Christien Meindertsma: How pig parts make the world turn

Christien Meindertsma: Các phần của chú lợn khiến trái đất đảo lộn như thế nào

Translator: Lien Hoang Reviewer: Trong Kim Nguyen

Hello. I would like to start my talk

Xin chào!! Tôi muốn bắt đầu buổi nói chuyện này

with actually two questions, and the first one is:

với hai câu hỏi, và câu đầu là:

How many people here actually eat pig meat?

Có bao nhiêu người ở đây ăn thịt lợn nào?

Please raise your hand --

Xin hãy giơ tay lên.

oh, that's a lot.

Ồ, nhiều thật đấy.

And how many people have actually seen

Và bao nhiêu người đã nhìn thấy

a live pig producing this meat?

một chú lợn sống sản xuất ra thịt?

In the last year?

Trong năm ngoái?

In the Netherlands -- where I come from --

Ở Hà Lan, quê hương của tôi,

you actually never see a pig, which is really strange,

thật ra anh không bao giờ thấy chú lợn nào, một điều thật là lạ,

because, on a population of 16 million people,

vì, với dân số 16 triệu người,

we have 12 million pigs.

chúng tôi có tới 12 triệu chú lợn.

And well, of course, the Dutch can't eat all these pigs.

Và vâng, tất nhiên là người Hà Lan không ăn hết được số lợn này rồi.

They eat about one-third, and the rest is exported

Họ ăn khoảng một phần ba, và phần còn lại mang đi xuất khẩu

to all kinds of countries in Europe and the rest of the world.

tới đủ thứ nước ở châu Âu và phần còn lại của thế giới.

A lot goes to the U.K., Germany.

Rất nhiều được mang sang Anh, Đức.

And what I was curious about --

Và điều tôi tò mò về là --

because historically, the whole pig would be used up until the last bit

bởi vì, trong lịch sử, nguyên cả chú lợn sẽ được dùng tới mảnh cuối cùng

so nothing would be wasted --

để cho không có phần nào bị lãng phí cả...

and I was curious to find out

và tôi rất tò mò muốn biết

if this was actually still the case.

nếu bây giờ mọi sự có vẫn vậy không.

And I spent about three years researching.

Và tôi dành khoảng ba năm nghiên cứu.

And I followed this one pig

Và tôi theo dõi chú heo này

with number "05049,"

mã số "05049"

all the way up until the end

đến tận hết con đường

and to what products it's made of.

tới những sản phẩm được tạo ra.

And in these years, I met all kinds people

Và trong những năm ấy, tôi gặp đủ loại người

like, for instance, farmers and butchers, which seems logical.

như là, ví dụ, những người nông dân và đồ tể, nghe cũng khá có lí.

But I also met aluminum mold makers,

Nhưng tôi gặp cả người làm khuôn nhôm,

ammunition producers

người sản xuất đạn dược

and all kinds of people.

và đủ loại người.

And what was striking to me

Và điều thật đáng ngạc nhiên với tôi

is that the farmers actually had no clue

là việc ngay cả các bác nông dân cũng không có ý niệm gì

what was made of their pigs,

về việc những chú lợn của họ làm ra những cái gì,

but the consumers -- as in us --

nhưng cả người tiêu thụ -- đó là chính chúng ta --

had also no idea

cũng hoàn toàn chẳng biết

of the pigs being in all these products.

là có những chú lợn trong tất cả những sản phẩm này.

So what I did is,

Vậy thì tôi đã làm gì,

I took all this research

tôi thu thập tất cả những nghiên cứu này,

and I made it into a -- well, basically it's a product catalog of this one pig,

và làm thành - ồ, cơ bản nó là một catalô sản phẩm từ một chú lợn này,

and it carries a duplicate of his ear tag

và quyển sách có đính kèm một bản sao của nhãn tên chú lợn đeo trên tai

on the back.

ở mặt sau.

And it consists of seven chapters --

Nó có bảy chương.

the chapters are skin, bones, meat, internal organs,

Bảy chương là da, xương, thịt, nội tang,

blood, fat and miscellaneous.

máu, mỡ, và linh tinh.

(Laughter)

(Tiếng cười)

In total,

Tổng cộng,

they weigh 103.7 kilograms.

chúng nặng 103.7 kilôgam.

And to show you how often you actually

Và để cho các bạn thấy bạn thường xuyên

meet part of this pig in a regular day,

gặp các phần của chú lợn này trong một ngày bình thường như thế nào,

I want to show you some images of the book.

tôi muốn cho các bạn xem vài bức ảnh từ cuốn sách.

You probably start the day with a shower.

Có lẽ bạn bắt đầu ngày mới bằng việc tắm vòi hoa sen.

So, in soap, fatty acids

Sự là, trong xà phòng, axit béo

made from boiling pork bone fat

làm bằng cách đun sôi mỡ trong xương lợn

are used as a hardening agent,

được dùng làm chất làm cứng,

but also for giving it a pearl-like effect.

và cũng để làm xà phòng sáng bóng như ngọc trai.

Then if you look around you in the bathroom,

Và rồi nếu bạn nhìn quanh phòng tắm,

you see lots more products

bạn thấy thật nhiều sản phẩm nữa

like shampoo, conditioner,

như là dầu gội, dầu xả,

anti-wrinkle cream, body lotion,

kem chống nhăn, sữa dưỡng thể,

but also toothpaste.

và còn cả kem đánh răng.

Then, so, before breakfast,

Vậy nên, trước bữa sáng,

you've already met the pig so many times.

bạn đã gặp chú lợn không biết bao nhiêu lần rồi.

Then, at breakfast, the pig that I followed,

Rồi, trong bữa sáng, chú lợn theo tiếp,

the hairs off the pig or proteins from the hairs off the pig

lông lợn, hay là prô-tê-in lấy từ lông của lợn

were used as an improver of dough.

được dùng để làm cho khối bột tốt hơn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Well, that's what the producer says: it's "improving the dough,

Ồ, đó là những gì nhà sản xuất nói: "làm cho tốt hơn".

of course."

Bạn biết đấy, dĩ nhiên.

In low-fat butter, or actually in many low-fat products,

Trong bơ ít béo, hay thực ra là trong rất nhiều sản phẩm ít béo,

when you take the fat out, you actually take the taste and the texture out.

khi bạn lấy chất béo đi, thực ra là bạn cũng lấy cả hương vị và kết cấu đi mất rồi.

So what they do is they put gelatin back in,

Vậy nên việc họ làm là cho gelatin trở lại vào

in order to retain the texture.

để giữ nguyên kết cấu.

Well, when you're off to work, under the road or under the buildings that you see,

Ồ, khi bạn đi làm, dưới con đường hay là dưới những tòa nhà bạn thấy,

there might very well be cellular concrete,

rất có thể sẽ có bê tông lỗ chỗ,

which is a very light kind of concrete

là một loại bê tông rất nhẹ

that's actually got proteins from bones inside

có chứa prô-tê-in từ xương

and it's also fully reusable.

và nó hoàn toàn tái sử dụng được.

In the train brakes -- at least in the German train brakes --

Trong phanh tàu hỏa, ít ra là trong phanh tàu hỏa của Đức,

there's this part of the brake

có một phần của cái phanh

that's made of bone ash.

được làm từ tro xương.

And in cheesecake and all kinds of desserts,

Và trong bánh pho mát và đủ món tráng miệng,

like chocolate mousse, tiramisu, vanilla pudding,

như là mousse sô-cô-la, tiramisu, pút-đinh va-ni,

everything that's cooled in the supermarket,

tất cả mọi thứ được làm lạnh trong siêu thị,

there's gelatin to make it look good.

đều có gelatin để trông bắt mắt hơn.

Fine bone china -- this is a real classic.

Xương nghiền mịn trong đồ sứ -- cái này thật là kinh điển đấy.

Of course, the bone in fine-bone china

Dĩ nhiên, xương vụn mịn trong sứ

gives it its translucency

cho nó độ mờ

and also its strength,

và cũng cho độ cứng chắc nữa,

in order to make these really fine shapes,

để làm những hình thù thật tinh xảo này,

like this deer.

như chú hươu này đây.

In interior decorating, the pig's actually quite there.

Trong trang trí nội thất, thực ra là chú heo cũng có ở đó.

It's used in paint for the texture,

Nó được dùng trong sơn để cho kết cấu,

but also for the glossiness.

nhưng cũng để tăng độ bóng.

In sandpaper, bone glue

Trong giấy nhám, hồ làm từ xương

is actually the glue between the sand and the paper.

thật ra là hồ dùng để dính cát và tờ giấy.

And then in paintbrushes,

Và rồi trong cọ vẽ,

hairs are used because, apparently, they're very suitable for making paintbrushes

lông lợn được dùng vì rõ ràng là chúng rất phù hợp để làm cọ vẽ chổi sơn

because of their hard-wearing nature.

bởi vì chúng rất bền.

I was not planning on showing you any meat

Tôi không định cho các bạn xem thịt,

because, of course, half the book's meat

vì, dĩ nhiên, nửa quyển sách nói về thịt

and you probably all know what meats they are.

và bạn cũng biết có những loại thịt gì rồi.

But I didn't want you to miss out on this one,

Nhưng tôi không muốn các bạn bỏ lỡ mất cái này,

because this, well, it's called "portion-controlled meat cuts."

bởi vì nó, ồ, nó được gọi là "miếng thịt quản lí khẩu phần."

And this is actually sold

Và thực tế là nó được bán

in the frozen area of the supermarket.

trong gian đông lạnh của siêu thị.

And what it is -- it's actually steak.

Và nó là gì đây.. thật ra nó là miếng thịt bít tết.

So, this is sold as cow,

Sự là, nó cơ bản là bò,

but what happens when you slaughter a cow --

nhưng khi bạn làm thịt một con bò thì chuyện gì xảy ra --

at least in industrial factory farming --

ít ra là trong nhà máy chăn nuôi công nghiệp --

they have all these little bits of steak left

họ có những mảnh thịt vụn nho nhỏ này

that they can't actually sell as steak,

mà họ không thể đem bán như miếng thịt tử tế được,

so what they do is they glue them all together

vậy nên họ dính tất cả những vụn đó lại

with fibrin from pig blood

bằng fibrin (một loại prô-tê-in) trong máu lợn

into this really large sausage,

thành chiếc xúc xích to thật to này,

then freeze the sausage, cut it in little slices

rồi làm chiếc xúc xích đóng đá, cắt thành lát nhỏ,

and sell those as steak again.

và lại bán những lát ấy như là miếng thịt.

And this also actually happens with tuna and scallops.

Qui trình này áp dụng cho cả cá ngừ và sò điệp.

So, with the steak, you might drink a beer.

Rồi, khi ăn miếng thịt, có lẽ bạn sẽ uống một cốc bia.

In the brewing process, there's lots of cloudy elements in the beer,

Trong quá trình lên men, có rất nhiều chất đục trong bia.

so to get rid of these cloudy elements,

để khử những vẩn đục ấy,

what some companies do

một vài công ti

is they pour the beer through a sort of gelatin sieve

đổ bia qua một màng lọc bằng gelatin

in order to get rid of that cloudiness.

để loại trừ vẩn đục.

This actually also goes for wine as well as fruit juice.

Qui trình này áp dụng cho cả rượu hay nước ép hoa quả.

There's actually a company in Greece

Có một công ti ở Hi Lạp

that produces these cigarettes

sản xuất những điếu thuốc này,

that actually contain hemoglobin from pigs in the filter.

chúng chứa hê-mô-glô-bin từ lợn trong đầu lọc.

And according to them,

Theo lời họ nói,

this creates an artificial lung in the filter.

việc này tạo ra một lá phổi nhân tạo trong đầu lọc.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So, this is actually a healthier cigarette.

Cho nên, thực tế đây là điếu thuốc tốt cho sức khỏe hơn đấy.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Injectable collagen -- or, since the '70s, collagen from pigs --

Chất collagen có thể tiêm được -- hay, từ những năm 70, collagen lấy từ lợn --

has been used for injecting into wrinkles.

được dùng để tiêm vào nếp nhăn.

And the reason for this is that pigs are actually quite close to human beings,

Lí do là trên thực tế lợn khá gần với loài người

so the collagen is as well.

nên collagen của chúng ta cũng vậy.

Well, this must be the strangest thing I found.

Ồ, đây nhất định là điều kì lạ nhất tôi tìm hiểu ra.

This is a bullet coming from

Đây là một viên đạn đến từ

a very large ammunition company in the United States.

một công ti đạn dược rất lớn ở Hoa Kì.

And while I was making the book,

Khi tôi viết quyển sách,

I contacted all the producers of products

tôi liên lạc với tất cả những nhà sản xuất của tất cả các sản phẩm,

because I wanted them to send me the real samples

vì tôi muốn họ gửi cho tôi hàng mẫu thật

and the real specimens.

và mẫu vật thật.

So I sent this company an email

Vậy nên tôi gửi cho công ti này một lá thư điện tử

saying, "Hello. I'm Christien. I'm doing this research.

nói là, "Xin chào, tôi là Christien. Tôi đang nghiên cứu.

And can you send me a bullet?"

Và các anh có thể gửi cho tôi một viên đạn được không?"

(Laughter)

(Tiếng cười)

And well, I didn't expect them to even answer my email.

Và ồ, tôi còn chẳng mong đợi gì là họ sẽ trả lời thư.

But they answered

Nhưng họ đã hồi âm,

and they said, "Why, thank you for your email. What an interesting story.

và họ nói "Tại sao, thật cảm ơn vì lá thư của chị. Câu chuyện thật là thú vị.

Are you in anyway related to the Dutch government?"

Bạn có liên hệ quan gì tới chính phủ Hà Lan theo bất kì cách nào không?"

I thought that was really weird,

Tôi nghĩ điều này kì quái thật đấy,

as if the Dutch government sends emails to anyone.

làm như là chính phủ Hà Lan có gửi thư điện tử cho bất kì ai vậy.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So, the most beautiful thing I found --

Sự là, vật thể xinh đẹp nhất tôi tìm được,

at least what I think is the most beautiful -- in the book, is this heart valve.

ít ra tôi nghĩ là đẹp đẽ nhất, trong quyển sách, là cái van tim này.

It's actually a very low-tech

Thật ra nó là một sản phẩm công nghệ thấp

and very high-tech product at the same time.

mà cùng lúc lại là công nghệ rất cao.

The low-tech bit is that it's literally a pig's heart valve

Phần công nghệ thấp là vì nó là van tim lợn theo đúng nghĩa đen

mounted in the high-tech bit,

lắp vào phần công nghệ cao,

which is a memory metal casing.

là một cái bao kim loại có chức năng ghi nhớ.

And what happens is this can be implanted into a human heart

Và điều sẽ xảy ra là cái này có thể được đặt vào trong tim người

without open heart surgery.

mà không cần phải phẫu thuật mở tim ra.

And once it's in the right spot,

Và một khi nó được đặt đúng chỗ,

they remove the outer shell,

họ tháo lớp vỏ ngoài ra

and the heart valve, well, it gets this shape

và cái van tim, ồ, nó sẽ trở thành hình như thế này,

and at that moment it starts beating, instantly.

và thời điểm đó nó sẽ bắt đầu đóng mở, ngay lập tức.

It's really a sort of magical moment.

Thời điểm đó đúng là thần diệu.

So this is actually a Dutch company,

Rồi đây là một công ti Hà Lan.

so I called them up, and I asked,

Tôi gọi điện cho họ, và hỏi,

"Can I borrow a heart valve from you?"

"Tôi có thể mượn một chiếc van tim từ các anh được không?"

And the makers of this thing were really enthusiastic.

Và những nhà sản xuất cái này vô cùng hăng hái.

So they were like, "Okay, we'll put it in a jar for you with formalin,

Họ nói là, "Ô kê, chúng tôi sẽ đặt nó vào lọ cùng với phoóc môn,

and you can borrow it."

và chị có thể mượn nó."

Great -- and then I didn't hear from them for weeks,

Tuyệt vời. Và rồi hàng tuần trôi qua tôi không nhận được tin gì từ họ,

so I called,

nên tôi gọi điện,

and I asked, "What's going on with the heart valve?"

và tôi hỏi, "Cái van tim ra làm sao rồi?"

And they said, "Well the director of the company

Và họ nói, "Ồ giám đốc công ti

decided not to let you borrow this heart valve,

quyết định không cho chị mượn cái van tim này,

because want his product

vì ông ta không muốn sản phẩm của mình,

to be associated with pigs."

bị cho là có dính dáng tới lợn."

(Laughter)

(Tiếng cười)

Well, the last product from the book that I'm showing you is renewable energy --

Ồ, sản phẩm cuối cùng từ quyển sách mà tôi muốn cho các bạn xem là năng lượng có thế tái khôi phục,

actually, to show that my first question,

thật ra là, để cho thấy câu hỏi đầu tiên của tôi,

if pigs are still used up until the last bit, was still true.

liệu những chú lợn có được dùng hết tới tận mảnh cuối cùng không, vẫn đúng ngày nay.

Well it is, because everything that can't be used for anything else

Ồ, đúng là bởi vì tất cả những thứ mà không dùng làm gì được nữa

is made into a fuel

được làm thành một loại nhiên liệu

that can be used as renewable energy source.

có thể dùng để làm năng lượng tái khôi phục được.

In total, I found 185 products.

Tổng cộng, tôi tìm thấy 185 sản phẩm

And what they showed me

Và điều chúng cho tôi thấy

is that, well, firstly,

là, ồ, thứ nhất,

it's at least to say odd

nói "kì cục" còn là nhẹ nhàng

that we don't treat these pigs

tại sao chúng ta không đối xử với những chú heo

as absolute kings and queens.

như là những ông vua bà hoàng tuyệt đối.

And the second, is that we actually don't have a clue

Và thứ hay là thật tình chúng ta chẳng có ý niệm gì

of what all these products that surround us are made of.

về việc những sản phẩm quanh ta làm từ cái gì.

And you might think I'm very fond of pigs,

Có thể các bạn sẽ nghĩ tôi rất mê lợn,

but actually -- well, I am a little bit --

nhưng thật ra là -- ồ, cũng một chút --

but I'm more fond

nhưng tôi mê

of raw materials in general.

vật liệu thô nói chung hơn.

And I think that, in order to take better care

Và tôi nghĩ rằng, để chăm chút tốt hơn

of what's behind our products --

những gì phía sau các sản phẩm của chúng ta --

so, the livestock, the crops, the plants,

sự là vật nuôi, cây trồng, cây cối,

the non-renewable materials,

vật liệu không tái phục hồi được,

but also the people that produce these products --

nhưng còn cả những con người sản xuất ra những sản phẩm ấy nữa --

the first step would actually be to know that they are there.

bước đầu tiên, thật ra là, phải biết là có họ ở đó.

Thank you very much.

Xin cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)