it four times as big --

và sau đó cho to ra gấp bốn --

not in some distant future,

không phải trong tương lai xa vời,

but in less than 40 years,

mà trong phạm vi 40 năm nữa,

in the life time of most of you.

trong khoảng thời gian sống của hầu hết các bạn.

China plans to be there in just 20 years.

Trung Quốc muốn đạt điều này trong 20 năm nữa.

The only problem with this plan

Vấn đề duy nhất của kế hoạch này

is that it's not possible.

là nó không khả thi.

In response, some people argue,

Và để đáp lại, một số người cãi rằng

but we need growth, we need it to solve poverty.

chúng ta cần sự phát triển, cần nó để giải quyết đói nghèo.

We need it to develop technology.

Cần nó để phát triển công nghệ.

We need it to keep social stability.

Cần nó để giữ ổn định xã hội.

I find this argument fascinating,

Tôi thấy những lý lẽ này khá hấp dẫn,

as though we can kind of bend the rules of physics

như là chúng ta có thể bẻ cong những định luật vật lý

to suit our needs.

để cho vừa ý ta.

It's like the Earth doesn't care what we need.

Nhưng Trái Đất không quan tâm tới chúng ta cần gì.

Mother nature doesn't negotiate;

Mẹ thiên nhiên không thương lượng;

she just sets rules and describes consequences.

mẹ chỉ đặt những luật lệ và tạo ra kết quả.

And these are not esoteric limits.

Và những điều này không nằm trong những điều xa vời.

This is about food and water, soil and climate,

Nó là thức ăn và nước uống, đất đai và khí hậu,

the basic practical and economic foundations

những thứ căn bản liên quan tới

of our lives.

cuộc sống của chúng ta.

So the idea that we can smoothly transition

Do đó ý nghĩ rằng, thông qua khoa học và công nghệ,

to a highly-efficient,

chúng ta có thể chuyển đổi dễ dàng

solar-powered, knowledge-based economy

tới một nền kinh tế năng suất cao,

transformed by science and technology

dựa trên kiến thức và năng lượng mặt trời

so that nine billion people

để 9 tỷ người

can live in 2050

có thể sống vào năm 2050

a life of abundance and digital downloads

một cuộc sống đầy đủ và kỹ thuật số

is a delusion.

là một sự ảo tưởng.

It's not that it's not possible to feed, clothe and house us all

Không phải là chúng ta không thể cho ăn, cho mặc và xây nhà cho tất cả mọi người

and have us live decent lives.

và có một cuộc sống đầy đủ.

It certainly is.

Chúng ta có thể làm điều đó.

But the idea that we can gently grow there

Nhưng ý nghĩ rằng ta có thể phát triển nhẹ nhàng tới mức đấy

with a few minor hiccups

với chỉ một vài trục chặc nho nhỏ

is just wrong,

là hoàn toàn sai lầm,

and it's dangerously wrong,

sai lầm một cách nguy hiểm,

because it means we're not getting ready

bởi nó có nghĩa là chúng ta chưa chuẩn bị

for what's really going to happen.

cho những gì sắp tới.

See what happens when you operate a system

Hãy xem những gì sẽ xảy ra nếu bạn vận hành một hệ thống

past its limits

vượt quá khả năng của nó

and then keep on going

và vẫn tiếp tục vận hành

at an ever-accelerating rate

theo một tốc độ đi lên

is that the system stops working and breaks down.

liệu hệ thống đó có ngừng hoạt động và rồi hỏng.

And that's what will happen to us.

Đó chính là thứ sẽ xảy đến với chúng ta.

Many of you will be thinking,

Phần nhiều trong số các bạn sẽ nghĩ rằng

but surely we can still stop this.

chúng ta có thể ngăn chặn điều này.

If it's that bad, we'll react.

Nếu nó xấu như vậy, chúng ta sẽ đối phó.

Let's just think through that idea.

Giờ hãy xem xét về ý nghĩ này.

Now we've had

Chúng ta đã được cảnh báo

50 years of warnings.

từ cách đây 50 năm.

We've had science proving

Chúng ta có khoa học chứng minh

the urgency of change.

sự cần thiết của thay đổi.

We've had economic analysis pointing out

Chúng ta có những phân tích kinh tế chỉ ra rằng

that, not only can we afford it,

không những chúng ta có đủ điều kiện để hành động,

it's cheaper to act early.

mà sẽ còn rẻ hơn nếu chúng ta hành động sớm.

And yet, the reality is

Tuy nhiên, thực tế lại là

we've done pretty much nothing to change course.

chúng ta hầu như chẳng làm gì để thay đổi.

We're not even slowing down.

Chúng ta thậm chí còn không giảm tốc độ.

Last year on climate, for example,

Ví dụ, năm ngoái về môi trường,

we had the highest global emissions ever.

chúng ta đã thải nhiều khí nhất.

The story on food, on water, on soil, on climate

Những câu chuyện về thức ăn, nước uống, đất đai, khí hậu

is all much the same.

thì vẫn thế.

I actually don't say this in despair.

Tôi không nói điều này trong tuyệt vọng.

I've done my grieving about the loss.

Tôi đã đau lòng vì những thứ mất mát này rồi,

I accept where we are.

và tôi chấp nhận vị trí của chúng ta.

It is sad,

Nó thật đáng buồn,

but it is what it is.

thực tế là như vậy.

But it is also time

Nhưng giờ đã đến lúc

that we ended our denial

để chúng ta chấm dứt sự phủ nhận

and recognized

và nhận ra rằng

that we're not acting, we're not close to acting

chúng ta thực ra chưa làm gì

and we're not going to act

và sẽ không làm gì

until this crisis hits the economy.

cho tới khi khủng hoảng ập đến nền kinh tế.

And that's why the end of growth

Và đó là lý do tại sao sự tạm ngừng phát triển

is the central issue

lại là vấn đề trung tâm

and the event that we need to get ready for.

và là thứ chúng ta cần sẵn sàng.

So when does this transition begin?

Vậy khi nào thì sự thay đổi sẽ bắt đầu?

When does this breakdown begin?

Khi nào thì sự đổ vỡ này bắt đầu?

In my view, it is well underway.

Theo ý kiến của tôi, thì nó đang xảy ra.

I know most people don't see it that way.

Tôi biết hầu hết mọi người sẽ không nhìn mọi thứ như này.

We tend to look at the world,

Chúng ta thường nhìn thế giới

not as the integrated system that it is,

không theo một hệ thống kết hợp,

but as a series of individual issues.

mà theo những sự kiện riêng lẻ.

We see the Occupy protests,

Chúng ta nhìn những sự kiện Chiếm (Occupy),

we see spiraling debt crises,

nhìn những khủng hoảng nợ lớn dần,

we see growing inequality,

nhìn sự bất bình đẳng gia tăng

we see money's influence on politics,

nhìn sự ảnh hưởng của tiền bạc lên chính trị,

we see resource constraint, food and oil prices.

nhìn sự thiếu hụt tài nguyên, giá dầu và lương thực.

But we see, mistakenly, each of these issues

Nhưng chúng ta đã sai lầm chỉ nhìn vào từng điều này

as individual problems to be solved.

như những vấn đề riêng lẻ cần được giải quyết.

In fact, it's the system

Thực tế, đây là một hệ thống

in the painful process of breaking down --

trong quá trình đau đớn của đổ vỡ --

our system, of debt-fueled economic growth,

hệ thống chúng ta, với sự tăng trưởng kinh tế dựa vào nợ,

of ineffective democracy,

với sự dân chủ không hiệu quả,

of overloading planet Earth,

với sự quá tải Trái Đất,

is eating itself alive.

đang tự gặm nhấm lấy chính nó.

I could give you countless studies

Tôi có thể cho bạn vô số bài nghiên cứu

and evidence to prove this,

và dẫn chứng cho điều này,

but I won't because, if you want to see it,

nhưng tôi sẽ không làm điều đó, bởi

that evidence is all around you.

bạn có thể nhìn thấy những điều này ngay xung quanh mình.

I want to talk to you about fear.

Tôi muốn nói cho bạn biết về sự sợ hãi,

I want to do so because, in my view,

bởi vì, theo ý kiến của tôi,

the most important issue we face

vấn đề quan trọng nhất chúng ta gặp phải

is how we respond

đó là cách chúng ta đối phó

to this question.

với câu hỏi này.

The crisis is now inevitable.

Sự khủng hoảng là không thể tránh khỏi.

This issue is, how will we react?

Vấn đề là, chúng ta phản ứng như nào?

Of course, we can't know what will happen.

Tất nhiên, chúng ta không biết khi nào nó sẽ xảy ra.

The future is inherently uncertain.

Tương lai vốn không chắc chắn.

But let's just think through what the science is telling us

Những hãy nghĩ về những gì khoa học đang nói với chúng ta

is likely to happen.

là sắp xảy ra.

Imagine our economy

Hãy tưởng tượng nền kinh tế chúng ta

when the carbon bubble bursts,

khi mà bong bóng Cacbon nổ,

when the financial markets recognize

khi mà thị trường tài chính nhận ra rằng

that, to have any hope

để ngăn chặn sự xấu đi của khí hậu

of preventing the climate spiraling out of control,

vượt khỏi tầm kiểm soát,

the oil and coal industries are finished.

ngành công nghiệp than và dầu cần chấm dứt.

Imagine China, India and Pakistan going to war

Hãy tưởng tượng Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan xảy ra chiến tranh

as climate impacts

do sự ảnh hưởng khí hậu

generate conflict over food and water.

tạo ra xung đột từ thức ăn và nước uống.

Imagine the Middle East without oil income,

Hãy tưởng tượng Trung Đông không còn thu nhập từ dầu mỏ,

but with collapsing governments.

chỉ còn sự đổ vỡ của chính phủ.

Imagine our highly-tuned, just-in-time food industry

Hãy tưởng tượng nền công nghiệp thực phẩm

and our highly-stressed agricultural system failing

cùng với hệ thống nông nghiệp tập trung của chúng ta thất bại

and supermarket shelves emptying.

và những gian hàng siêu thị trống vắng.

Imagine 30 percent unemployment in America

Hãy tưởng tượng tới tỷ lệ thất nghiệp 30% ở Mỹ

as the global economy is gripped

bởi nền kinh tế thế giới bị hãm

by fear and uncertainty.

bởi sự sợ hãi và hoang mang.

Now imagine what that means for you,

Giờ hãy tưởng tượng điều này là gì với bạn,

your family, your friends,

với gia đình, bạn bè,

your personal financial security.

và với sự đảm bảo tài chính cá nhân của bạn.

Imagine what it means

Hãy tưởng tượng điều này tác động như thế nào

for your personal security

tới chính an ninh của bạn

as a heavily armed civilian population

khi mà những dân quân được trang bị vũ khí

gets angrier and angrier

ngày càng tức giận

about why this was allowed to happen.

bởi vì sao mà điều này xảy ra.

Imagine what you'll tell your children

Hãy tưởng tượng những gì bạn sẽ nói với con cái của mình

when they ask you,

khi chúng hỏi bạn,

"So, in 2012, Mom and Dad,

"Vậy, vào năm 2012, Bố và Mẹ,

what was it like

cảm thấy thế nào

when you'd had the hottest decade on record

khi trải qua thập kỷ nóng kỷ lục

for the third decade in a row,

trong 3 thập kỷ liên tiếp,

when every scientific body in the world was saying

khi mà các bộ máy khoa học luôn miệng nói rằng

you've got a major problem,

chúng ta có một vấn đề lớn,

when the oceans were acidifying,

khi mà biển đang bị axit hóa,

when oil and food prices were spiking,

khi mà giá dầu và lương thực tăng mạnh,

when they were rioting in the streets of London

khi mà mọi người nổi loạn trên những đường phố London

and occupying Wall Street?

và chiếm lấy Phố Wall?

When the system was so clearly breaking down, Mom and Dad,

Khi mà hệ thống đang sụp đổ rất rõ ràng, hả Bố và Mẹ,

what did you do, what were you thinking?"

Bố và Mẹ làm gì, nghĩ gì lúc đấy?"

So how do you feel

Vậy bạn cảm thấy thế nào

when the lights go out

khi ánh sáng trong tâm trí bạn

on the global economy in your mind,

về nền kinh tế thế giới biến mất,

when your assumptions about the future

khi những giả định về tương lai

fade away

biến mất

and something very different emerges?

và một thứ gì đó rất khác biệt xuất hiện?

Just take a moment

Hãy dành một khoảnh khắc

and take a breath

lấy một hơi thật sâu

and think, what do you feel

và nghĩ, bạn cảm thấy gì

at this point?

vào thời điểm này?

Perhaps denial.

Có thể là sự phủ nhận.

Perhaps anger.

Có thể là sự tức giận.

Maybe fear.

Có thể là sự sợ hãi.

Of course, we can't know what's going to happen

Tất nhiên, chúng ta không thể biết cái gì sẽ xảy ra

and we have to live with uncertainty.

và chúng ta phải sống trong sự hoang mang.

But when we think about the kind of possibilities I paint,

Nhưng khi ta nghĩ tới những khả năng tôi vừa nói tới,

we should feel a bit of fear.

chúng ta sẽ cảm thấy 1 chút sợ hãi.

We are in danger, all of us,

Chúng ta đang bị nguy hiểm, tất cả chúng ta,

and we've evolved to respond to danger with fear

và chúng ta đã tiến hóa để đối phó với sự nguy hiểm bằng sợ hãi

to motivate a powerful response,

để thúc đẩy một phản ứng mạnh mẽ,

to help us bravely face a threat.

để giúp chúng ta dũng cảm đối mặt sự đe dọa.

But this time it's not a tiger at the cave mouth.

Nhưng hiện tại nó không phải là 1 con hổ bên miệng hang.

You can't see the danger at your door.

Bạn không thể nhìn thấy nguy hiểm ngay tại cửa của mình.

But if you look,

Nhưng nếu bạn nhìn,

you can see it at the door of your civilization.

bạn có thể nhìn thấy nó tại ngưỡng cửa nền văn minh.

That's why we need to feel our response now while the lights are still on,

Do đó ta cần cảm thấy sự đối phó ngay bây giờ khi mà ánh sáng vẫn còn,

because if we wait until the crisis takes hold,

bởi nếu chúng ta đợi cho tới khi khủng hoảng diễn ra,

we may panic and hide.

chúng ta sẽ sợ hãi và lẩn trốn.

If we feel it now and think it through,

Nếu chúng ta cảm thấy và nghĩ về nó bây giờ,

we will realize we have nothing to fear

chúng ta sẽ nhận ra chẳng có gì phải sợ

but fear itself.

ngoài trừ chính nỗi sợ.

Yes, things will get ugly, and it will happen soon --

Vâng, mọi thứ sẽ trở nên xấu xí, và nó sẽ diễn ra sớm thôi --

certainly in our lifetime --

chắc chắn khi chúng ta còn sống --

but we are more than capable

nhưng chúng ta hoàn toàn có khả năng

of getting through everything that's coming.

vượt qua những gì sắp tới.

You see, those people that have faith

Bạn thấy đấy, những người mà có niềm tin

that humans can solve any problem,

rằng con người có thể giải quyết bất kỳ vấn đề,

that technology is limitless, that markets can be a force for good,

rằng công nghệ là không giới hạn, rằng thị trường là động lực cho sự tốt đẹp,

are in fact right.

thực tế là họ đúng.

The only thing they're missing

Họ chỉ quên mất 1 điều rằng

is that it takes a good crisis to get us going.

sẽ cần một cuộc khủng hoảng tốt để chúng ta phát triển.

When we feel fear and we fear loss

Khi chúng ta cảm thấy sợ hãi và mất mát

we are capable of quite extraordinary things.

chúng ta có thể làm những điều phi thường.

Think about war.

Nghĩ tới chiến tranh.

After the bombing of Pearl Harbor, it just took four days

Sau cuộc không kích Trân Châu Cảng, chỉ trong vòng 4 ngày

for the government to ban the production of civilian cars

chính phủ đã cấm được việc sản xuất xe hơi dân dụng

and to redirect the auto industry,

và điều khiển ngành công nghiệp ô tô,

and from there to rationing of food and energy.

và từ đây phân phối được lương thực và năng lượng.

Think about how a company responds to a bankruptcy threat

Hãy nghĩ tới cách 1 công ty đối phó với nguy cơ phá sản

and how a change that seemed impossible just gets done.

và cách mà sự thay đổi dường như không thể lại có thể xảy ra.

Think about how an individual responds

Hãy nghĩ tới cách mà một cá nhân đối phó với

to a diagnosis of a life-threatening illness

sự chuẩn đoán của một căn bệnh chết người

and how lifestyle changes

và cách mà cách sống thay đổi

that previously were just too difficult

khi mà chỉ trước đấy dường như rất khó khăn

suddenly become relatively easy.

nhưng mà sau đó lại hoàn toàn dễ dàng.

We are smart, in fact, we really are quite amazing,

Chúng ta thông minh, và thực thế, chúng ta khá kỳ diệu,

but we do love a good crisis.

nhưng chúng ta cần một cuộc khủng hoảng tốt.

And the good news, this one's a monster.

Và tin tốt là, nó giống như 1 con quái vật.

(Laughter)

(Cười)

Sure, if we get it wrong,

Thực vậy, nếu chúng ta làm sai,

we could face the end of this civilization,

nền văn minh này có thể bị diệt vong,

but if we get it right,

nhưng nếu chúng làm đúng,

it could be the beginning of civilization instead.

thì đây có thể là sự bắt đầu của nền văn minh.

And how cool would it be

Và sẽ tuyệt vời đến nhường nào

to tell your grandchildren that you were part of that?

khi mà được nói với cháu của bạn rằng bạn chính là 1 phần của nó?

There's certainly no technical or economic barrier in the way.

Chắc chắn rằng không có bất kỳ một trở ngại kỹ thuật hay kinh tế nào trên đường.

Scientists like James Hansen tell us

Các nhà khoa học như James Hansen nói với chúng ta

we may need to eliminate net CO2 emissions from the economy

rằng chúng ta cần giảm toàn bộ lượng khí thải CO2 ra khỏi nền kinh tế

in just a few decades.

trong vài thập kỷ tới.

I wanted to know what that would take,

Và tôi muốn biết làm thế nào để thực hiện điều này,

so I worked with professor Jorgen Randers from Norway

do đó tôi làm việc cùng giáo sư Jorgen Randers ở Na-Uy

to find the answer.

để tìm lời giải đáp.

We developed a plan called "The One Degree War Plan" --

Chúng tôi phát triển một dự án gọi là "Dự án Chiến tranh Một Cấp độ" --

so named because of the level of mobilization and focus required.

đặt tên dựa theo cấp độ lưu động và tập trung cần thiết.

To my surprise,

Và ngạc nhiên thay,

eliminating net CO2 emissions from the economy in just 20 years

loại bỏ toàn bộ khí thải CO2 ra khỏi nền kinh tế trong vòng 20 năm

is actually pretty easy and pretty cheap,

thực ra rất dễ và rẻ,

not very cheap,

không phải quá rẻ,

but certainly less than the cost of a collapsing civilization.

nhưng chắc chắn là rẻ hơn cái giá của sự xụp đổ nền văn minh.

We didn't calculate that precisely,

Chúng tôi không tính toán hoàn toàn chính xác cái giá xụp đổ,

but we understand that's very expensive.

nhưng chúng tôi hiểu rằng nó sẽ rất đắt.

You can read the details,

Bạn có thể đọc thông tin,

but in summary, we can transform our economy.

nhưng tóm lại, chúng ta có thể thay đổi nền kinh tế.

We can do it with proven technology.

Chúng ta có thể làm được với nền công nghệ đã được chứng minh.

We can do it at an affordable cost.

Chúng ta có thể làm được với chi phí có thể chịu được.

We can do it with existing political structures.

Chúng ta có thể làm được với cơ cấu chính trị hiện tại.

The only thing we need to change

Thứ duy nhất chúng ta cần thay đổi

is how we think and how we feel.

đó là cách chúng ta nghĩ và cảm nhận.

And this is where you come in.

Và đây là nơi các bạn tới.

When we think about the future I paint,

Khi chúng ta nghĩ tới tương lai tôi vừa vẽ nên,

of course we should feel a bit of fear.

tất nhiên chúng ta sẽ cảm thấy đôi chút sợ hãi.

But fear can be paralyzing or motivating.

Nhưng sợ hãi có khả năng làm tê liệt hoặc thúc đẩy.

We need to accept the fear and then we need to act.

Chúng ta cần chấp nhận sự sợ hãi và hành động.

We need to act

Chúng ta cần hành động

like the future depends on it.

bởi tương lai phụ thuộc vào nó.

We need to act like we only have one planet.

Chúng ta cần hành động bởi chúng ta chỉ có 1 hành tinh.

We can do this.

Chúng ta có thể làm được.

I know the free market fundamentalists will tell you

Tôi biết những người ủng hộ thị trường tự do sẽ nói với bạn

that more growth, more stuff and nine billion people going shopping

càng phát triển, càng nhiều vật chất và 9 tỷ người đi mua sắm

is the best we can do.

là thứ tốt nhất ta có thể làm.

They're wrong.

Điều đó là sai lầm.

We can be more,

Chúng ta có thể làm nhiều hơn,

we can be much more.

nhiều hơn rất nhiều.

We have achieved remarkable things

Chúng ta đã đạt được nhiều thứ xuất sắc

since working out how to grow food some 10,000 years ago.

kể từ khi tìm cách tạo thức ăn khoảng 10.000 năm trước.

We've built a powerful foundation

Chúng ta đã xây dựng một cơ sở

of science, knowledge and technology --

khoa học, tri thức và công nghệ vững chắc --

more than enough to build a society

quá đủ để tạo ra một xã hội

where nine billion people

mà 9 tỷ người có thể sống

can lead decent, meaningful and satisfying lives.

một cách tử tế, ý nghĩa và thỏa mãn.

The Earth can support that

Trái Đất có thể hỗ trợ ta điều đó

if we choose the right path.

nếu chúng ta chọn con đường đúng đắn.

We can choose this moment of crisis

Chúng ta có thể chọn thời khắc khủng hoảng này

to ask and answer the big questions of society's evolution --

để hỏi và trả lời những câu hỏi lớn của sự tiến hóa xã hội --

like, what do we want to be when we grow up,

như là, chúng ta muốn làm gì khi lớn,

when we move past this bumbling adolescence

khi nào chúng ta qua được cái thời thiếu niên vụng về

where we think there are no limits

mà tại đó ta nghĩ rằng không hề có giới hạn

and suffer delusions of immortality?

và phải gánh chịu ảo tưởng của sự bất tử?

Well it's time to grow up,

Đã đến lúc chúng ta trưởng thành,

to be wiser, to be calmer,

để sáng suốt, bình tĩnh

to be more considered.

và chín chắn hơn.

Like generations before us,

Giống như những thế hệ trước,

we'll be growing up in war --

chúng ta sẽ trưởng thành trong chiến tranh --

not a war between civilizations,

không phải chiến tranh giữa các nền văn minh,

but a war for civilization,

mà là chiến tranh vì nền văn minh,

for the extraordinary opportunity

cho một thời cơ đặc biệt

to build a society

để xây dựng một xã hội

which is stronger and happier

mạnh hơn, hạnh phúc hơn

and plans on staying around

và rồi cứ thế cho tới khi bước tới

into middle age.

tuổi trung niên.

We can choose life over fear.

Chúng ta có thể chọn sự sống thay vì sự sợ hãi.

We can do what we need to do,

Chúng ta có thể làm những gì cần làm,

but it will take every entrepreneur,

nhưng nó sẽ cần từng nhà doanh nghiệp,

every artist,

từng nghệ sĩ,

every scientist, every communicator,

từng nhà khoa học, từng người truyền tin,

every mother, every father, every child,

từng người mẹ, người cha, người con,

every one of us.

từng người trong chúng ta.

This could be our finest hour.

Đây có thể là khoảnh khắc đẹp nhất của chúng ta.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)