How the NSA betrayed the world's trust -- time to act | Mikko Hypponen

Translator: Tung Vi Nguyen Reviewer: Ngoc Chu

The two most likely largest inventions

Có thể nói hai phát minh lớn nhất

of our generation

của thế hệ chúng ta

are the Internet and the mobile phone.

là Internet và điện thoại di động.

They've changed the world.

Chúng đã hoàn toàn thay đổi thế giới.

However, largely to our surprise,

Tuy nhiên, chúng ta không ngờ được rằng

they also turned out to be the perfect tools

chúng đồng thời cũng là những công cụ hoàn hảo

for the surveillance state.

cho các chương trình theo dõi.

It turned out that the capability

Hoá ra là

to collect data, information and connections

khả năng thu thập dữ kiện, thông tin, và các mối liên hệ

about basically any of us and all of us

về bất kỳ ai trong chúng ta, và tất cả chúng ta

is exactly what we've been hearing

lại chính là điều mà ta liên tục được nghe nói tới suốt mùa hè

throughout of the summer through revelations and leaks

qua sự tiết lộ và rò rỉ thông tin

about Western intelligence agencies,

về các cơ quan tình báo của các nước phương Tây,

mostly U.S. intelligence agencies,

chủ yếu là cục tình báo Hoa Kỳ,

watching over the rest of the world.

đang theo dõi toàn thể thế giới.

We've heard about these starting with the

Chúng ta đã nghe về việc này

revelations from June 6.

bắt đầu từ tiết lộ ngày 6 tháng 6.

Edward Snowden started leaking information,

Edward Sowden bắt đầu tiết lộ thông tin,

top secret classified information,

thông tin tối mật,

from the U.S. intelligence agencies,

từ các cục tình báo Hoa Kỳ,

and we started learning about things like PRISM

và chúng ta bắt đầu được biết về PRISM

and XKeyscore and others.

và XKeyscore và các hệ thống khác.

And these are examples of the kinds of programs

Chúng là ví dụ về các loại chương trình

U.S. intelligence agencies are running right now,

mà cục tình báo Hoa Kỳ đang sử dụng

against the whole rest of the world.

trong việc theo dõi toàn bộ thế giới.

And if you look back about the forecasts

Và nếu bạn nhìn lại

on surveillance by George Orwell,

các dự đoán của George Orwell về sự theo dõi (của chính phủ),

well it turns out that

thì hoá ra

George Orwell was an optimist.

George Orwell vẫn còn lạc quan chán

(Laughter)

(cười)

We are right now seeing a much larger scale

Chúng ta hiện nhìn thấy sự theo dõi từng công dân

of tracking of individual citizens

trên một quy mô lớn hơn rất nhiều

than he could have ever imagined.

lớn hơn điều mà Orwell từng tưởng tượng.

And this here is the infamous

Và đây là toà nhà tai tiếng

NSA data center in Utah.

trung tâm dữ kiện của cục an ninh Hoa Kỳ tại Utah.

Due to be opened very soon,

Chẳng mấy chốc sẽ mở cửa,

it will be both a supercomputing center

nó sẽ là trung tâm siêu điện toán

and a data storage center.

và dự trữ dữ liệu.

You could basically imagine it has a large hall

Trên cơ bản, bạn có thể hình dung nó có một hành lang rộng

filled with hard drives storing data

nhét đầy các ổ cứng chứa thông tin

they are collecting.

mà họ đang thu thập.

And it's a pretty big building.

Và nó là một toà nhà lớn

How big? Well, I can give you the numbers --

Lớn thế nào hả? Tôi có thể cho bạn con số

140,000 square meters --

140 nghìn mét vuông

but that doesn't really tell you very much.

nhưng như vậy cũng khó để hình dung

Maybe it's better to imagine it as a comparison.

Tốt hơn hết bạn nên tưởng tượng

You think about the largest IKEA store

nó như cửa hàng IKEA lớn nhất

you've ever been in.

mà bạn từng đặt chân tới.

This is five times larger.

Nó lớn gấp 5 lần.

How many hard drives can you fit in an IKEA store?

Bạn có thể chứa bao nhiêu ổ cứng trong 1 hiệu IKEA?

Right? It's pretty big.

Phải không? Nó rất lớn.

We estimate that just the electricity bill

Chúng tôi dự đoán là chỉ riêng hoá đơn tiền điện

for running this data center

để vận hành trung tâm dữ liệu này

is going to be in the tens of millions of dollars a year.

sẽ vào khoảng vài chục triệu đô một năm

And this kind of wholesale surveillance

Và kiểu giám sát hàng loạt này

means that they can collect our data

đồng nghĩa với việc họ có thể thu thập thông tin

and keep it basically forever,

và lưu giữ chúng gần như vĩnh viễn,

keep it for extended periods of time,

giữ chúng trong một thời gian dài,

keep it for years, keep it for decades.

năm này qua năm khác, hàng thập kỷ.

And this opens up completely new kinds of risks

Nó dẫn đến một loại nguy hiểm hoàn toàn mới

to us all.

cho tất cả chúng ta.

And what this is is that it is wholesale

Kiểu làm hàng loạt này

blanket surveillance on everyone.

bao trùm giám sát mỗi người.

Well, not exactly everyone,

Nhưng, không hẳn là tất cả mọi người

because the U.S. intelligence only has a legal right

bởi vì cục tình báo Mỹ

to monitor foreigners.

chỉ có quyền theo dõi người ngoại quốc

They can monitor foreigners

Họ có thể theo dõi người ngoại quốc

when foreigners' data connections

khi mối giao kết thông tin của những người này

end up in the United States or pass through the United States.

dẫn đến hay thông qua Mỹ

And monitoring foreigners doesn't sound too bad

Việc theo dõi người nước ngoài nghe không đến nỗi tệ

until you realize

cho đến khi bạn nhận ra

that I'm a foreigner and you're a foreigner.

tôi là người nước ngoài, và bạn cũng là người nước ngoài

In fact, 96 percent of the planet are foreigners.

Thực tế là, 96% hành tinh này là người nước ngoài

(Laughter)

(cười)

Right?

Đúng không?

So it is wholesale blanket surveillance of all of us,

Vậy sự giám sát hàng loạt này dành cho tất cả chúng ta,

all of us who use telecommunications and the Internet.

tất cả chúng ta, những người sử dụng truyền thông và Internet.

But don't get me wrong:

Nhưng đừng hiểu lầm ý tôi:

There are actually types of surveillance that are okay.

Một số loại giám sát vẫn mang ý nghĩa tốt

I love freedom, but even I agree

Tôi yêu tự do, nhưng tôi cũng đồng ý

that some surveillance is fine.

là một ít giám sát vẫn không có ảnh hưởng gì.

If the law enforcement is trying to find a murderer,

Nếu cơ quan chấp pháp đang truy lùng tên giết người,

or they're trying to catch a drug lord

hay tìm bắt trùm ma tuý

or trying to prevent a school shooting,

hay ngăn chặn một trận xả súng tại trường học,

and they have leads and they have suspects,

khi có đầu mối và kẻ bị tình nghi,

then it's perfectly fine for them to tap the suspect's phone,

thì họ tuyệt đối có quyền đụng tới điện thoại của kẻ khả nghi

and to intercept his Internet communications.

và ngăn chặn các mối liên lạc qua Internet của hắn.

I'm not arguing that at all,

Tôi không hề tranh cãi về các trường hợp này

but that's not what programs like PRISM are about.

vấn đề là chương trình như PRISM không chỉ dừng ở đó

They are not about doing surveillance on people

Họ không chỉ giám sát

that they have reason to suspect of some wrongdoings.

những người mà họ có lý do để nghi ngờ làm điều xấu.

They're about doing surveillance on people

Họ giám sát cả những người

they know are innocent.

mà họ biết là vô tội

So the four main arguments

Vậy, 4 lý do chính

supporting surveillance like this,

để ủng hộ kiểu giám sát này

well, the first of all is that whenever you start

đầu tiên là khi chúng ta bắt đầu

discussing about these revelations,

bàn luận về những tiết lộ,

there will be naysayers trying to minimize

sẽ có những người phản đối cố gắng làm giảm đi

the importance of these revelations, saying that

tầm quan trọng của chúng, bằng cách nói rằng

we knew all this already,

chúng tôi đã biết tất cả rồi,

we knew it was happening, there's nothing new here.

chúng tôi biết chuyện theo dõi xảy ra, không có gì mới mẻ ở đây cả.

And that's not true. Don't let anybody tell you

Và điều đó không đúng. Đừng để ai nói với bạn

that we knew this already, because we did not know this already.

là họ biết chuyện này rồi, chẳng qua là chúng ta chưa biết đến nó mà thôi.

Our worst fears might have been something like this,

Mối lo sợ lớn nhất của chúng ta có thể từng giống như vậy,

but we didn't know this was happening.

nhưng chúng ta không biết rằng nó đang xảy ra

Now we know for a fact it's happening.

Bây giờ chúng ta mới thật sự biết rằng nó có thật

We didn't know about this. We didn't know about PRISM.

Chúng ta không rõ về chuyện này. Chúng ta không biết về PRISM.

We didn't know about XKeyscore. We didn't know about Cybertrans.

Chúng ta không biết về XKeyscore. Chúng ta không biết về Cybertrans.

We didn't know about DoubleArrow.

Chúng ta không biết về DoubleArrow.

We did not know about Skywriter --

Chúng ta không rõ về Skywriter --

all these different programs

tất cả các chương trình theo dõi này

run by U.S. intelligence agencies.

đều được giật dây bởi cục tình báo Mỹ.

But now we do.

Nhưng bây giờ

And we did not know

chúng ta mới biết rằng

that U.S. intelligence agencies go to extremes

cục tình báo Mỹ đã đi đến mức

such as infiltrating standardization bodies

xâm nhập vào các hệ thống đuợc chuẩn hóa

to sabotage encryption algorithms on purpose.

để ngấm ngầm phá hoại các thuật mã hóa dữ liệu, một cách có chủ đích.

And what that means

Điều đó có nghĩa là

is that you take something which is secure,

những gì bạn cho rằng an toàn,

an encryption algorithm which is so secure

các thuật mã hóa dữ liệu, thứ rất bảo mật

that if you use that algorithm to encrypt one file,

và nếu bạn dùng giải thuật để mã hoá 1 tài liệu

nobody can decrypt that file.

không ai có thể giải mã hồ sơ đó.

Even if they take every single computer on the planet just to decrypt that one file,

Cho dù họ có lấy tất cả máy tính trên hành tinh này để giải mã 1 hồ sơ đó

it's going to take millions of years.

sẽ tốn đến cả triệu năm.

So that's basically perfectly safe, uncrackable.

Vậy hồ sơ đó cơ bản là an toàn, không xâm phạm được.

You take something which is that good

Bạn lấy những thứ, cơ bản là tốt

and then you weaken it on purpose,

rồi làm nó yếu đi một cách có chủ đích

making all of us less secure as an end result.

cuối cùng, lại làm cho tất cả chúng ta trở nên ít được bảo vệ hơn.

A real-world equivalent would be that

Một ví dụ thực tế tương đương

intelligence agencies would force

là việc các cục tình báo

some secret pin code into every single house alarm

ép buộc cài đặt mã số bí mật vào hệ thống báo động của từng nhà

so they could get into every single house

để họ có thể vào từng hộ gia đình

because, you know, bad people might have house alarms,

bởi vì, người xấu có thể sẽ có hệ thống báo động

but it will also make all of us

nhưng nó sẽ làm cho tất cả chúng ta

less secure as an end result.

trở nên dễ bị xâm phạm hơn

Backdooring encryption algorithms

Thuật ngữ mã hoá cửa sau

just boggles the mind.

làm cho ta phải giật mình

But of course, these intelligence agencies are doing their job.

Nhưng, dĩ nhiên là các cục tình báo đang thực thi công việc của họ.

This is what they have been told to do:

Đây là những thứ họ được sai bảo để làm:

do signals intelligence,

thu thập thông tin,

monitor telecommunications,

giám sát truyền thông

monitor Internet traffic.

theo sát giao thông mạng

That's what they're trying to do,

Đó là những thứ mà họ đang cố gắng thực thi,

and since most, a very big part of the Internet traffic today is encrypted,

và bởi vì phần lớn giao thông trên mạng hiện nay đang bị mã hoá

they're trying to find ways around the encryption.

họ phải tìm cách giải mã

One way is to sabotage encryption algorithms,

Cách thứ nhất là phá hỏng thuật ngữ mã hoá,

which is a great example

đây là ví dụ điển hình

about how U.S. intelligence agencies

về cách các cục tình báo Mỹ

are running loose.

đang hoạt động tự do tự tại

They are completely out of control,

Họ hoàn toàn không bị kiểm soát

and they should be brought back under control.

và họ nên bị kiểm soát.

So what do we actually know about the leaks?

Vậy chúng ta biết gì về các vụ rò rỉ thông tin này?

Everything is based on the files

Mọi thứ đều dựa vào hồ sơ

leaked by Mr. Snowden.

được tiết lộ bởi Ngài Snowden.

The very first PRISM slides

Những trang đầu tiên về PRISM

from the beginning of June

từ đầu tháng 6

detail a collection program where the data

làm rõ về chương trìng thu thập thông tin

is collected from service providers,

từ các nhà cung cấp dịch vụ

and they actually go and name the service providers

và họ nói thẳng tên các nhà cung cấp

they have access to.

mà họ có thể truy cập vào được.

They even have a specific date

Họ thậm chí còn có ngày giờ cụ thể

on when the collection of data began

của việc bắt đầu thu thập thông tin

for each of the service providers.

đối với từng nhà cung cấp

So for example, they name the collection from Microsoft

Ví dụ như, thu thập thông tin từ Microsoft

started on September 11, 2007,

bắt đầu từ ngày 11 tháng 9 năm 2007

for Yahoo on the March 12, 2008,

từ Yahoo vào ngày 12 tháng 3 năm 2008,

and then others: Google, Facebook,

và các hãng khác như Google, Facebook

Skype, Apple and so on.

Skype, Apple, và nhiều nữa.

And every single one of these companies denies.

Tất cả các công ty này đều phủ nhận.

They all say that this simply isn't true,

Họ đều bảo rằng việc này là không có thực

that they are not giving backdoor access to their data.

rằng họ không cho phép thu thập thông tin cửa sau

Yet we have these files.

Thế nhưng chúng ta có những tập hồ sơ làm chứng

So is one of the parties lying,

Vậy một trong hai bên nói dối,

or is there some other alternative explanation?

hay là có cách giải thích nào khác không?

And one explanation would be

Một cách giải thích khác là

that these parties, these service providers,

các bên này, các nhà cung cấp dịch vụ

are not cooperating.

không thông đồng với nhau.

Instead, they've been hacked.

Thay vì thế, họ bị xâm nhập

That would explain it. They aren't cooperating. They've been hacked.

Điều này giải thích được vấn đề. Họ không thông đồng. Họ bị xâm nhập

In this case, they've been hacked by their own government.

Trong trường hợp đó, họ bị thâm nhập bởi chính chính phủ nước họ

That might sound outlandish,

Mặc dù nghe có vẻ kỳ cục,

but we already have cases where this has happened,

việc như thế này đã từng xảy ra

for example, the case of the Flame malware

ví dụ như trường hợp của phần mềm xâm nhập Flame

which we strongly believe was authored

mà chúng tôi tin rằng đã được thực thi

by the U.S. government,

bởi chính quyền Mỹ,

and which, to spread, subverted the security

bày ra để phá hỏng bảo mật

of the Windows Update network,

của hệ thống cập nhật của Windows

meaning here, the company was hacked

trong trường hợp này, công ty đã bị xâm nhập

by their own government.

bởi chínnh nhà cầm quyền.

And there's more evidence

Có nhiều chứng cứ khác

supporting this theory as well.

đều ủng hộ lý thuyết này.

Der Spiegel, from Germany, leaked more information

Der Spiegel, từ Đức, tiết lộ thêm thông tin

about the operations run by the elite hacker units

về quá trình hoạt động của các nhóm hacker cao cấp

operating inside these intelligence agencies.

hoạt động trong các cục tình báo này

Inside NSA, the unit is called TAO,

Trong NSA, nhóm này gọi là TAO

Tailored Access Operations,

Nhóm điều chính truy cập (Tailored Access Operations)

and inside GCHQ, which is the U.K. equivalent,

và trong GCHQ, cơ quan tương tự cuả Anh

it's called NAC, Network Analysis Centre.

nhóm này được gọi là NAC (Network Analysis Centre) trung tâm phân tích hệ thống

And these recent leaks of these three slides

Thông tin rò rỉ gần đây tiết lộ 3 trang chi tiết

detail an operation

về hoạt động

run by this GCHQ intelligence agency

của cục tình báo GCHQ

from the United Kingdom

từ Anh

targeting a telecom here in Belgium.

nhắm vào viễn thông tại Bỉ

And what this really means

Điều này có nghĩa là

is that an E.U. country's intelligence agency

một cục tình báo trong liên minh Châu Âu

is breaching the security

cố tình chọc thủng bảo mật viễn thông

of a telecom of a fellow E.U. country on purpose,

của một nước anh em

and they discuss it in their slides completely casually,

và họ bàn về việc đó trong hồ sơ

business as usual.

như chuyện thường ngày ở huyện

Here's the primary target,

Đây là mục tiêu chính

here's the secondary target,

đây là mục tiêu phụ

here's the teaming.

đây là nhóm thực thi

They probably have a team building on Thursday evening in a pub.

Họ có thể có sinh hoạt nhóm vào tối thứ Năm tại một quán nhậu nào đó

They even use cheesy PowerPoint clip art

Họ thậm chí còn dùng hình đồ hoạ sến súa của PowerPoint

like, you know, "Success,"

chẳng hạn như "Thành công"

when they gain access to services like this.

khi xâm nhập vào những dịch vụ như vậy.

What the hell?

Chết tiệt không?

And then there's the argument

Và rồi có người còn cãi là

that okay, yes, this might be going on,

điều đó là bình thường, ừm, việc này có thể xảy ra

but then again, other countries are doing it as well.

nhưng ngược lại, các nước khác cũng làm vậy mà

All countries spy.

Nước nào cũng do thám

And maybe that's true.

Có thể như thế.

Many countries spy, not all of them, but let's take an example.

Nhiều nước dò thám, nhưng không phải nước nào cũng vậy.

Let's take, for example, Sweden.

Để tôi cho bạn một ví dụ Thụy Điển chẳng hạn

I'm speaking of Sweden because Sweden

Tôi bàn về Thụy Điển bởi vì nước này

has a little bit of a similar law to the United States.

có luật na ná với Hoa Kỳ

When your data traffic goes through Sweden,

Nếu đường truyền dữ liệu của bạn đi qua Thụy Điển

their intelligence agency has a legal right by the law

thì theo luật, cục tình báo của họ

to intercept that traffic.

có quyền ngăn chặn mối liên thông đó

All right, how many Swedish decisionmakers

Được rồi, bao nhiêu người cầm quyền

and politicians and business leaders

chính khách và lãnh đạo của Thụy Điển

use, every day, U.S.-based services,

dùng các dịch vụ của Mỹ mỗi ngày

like, you know, run Windows or OSX,

như Windows hay OSX

or use Facebook or LinkedIn,

hay xài Facebook hay LinkedIn

or store their data in clouds like iCloud

hay trữ dữ liệu trên mạng bằng iCloud

or Skydrive or DropBox,

Skydrive hay DropBox

or maybe use online services like Amazon web services or sales support?

hay dùng dịch vụ trực tuyến như dịch vụ mạng hay hỗ trợ bán hàng của Amazon

And the answer is, every single Swedish business leader does that every single day.

Và sự thật là các nhà lãnh đạo thương mại của Thụy Điển dùng các dịch vụ này mỗi ngày

And then we turn it around.

Rồi chúng ta lật ngược lại vấn đề.

How many American leaders

Bao nhiêu lãnh đạo Mỹ

use Swedish webmails and cloud services?

dùng thư điện tử và dịch vụ lưu trữ trực tuyến của Thụy Điển?

And the answer is zero.

Câu trả lời là không một ai cả.

So this is not balanced.

Việc này không cân bằng

It's not balanced by any means, not even close.

Và nó không cân bằng dưới mọi hình thức, không cân một chút nào

And when we do have the occasional

Và khi chúng ta thỉnh thoảng

European success story,

có một điển hình thành công từ châu Âu

even those, then, typically end up being sold to the United States.

kể cả số đó, cuối cùng cũng thường bị bán lại cho Mỹ

Like, Skype used to be secure.

Skype từng được bảo mật

It used to be end-to-end encrypted.

nó từng được mã hóa từ đầu tới đuôi

Then it was sold to the United States.

rồi nó bị bán cho Mỹ

Today, it no longer is secure.

Ngày nay, nó không còn được bảo mật nữa

So once again, we take something which is secure

Một lần nữa, chúng ta lấy cái bảo mật

and then we make it less secure on purpose,

rồi làm cho nó bớt bảo mật đi,

making all of us less secure as an outcome.

cuối cùng làm cho tất cả chúng ta trở nên ít được bảo vệ.

And then the argument that the United States

Có lý luận cho rằng

is only fighting terrorists.

Hoa Kỳ chỉ là đang đấu tranh chống khủng bố mà thôi.

It's the war on terror.

Đó là chiến tranh chống lại khủng bố

You shouldn't worry about it.

Bạn không nên lo lắng về nó

Well, it's not the war on terror.

Thật ra, đó không phải là chiến tranh chống khủng bố

Yes, part of it is war on terror, and yes,

Đúng là phần nào nó chống khủng bố

there are terrorists, and they do kill and maim,

và đúng là có kẻ khủng bố thật và họ muốn giết và làm bị thương người khác

and we should fight them,

và chúng ta nên chống lại họ

but we know through these leaks

nhưng qua các tiết lộ này chúng ta biết rằng

that they have used the same techniques

họ dùng các kỹ thuật tương tự

to listen to phone calls of European leaders,

để nghe lỏm điện thoại của các lãnh đạo châu Âu

to tap the email of residents of Mexico and Brazil,

để mở thư điện tử của công dân Mêhicô và Bra-xin

to read email traffic inside the United Nations Headquarters and E.U. Parliament,

để đọc lưu thông điện tử trong cơ quan đầu não của LHQ

and I don't think they are trying to find terrorists

và quốc hội liên minh châu Âu và tôi không nghĩ rằng họ cố tìm khủng bố

from inside the E.U. Parliament, right?

từ trong quốc hội liên minh châu Âu, phải không nào?

It's not the war on terror.

Nó không phải cuộc chiến chống khủng bố

Part of it might be, and there are terrorists,

Có thể là phần nào đó, và đúng là có khủng bố thật

but are we really thinking about terrorists

nhưng chúng ta có thật nghĩ về khủng bố

as such an existential threat

như một mối hiểm hoạ đang tồn tại

that we are willing to do anything at all to fight them?

để ta sẵn sàng làm mọi thứ để chống lại nó?

Are the Americans ready to throw away the Constituion

Công dân Mỹ có sẵn sàng quăng hiến pháp vào sọt rác

and throw it in the trash just because there are terrorists?

bởi vì khủng bố tồn tại?

And the same thing with the Bill of Rights and all the amendments

Và làm điều tương tự với bản tuyên ngôn nhân quyền và tất cả các đề nghị bổ sung

and the Universal Declaration of Human Rights

và Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền

and the E.U. conventions on human rights and fundamental freedoms

và Hiệp định nhân quyền và quyền cơ bản của liên minh châu Âu

and the press freedom?

và tự do ngôn luận?

Do we really think terrorism is such an existential threat,

Chúng ta có thật nghĩ rằng khủng bố thật sữ là mối nguy hiểm

we are ready to do anything at all?

để ta sẵn sàng từ bỏ hết tất cả?

But people are scared about terrorists,

Nhưng ai cũng sợ khủng bố

and then they think that maybe that surveillance is okay

và họ nghĩ rằng việc nghe lén không phải là việc gì to tát

because they have nothing to hide.

vì họ không có gì để che giấu cả

Feel free to survey me if that helps.

Cứ tự do khảo sát nếu muốn

And whoever tells you that they have nothing to hide

và bất kỳ ai nói với bạn rằng họ không có gì để che giấu

simply hasn't thought about this long enough.

đơn giản là họ chưa suy nghĩ thấu đáo mà thôi.

(Applause)

(vỗ tay)

Because we have this thing called privacy,

Bởi vì chúng ta có thứ gọi là sự riêng tư

and if you really think that you have nothing to hide,

và nếu bạn thật nghĩ rằng mình không có gì để giấu

please make sure that's the first thing you tell me,

làm ơn nói trước với tôi

because then I know

vì khi đó tôi biết rằng

that I should not trust you with any secrets,

không nên tin tưởng tiết lộ với bạn bất kỳ bí mật nào

because obviously you can't keep a secret.

vì rõ ràng là bạn không thể giữ bí mật

But people are brutally honest with the Internet,

Nhưng ai cũng thành thật một cách tàn bạo với internet

and when these leaks started,

và khi các tiết lộ này rò rỉ ra bên ngoài

many people were asking me about this.

rất nhiều người đã hỏi tôi về nó

And I have nothing to hide.

và tôi không có gì để giấu cả.

I'm not doing anything bad or anything illegal.

Tôi không làm gì xấu hay phạm pháp

Yet, I have nothing that I would in particular

Nhưng tôi cũng không có chuyện gì đặc biệt

like to share with an intelligence agency,

để chia sẻ với cục tình báo,

especially a foreign intelligence agency.

đặc biệt là cục tình báo ngoại quốc.

And if we indeed need a Big Brother,

Và nếu chúng ta thật cần một kẻ độc tài

I would much rather have a domestic Big Brother

tôi thà chọn kẻ độc tài trong nước

than a foreign Big Brother.

hơn là kẻ độc tài ngoại quốc

And when the leaks started, the very first thing I tweeted about this

Khi các rò rỉ bắt đầu, điều đầu tiên tôi tweet về nó

was a comment about how,

là lời bình luận về việc

when you've been using search engines,

khi sử dụng bộ máy tìm kiếm

you've been potentially leaking all that to U.S. intelligence.

bạn có khả năng tiết lộ thông tin đó cho tình báo Mỹ

And two minutes later, I got a reply

Và hai phút sau, tôi nhận được hồi đáp

by somebody called Kimberly from the United States

từ một người tên là Kimberly từ Mỹ

challenging me, like, why am I worried about this?

thách thức tôi rằng tại sao tôi lại lo lắng về điều này?

What am I sending to worry about this? Am I sending naked pictures or something?

Tôi làm gì mà phải lo lắng? Làm như tôi gửi hình nuy không bằng?

And my answer to Kimberly was

Và tôi trả lời Kimberly

that what I'm sending is none of your business,

rằng tôi gửi gì mặc tôi

and it should be none of your government's business either.

và chính phủ của cô cũng nên mặc tôi

Because that's what it's about. It's about privacy.

Vì đó mới chính là quyền riêng tư

Privacy is nonnegotiable.

Quyền riêng tư là không thương lượng

It should be built in to all the systems we use.

Nó nên nằm trong tất cả các hệ thống mà ta sử dụng

(Applause)

(vỗ tay)

And one thing we should all understand

Và một điều mà chúng ta đều phải hiểu

is that we are brutally honest with search engines.

là chúng ta thành thật một cách tàn bạo với các bộ máy tìm kiếm

You show me your search history,

Bạn cho tôi xem lịch sử tìm kiếm của bạn

and I'll find something incriminating

tôi sẽ tìm ra cái gì đó để buộc tội bạn

or something embarrassing there in five minutes.

hoặc gì đó làm bạn bẽ bàng trong vòng 5 phút

We are more honest with search engines

Chúng ta thành thật với bộ máy tìm kiếm

than we are with our families.

hơn là với gia đình mình.

Search engines know more about you

Bộ máy tìm kiếm biết về bạn

than your family members know about you.

nhiều hơn điều mà gia đình bạn biết về bạn.

And this is all the kind of information we are giving away,

Đó là kiểu thông tin mà tất cả chúng ta đều đang đưa ra

we are giving away to the United States.

chúng ta đưa cho Mỹ

And surveillance changes history.

và sự theo dõi thay đổi lịch sử.

We know this through examples of corrupt presidents like Nixon.

Chúng ta biết điều này qua ví dụ của tổng thống thối nát như Nixon

Imagine if he would have had the kind of surveillance tools that are available today.

Tưởng tượng nếu ông ta có các phương tiện theo dõi như ngày nay

And let me actually quote

Để tôi trích dẫn

the president of Brazil, Ms. Dilma Rousseff.

lời của tổng thống Bra-xin, bà Dilma Rousseff

She was one of the targets of NSA surveillance.

Bà là một trong các mục tiêu theo dõi của NSA

Her email was read, and she spoke

Thư điện tử của bà bị đọc lén, và bà phát biểu

at the United Nations Headquarters, and she said,

tại cơ quan đầu não của LHQ rằng

"If there is no right to privacy,

"Nếu không có quyền riêng tư,

there can be no true freedom of expression and opinion,

sẽ không có tự do ngôn luận thật sự

and therefore, there can be no effective democracy."

và vì vậy, sẽ không có nền dân chủ thực thụ"

That's what it's about.

Nó là vậy đấy.

Privacy is the building block of our democracies.

Quyền riêng tư là viên gạch căn bản của nền Dân chủ.

And to quote a fellow security researcher, Marcus Ranum,

Và trích lời một đồng nghiệp nghiên cứu bảo mật, Marcus Ranum,

he said that the United States is right now treating the Internet

anh ta nói rằng Mỹ lúc này đối xử với internet

as it would be treating one of its colonies.

như là đối xử với thuộc địa của họ vậy.

So we are back to the age of colonization,

Vậy nên, chúng ta đang đi ngược về thời thuộc địa,

and we, the foreign users of the Internet,

và chúng ta, những người ngoại quốc sử dụng internet,

we should think about Americans as our masters.

chúng ta nên nghĩ về Mỹ như là chủ nhân của mình.

So Mr. Snowden, he's been blamed for many things.

Ngài Snowden, ông ấy bị chỉ trích vì nhiều việc.

Some are blaming him for causing problems

Nhiều người đổ tội cho ông đã gây rắc rối

for the U.S. cloud industry and software companies with these revelations --

cho hệ thống lưu trữ trên mạng và công ty phần mềm Mỹ với các tiết lộ này

and blaming Snowden for causing problems for the U.S. cloud industry

và việc kết tội Snowden đã gây rắc rối cho ngành lưu trữ trên mạng của Mỹ

would be the equivalent of blaming Al Gore

cũng giống như kết tội Al Gore

for causing global warming.

đã gây ra sự nóng lên của trái đất

(Laughter)

(cười)

(Applause)

(vỗ tay)

So, what is there to be done?

Vậy, phải làm gì đây?

Should we worry. No, we shouldn't worry.

Có nên lo sợ không? Không, chúng ta không nên lo lắng.

We should be angry, because this is wrong,

Chúng ta nên giận dữ, vì việc này sai trái

and it's rude, and it should not be done.

và nó khiếm nhã và cần bị loại trừ.

But that's not going to really change the situation.

Nhưng nó sẽ không làm thay đổi tình thế.

What's going to change the situation for the rest of the world

Để thay đổi tình thế cả thế giới

is to try to steer away

phải cố né tránh

from systems built in the United States.

các hệ thống được xây dựng tại Mỹ.

And that's much easier said than done.

Và điều đó thì dễ nói khó làm

How do you do that?

Làm sao đây?

A single country, any single country in Europe

Một nước lẻ loi, bất kỳ quốc gia châu Âu nào

cannot replace and build replacements

cũng không thể thay thế và xây dựng các thế thân

for the U.S.-made operating systems and cloud services.

cho các hệ vận hành và lưu trữ trên mạng của Mỹ

But maybe you don't have to do it alone.

Nhưng có lẽ bạn không phải làm điều đó một mình.

Maybe you can do it together with other countries.

Bạn có thể chung sức với các nước khác.

The solution is open source.

Mã nguồn mở là một giải pháp

By building together open, free, secure systems,

Và bằng cách góp sức dựng nên hệ thống mở, miễn phí và bảo mật

we can go around such surveillance,

chúng ta có thể tránh khỏi các theo dõi

and then one country doesn't have to solve the problem by itself.

và một nước không phải giải quyết vấn đề này một mình

It only has to solve one little problem.

Chỉ cần giải quyết một vấn đề nhỏ thôi.

And to quote a fellow security researcher, Haroon Meer,

Trích lời đồng nghiệp nghiên cứu bảo mật, Haroon Meer

one country only has to make a small wave,

mỗi nước chỉ cần góp một con sóng nhỏ

but those small waves together become a tide,

nhiều con sóng nhỏ sẽ tạo nên thuỷ triều

and the tide will lift all the boats up at the same time,

và thủy triều sẽ cùng một lúc nâng tất cả những con thuyền

and the tide we will build

và thuỷ triều chúng ta tạo nên

with secure, free, open-source systems,

cùng với hệ thống mở nguồn, bảo mật và miễn phí

will become the tide that will lift all of us

sẽ trở thành ngọn thuỷ triều nâng tất cả chúng ta lên cao

up and above the surveillance state.

khỏi tầm theo dõi của nước Mỹ

Thank you very much.

Cám ơn các bạn nhiều.

(Applause)

(vỗ tay)