Robots with "soul" | Guy Hoffman

Guy Hoffman: "Ruh"u olan robotlar

Çeviri: Sevkan Uzel Gözden geçirme: Ramazan Şen

My job is to design, build and study robots that communicate with people.

Benim işim insanlarla iletişim kurabilecek

robotları tasarlamak, yapılandırmak ve incelemek.

But this story doesn't start with robotics at all, it starts with animation.

Fakat bu hikâyenin

robotikle tamamen ilgisiz bir başlangıcı var: Animasyon.

When I first saw Pixar's "Luxo Jr.,"

Pixar'ın "Küçük Luxo" filmini ilk izlediğimde

I was amazed by how much emotion they could put

masa lambası gibi basit bir şeye

into something as trivial as a desk lamp.

yükleyebildikleri duygunun çokluğu

nefesimi kesmişti.

I mean, look at them -- at the end of this movie,

Yani, şunlara bakın -- filmin sonunda resmen

you actually feel something for two pieces of furniture.

iki parça eşyaya bir takım hisler beslemeye başlıyorsunuz.

(Laughter)

And I said, I have to learn how to do this.

Bunu nasıl yaptıklarını öğrenmem gerek, dedim.

So I made a really bad career decision.

Böylece oldukça kötü bir kariyer kararı verdim.

(Laughter)

And that's what my mom was like when I did it.

Bunu yaptığımda annem böyle oldu.

(Laughter)

(Kahkaha)

I left a very cozy tech job in Israel at a nice software company

İsrail'de bulunan güzel bir yazılım şirketindeki

rahat işimi bırakıp, animasyon okumak için

and I moved to New York to study animation.

New York'a taşındım.

And there I lived

Harlem'de, bir kaç kişiyle

in a collapsing apartment building in Harlem with roommates.

ortaklaşa kaldığım apartman dairesi dökülüyordu.

I'm not using this phrase metaphorically --

Sözcüğü mecazi anlamda kullanmadım,

the ceiling actually collapsed one day in our living room.

tavan bir gün oturma odamıza çökmüştü.

Whenever they did news stories about building violations in New York,

Ne zaman New York'taki çarpık yapılaşmaya dair

haber yapılsa, bizim binanın önünde çekim olurdu.

they would put the report in front of our building,

Durumun kötülüğünü gösteren arkaplan olurdu.

as kind of, like, a backdrop to show how bad things are.

Anyway, during the day, I went to school

Her neyse, gündüzleri okula gider, geceleri de

and at night I would sit and draw frame by frame of pencil animation.

oturup, kurşun kalem animasyonları kare kare çizerdim.

And I learned two surprising lessons.

Aldığım iki şaşırtıcı ders oldu:

One of them was that when you want to arouse emotions,

Birincisi, duygu uyandırmak istediğinizde,

bir şeyin görünüşü

it doesn't matter so much how something looks;

pek önemli değildir,

olay harekettir,

it's all in the motion, in the timing of how the thing moves.

nesnelerin hareketinin zamanlamasıdır.

And the second was something one of our teachers told us.

İkincisi de bir hocamızın söylediği bir şeydi.

Kendisi, Buz Devri'ndeki sansarı yapmıştı.

He actually did the weasel in "Ice Age."

And he said, "As an animator, you're not a director -- you're an actor."

Derdi ki:

Animasyoncu yönetmen değildir, oyuncudur.

So, if you want to find the right motion for a character,

Yani, bir karaktere uygun hareketi arıyorsan,

don't think about it -- go use your body to find it.

düşünmek yerine, kendi vücudunu kullan ve bul.

Stand in front of a mirror, act it out in front of a camera --

Aynanın karşısına geç, bir kameranın önünde canlandır,

nasıl yapabiliyorsan öyle.

whatever you need -- and then put it back in your character.

Sonra da bunu karakterine uygula.

A year later I found myself at MIT in the Robotic Life Group.

Ertesi yıl, kendimi MIT'deki robotik yaşam grubunda buldum.

It was one of the first groups researching the relationships

İnsan ile robot arasındaki ilişkileri inceleyen

ilk gruplardan biriydi.

between humans and robots.

Ve ben hâlâ gerçek, fiziksel bir

And I still had this dream to make an actual, physical Luxo Jr. lamp.

Küçük Luxo lambası yapmayı düşlüyordum.

Fakat anladım ki, robotlar hiç de

But I found that robots didn't move at all in this engaging way

animasyonda kullandığım biçimde

that I was used to from my animation studies.

ilgi çekici hareketler yapmıyordu.

Daha ziyade hepsi

Instead, they were all -- how should I put it --

-- nasıl demeli -- biraz robotikti.

they were all kind of robotic.

(Laughter)

(Kahkaha)

And I thought, what if I took whatever I learned in animation school,

Ben de, animasyon okulunda öğrendiğim

ne varsa hepsini kullanarak,

and used that to design my robotic desk lamp.

kendi robotik masa lambamı yapmayı düşündüm.

So I went and designed frame by frame

Kare kare tasarlayarak,

to try to make this robot as graceful and engaging as possible.

robotu mümkün olduğunca

zarif ve çekici yapmaya çalıştım.

Bakın burada masanın üstünden

And here when you see the robot interacting with me on a desktop --

benimle nasıl etkileştiğini görüyorsunuz.

and I'm actually redesigning the robot,

Aslında orada robotu yeniden tasarlıyorum,

so, unbeknownst to itself,

kendisi habersiz ama

it's kind of digging its own grave by helping me.

bana yardım ederek kendi mezarını kazıyor.

(Laughter)

(Kahkaha)

I wanted it to be less of a mechanical structure giving me light,

Bana ışık sağlayan mekanik bir yapıdan ziyade,

ihtiyacım olduğunda yanımda olan

and more of a helpful, kind of quiet apprentice

yardımsever, nazik, sessiz ve işime karışmayan

that's always there when you need it and doesn't really interfere.

bir çırak olmasını istedim.

And when, for example, I'm looking for a battery that I can't find,

Örneğin bir pil arayıp da bulamadığım zaman,

zeki bir biçimde

in a subtle way, it'll show me where the battery is.

bana pilin yerini göstersin.

So you can see my confusion here.

Burada aklımın karıştığını görüyorsunuz.

I'm not an actor.

Ben oyuncu değilim.

And I want you to notice how the same mechanical structure

Aynı mekanik yapının, hareket biçimine bağlı olarak,

can, at one point, just by the way it moves,

bir an nazik ve özenli görünürken,

seem gentle and caring and in the other case,

diğer bir an şiddetkâr ve düşmanca görünüşüne

seem violent and confrontational.

dikkatinizi çekmek istiyorum.

And it's the same structure, just the motion is different.

Yapı aynı, sadece hareket farklı.

Actor: "You want to know something? Well, you want to know something?

Oyuncu: "Sana bir şey diyeyim mi? Bak sana bir şey diyeyim.

He was already dead!

Zaten ölüydü!

Just laying there, eyes glazed over!"

Gözleri cam gibi yatıyordu orada!"

(Laughter)

(Kahkaha)

But, moving in a graceful way is just one building block

Tabi zarif hareketler yaptırmak, insan-robot etkileşimi denilen

of this whole structure called human-robot interaction.

tüm bu yapının yapı taşlarından sadece biri.

I was, at the time, doing my PhD, I was working on human-robot teamwork,

Doktoramı yaparken, insan-robot takım çalışması,

yani insanlarla robotların birlikte çalıştığı

teams of humans and robots working together.

takımlar üzerinde çalışıyordum.

I was studying the engineering,

Takım çalışmasının mühendisliğini,

the psychology, the philosophy of teamwork,

psikolojisini, felsefesini inceliyordum.

and at the same time,

Ve tam da bu esnada kendimi,

I found myself in my own kind of teamwork situation,

şu anda burada bulunan yakın bir arkadaşımla,

kendime özgü bir takım çalışması yaparken buldum.

with a good friend of mine, who's actually here.

Yakın bir gelecekte, robotların da böyle bir durumda

And in that situation, we can easily imagine robots

in the near future being there with us.

bize katılacaklarını hayal etmek zor değil.

It was after a Passover Seder.

Hamursuz Bayramı sonrasıydı.

We were folding up a lot of folding chairs,

Bir sürü sandalye katlıyorduk

and I was amazed at how quickly we found our own rhythm.

ve nasıl da çabuk kendi ritmimizi bulduğumuza şaşırmıştım.

Herkes kendine düşeni yapmıştı.

Everybody did their own part, we didn't have to divide our tasks.

İş bölümü yapmaya gerek kalmamıştı.

We didn't have to communicate verbally about this --

Bu konuda sözlü bir iletişime ihtiyaç duymamıştık.

it all just happened.

Öylece oluvermişti.

And I thought, humans and robots don't look at all like this.

Robotlarla insanların hiç böyle olmadıklarını düşünmüştüm.

When humans and robots interact, it's much more like a chess game:

İnsan-robot etkileşimi, satranç oynamaya daha çok benziyor.

İnsan bir şey yapar,

the human does a thing, the robot analyzes whatever the human did,

robot insanın yaptığını analiz eder,

robot bu durumda ne yapacağına karar verir,

the robot decides what to do next, plans it and does it.

planlar ve yapar.

Then the human waits, until it's their turn again.

Sonra insan sıranın tekrar kendisine gelmesini bekler.

Yani satranca bayağı benziyor

So it's much more like a chess game, and that makes sense,

ve bu akla yatkın çünkü satranç,

because chess is great for mathematicians and computer scientists.

matematikçiler ve bilgisayarcılar için harikadır.

It's all about information, analysis, decision-making and planning.

Bilgi analizi, karar verilmesi ve planlamadan ibarettir.

But I wanted my robot to be less of a chess player,

Ama ben robotumun satranç oyuncusu gibi değil de,

and more like a doer

daha tezcanlı olmasını,

that just clicks and works together.

hop diye işe katılmasını istedim.

So I made my second horrible career choice:

Ve ikinci berbat kariyer seçimimi yaptım:

I decided to study acting for a semester.

Yarı dönemliğine oyunculuk okumaya karar verdim.

I took off from the PhD, I went to acting classes.

Doktoradan izinli olarak oyunculuk derslerine gittim.

I actually participated in a play --

Aslında bir oyunda rol aldım,

I hope there’s no video of that around still.

umarım kayıtlar mevcut değildir.

(Laughter)

And I got every book I could find about acting,

Oyunculuğa dair bulduğum her kitabı aldım,

including one from the 19th century that I got from the library.

kütüphaneden aldığım 19. yüzyıldan kalma bir kitap dahil.

Çok heyecanlanmıştım çünkü ismim listede ikinci sıradaydı,

And I was really amazed, because my name was the second name on the list --

the previous name was in 1889.

bir önceki ise 1889'dan kalmaydı. (Kahkaha)

(Laughter)

And this book was kind of waiting for 100 years

Ve bu kitap bir nevi 100 senedir,

to be rediscovered for robotics.

robotik için yeniden keşfedilmeyi bekliyordu.

And this book shows actors

Kitap, ifade etmek istedikleri her tür duyguya

how to move every muscle in the body

karşılık olarak, oyuncuların vücutlarındaki

to match every kind of emotion that they want to express.

her bir kası nasıl hareket ettireceklerini gösteriyordu.

But the real revelation was when I learned about method acting.

Fakat asıl ilerleme, yöntem oyunculuğunu keşfedişimdi.

It became very popular in the 20th century.

20. yüzyılda çok popüler hâle gelmişti.

Vücuttaki her kasın planlanmasına gerek olmadığını,

And method acting said

you don't have to plan every muscle in your body;

doğru hareketi bulmak için vücudun kullanılmasını söylüyordu.

instead, you have to use your body to find the right movement.

Duyu hafızanızı kullanarak duyguları yapılandırıyor ve

You have to use your sense memory to reconstruct the emotions

doğru ifadeyi bulmak için vücutla düşünüyordunuz.

and kind of think with your body to find the right expression --

improvise, play off your scene partner.

Doğaçlama, sahne partnerine göre oyun.

And this came at the same time

Bu esnada bilişsel psikolojideki bir akım hakkında

as I was reading about this trend in cognitive psychology,

okuma yapıyordum: Bedenlenmiş Biliş

called embodied cognition, which also talks about the same ideas.

Aynı fikirlerden söz ediyordu.

We use our bodies to think;

Bedenimizi kullanarak düşündüğümüzü, yani önce

we don't just think with our brains and use our bodies to move,

beyinle düşünüp, sonra hareket için bedeni kullanmadığımızı;

but our bodies feed back into our brain

bedenin beyine geri besleme yaparak

to generate the way that we behave.

davranış biçimimizi ürettiğini söylüyordu.

And it was like a lightning bolt.

Bu şimşek çakması gibi bir şeydi.

I went back to my office,

Ofisime döndüm.

I wrote this paper, which I never really published,

Hiç yayınlamadığım o makaleyi yazdım:

called "Acting Lessons for Artificial Intelligence."

"Yapay Zekâ için Oyunculuk Dersleri"

And I even took another month

Bir robotla bir insanın birlikte

to do what was then the first theater play

rol aldığı o zamanın ilk tiyatro oyununu

with a human and a robot acting together.

yapmak için bir ay daha bekledim.

That's what you saw before with the actors.

Oyunculardan önce gördüğünüz şey buydu.

And I thought:

Ve şöyle düşündüm:

How can we make an artificial intelligence model --

Bir yapay zeka modelini nasıl yapabiliriz,

a computer, computational model --

bilgisayarı, hesaplayıcı bir modeli?

that will model some of these ideas of improvisation,

Öyle ki, bu bir takım doğaçlama, risk alma

of taking risks, of taking chances,

ve şansını deneme, hatta hata yapma

even of making mistakes?

fikirlerini modellesin.

Maybe it can make for better robotic teammates.

Belki daha iyi robot takım arkadaşları için işe yarardı.

Böylece uzun bir süre boyunca bu modeller üzerinde çalıştım.

So I worked for quite a long time on these models

and I implemented them on a number of robots.

Çok sayıda robota bunlardan yerleştirdim.

Here you can see a very early example

Burada, ilk örneklerden birini görüyorsunuz.

with the robots trying to use this embodied artificial intelligence

Bu robotta bedenlenmiş yapay zekâ denemesi yaptık.

Benim hareketlerime olası en yakın karşılığı bulmayı denedik,

to try to match my movements as closely as possible.

It's sort of like a game.

oyun oynar gibi.

Let's look at it.

Şuna bir bakalım.

You can see when I psych it out, it gets fooled.

Gördüğünüz gibi onu psikolojik olarak hazırlarken, aldanıyor.

And it's a little bit like what you might see actors do

Bu biraz oyuncuların, birbirlerini yansıtmaya çalışırken

when they try to mirror each other

aralarındaki doğru zamanlamayı kurmak için

to find the right synchrony between them.

yaptıklarına benziyor.

And then, I did another experiment,

Sonra başka bir deney yaptım.

and I got people off the street to use the robotic desk lamp,

Sokaktan geçen insanları çevirip,

robotik masa lambasını kullandırdım

and try out this idea of embodied artificial intelligence.

ve bedenlenmiş yapay zekâ fikrini sınadım.

So, I actually used two kinds of brains for the same robot.

Aslında aynı robot için iki çeşit beyin kullandım.

Robot, gördüğünüz lambanın aynısıydı

The robot is the same lamp that you saw,

and I put two brains in it.

ve ona iki beyin koydum.

For one half of the people,

İnsanların yarısı için,

I put in a brain that's kind of the traditional,

geleneksel, hesaplayıcı türde robotik beyin yerleştirdim.

calculated robotic brain.

Sırasını bekleyen, herşeyi analiz eden, planlayan.

It waits for its turn, it analyzes everything, it plans.

Buna hesaplayıcı beyin diyelim.

Let's call it the calculated brain.

The other got more the stage actor, risk-taker brain.

Diğeri ise sahne sanatçısı, risk alan beyindi.

Let's call it the adventurous brain.

Buna da maceracı beyin diyelim.

It sometimes acts without knowing everything it has to know.

Bazen, bilmesi gereken herşeyi bilmeden davranır.

It sometimes makes mistakes and corrects them.

Bazen hata yapar ve bunları düzeltir.

And I had them do this very tedious task that took almost 20 minutes,

Ve onlara yaklaşık 20 dakikalık bu sıkıcı işi yaptırdım.

and they had to work together,

Birlikte çalışmaları gerekiyordu.

somehow simulating, like, a factory job

Fabrika işi gibi biraz taklitçilik,

of repetitively doing the same thing.

yani sürekli aynı şeyin yapılması.

What I found is that people actually loved the adventurous robot.

Ve gördüm ki, insanlar maceracı robota gerçekten bayıldı.

They thought it was more intelligent,

Onun daha zeki, daha çalışkan

more committed, a better member of the team,

ve takım başarısına daha çok katkıda bulunan

contributed to the success of the team more.

iyi bir takım üyesi olduğunu düşündüler.

They even called it "he" and "she,"

Ondan söz ederken "şu kız" veya "şu oğlan" bile demeye başladılar.

whereas people with the calculated brain

Hesaplayıcı beyne ise "şu" diyorlardı.

called it "it," and nobody ever called it "he" or "she."

Ona kimse "şu kız" veya "şu oğlan" demedi.

When they talked about it after the task, with the adventurous brain,

Maceracı beyinle çalıştıktan sonra

bundan söz ederken şöyle dediler:

they said, "By the end, we were good friends and high-fived mentally."

"İş biterken iyi arkadaş olmuştuk ve zihinsel olarak tokalaştık"

Whatever that means.

Bu da ne demekse artık.

(Laughter)

(Kahkaha) Kulağa acı verici geliyor.

Sounds painful.

Hesaplayıcı beyinle çalışan kişiler ise

Whereas the people with the calculated brain

said it was just like a lazy apprentice.

onu tembel bir çırağa benzetti.

Sadece gerekeni yapmıştı, o kadar.

It only did what it was supposed to do and nothing more,

Bu da bir robottan beklenen şeydir, o yüzden

which is almost what people expect robots to do,

insanların, robotların yapmaları gerekene dair beklentilerinin

so I was surprised that people had higher expectations of robots

than what anybody in robotics thought robots should be doing.

robotikteki birinden yüksek olmasına şaşırmıştım.

Belki de zamanı gelmiştir, dedim.

And in a way, I thought, maybe it's time --

Tıpkı yöntem oyunculuğunun, insanların

just like method acting changed the way people thought

19.yüzyılda oyunculuğa dair düşündüklerini değiştirdiği gibi.

about acting in the 19th century,

from going from the very calculated, planned way of behaving,

Hesaplanmış ve planlanmış davranış biçimi yerine

to a more intuitive, risk-taking, embodied way of behaving --

daha içgüdüsel, risk alan, bedenlenmiş davranışa geçiş.

maybe it's time for robots to have the same kind of revolution.

Belki de robotların bir nevi

devrim yapma vakti gelmiştir.

A few years later, I was at my next research job at Georgia Tech in Atlanta,

Bir kaç yıl sonra,

Atlanta'daki Georgia Tech'deki araştırma görevimde

and I was working in a group dealing with robotic musicians.

robot müzisyenlerle uğraşan bir grupta çalışıyordum.

And I thought, music: that's the perfect place

Takım çalışmasını, koordinasyonu,

zamanlamayı ve doğaçlamayı incelemek için

to look at teamwork, coordination, timing, improvisation --

müziğin harika olduğunu düşündüm.

Marimba çalan bir robotumuz vardı.

and we just got this robot playing marimba.

And the marimba, for everybody like me,

Marimba'nın ne olduğunu bilmeyen çoğumuz için söyleyeyim,

it was this huge, wooden xylophone.

dev, ahşap bir ksilofon.

And when I was looking at this,

Buna baktığım sıralarda

I looked at other works in human-robot improvisation --

başka insan-robot çalışmalarına da bakmıştım.

yes, there are other works in human-robot improvisation --

Evet, başka çalışmalar da mevcut

ve onlar da biraz satranç gibiydi.

and they were also a little bit like a chess game.

The human would play,

İnsan çalıyordu,

the robot analyzed what was played,

robot ne çalındığını analiz ediyordu,

kendi bölümünü doğaçlama yapıyordu.

and would improvise their own part.

So, this is what musicians called a call-and-response interaction,

Buna müzisyenler, çağrı ve yanıt etkileşimi adını veriyor.

and it also fits very well robots and artificial intelligence.

Robotlara ve yapay zekaya da oldukça iyi oturuyor.

Fakat ben, eğer tiyatro oyununda ve takım çalışması araştırmalarında

But I thought, if I use the same ideas I used in the theater play

and in the teamwork studies,

kullandığım fikirlerin aynısını kullanırsam,

maybe I can make the robots jam together like a band.

belki robotların bir grup gibi birlikte

doğaçlama çalmalarını sağlayabilirim, dedim.

Everybody's riffing off each other, nobody is stopping for a moment.

Herkes birbirinden esinlenecek, kimse duraksamayacaktı.

Ve bu kez aynı şeyleri müzik için denedim.

And so I tried to do the same things, this time with music,

Robot ne çalacağını bilmeden çalmaya girişecekti.

where the robot doesn't really know what it's about to play,

it just sort of moves its body and uses opportunities to play,

Bedenini hareket ettirip, çalma fırsatlarını değerlendirecek

and does what my jazz teacher when I was 17 taught me.

ve 17 yaşımdayken caz hocamın bana öğrettiği gibi davranacaktı.

She said, when you improvise,

Doğaçlama yaptığın zaman bazen ne yaptığının

sometimes you don't know what you're doing, and you still do it.

farkında olmadan yapmaya devam edersin, derdi.

Ben de aslında ne yaptığını bilmese de

So I tried to make a robot that doesn't actually know what it's doing,

yapan bir robot yapmaya çalıştım.

but is still doing it.

Şu gösterinin bir kaç saniyesine bakalım.

So let's look at a few seconds from this performance,

Burada robot, insan müzisyeni dinliyor ve

where the robot listens to the human musician

doğaçlama yapıyor.

and improvises.

And then, look how the human musician also responds

İnsan müzisyenin robotun yaptıklarına nasıl

to what the robot is doing

karşılık verdiğini ve ondan hareket kaptığına

and picking up from its behavior,

dikkat edin.

and at some point can even be surprised by what the robot came up with.

Bir noktada robotun uydurduklarına şaşırdığı bile oluyor.

(Music)

(Müzik)

(Music ends)

(Alkış)

(Applause)

Being a musician is not just about making notes,

Müzisyen olmak nota çalmaktan ibaret değildir,

otherwise nobody would ever go see a live show.

yoksa kimse canlı müzik dinlemeye gitmezdi.

Musicians also communicate with their bodies,

Müzisyenler bedenleriyle de iletişim kurar,

with other band members, with the audience,

hem diğer grup üyeleriyle hem de dinleyici ile.

they use their bodies to express the music.

Müziği, bedenlerini kullanarak ifade ederler.

And I thought, we already have a robot musician on stage,

Madem sahnede bir robot müzisyenimiz var,

neden onu tam donanımlı bir müzisyen yapmayalım, dedim.

why not make it be a full-fledged musician?

And I started designing a socially expressive head

Ve robot için, toplumsal ifadeleri olan bir kafa

for the robot.

tasarlamaya başladım.

The head doesn’t actually touch the marimba,

Kafa aslında marimbaya dokunmuyordu,

it just expresses what the music is like.

sadece müziğin nasıl olduğunu ifade ediyordu.

These are some napkin sketches from a bar in Atlanta

Bunlar Atlanta'daki bir barda karalanmış peçete çizimleri.

Laboratuvarımla evimin arasındaki mesafenin

that was dangerously located exactly halfway

tam da orta noktasına konuşlanmıştı. (Kahkaha)

between my lab and my home.

So I spent, I would say, on average, three to four hours a day there.

Dolayısıyla, ortalama olarak,

günün 3 ilâ 4 saatini orada geçirirdim.

I think.

Yani sanırım. (Kahkaha)

(Laughter)

Ve animasyon araçlarıma geri dönüp, bir robot müzisyenin

And I went back to my animation tools and tried to figure out

not just what a robotic musician would look like,

neye benzeyeceğini ve özellikle de nasıl hareket edeceğini

but especially what a robotic musician would move like,

bulmaya çalıştım.

to sort of show that it doesn't like what the other person is playing --

Diğer kişinin çaldığı şeyi pek beğenmediğini

ya da belki ritmin hissettirdiği her neyse onu

and maybe show whatever beat it's feeling at the moment.

gösteriyor şu anda.

So we ended up actually getting the money to build this robot, which was nice.

Bu robotu yapmak için para da aldık -ki bu iyi oldu.

I'm going to show you now the same kind of performance,

Aynı türden bir performansı, bu kez

sosyal ifadeli kafa ile göstereyim.

this time with a socially expressive head.

And notice one thing --

Bakın, robot nasıl da

how the robot is really showing us

insandan kaptığı ritmleri

the beat it's picking up from the human,

bize sergiliyor.

while also giving the human a sense that the robot knows what it's doing.

Aynı zamanda insana da robotun ne yaptığını bildiği duygusunu veriyoruz.

And also how it changes the way it moves

Kendi solosuna başlar başlamaz

as soon as it starts its own solo.

hareket etme biçimi değişiyor.

(Music)

(Müzik)

Now it's looking at me, showing that it's listening.

Dinlediğimden emin olmak için bana bakıyor.

(Music)

(Müzik)

Şimdi parçanın final akortuna tekrar bakın,

Now look at the final chord of the piece again.

And this time the robot communicates with its body

bu kez robot kendi işiyle meşgulken, bedeniyle

when it's busy doing its own thing,

iletişim kuruyor.

and when it's ready to coordinate the final chord with me.

Ve hazır olduğunda

benimle birlikte kapanışı yapacak.

(Music)

(Müzik)

(Music ending)

(Final chord)

(Applause)

(Alkış)

Thanks.

Teşekkürler. Umuyorum, bunun nasıl da bütünüyle --

I hope you see

how much this part of the body that doesn't touch the instrument

nasıl da enstrümana dokunmayan bedenin bu bölümünün

müzikal performansa aslında yardımcı olduğunu gördünüz.

actually helps with the musical performance.

And at some point -- we are in Atlanta,

Atlanta'da olduğumuza göre, belli ki bir rap'çinin

so obviously some rapper will come into our lab at some point --

laboratuvara geldiği bir zaman olacak.

and we had this rapper come in and do a little jam with the robot.

Ve bu rap'çi gelip

robotla biraz doğaçlama yaptı.

Here you can see the robot basically responding to the beat.

Burada robotun vuruşlara

verdiği karşılığı görebilirsiniz.

Notice two things:

İki şey dikkate değer: Birincisi, robot başını

one, how irresistible it is to join the robot while it's moving its head.

sallarken ona katılmamak elde değil.

O sallarken siz de kendi başınızı sallama isteği duyuyorsunuz.

You kind of want to move your own head when it does it.

And second, even though the rapper is really focused on his iPhone,

İkincisi de, her ne kadar rap'çi iPhone'a odaklanmış olsa da,

as soon as the robot turns to him, he turns back.

robot ona döner dönmez, o da dönüyor.

So even though it's just in the periphery of his vision,

Yani sadece görüş alanının ucunda olmasına rağmen,

gözünün ucunda olsa da son derece güçlü.

in the corner of his eye, it's very powerful.

Bunun nedeni, etrafımızda hareket eden

And the reason is that we can't ignore

fiziksel nesneleri göz ardı edemeyiz.

physical things moving in our environment.

Donanımımız böyle.

We are wired for that.

So if you have a problem --

Yani, eğer örneğin partnerlerinizle probleminiz

maybe your partner is looking at their iPhone or smartphone too much --

iPhone ya da akıllı telefonlarına çok fazla bakmaları ise

you might want to have a robot there to get their attention.

dikkatlerini çekmek için oralara bir robot yerleştirebilirsiniz. (Kahkaha)

(Laughter)

(Müzik)

(Music)

(Music ends)

(Applause)

(Alkış) Teşekkürler.

Üzerinde çalıştığımız son robotu göstereyim.

Just to introduce the last robot that we've worked on,

Bulduğumuz bir nevi şaşırtıcı bir şeyden ortaya çıktı:

it came out of something surprising that we found:

Some point people didn't care about the robot being intelligent,

Bazen insanlar robotun çok zeki olmasını, doğaçlama

able to improvise and listen,

yapabilmesini ve dinleyebilmesini ve yıllarımızı verdiğimiz

and do all these embodied intelligence things that I spent years developing.

tüm o bedenlenmiş zekâ mevzusunu umursamıyor.

They really liked that the robot was enjoying the music.

Robotun müzikten tat alması gerçekten hoşlarına gidiyor. (Kahkaha)

(Laughter)

And they didn't say the robot was moving to the music,

Ve robotun müziğe göre hareket ettiğini değil,

müzikten tat aldığını söylüyorlar.

they said "enjoying" the music.

And we thought, why don't we take this idea,

Biz de düşündük ve bu fikri aldık

and I designed a new piece of furniture.

ve ben yeni bir mobilya tasarladım.

This time it wasn't a desk lamp, it was a speaker dock,

Bu kez masa lambası değil, hoparlör.

Akıllı telefonunuzu bağlayabileceğiniz şeylerden biri.

one of those things you plug your smartphone in.

And I thought,

Düşündüm de, ya hoparlörünüz

what would happen if your speaker dock didn't just play the music for you,

müzik çalmakla kalmayıp, bir de

ondan tat alsa nasıl olurdu. (Kahkaha)

but would actually enjoy it, too?

And so again, here are some animation tests from an early stage.

Ve yine, ilk dönemlerden kalma bir kaç

animasyon sınaması. (Kahkaha)

(Laughter)

And this is what the final product looked like.

Bu da nihai ürünün nasıl bir şey olduğu.

(Music)

("Drop it like its hot")

(Music ends)

So, a lot of bobbing heads.

Ve pek çok sallanan kafa.

(Applause)

(Alkış)

A lot of bobbing heads in the audience,

Dinleyici kitlesinde pek çok sallanan kafa,

so we can still see robots influence people.

robotların insanları etkilediğini yine görüyoruz.

And it's not just fun and games.

Sadece oyun ve eğlence için değil.

I think one of the reasons I care so much

Sanırım robotları ve bedenlerini hem hareket

about robots that use their body to communicate

hem de iletişim için kullanmalarını bu kadar

and use their body to move is --

önemsememin nedenlerinden biri

I'm going to let you in on a little secret we roboticists are hiding --

-- sizinle robotiğin küçük sırlarından birini paylaşacağım --

is that every one of you is going to be living with a robot

günün birinde, her birinizin bir robotla beraber

at some point in your life.

yaşayacak olmanız.

Somewhere in your future, there will be a robot in your life.

Gelecekte bir gün hayatınıza bir robot girecek.

Eğer sizinkine olmazsa, çocuklarınızınkine girecek.

If not in yours, your children's lives.

And I want these robots to be more fluent, more engaging, more graceful

Ve ben bu robotların,

şu anda göründüklerinden daha akıcı,

daha çekici, daha zarif olmalarını istiyorum.

than currently they seem to be.

And for that I think maybe robots need to be less like chess players

Dolayısıyla düşünüyorum da, belki robotların

satranç oyuncusundan ziyade, sahne sanatçısı

and more like stage actors and more like musicians.

ya da müzisyenler gibi olmaları gerek.

Maybe they should be able to take chances and improvise.

Belki şanslarını deneyebilmeleri ve doğaçlama yapabilmeleri,

Maybe they should be able to anticipate what you're about to do.

belki yapmak üzere olduğunuz şeyi öngörebilmeleri gerek.

Maybe they even need to be able to make mistakes and correct them,

Belki de gereken,

hata yapabilmeleri ve bunları düzeltebilmeleridir,

because in the end, we are human.

çünkü sonuçta biz insanız.

Belki de insanlar için mükemmel robot,

And maybe as humans, robots that are a little less than perfect

mükemmelden biraz daha eksik olandır.

are just perfect for us.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)