Soon We'll Cure Diseases With a Cell, Not a Pill | Siddhartha Mukherjee | TED Talks

Çeviri: Ceren Mutgan Gözden geçirme: Sancak Gülgen

I want to talk to you about the future of medicine.

Tıbbın geleceği hakkında sizinle konuşmak istiyorum...

But before I do that, I want to talk a little bit about the past.

Fakat bunu yapmadan önce,

sizlere tıbbın geçmişinden bahsetmek isterim.

Now, throughout much of the recent history of medicine,

Tıbbın yakın tarihine boydan boya bakalım.

we've thought about illness and treatment

Hastalıklar ve tedavileri hakkında son

in terms of a profoundly simple model.

derece basit modellere dayanarak hüküm veriyorduk.

In fact, the model is so simple

Aslında, model o kadar basit ki,

that you could summarize it in six words:

6 kelimeyle özetleyebilirsiniz.

have disease, take pill, kill something.

Hastasınız!

İlaç alın!

Bir şeyleri öldürün!

Now, the reason for the dominance of this model

Bu modelin egemen olmasının nedeni

is of course the antibiotic revolution.

gayet tabii antibiyotik devrimidir.

Many of you might not know this, but we happen to be celebrating

Çoğunuz bunu bilmeyebilir, fakat antibiyotiklerin ABD'ye

the hundredth year of the introduction of antibiotics into the United States.

gelişinin 100. yılını kutlamak üzereyiz.

But what you do know

Fakat, antibiyotiklerin dönüşümden

is that that introduction was nothing short of transformative.

başka bir şey olmadığını biliyorsunuz.

Here you had a chemical, either from the natural world

Elinizde doğadan edinilmiş ya da

or artificially synthesized in the laboratory,

sentezlenmiş bir kimyasal olduğunu farz edelim.

and it would course through your body,

Tüm vücudunuzdan geçecek,

it would find its target,

hedefini bulacak,

lock into its target --

onun içinde kendini kilitleyecek--

a microbe or some part of a microbe --

bir mikrop ya da mikrobun bir kısmı--

and then turn off a lock and a key

muhteşem bir ustalık ve seçicilik ile

with exquisite deftness, exquisite specificity.

anahtar ve kilidi kapatacaktı.

And you would end up taking a previously fatal, lethal disease --

Böylelikle daha zamanında ölümcül

olarak nitelendirilmiş bir hastalığı -

a pneumonia, syphilis, tuberculosis --

zatürre, frengi, verem--

and transforming that into a curable, or treatable illness.

ve antibiyotikleri bu hastalıkları

tedavi edilebilir hastalıklara dönüştürdü.

You have a pneumonia,

Zatürresiniz diyelim,

you take penicillin,

penisilin aldınız,

you kill the microbe

mikrobu öldürdünüz

and you cure the disease.

ve hastalığı tedavi ettiniz.

So seductive was this idea,

Bu fikrin karşı konulmaz oluşu,

so potent the metaphor of lock and key

anahtar ve kilit ile bir şeyleri öldürme metaforunun

and killing something,

oldukça inandırıcı oluşu,

that it really swept through biology.

biyolojide gerçekten hızla yayıldı.

It was a transformation like no other.

Bu diğerlerine benzemeyen bir dönüşümdü.

And we've really spent the last 100 years

Son 100 yılımızı bu modeli,

trying to replicate that model over and over again

bulaşıcı olmayan hastalıkların, diyabet

in noninfectious diseases,

hiper tansiyon ve kalp hastalıkları vb.

in chronic diseases like diabetes and hypertension and heart disease.

kronik hastalıkları tedavi etmek için

defalarca kopyaladık.

And it's worked, but it's only worked partly.

İşe yaradı, fakat bir yere kadar.

Let me show you.

Size göstermeme izin verin.

You know, if you take the entire universe

Bildiğiniz üzere, insan vücudunda meydana

of all chemical reactions in the human body,

gelen ve insan vücudunda olabilecek

every chemical reaction that your body is capable of,

tüm kimyasal reaksiyonları ele alırsak,

most people think that that number is on the order of a million.

çoğu insan bu sayının yaklaşık bir milyon olduğunu düşünecektir.

Let's call it a million.

Bir milyon diyelim.

And now you ask the question,

Reaksiyonlardan kaçının,

what number or fraction of reactions

tüm ezca ve tıbbi kimya dünyası tarafından

can actually be targeted

fiilen hedef alındığı sorusu

by the entire pharmacopoeia, all of medicinal chemistry?

aklınızı kurcalıyordur.

That number is 250.

Bu sayı 250.

The rest is chemical darkness.

Geri kalanı ise kimyasal bir belirsizlik.

In other words, 0.025 percent of all chemical reactions in your body

Diğer bir deyişle, vücudunuzda meydana gelen tüm kimyasal reaksiyonların %0.025'i

are actually targetable by this lock and key mechanism.

anahtar ve kilit mekanizması ile bilfiil hedef alınabilir.

You know, if you think about human physiology

İnsan fizyolojisini, birbiriyle etkileşen

as a vast global telephone network

ağlar ve parçalar içeren, engin bir

with interacting nodes and interacting pieces,

evrensel telefon şebekesi olarak düşündüğünüzde,

then all of our medicinal chemistry

tüm tıbbi kimyamız bu şebekenin

is operating on one tiny corner

bir kenarındaki veya başka bir kenarındaki

at the edge, the outer edge, of that network.

ufak bir köşede işlerini yürütüyor.

It's like all of our pharmaceutical chemistry

İlaçlarla alakalı tüm kimyamız, Wichita, Kansas'taki,

is a pole operator in Wichita, Kansas

10 ila 15 telefon hattını tamir eden

who is tinkering with about 10 or 15 telephone lines.

bir telefon direği operatörüne benziyor.

So what do we do about this idea?

Peki, bu yaklaşım hakkında ne yapmalıyız?

What if we reorganized this approach?

Bu yaklaşımı yeniden düzenlesek ne olur?

In fact, it turns out that the natural world

Aslında, anlaşılan o ki hastalık üzerinde;

gives us a sense of how one might think about illness

doğal yaşam bizlere hastalık, ilaç, hedef

üçlüsünden çok daha farklı bir

in a radically different way,

rather than disease, medicine, target.

yaklaşımda düşünmemize olanak sağlıyor.

In fact, the natural world is organized hierarchically upwards,

Aslında, doğa yukarıya doğru giden hiyerarşik bir düzende kurulmuş.

not downwards, but upwards,

Aşağı doğru değil yukarı doğru.

and we begin with a self-regulating, semi-autonomous unit called a cell.

Biz de adına hücre dediğimiz, otomatik, yarı otonom bir birim ile işe başladık.

These self-regulating, semi-autonomous units

Bu otomatik, yarı otonom birimler,

give rise to self-regulating, semi-autonomous units called organs,

organ adını verdiğimiz otomatik, yarı otonom başka birimleri,

and these organs coalesce to form things called humans,

bu organlar da birleşip insan denen şeyleri meydana getiriyor.

and these organisms ultimately live in environments,

Bu organizmalar da en nihayetinde kısmen otomatik ve yarı otonom

which are partly self-regulating and partly semi-autonomous.

özelliği gösteren bir çevrede yaşıyorlar.

What's nice about this scheme, this hierarchical scheme

Bu hiyerarşik düzenin aşağı değil de

building upwards rather than downwards,

yukarı doğru şekillenmesinin güzel yanı,

is that it allows us to think about illness as well

hastalıklar hakkında herhangi başka bir yolla düşünmeye

in a somewhat different way.

imkan tanıyor olması.

Take a disease like cancer.

Kanseri ele alalım.

Since the 1950s,

1950'lerden beri,

we've tried rather desperately to apply this lock and key model to cancer.

kanseri tedavi etmek için, umutsuzca bu anahtar ve kilit modelini deniyoruz.

We've tried to kill cells

Çeşitli kemoterapileri ve hedefe odaklı

using a variety of chemotherapies or targeted therapies,

tedavileri kullanarak hücreleri öldürmeyi deniyoruz.

and as most of us know, that's worked.

Çoğumuzun bildiği gibi, işe de yaradı.

It's worked for diseases like leukemia.

Lösemi gibi hastalıklarda işe yaradı.

It's worked for some forms of breast cancer,

Meme kanserinin bazı formlarında da işe yaradı.

but eventually you run to the ceiling of that approach.

Ancak sonunda bu yaklaşımın gidebileceği azami sınıra ulaşmış olduk.

And it's only in the last 10 years or so

Sadece aşağı yukarı son 10 yıldır,

that we've begun to think about using the immune system,

kanser hücrelerinin bir boşlukta gelişmediğini hatırlayarak

remembering that in fact the cancer cell doesn't grow in a vacuum.

bağışıklık sistemini kullanmayı düşünmeye başladık.

It actually grows in a human organism.

Gerçekten insan vücudunda gelişiyorlar.

And could you use the organismal capacity,

Kansere saldırtmak üzere insanoğlunun sahip

the fact that human beings have an immune system, to attack cancer?

olduğu bağışıklık sistemi kapasitesini kullanır mıydınız?

In fact, it's led to the some of the most spectacular new medicines in cancer.

Bu durum, kanser tedavisinde bazı mükemmel yeni ilaçların doğmasını sağladı.

And finally there's the level of the environment, isn't there?

Nihayet ortamla eşit yerdeyiz, öyle değil mi?

You know, we don't think of cancer as altering the environment.

Ortamı değiştirerek kanser olacağımızı aklımızdan geçirmiyoruz.

But let me give you an example of a profoundly carcinogenic environment.

Oldukça kanser yapıcı bir ortam örneğini vermeme izin verin.

It's called a prison.

Buna hapishane deniyor.

You take loneliness, you take depression, you take confinement,

Yalnızsınız, depresyondasınız ve sınırlandırıldığınızı hissediyorsunuz.

and you add to that,

Bir de buna,

rolled up in a little white sheet of paper,

küçük beyaz kağıt parçasına sarılmış olan,

one of the most potent neurostimulants that we know, called nicotine,

en güçlü nörostimulanlardan biri olan nikotini ekleyin.

and you add to that one of the most potent addictive substances that you know,

Yine bildiğiniz en güçlü bağımlılık yapıcı maddelerden birisini ekleyin.

and you have a pro-carcinogenic environment.

Artık kanser yapıcı bir ortamınız var.

But you can have anti-carcinogenic environments too.

Öte yandan kanser önleyici ortamlarınız da var.

There are attempts to create milieus,

Bir süredir, meme kanseri için hormonal çevreyi

change the hormonal milieu for breast cancer, for instance.

değiştirmek amaçlı yapılan çok sayıda girişim oldu.

We're trying to change the metabolic milieu for other forms of cancer.

Kanserin diğer formları için de metabolik çevreyi değiştirmeye çalışıyoruz.

Or take another disease, like depression.

Ya da depresyon gibi başka bir hastalığı ele alalım.

Again, working upwards,

Yine, yukarıya doğru bir gidiş var.

since the 1960s and 1970s, we've tried, again, desperately

1960 ve 1970'lerden beri serotonin ve dopamin gibi

to turn off molecules that operate between nerve cells --

sinir hücreleri arasında bağlantı sağlayan molekülleri

serotonin, dopamine --

umutsuzca devre dışı bırakmaya ve depresyonu

and tried to cure depression that way,

bu yolla tedavi etmeye çalıştık.

and that's worked, but then that reached the limit.

İşe yaradı ancak sonrasında azami sınırına ulaştı.

And we now know that what you really probably need to do

Ve biliyoruz ki şimdi yapmamız gereken

is to change the physiology of the organ, the brain,

beynin, organın fizyolojisini değiştirmek

rewire it, remodel it,

yeniden döşemek, yeniden yapılandırmak,

and that, of course, we know study upon study has shown

ve evet, yapılan araştırmalar gösteryor ki

that talk therapy does exactly that,

konuşma terapisi tam olarak bunu yapar,

and study upon study has shown that talk therapy

ve yapılan araştırmalar yine gösteriyor ki,

combined with medicines, pills,

ilaç tedavisi konuşma terapisiyle birleştirildiğinde

really is much more effective than either one alone.

sonuç çok daha etkili oluyor.

Can we imagine a more immersive environment that will change depression?

Depresyonu yok edecek daha etkili

bir ortam hayal edebiliyor musunuz?

Can you lock out the signals that elicit depression?

Depresyona yol açan sinyalleri durdurabilir misiniz?

Again, moving upwards along this hierarchical chain of organization.

Yine, bu hiyerarşik düzende yukarıya doğru hareket etmek.

What's really at stake perhaps here

Burda asıl söz konusu olan

is not the medicine itself but a metaphor.

tıbbın kendisi değil, aslında bir metafor

Rather than killing something,

Bir şeyleri öldürmekten ziyade,

in the case of the great chronic degenerative diseases --

belki de asıl yapmamız gereken metaforu

kidney failure, diabetes, hypertension, osteoarthritis --

-böbrek yetmezliği, hiper tansiyon

kemik erimesi vb.- ciddi kronik hastalıkların

maybe what we really need to do is change the metaphor to growing something.

tedavisinde kullanmak için bir şeyleri

büyütme amacı için kullanmaktır.

And that's the key, perhaps,

Ve belki de asıl kilit nokta

to reframing our thinking about medicine.

tıbba olan bakış acımızı yenilemektir.

Now, this idea of changing,

Şimdi, bu algıyı değiştirme fikri,

of creating a perceptual shift, as it were,

10 yıl önce aklıma kişisel nedenlerden

came home to me to roost in a very personal manner about 10 years ago.

dolayı geldi.

About 10 years ago -- I've been a runner most of my life --

10 yıl kadar önce -- Hayatımda uzun süre koşmuşumdur --

I went for a run, a Saturday morning run,

Bir cumartesi sabahı, koşuya çıktım,

I came back and woke up and I basically couldn't move.

geri geldim ve uyandım ve hareket edemedim.

My right knee was swollen up,

Sağ dizim şişmişti ve

and you could hear that ominous crunch of bone against bone.

kemiklerimin çıtırdağını duyabiliyordum.

And one of the perks of being a physician is that you get to order your own MRIs.

Ve hekim olmanın avantajlarından biri de kendi MR'ınızı yazabilmenizdir.

And I had an MRI the next week, and it looked like that.

Bir hafta sonra MR çekildim ve sonuç buydu.

Essentially, the meniscus of cartilage that is between bone

Sonunda,iki kemiğin arasında bulunan Menisküs

had been completely torn and the bone itself had been shattered.

tamamen yırtılmış ve kemik çatlamış.

Now, if you're looking at me and feeling sorry,

Eğer bana bakıp üzülüyorsanız

let me tell you a few facts.

size bir kaç gerçekten bahsedeyim.

If I was to take an MRI of every person in this audience,

Seyircilerin hepsinin MR'ını çeksem

60 percent of you would show signs

yüzde 60 oranında

of bone degeneration and cartilage degeneration like this.

bunun gibi kemik ve kıkırdak dejenerasyonu işaretleri gözükecektir.

85 percent of all women by the age of 70

70'li yaşlardaki kadınların yüzde 80'i

would show moderate to severe cartilage degeneration.

orta ve aşırı şiddette kıkırdak dejenerasyonu görülmektedir.

50 to 60 percent of the men in this audience

Seyirciler arasındaki erkeklerin yüzde 50-60 oranında

would also have such signs.

bu belirtiler olacaktır.

So this is a very common disease.

Yani bu çok yaygın bir hastalık.

Well, the second perk of being a physician

Hekim olmanın ikinci faydası da

is that you can get to experiment on your own ailments.

kendi hastalığınız üzerinde deneyler yapabilmenizdir.

So about 10 years ago we began,

Yaklaşık 10 yıl önce,

we brought this process into the laboratory,

bu işlemi laboratuvara getirdik

and we began to do simple experiments,

ve basit deneyler yapmaya başladık

mechanically trying to fix this degeneration.

ve mekanik olarak bu dejenerasyonu onarmaya çalıştık.

We tried to inject chemicals into the knee spaces of animals

Hayvanların diz boşluklarına kimyasallar enjekte etmeye,

to try to reverse cartilage degeneration,

kıkırdak dejenerasyonunu geri çevirmeye çalıştık,

and to put a short summary on a very long and painful process,

çok uzun ve acı verici bir işlemi özetlemek gerekirse

essentially it came to naught.

aslında boşa çıktı.

Nothing happened.

Hiçbir şey olmadı.

And then about seven years ago, we had a research student from Australia.

Ve yaklaşık yedi yıl önce, Avustralya'dan bir araştırma öğrencimiz vardı.

The nice thing about Australians

Avustralya'lıların en iyi yanı

is that they're habitually used to looking at the world upside down.

alışkanlıkları gereği dünyaya tepetaklak bakmalarıdır.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And so Dan suggested to me, "You know, maybe it isn't a mechanical problem.

Ve Dan bana "Belki bu mekanik bir problem değildir.

Maybe it isn't a chemical problem. Maybe it's a stem cell problem."

Belki kimyasal bir problem değildir. Belki bu bir kök hücre problemidir." dedi.

In other words, he had two hypotheses.

Diğer bir deyişle, elinde iki hipotez vardı:

Number one, there is such a thing as a skeletal stem cell --

Birincisi, iskelet kök hücresi diye bir şey var --

a skeletal stem cell that builds up the entire vertebrate skeleton,

tüm omurga iskelet, kemik, kıkırdak ve iskeletin lif unsurlarını

bone, cartilage and the fibrous elements of skeleton,

inşa eden bir iskelet kök hücresi.

just like there's a stem cell in blood,

Tıpkı kandaki bir kök hücresi gibi,

just like there's a stem cell in the nervous system.

tıpkı sinir sistemindeki kök hücresi gibi.

And two, that maybe that, the degeneration or dysfunction of this stem cell

İkincisi, belki de, bu kök hücresinin dejenerasyonu veya işlev bozukluğu

is what's causing osteochondral arthritis, a very common ailment.

osteokondral artirite neden olan şeydir.

So really the question was, were we looking for a pill

Yani asıl soru şuydu:

when we should have really been looking for a cell.

Bir hücre aramamız gerekirken acaba bir ilaç mı arıyorduk?

So we switched our models,

Bu nedenle modellerimizi değiştirdik ve

and now we began to look for skeletal stem cells.

iskelet kök hücrelerine bakmaya başladık.

And to cut again a long story short,

Ve uzun lafın kısası,

about five years ago, we found these cells.

beş yıl önce, bu hücreleri bulduk.

They live inside the skeleton.

İskeletin içinde yaşıyorlar.

Here's a schematic and then a real photograph of one of them.

İşte burada onlardan birinin şematiği ve gerçek fotoğrafı.

The white stuff is bone,

Beyaz nesne kemik

and these red columns that you see and the yellow cells

ve gördüğünüz bu kırmızı sütun ve sarı hücreler

are cells that have arisen from one single skeletal stem cell --

tek bir kök hücreden meydana gelmiş hücrelerdir --

columns of cartilage, columns of bone coming out of a single cell.

kıkırdak sütunları, kemik sütunları tek bir hücreden geliyor.

These cells are fascinating. They have four properties.

Bu hücreler hayret verici. Dört özellikleri var.

Number one is that they live where they're expected to live.

Birincisi, olmaları beklenen yerde yaşıyorlar.

They live just underneath the surface of the bone,

Kemiğin hemen alt yüzeyinde yaşıyorlar,

underneath cartilage.

kıkırdağın altında.

You know, in biology, it's location, location, location.

Biyolojide, mesele konum, konum, konumdur.

And they move into the appropriate areas and form bone and cartilage.

Uygun alanlara gider ve kemik ve kıkırdak oluşturur.

That's one.

Bu bir.

Here's an interesting property.

İlginç bir özellik ise şöyle.

You can take them out of the vertebrate skeleton,

Onları omurgadan alabiliyorsunuz,

you can culture them in petri dishes in the laboratory,

laboratuvarda petri kabı içinde üretebiliyorsunuz

and they are dying to form cartilage.

ve kıkırdak oluşturmak için ölüyorlar.

Remember how we couldn't form cartilage for love or money?

Aşk ve para için kıkırdak ...

These cells are dying to form cartilage.

Bu hücreler kıkırdak oluşturmak için ölüyor.

They form their own furls of cartilage around themselves.

Çevreleri özel bir kıkırdakla sarılı.

They're also, number three,

Onlar aynı zamanda, numara üç,

the most efficient repairers of fractures that we've ever encountered.

şimdiye kadar karşılaşabileceğiniz en iyi tamirciler.

This is a little bone, a mouse bone that we fractured

Bu küçük bir kemik,

Kırdığımız ve kendi kendine iyileşmeye

and then let it heal by itself.

bıraktığımız bir fare kemiği.

These stem cells have come in and repaired, in yellow, the bone,

Bu kök hücrelere kırığa ulaştı ve nerdeyse

in white, the cartilage, almost completely.

tamamen onardı, sarı-kemik, beyaz -kıkırdak.

So much so that if you label them with a fluorescent dye

O kadar çok ki hücre oluşturdular ki,

eğer florasan bir boyayla onları boyarsanız,

you can see them like some kind of peculiar cellular glue

onların acayip bir yapı oluşturduklarını,

adeta hücresek bir yapıştırıcıya dönmelerini

coming into the area of a fracture,

kırığın bulunduğu bölgeye gelmelerini

fixing it locally and then stopping their work.

kırığı tamir ettiklerini ve çalışmayı

bıraktıklarını görebilirsiniz.

Now, the fourth one is the most ominous,

Şimdi, dördüncü ve belki de en korkunç

and that is that their numbers decline precipitously,

özellikleri ise, bu hücrelerin sayısının

precipitously, tenfold, fiftyfold, as you age.

siz yaşlandıkça, aniden, 10 kat, 50 kat azalması.

And so what had happened, really,

Ve gerçekten, düşünün bir, ne olur

is that we found ourselves in a perceptual shift.

eğer biz kendimizi bu algısal değişimde bulursak?

We had gone hunting for pills

Biz ilaç bulmak için yola çıktık,

but we ended up finding theories.

ama işin sonunda yeni teoriler bulduk.

And in some ways

Ve bir şekilde kendimizi

we had hooked ourselves back onto this idea:

şu fikri yeniden düşünürken bulduk:

cells, organisms, environments,

hücreler, organizmalar, çevreler,

because we were now thinking about bone stem cells,

çünkü şimdi, kemik kök hücreleri hakkında düşünüyoruz,

we were thinking about arthritis in terms of a cellular disease.

artirite hücresel hastalık olarak bakıyoruz.

And then the next question was, are there organs?

Ve sonunda bir sonraki soru "Organlar var mı?" idi.

Can you build this as an organ outside the body?

Bunu vücut dışında bir organ gibi inşa edilebilir miyiz?

Can you implant cartilage into areas of trauma?

Travma alanlarına kıkırdak yerleştirilebilir miyiz?

And perhaps most interestingly,

Ve belki en enteresanı,

can you ascend right up and create environments?

yukarı çıkarak çevre oluşturabilir miyiz?

You know, we know that exercise remodels bone,

Biliyoruz ki, egzersiz kemikleri yeniden biçimlendirir

but come on, none of us is going to exercise.

fakat hiçbirimiz egzersiz yapmıyoruz.

So could you imagine ways of passively loading and unloading bone

O zaman kıkırdağı yeniden yapmak veya yenilemek adına

kemiği doldurduğunuzu veya boşaltığınızı hayal edebilir misiniz?

so that you can recreate or regenerate degenerating cartilage?

And perhaps more interesting, and more importantly,

Daha da enteresanı ve de önemlisi,

the question is, can you apply this model more globally outside medicine?

soru şu ki, bu modeli tıbbın her alanında

What's at stake, as I said before, is not killing something,

uygulayabilir misiniz? İşin temeli,

but growing something.

dediğim gibi öldürmek bir şeyleri büyütmek!

And it raises a series of, I think, some of the most interesting questions

Tabii bu, tıbbın geleceği hakkında nasıl

düşüneceğimizi cevaplandırmaya yönelik sorular doğuruyor.

about how we think about medicine in the future.

Could your medicine be a cell and not a pill?

İlacınız hap değil de hücre olabilir mi?

How would we grow these cells?

Bu hücreleri nasıl yetiştirebiliriz?

What we would we do to stop the malignant growth of these cells?

Bu hücrelerin kötü huylu büyümelerini durdurmak için ne yapacağız?

We heard about the problems of unleashing growth.

Kontrolsüz büyüme ile ilgili problemleri duyuyoruz.

Could we implant suicide genes into these cells

Bu hücrelerin içine büyümelerini engelleyici

to stop them from growing?

intihar genleri koyabilir miyiz?

Could your medicine be an organ that's created outside the body

İlacınız vücudunuz dışında oluşturulan ve vücudunuza yerleştirilen

bir organ olabilir mi?

and then implanted into the body?

Could that stop some of the degeneration?

Bu, dejenerasyonu durdurabilir mi?

What if the organ needed to have memory?

Ya organ hafızaya ihtiyaç duyarsa?

In cases of diseases of the nervous system some of those organs had memory.

Sinir sistemi hastalıklarında bazı organların hafızası vardı.

How could we implant those memories back in?

Bu hafızayı nasıl geri aşılayabiliriz?

Could we store these organs?

Bu organları saklayabilir miyiz?

Would each organ have to be developed for an individual human being

Her bir birey için organ geliştirmek mi

and put back?

gerekecek ve geri koyabilecek miyiz?

And perhaps most puzzlingly,

Ve belki daha da karışığı

could your medicine be an environment?

ilacınız bir çevre olabilir mi?

Could you patent an environment?

Bir çevreyi patentleyebilir misiniz?

You know, in every culture,

Bildiğiniz üzere, her kültürde,

shamans have been using environments as medicines.

şamanlar çevreyi ilaç olarak kullanıyorlardı.

Could we imagine that for our future?

Bunu geleceğimiz için düşünebilir miyiz?

I've talked a lot about models. I began this talk with models.

Modeller hakkında çok konuştum. Konuşmaya modellerle başladım.

So let me end with some thoughts about model building.

Model inşası hakkında birkaç düşünce ile konuşmamı sonlandırayım.

That's what we do as scientists.

Bilim adamları olarak bunu yapıyoruz.

You know, when an architect builds a model,

Bir mimar model tasarladığında,

he or she is trying to show you a world in miniature.

dünyayı bir minyatürde göstermeye çalışır.

But when a scientist is building a model,

Fakat bir bilim adamı model geliştirirken,

he or she is trying to show you the world in metaphor.

dünyayı bir metaforda göstermeye çalışır.

He or she is trying to create a new way of seeing.

Yeni bir bakış açısı bulmaya çalışır.

The former is a scale shift. The latter is a perceptual shift.

Öncesi bir ölçek değişimidir. Diğer ise algısal bir değişimdir.

Now, antibiotics created such a perceptual shift

Antibiyotikler öyle bir algısal değişim

in our way of thinking about medicine that it really colored, distorted,

yarattı ki, son 100 yılda tıbba olan bakış acımız

very successfully, the way we've thought about medicine for the last hundred years.

başarılı olarak değiştirildi.

But we need new models to think about medicine in the future.

Fakat, tıpta yeni modellere ihtiyacımız var.

That's what's at stake.

İşin özü bu.

You know, there's a popular trope out there

Bildiğiniz üzere, dışarda populer bir mecaz var.

that the reason we haven't had the transformative impact

Şimdiye kadar bu dönüştürücü etkiyi

on the treatment of illness

hastalıkların tedavisinde kullanmamızın nedeni,

is because we don't have powerful-enough drugs,

yeterince etkili ilaçların bulunmaması

and that's partly true.

ve bu kısmen doğru.

But perhaps the real reason is

Ama belki de asıl neden ilaçlar

that we don't have powerful-enough ways of thinking about medicines.

hakkında yeterince güçlü düşünemememiz.

It's certainly true that

Yeni ilaçlara sahip olmanın kulağa

it would be lovely to have new medicines.

çok hoş geldiği aşikar.

But perhaps what's really at stake are three more intangible M's:

Ama işin özü belki de 3 M'de yatıyor:

mechanisms, models, metaphors.

Mekanizmalar, Modeller, Metaforlar.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

Chris Anderson: I really like this metaphor.

Chris Anderson: Bu metafor işini gerçekten sevdim.

How does it link in?

Nasıl bir bağlantı var?

There's a lot of talk in technologyland

Ortalıkta bir çok kişileştirilmiş ilaç

about the personalization of medicine,

tedavisi ve teknolojileriyle ilgili sunumlar var.

that we have all this data and that medical treatments of the future

Hepimizin elinde bu bilgi var ve gelecekte tedaviler

will be for you specifically, your genome, your current context.

sizin için özel olacak, genlerine has, bulunduğunuz duruma göre.

Does that apply to this model you've got here?

Bugün burada sunduğun modele bu uyuyor mu?

Siddhartha Mukherjee: It's a very interesting question.

Siddhartha Mukjerjee: Çok ilginç bir soru.

We've thought about personalization of medicine

Kişileştirmiş terapi üzerinde

very much in terms of genomics.

gen bilimi bazlı düşündük.

That's because the gene is such a dominant metaphor,

Çünkü gen bayağı baskın bir metafor, yineliyorum,

again, to use that same word, in medicine today,

bugün ki tıpta, bu yüzden genomun

that we think the genome will drive the personalization of medicine.

kişileştirilmiş tedaviyi yönlendireceğini düşünüyoruz.

But of course the genome is just the bottom

Fakat, tabii ki genom bu uzun zincirin

of a long chain of being, as it were.

en altında.

Var olma zincirinin ilk birimi hücre.

That chain of being, really the first organized unit of that, is the cell.

So, if we are really going to deliver in medicine in this way,

Yani, eğer tıbba bu şekilde yaklaşıyorsak,

we have to think of personalizing cellular therapies,

önce hücresel terapileri kişileştirmeyi düşünmeliyiz,

and then personalizing organ or organismal therapies,

daha sonra organ ve organizma tedavileri gelmeli

and ultimately personalizing immersion therapies for the environment.

ve en sonunda çevre için kişileştirilmiş terapi geliştirmeyi.

So I think at every stage, you know --

Yani her bir adımda,

there's that metaphor, there's turtles all the way.

bir metafor var, her yerde kamplumbağalar var.

Well, in this, there's personalization all the way.

Yani, işin her basamağında kişileştirilme var.

CA: So when you say medicine could be a cell

CA: Yani sen belki ilaç hap değil

and not a pill,

hücre olabilir derken, muhtemelen

you're talking about potentially your own cells.

kişinin kendi hücrelerinden bahsediyordun.

SM: Absolutely. CA: So converted to stem cells,

SM: Kesinlikle.

CA: Yani kök hücreye dönüştürülmüş hücrelerle

perhaps tested against all kinds of drugs or something, and prepared.

envayi çeşit ilaç veya benzeri test edilebilir

ve hazırlanabilir.

SM: And there's no perhaps. This is what we're doing.

SM: Bu bir olasılık değil. Bu bizim şu an yaptığımız.

Bu şu an gerçekleşiyor, ve evet, yavaş ilerliyoruz,

This is what's happening, and in fact, we're slowly moving,

genomiksten uzaklaşarak değil, genomiksle

not away from genomics, but incorporating genomics

hücreler,organlar, ve bulundukları çevreler gibi

into what we call multi-order, semi-autonomous, self-regulating systems,

çoklu-düzene sahip,yarı otonom ve kendi kendini

like cells, like organs, like environments.

yönetebilen sistemleri birleştirerek.

CA: Thank you so much.

CA: Çok teşekkür ederiz!

SM: Pleasure. Thanks.

SM: Benim için bir zevkti. Teşekkürler!