Massive-scale online collaboration | Luis von Ahn

Luis von Ahn: Đóng góp trực tuyến phạm vi lớn

Translator: Minh-Tuan Ta Reviewer: Ha Thu Hai

How many of you had to fill out a web form

Bao nhiêu trong các bạn phải điền một vài mẫu trang web nào đó

where you've been asked to read

mà bạn được yêu cầu là đọc một chuỗi ký tự bị làm nhiễu như thế này?

a distorted sequence of characters like this?

Bao nhiêu trong các bạn thấy là nó thật sự là rất phiền?

How many of you found it really annoying?

Tuyệt. Vì tôi đã sáng chế ra nó đó.

(Laughter)

OK, outstanding. So I invented that.

(Tiếng cười)

(Laughter)

Hay là tôi là một trong những người đã tạo ra nó.

Or I was one of the people who did it.

Cái đó được gọi là CAPTCHA.

That thing is called a CAPTCHA.

Và lý do nó ở đó là để chắc chắn rằng bạn, thực thể đang điền cái biểu mẫu,

And it is there to make sure you, the entity filling out the form,

thực sự là con người mà không phải là một loại chương trình máy tính nào đó

are a human and not a computer program

được viết để điền biểu mẫu hàng triệu triệu lần.

that was written to submit the form millions of times.

Và lý do nó hoạt động được vì con người,

The reason it works is because humans, at least non-visually-impaired humans,

ít nhất là những người không bị khiếm thị,

không có vấn đề gì khi đọc những ký tự bị làm nhiễu,

have no trouble reading these distorted characters,

trong khi các chương trình máy tính đơn giản là không thể làm điều đó tốt được.

whereas programs can't do it as well yet.

In the case of Ticketmaster,

Ví dụ như là trang Ticketmaster (một trang bán vé đủ mọi thể loại của nước ngoài),

the reason you have to type these characters

lý do bạn phải gõ những từ bị nhiễu kia

is to prevent scalpers from writing a program

là để chống lại những kẻ đầu cơ vé viết các chương trình máy tính

that can buy millions of tickets, two at a time.

có thể mua hàng triệu vé, 2 vé một lần.

CAPTCHAs are used all over the Internet.

CAPTCHA được dùng khắp Internet.

And since they're used so often,

Và vì chúng được dùng quá thường xuyên,

a lot of times the sequence of random characters shown to the user

nhiều lần các chuỗi ký tự ngẫu nhiên được đưa ra cho người dùng gõ

không hay chút nào.

is not so fortunate.

So this is an example from the Yahoo registration page.

Ví dụ này là từ trang đăng ký của Yahoo.

The random characters that happened to be shown to the user

Chuỗi ký tự ngẫu nhiên xuất hiện

là W, A, I, T (wait nghĩa là chờ đợi trong tiếng Anh), mà đánh vần được một từ.

were W, A, I, T, which, of course, spell a word.

Nhưng phần hay nhất là tin nhắn

But the best part is the message

that the Yahoo help desk got about 20 minutes later.

mà ban trợ giúp của Yahoo nhận được 20 phút sau.

[Help! I've been waiting for over 20 minutes and nothing happens.]

Tin nhắn: "Giúp tôi với! Tôi đã đợi hơn 20 phút, và không có gì xảy ra."

(Laughter)

(Tiếng cười)

This person thought they needed to wait.

Người đó nghĩ là anh ta phải đợi.

This, of course, is not as bad as this poor person.

Điều đó tất nhiên là không tệ bằng người tội nghiệp này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

CAPTCHA Project is something that we did at Carnegie Melllon over 10 years ago,

Dự án CAPTCHA là dự án mà chúng tôi đã làm ở Carnegie Mellon hơn 10 năm trước,

và nó được dùng khắp mọi nơi.

and it's been used everywhere.

Let me now tell you about a project that we did a few years later,

Để tôi kể cho các bạn về dự án mà chúng tôi làm vài năm sau đó,

nó giống như là bước tiến hóa của CAPTCHA.

which is sort of the next evolution of CAPTCHA.

Dự án này mà chúng tôi gọi là reCAPTCHA,

This is a project that we call reCAPTCHA,

là dự án mà chúng tôi đã bắt đầu ở Carnegie Mellon,

which is something that we started here at Carnegie Mellon,

rồi chúng tôi biến nó thành một công ty.

then we turned it into a start-up company.

Và rồi khoảng một năm rưỡi sau,

And then about a year and a half ago, Google actually acquired this company.

Google thực sự mua lại công ty này.

Vì vậy để kể các bạn nghe cái mà dự án này bắt đầu.

Let me tell you what this project started.

Dự án này đã bắt đầu từ những nhận xét sau:

This project started from the following realization:

Thống kê là khoảng 200 triệu CAPTCHA

It turns out that approximately 200 million CAPTCHAs

được con người gõ mỗi ngày khắp thế giới.

are typed everyday by people around the world.

When I first heard this, I was quite proud of myself.

Khi tôi mới nghe điều này, tôi khá là tự hào về bản thân.

Tôi đã nghĩ là: nhìn xem sự ảnh hưởng của nghiên cứu của tôi như thế nào.

I thought, look at the impact my research has had.

Nhưng rồi tôi bắt đầu cảm thấy buồn.

But then I started feeling bad.

Và đây là lý do: mỗi lần bạn gõ một CAPTCHA

Here's the thing: each time you type a CAPTCHA,

cơ bản là bạn phí phạm 10 giây thời gian của bạn.

essentially, you waste 10 seconds of your time.

And if you multiply that by 200 million,

Và nếu bạn nhân thời gian đó lên 200 triệu,

you get that humanity is wasting about 500,000 hours every day

và bạn sẽ thấy là nhân loại, gộp lại, phí phạm khoảng 500.000 giờ mỗi ngày

typing these annoying CAPTCHAs.

gõ những cái CAPTCHA phiền phức đó.

(Laughter)

Vì vậy tôi cảm thấy tồi tệ.

So then I started feeling bad.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And then I started thinking, of course, we can't just get rid of CAPTCHAs,

Và rồi tôi nghĩ: tất nhiên là chúng ta không thể bỏ CAPTCHA,

vì bảo mật trên Web dựa vào chúng.

because the security of the web depends on them.

Nhưng rồi tôi bắt đầu nghĩ, có cách nào mà chúng ta có thể dùng những lần gõ CAPTCHA đó

But then I started thinking, can we use this effort

for something that is good for humanity?

cho cái gì đó tốt cho nhân loại?

So see, here's the thing.

Chính vậy.

While you're typing a CAPTCHA, during those 10 seconds,

Trong khi các bạn gõ CAPTCHA, trong 10 giây đó,

não của các bạn đang làm điều gì đó phi thường.

your brain is doing something amazing.

Your brain is doing something that computers cannot yet do.

Não của các bạn đang làm điều mà máy tính chưa thể làm được.

Vì vậy chúng tôi có thể làm cho bạn làm một việc có ích trong 10 giây đó không?

So can we get you to do useful work for those 10 seconds?

nói cách khác,

Is there some humongous problem that we cannot yet get computers to solve,

có một vấn đề lớn mà chúng ta không thể làm cho máy tính giải được,

nhưng chúng ta có thể chia nhỏ ra thành các phần 10 giây

yet we can split into tiny 10-second chunks

such that each time somebody solves a CAPTCHA,

là thời gian mà một người nào đó gõ một cái CAPTCHA

họ giải một phần nhỏ của vấn đề?

they solve a little bit of this problem?

Và câu trả lời là "có", và đây chính là cái mà chúng tôi đang làm.

And the answer to that is "yes," and this is what we're doing now.

Vì vậy cái mà các bạn không biết là hiện tại, trong khi các bạn đang gõ CAPTCHA,

Nowadays, while you're typing a CAPTCHA,

không chỉ bạn đang chứng thực bạn là con người,

not only are you authenticating yourself as a human,

mà hơn nữa bạn đang thực sự giúp đỡ chúng tôi điện tử hóa sách.

but in addition you're helping us to digitize books.

Để tôi giải thích nó hoạt động như thế nào.

Let me explain how this works.

Có nhiều dự án đang cố gắng số hóa sách.

There's a lot of projects trying to digitize books.

Google có một cái. The Internet Archive có một cái.

Google has one. The Internet Archive has one.

Amazon, hiện tại với Kindle, đang cố gắng số hóa sách.

Amazon, with the Kindle, is trying to digitize books.

Cơ bản cách nó hoạt động

Basically, the way this works is you start with an old book.

là bạn bắt đầu với một cuốn sách cũ.

You've seen those things, right?

Bạn đã từng thấy rồi phải không? Một quyển sách ấy mà?

Like a book?

(Tiếng cười)

(Laughter)

So you start with a book and then you scan it.

Và các bạn bắt đầu với một cuốn sách, và rồi các bạn scan nó.

Bây giờ scan một cuốn sách

Now, scanning a book

is like taking a digital photograph of every page.

giống như là chụp mỗi trang sách.

Nó tạo ra một tấm hình cho mỗi trang sách.

It gives you an image for every page.

Đây là hình ảnh với chữ cho mỗi trang sách.

This is an image with text for every page of the book.

Bước kế tiếp

The next step in the process is that the computer needs to be able

là máy tính cần phải có thể giải mã tất cả các từ trong bức ảnh.

to decipher the words in this image.

Bằng cách sử dụng một công nghệ gọi là OCR,

That's using a technology called OCR, for optical character recognition,

viết tắt của nhận dạng ký tự quang học (Optical Character Recognition),

which takes a picture of text

nó nhận một bức ảnh có văn bản

and tries to figure out what text is in there.

và cố gắng nhận dạng văn bản trong đó.

Now, the problem is that OCR is not perfect.

Hiện tại vấn đề là OCR không hoàn hảo.

Đặc biệt là với các sách cũ

Especially for older books

where the ink has faded and the pages have turned yellow,

mà mực đã phai màu và giấy đã ngã vàng,

OCR cannot recognize a lot of the words.

OCR không thể nhận diện được nhiều từ.

For things that were written more than 50 years ago,

Ví dụ, với những cuốn sách được viết cách đây trên 50 năm,

Máy tính không thể nhận diện được 30 phần trăm.

the computer cannot recognize about 30 percent of the words.

Vì vậy cái mà chúng tôi đang làm hiện tại

So now we're taking all of the words that the computer cannot recognize

là chúng tôi đang đem tất cả những từ mà máy tính không thể nhận diện

and we're getting people to read them for us

và chúng tôi để con người đọc chúng cho chúng tôi

while they're typing a CAPTCHA on the Internet.

trong khi họ đang gõ CAPTCHA trên Internet.

Vì vậy lần tới khi bạn gõ CAPTCHA, những từ các bạn gõ

So the next time you type a CAPTCHA, these words that you're typing

là những từ thật sự được lấy ra từ những cuốn sách đang được số hóa

are actually words from books that are being digitized

that the computer could not recognize.

mà máy tính không thể nhận diện

The reason we have two words nowadays instead of one

Và lý do hiện tại bạn thấy hai từ thay vì một từ

là vì, bạn thấy, một trong hai từ

is because one of the words

is a word that the system just got out of a book,

là từ mà hệ thống lấy ra từ một cuốn sách,

hệ thống không biết nó là cái gì, và nó đưa cho bạn.

it didn't know what it was and it's going to present it to you.

Nhưng vì nó không biết câu trả lời, nó không thể kiểm tra bạn.

But since it doesn't know the answer, it cannot grade it.

Vì vậy cái mà chúng tôi làm là đưa bạn một từ khác,

So we give you another word,

for which the system does know the answer.

từ mà hệ thống biết câu trả lời.

We don't tell you which one's which and we say, please type both.

Chúng tôi không nói cho bạn biết cái nào là cái nào, xin hãy gõ cả hai.

Và nếu bạn gõ một từ chính xác

And if you type the correct word

cho từ mà hệ thống biết câu trả lời,

for the one for which the system knows the answer,

nó cho rằng bạn là con người,

it assumes you are human

and it also gets some confidence that you typed the other word correctly.

và nó cũng tin tưởng rằng bạn gõ từ còn lại đúng.

Và nếu chúng ta lặp lại quá trình này cho 10 người khác nhau

And if we repeat this process to 10 different people

và tất cả họ đồng ý với từ mới,

and they agree on what the new word is,

thì chúng ta có một từ được điện tử hóa đúng.

then we get one more word digitized accurately.

Và đó là cách mà hệ thống làm việc.

So this is how the system works.

Và cơ bản, từ khi chúng tôi đưa nó vào hoạt động 3 hay 4 năm trước,

And since we released it about three or four years ago,

rất nhiều trang web đã bắt đầu chuyển

a lot of websites have started switching from the old CAPTCHA,

từ CAPTCHA cũ, cái mà người ta phí phạm thời gian,

where people wasted their time,

sang dùng CAPTCHA mới, cái mà người ta giúp số hóa sách.

to the new CAPTCHA where people are helping to digitize books.

Ví dụ, Ticketmaster.

So every time you buy tickets on Ticketmaster,

Và mỗi lần bạn mua vé trên Ticketmaster, bạn đã giúp số hóa sách.

you help to digitize a book.

Facebook: Mỗi lần bạn thêm bạn mới hay chọc ai đó,

Facebook: Every time you add a friend or poke somebody,

bạn giúp số hóa sách.

you help to digitize a book.

Twitter và khoảng 350.000 trang web khác tất cả đang sử dụng reCAPTCHA.

Twitter and about 350,000 other sites are all using reCAPTCHA.

Và thực sự, số lượng trang web đang sử dụng reCAPTCHA là rất cao

And the number of sites that are using reCAPTCHA is so high

đến nỗi số lượng từ mà chúng tôi số hóa mỗi ngày thực sự rất lớn.

that the number of words we're digitizing per day is really large.

Khoảng 100 triệu từ một ngày,

It's about 100 million a day,

tương đương khoảng 2 triệu rưỡi quyển sách mỗi năm.

which is the equivalent of about two and a half million books a year.

Và tất cả đều được làm từng từ một

And this is all being done one word at a time

bằng những người gõ CAPTCHA trên Internet.

by just people typing CAPTCHAs on the Internet.

(Vỗ tay)

(Applause)

Now, of course,

Tất nhiên,

since we're doing so many words per day,

vì chúng tôi làm quá nhiều từ mỗi ngày,

những điều buồn cười có thể xảy ra.

funny things can happen.

This is especially true because now we're giving people

Và đây là điều có thật vì bây giờ chúng tôi đang đưa cho người ta

2 từ tiếng Anh ngẫu nhiên cạnh nhau.

two randomly chosen English words next to each other.

để những điều buồn cười có thể xảy ra.

So funny things can happen.

Ví dụ, chúng tôi đã đưa ra từ này.

For example, we presented this word.

Nó là từ "Christians" (nghĩa là người theo công giáo); không có gì sai ở đây.

It's the word "Christians"; there's nothing wrong with it.

Nhưng nếu bạn để nó cạnh một từ ngẫu nhiên,

But if you present it along with another randomly chosen word,

điều tồi tệ có thể xảy ra.

bad things can happen.

Và chúng tôi có từ này. Trên màn hình: bad christians (nghĩa là người công giáo xấu xa)

So we get this.

[bad Christians]

Nó thậm chí tồi tệ hơn, bởi vì trang web đưa ra từ này

But it's even worse, because the website where we showed this

tình cờ lại là trang The Embassy of the Kingdom of God (Một trang web về đạo công giáo).

actually happened to be called The Embassy of the Kingdom of God.

(Tiếng cười)

(Laughter)

Oops.

Oops.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Đây là một ví dụ rất tệ khác.

Here's another really bad one.

JohnEdwards.com (một trang ủng hộ cho chính trị gia này, ông này thuộc đảng dân chủ)

JohnEdwards.com

[Damn liberal]

Màn hình: Damn liberal (nghĩa là Đảng dân chủ khốn kiếp)

(Laughter)

(Tiếng cười)

Và chúng tôi tiếp tục lăng mạ người ta mỗi ngày.

So we keep on insulting people left and right everyday.

Và, tất nhiên, chúng tôi không chỉ lăng mạ người khác.

Of course, we're not just insulting people.

Đây là vấn đề, vì chúng tôi đưa ra 2 từ ngẫu nhiên,

Here's the thing. Since we're presenting two randomly chosen words,

điều thú vị có thể xảy ra.

interesting things can happen.

So this actually has given rise to a really big Internet meme

Và điều này thực sự tạo nên

của một trào lưu trên Internet

that tens of thousands of people have participated in,

mà hàng vạn người tham gia,

được gọi là nghệ thuật CAPTCHA.

which is called CAPTCHA art.

I'm sure some of you have heard about it.

Tôi chắc rằng vài người trong số các bạn đã nghe tới nó.

Here's how it works.

Và cách nó hoạt động như sau.

Imagine you're using the Internet and you see a CAPTCHA

Tưởng tượng bạn đang dùng Internet và bạn thấy một cái CAPTCHA

that you think is somewhat peculiar,

mà bạn nghĩ là nó thú vị,

like this CAPTCHA.

giống như cái CAPTCHA này. Màn hình: máy nướng tàng hình (invisible toaster)

[invisible toaster]

What you're supposed to do is you take a screenshot of it.

Rồi cái mà bạn làm là bạn chụp màn hình đó lại.

Và dĩ nhiên, bạn điền cái CAPTCHA

Then of course, you fill out the CAPTCHA because you help us digitize a book.

vì bạn giúp chúng tôi số hóa sách.

Nhưng đầu tiên là bạn chụp màn hình,

But first you take a screenshot

and then you draw something that is related to it.

và rồi bạn vẽ vời cái gì đó liên quan tới cụm từ đó.

(Tiếng cười)

(Laughter)

That's how it works.

Nó như vậy đó.

(Laughter)

There are tens of thousands of these.

Có hàng vạn tác phẩm như vậy.

Some of them are very cute.

Vài tác phẩm rất dễ thương. Màn hình: Clenched it (nghiến nó)

[clenched it]

(Tiếng cười)

(Laughter)

Vài tác phẩm buồn cười hơn.

Some of them are funnier.

Văn bản: stoned founders (các nhà sáng lập hóa đá, founder ở đây ý nói những vị lãnh tựu thành lập nước Mỹ)

[stoned Founders]

(Laughter)

(Tiếng cười)

And some of them, like paleontological shvisle ...

Và cái,

như là "paleontological shvisle",

(Laughter)

chúng có "Snoop Dogg".

they contain Snoop Dogg.

(Laughter)

(Tiếng cười)

OK, so this is my favorite number of reCAPTCHA.

Và đây là còn số yêu thích của tôi về reCAPTCHA.

Và đây là điều yêu thích của tôi về dự án này.

So this is the favorite thing that I like about this whole project.

Đây là số lượng người khác nhau

This is the number of distinct people

đã giúp chúng tôi số hóa ít nhất một từ trong sách thông qua reCAPTCHA:

that have helped us digitize at least one word out of a book through reCAPTCHA:

750 triệu,

750 million, a little over 10 percent of the world's population,

hơn 10% dân số thế giới một chút,

has helped us digitize human knowledge.

đã giúp chúng tôi số hóa kiến thức nhân loại.

And it is numbers like these that motivate my research agenda.

Và những con số như vậy đã là động lực thúc đẩy công tác nghiên cứu của tôi.

So the question that motivates my research is the following:

Vì vậy câu hỏi thúc đẩy nghiên cứu của tôi là:

Nếu bạn nhìn vào các thành tựu lớn của nhân loại,

If you look at humanity's large-scale achievements,

những cái thực sự lớn

these really big things

that humanity has gotten together and done historically --

mà nhân loại đã tập hợp lại và cùng làm nên lịch sử --

like, for example, building the pyramids of Egypt

ví dụ như là xây các kim tự tháp ở Ai Cập

or the Panama Canal

hay là kênh đào Panama

or putting a man on the Moon --

hay là đưa người lên mặt trăng --

there is a curious fact about them,

có một sự thật đáng tò mò về họ,

and it is that they were all done with about the same number of people.

và đó chính là các điều đó được làm với số lượng người gần giống nhau.

Nó thật lạ; tất cả điều đó được làm với khoảng 100.000 người.

It's weird; they were all done with about 100,000 people.

Và lý do là vì, trước khi có Internet,

And the reason for that is because, before the Internet,

điều hành hơn 100.000 người,

coordinating more than 100,000 people,

đừng nói đến là cả trả lương họ, dường như là không tưởng rồi.

let alone paying them, was essentially impossible.

Nhưng với Internet, chúng tôi chỉ mới cho các bạn xem một dự án

But now with the Internet, I've just shown you a project

mà chúng tôi có 750 triệu người

where we've gotten 750 million people to help us digitize human knowledge.

giúp chúng tôi số hóa kiến thức nhân loại.

Vì vậy câu hỏi thúc đẩy nghiên cứu của tôi là,

So the question that motivates my research is,

nếu chúng ta có thể đưa người lên mặt trăng với 100.000 người,

if we can put a man on the Moon with 100,000,

what can we do with 100 million?

chúng ta sẽ có thể làm gì với 100 triệu?

So based on this question,

Và dựa trên câu hỏi này,

we've had a lot of different projects that we've been working on.

chúng tôi đã có nhiều dự án khác nhau mà chúng tôi đang làm.

Để tôi kể các bạn về một cái mà tôi hứng thú nhất.

Let me tell you about one that I'm most excited about.

This is something that we've been semiquietly working on

Đây là cái mà chúng tôi đã làm một cách bán-lặng lẽ

trong khoảng một năm rưỡi.

for the last year and a half or so.

Nó vẫn chưa ra mắt. Nó được gọi là Duolingo.

It hasn't yet been launched. It's called Duolingo.

Vì nó chưa ra mắt nên, suỵt!

Since it hasn't been launched, shhh!

(Tiếng cười)

(Laughter)

Yeah, I can trust you'll do that.

Vâng, tôi có thể tin tưởng các bạn.

Và dự án này, nó bắt đầu thế này.

So this is the project. Here's how it started.

Nó bắt đầu bằng việc tôi đưa ra một câu hỏi cho sinh viên sau đại học của tôi,

It started with me posing a question to my graduate student, Severin Hacker.

Severin Hacker.

Vâng, đó là Severin Hacker.

OK, that's Severin Hacker.

Và tôi đă ra một câu hỏi cho sinh viên sau đại học của tôi.

So I posed the question to my graduate student.

Các bạn nghe rõ chứ,

By the way, you did hear me correctly; his last name is Hacker.

họ của anh ta là Hacker.

(Laughter)

Và tôi đưa ra câu hỏi này cho anh ta:

So I posed this question to him: How can we get 100 million people

Làm cách nào chúng ta có thể làm cho 100 triệu người

translating the web into every major language for free?

dịch trang web sang tất cả các ngôn ngữ chính miễn phí?

Vâng, có nhiều thứ để nói về câu hỏi này.

There's a lot of things to say about this question.

Đầu tiên, dịch trang web.

First of all, translating the web.

Hiện tại web được phân vùng thành nhiều ngôn ngữ.

Right now, the web is partitioned into multiple languages.

Phần lớn là Tiếng Anh.

A large fraction of it is in English.

Nếu bạn không biết Tiếng Anh, bạn không thể sử dụng chúng được.

If you don't know English, you can't access it.

Nhưng có một phần lớn khác là các ngôn ngữ khác,

But there's large fractions in other different languages,

và nếu bạn không biết những ngôn ngữ đó, bạn không thể sử dụng được.

and if you don't know them, you can't access it.

Vì vậy tôi muốn dịch tất cả trên Web, hay là ít nhất là phần lớn Web,

So I would like to translate all of the web,

or at least most of it, into every major language.

sang tất cả ngôn ngữ chính.

Và đó là cái mà tôi muốn làm.

That's what I would like to do.

Now, some of you may say, why can't we use computers to translate?

Vài người trong các bạn có thể nói, tại sao chúng ta không thể sử dụng máy tính để dịch?

Tại sao không dịch bằng máy?

Machine translation is starting to translate

Dịch bằng máy hiện tại bắt đầu dịch vài câu lẻ tẻ.

some sentences here and there.

Tại sao chúng ta không dùng nó để dịch các trang web?

Why can't we use it to translate the web?

Thực ra vấn đề là dịch máy chưa đủ tốt

The problem with that is it's not yet good enough

và nó có thể sẽ không đủ tốt trong 15 hay 20 năm tới.

and it probably won't be for the next 15 to 20 years.

Nó có nhiều sai lầm.

It makes a lot of mistakes. Even when it doesn't,

Thậm chí khi nó không mắc sai lầm,

since it makes so many mistakes, you don't know whether to trust it or not.

vì nó mắc nhiều sai lầm, bạn không biết khi nào nên tin nó hay là không.

Để tôi lấy một ví dụ cho các bạn

So let me show you an example

of something that was translated with a machine.

về vài thứ đã được dịch bằng máy.

Thực ra nó là một bài đăng trên forum.

Actually, it was a forum post.

It was somebody who was trying to ask a question about JavaScript.

Có ai đó muốn hỏi một câu hỏi về JavaScript.

It was translated from Japanese into English.

Nó được dịch từ tiếng Nhật sang tiếng Anh.

So I'll just let you read.

Và tôi sẽ để các bạn tự đọc.

This person starts apologizing

Người này bắt đầu bằng việc xin lỗi

for the fact that it's translated with a computer.

về việc bài đăng này được dịch với một máy tính.

So the next sentence is going to be the preamble to the question.

Và câu kế là phần mào đầu của câu hỏi.

Và anh ta chỉ giải thích gì đó.

So he's just explaining something.

Nên nhớ, nó là một câu hỏi về JavaScript.

Remember, it's a question about JavaScript.

[At often, the goat-time install a error is vomit.]

Chữ: Thường xuyên, thời gian dê cài đặt một lỗi là nôn (Máy tính dịch)

(Laughter)

(Tiếng cười)

Then comes the first part of the question.

Và rồi tới phần đầu của câu hỏi.

[How many times like the wind, a pole, and the dragon?]

Chữ: Làm thế nào nhiều lần như gió, trụ, và con rồng?

(Laughter)

(Tiếng cười)

Và rồi tới phần yêu thích nhất của tôi trong câu hỏi này.

Then comes my favorite part of the question.

[This insult to father's stones?]

Chữ: Điều này xúc phạm đến đá của cha?

(Laughter)

(Tiếng cười)

Và rồi đến phần cuối, phần yêu thích nhất của tôi trong toàn bộ.

And then comes the ending,

which is my favorite part of the whole thing.

Chữ: Xin vui lòng xin lỗi cho sự ngu dốt của bạn. Có một rất nhiều cảm ơn bạn.

[Please apologize for your stupidity. There are a many thank you.]

(Laughter)

(Tiếng cười)

OK, so computer translation, not yet good enough.

Đó là tại sao dịch bằng máy chưa đủ tốt.

Và quay lại câu hỏi.

So back to the question.

Chúng tôi cần người để dịch toàn bộ Web.

So we need people to translate the whole web.

Và câu hỏi tiếp theo bạn có thể có là,

So now the next question you may have is,

tại sao bạn không trả công cho người ta để dịch?

well, why can't we just pay people to do this?

Chúng tôi có thể trả cho chuyên gia dịch thuật để dịch toàn bộ Web.

We could pay professional translators to translate the whole web.

Chúng tôi có thể làm điều đó.

We could do that.

Unfortunately, it would be extremely expensive.

Nhưng không may là nó sẽ cực kỳ mắc.

For example, translating a tiny fraction of the whole web, Wikipedia,

Ví dụ, dịch một phần nhỏ, rất nhỏ của toàn bộ Web, trang Wikipedia,

sang một ngôn ngữ khác, tiếng Tây Ban Nha chẳng hạn.

into one other language, Spanish.

OK? Wikipedia exists in Spanish,

Wikipedia có phiên bản tiếng Tây Ban Nha,

but it's very small compared to the size of English.

nhưng nó rất nhỏ so với phiên bản tiếng Anh.

Nó khoảng 20 phần trăm kích thước của bản tiếng Anh.

It's about 20 percent of the size of English.

Nếu chúng ta muốn dịch 80 phần trăm kia sang tiếng Tây Ban Nha,

If we wanted to translate the other 80 percent into Spanish,

nó sẽ tốn tối thiểu 50 triệu đô la Mỹ --

it would cost at least 50 million dollars --

và thậm chí đây là một quốc gia nhận dịch thuật rẻ nhất (ý nói đến Mexico, không phải nói tới Tây Ban Nha)

and this is even at the most exploited, outsourcing country out there.

Nó sẽ rất mắc.

So it would be very expensive.

Vì vậy cái mà chúng tôi muốn làm là có 100 triệu người

So what we want to do is, we want to get 100 million people

dịch Web sang mọi ngôn ngữ chính

translating the web into every major language for free.

miễn phí.

Hiện tại nếu đây là cái mà bạn muốn làm,

If this is what you want to do, you quickly realize

bạn sẽ sớm nhận ra bạn sẽ gặp phải 2 trở ngại khá lớn,

you're going to run into two big hurdles, two big obstacles.

2 trở ngại lớn.

The first one is a lack of bilinguals.

Đầu tiên là thiếu người biết 2 thứ tiếng.

So I don't even know

Và tôi thậm chí không biết

if there exists 100 million people out there using the web

nếu mà tồn tại 100 triệu người đang sử dụng Web

who are bilingual enough to help us translate.

mà biết hai thử tiếng đủ để giúp chúng tôi dịch.

Đó là một vấn đề lớn.

That's a big problem.

The other problem you're going to run into is a lack of motivation.

Vấn đề khác bạn sẽ gặp phải là thiếu động lực.

Làm cách nào bạn thúc đẩy người ta

How are we going to motivate people to actually translate the web for free?

dịch trang web miễn phí?

Bình thường bạn phải trả công cho người ta để làm điều này.

Normally, you have to pay people to do this.

So how are we going to motivate them to do it for free?

Vì vậy làm cách nào bạn thúc đẩy họ làm điều này miễn phí?

Khi mà chúng tôi bắt đầu nghĩ về điều này, chúng tôi đã bị vướng 2 điều trên.

When we were starting to think about this, we were blocked by these two things.

Nhưng rồi chúng tôi nhận ra, thực sự có một cách

But then we realized, there's a way

để giải quyết cả 2 vấn đề này với cùng một lời giải.

to solve both these problems with the same solution.

Cố một cách mà một mũi tên bắn trúng 2 con nhạn.

To kill two birds with one stone.

Đó là biến đổi dịch thuật

And that is to transform language translation

into something that millions of people want to do

thành một thứ mà hàng triệu người muốn làm,

and that also helps with the problem of lack of bilinguals,

và điều đó cũng giải quyết vấn đề thiếu người biết song ngữ,

and that is language education.

và đó là dạy tiếng.

So it turns out that today,

Hiện tại,

there are over 1.2 billion people learning a foreign language.

có hang 1,2 tỉ người học tiếng nước ngoài.

Người ta rất, rất muốn học một ngoại ngữ.

People really want to learn a foreign language.

Và nó không chỉ vì họ bị bắt buộc phải học.

And it's not just because they're being forced to do so in school.

Ví dụ, chỉ ở đơn cử ở Mỹ,

In the US alone, there are over five million people

có hơn 5 triệu người đã trả hơn 500 đô la Mỹ

who have paid over $500 for software to learn a new language.

để mua phần mềm học ngoại ngữ.

Vì người ta rất, rất muốn học ngoại ngữ.

So people really want to learn a new language.

Vì vậy cái mà chúng tôi đang làm trong một năm rưỡi nay là một trang web mới --

So what we've been working on for the last year and a half

nó được gọi là Duolingo --

is a new website -- it's called Duolingo --

với ý tưởng cơ bản là mọi nguwofi học một ngôn ngữ mới miễn phí

where the basic idea is people learn a new language for free

while simultaneously translating the web.

trong khi dịch Web.

Và cơ bản là học học bằng cách làm.

And so basically, they're learning by doing.

Và cách nó hoạt động

So the way this works

is whenever you're a just a beginner, we give you very simple sentences.

là khi bạn là một người mới học, chúng tôi cho các bạn những câu rất, rất đơn giản.

Và tất nhiên là có rất nhiều câu rất đơn giản trên Web.

There's a lot of very simple sentences on the web.

Chúng tôi cho các bạn những câu rất, rất đơn giản

We give you very simple sentences along with what each word means.

cùng với nghĩa của mỗi từ.

And as you translate them

Và trong khi các bạn dịch chúng, và thấy cách người khác dịch chúng,

and as you see how other people translate them,

bạn bắt đầu học ngoại ngữ đó.

you start learning the language.

Và càng ngày bạn càng tiến bộ,

And as you get more advanced,

we give you more complex sentences to translate.

chúng tôi cho các bạn các câu phức tạp hơn để dịch.

But at all times, you're learning by doing.

Nhưng toàn bộ thời gian, các bạn học bằng cách làm.

Now, the crazy thing about this method is that it actually really works.

Và điều điên rồi về phương pháp này

là nó thực sự khả thi.

People are really learning a language.

Đầu tiên, người ta rất, rất muốn học ngoại ngữ.

We're mostly done building it and now we're testing it.

Chúng tôi hầu như xây dựng xong nó, và chúng tôi đang thử nghiệm nó.

Người ta có thể thực sự học ngoại ngữ với nó.

People really can learn a language with it.

Và họ học nó tốt như là với các phần mềm ngôn ngữ hàng đầu.

And they learn it about as well as the leading language learning software.

Vì vậy người ta thực sự học ngoại ngữ.

So people really do learn a language.

Và không chỉ học nó,

And not only do they learn it as well, but actually it's more interesting.

mà còn học một cách thú vị.

Vì bạn thấy với Duolingo, người ta thực sự học với nội dung thực.

Because with Duolingo, people are learning with real content.

Ngược lại với học bằng những câu nghĩ ra,

As opposed to learning with made-up sentences,

người ta học với nội dung thật, những câu thực sự thú vị.

people are learning with real content, which is inherently interesting.

Vì vậy họ thực sự học một ngôn ngữ.

So people really do learn a language.

Nhưng thậm chí bất ngờ hơn,

But perhaps more surprisingly,

bản dịch mà chúng tôi lấy từ người dùng trang web,

the translations that we get from people using the site,

even though they're just beginners,

thậm chí họ chỉ là người mới học,

the translations that we get

bản dịch từ học chính xác như là những người dịch chuyên nghiệp,

are as accurate as those of professional language translators,

điều đó rất bất ngờ.

which is very surprising.

Để tôi lấy một ví dụ cho bạn xem.

So let me show you one example.

This is a sentence that was translated from German into English.

Đây là một câu được dịch từ tiếng Đức sang tiếng Anh.

Trên cùng là tiếng Đức.

The top is the German. The middle is an English translation

Ở giữa là bản dịch tiếng Anh

that was done by a professional translator

được dịch bởi một người dịch chuyên nghiệp

who we paid 20 cents a word for this translation.

được trả 20 xu cho mỗi từ mà anh ta dịch.

Và dưới cùng là câu được dịch bởi những người dùng Duoling,

And the bottom is a translation by users of Duolingo,

không ai trong số họ từng biết tiếng Đức

none of whom knew any German before they started using the site.

trước khi họ dùng trang web.

If you can see, it's pretty much perfect.

Các bạn có thể thấy là nó khác là hoàn hảo.

Of course, we play a trick here

Hiện tại, tất nhiên là chúng tôi dùng mẹo ở đây

to make the translations as good as professional language translators.

để làm cho những bản dịch đó tốt như là người dịch chuyên nghiệp.

Chúng tôi kết hợp bản dịch của nhiều người mới học lại

We combine the translations of multiple beginners

để tạo nên một bản dịch chất lượng cao.

to get the quality of a single professional translator.

Now, even though we're combining the translations,

Và thậm chí khi chúng tôi kết hợp các bản dịch,

the site actually can translate pretty fast.

trang web vẫn thực sự dịch khá nhanh.

Để tôi cho các bạn xem,

So let me show you,

this is our estimates of how fast we could translate Wikipedia

đây là ước lượng của chúng tôi về việc dịch Wikipedia nhanh như thế nào

từ tiếng Anh sang tiếng Tây Ban Nha.

from English into Spanish.

Remember, this is 50 million dollars' worth of value.

Nên nhớ, đây là một dự án đáng giá 50 triệu đô la Mỹ.

So if we wanted to translate Wikipedia into Spanish,

Và nếu chúng tôi muốn Wikipedia sang tiếng Tây Ban Nha,

chúng tôi có thể làm trong vòng 5 tuần với 100.000 người dùng.

we could do it in five weeks with 100,000 active users.

Và chúng tôi có thể làm trong vòng 80 giờ với một triệu người dùng.

And we could do it in about 80 hours with a million active users.

Vì tất cả các dự án nhóm chúng tôi từng làm tới hiện tại đều có hàng triệu người dùng,

Since all the projects my group has worked on so far

have gotten millions of users,

chúng tôi hy vọng rằng chúng tôi sẽ có thể dịch

we're hopeful that we'll be able to translate extremely fast.

cực nhanh bằng dự án này.

Và điều mà tôi hứng thú nhất về Duolingo

Now, the thing that I'm most excited about with Duolingo

là tôi nghĩ điều này cung cấp một hình mẫu kinh tế công bằng cho giáo dục ngoại ngữ.

is I think this provides a fair business model for language education.

Đó chính là:

So here's the thing:

Hình mẫu kinh tế hiện tại của giáo dục ngoại ngữ

The current business model for language education

là học sinh trả tiền,

is the student pays,

and in particular, the student pays Rosetta Stone 500 dollars.

và cụ thể là, học sinh trả cho Rosetta Stone 500 đô la Mỹ.

(Tiếng cười)

(Laughter)

Đó là hình mẫu kinh tế hiện tại.

That's the current business model.

Vấn đề với hình mẫu kinh tế này

The problem with this business model

là 95 phần trăm dân số thế giới không có 500 đô la Mỹ.

is that 95 percent of the world's population doesn't have 500 dollars.

Vì vậy nó cực kỳ bất công với người nghèo.

So it's extremely unfair towards the poor.

Điều này hoàn toàn nghiên về người giàu.

This is totally biased towards the rich.

Và bây giờ, với Duolingo,

Now, see, in Duolingo,

because while you learn, you're actually creating value,

vì trong khi bạn học

bạn thực sự đang tạo ra giá trị, bạn đang dịch web --

you're translating stuff --

which, for example, we could charge somebody for translations,

và công việc đó, bạn có thể tính tiền ai đó cho việc dịch của bạn.

so this is how we could monetize this.

Và đây chính là cách mà chúng tôi có thể lưu hành nó.

Since people are creating value while they're learning,

Vì người ta đang tạo ra giá trị trong khi họ đang học,

họ không phải trả tiền, họ trả bằng thời gian của họ.

they don't have to pay with their money, they pay with their time.

Nhưng điều kỳ diệu ở đây là họ trả với thời gian của họ,

But the magical thing here

is that is time that would have had to have been spent anyways

mà thời gian đó dù sao cũng phải dùng

để học ngoại ngữ.

learning the language.

So the nice thing about Duolingo

Vì vậy điều tuyệt diệu ở đây về Duolingo là tôi nghĩ nó cung cấp một hình mẫu kinh tế công bằng --

is, I think, it provides a fair business model --

người ta không phân biệt đối xử với người nghèo.

one that doesn't discriminate against poor people.

Và đây là trang web. Xin cảm ơn.

So here's the site. Thank you.

(Vỗ tay)

(Applause)

Và đây là trang web.

We haven't yet launched,

Chúng tôi chưa ra mắt,

but if you go there, you can sign up to be part of our private beta,

nhưng nếu bạn vào, bạn đăng ký sử dụng bản thử nghiệm,

which is probably going to start in three or four weeks.

sẽ bắt đầu khoảng 3 hay 4 tuần nữa.

Chúng tôi vẫn chưa ra mắt Duolingo.

We haven't yet launched it.

By the way, I'm the one talking here,

Tiện thể, tôi là người đang nói ở đây,

but Duolingo is the work of a really awesome team,

nhưng thực sự Duolingo là sản phẩm của một đội ngũ tuyệt vời, vài người trong số họ có mặt tại đây.

some of whom are here. So thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)