Soon We'll Cure Diseases With a Cell, Not a Pill | Siddhartha Mukherjee | TED Talks

304,018 views ・ 2015-10-28

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Sandra Swałdek Korekta: Rysia Wand
00:12
I want to talk to you about the future of medicine.
0
12760
4176
Opowiem o przyszłości medycyny.
00:16
But before I do that, I want to talk a little bit about the past.
1
16960
4096
Jednak zanim to zrobię, powiem trochę o jej przeszłości.
00:21
Now, throughout much of the recent history of medicine,
2
21080
3616
Przez ostatnie lata jej historii
00:24
we've thought about illness and treatment
3
24720
3816
choroba i leczenie były oparte
00:28
in terms of a profoundly simple model.
4
28560
3376
na całkiem prostym modelu,
00:31
In fact, the model is so simple
5
31960
2696
który jest tak prosty,
00:34
that you could summarize it in six words:
6
34680
3056
że można by go podsumować w pięciu słowach:
00:37
have disease, take pill, kill something.
7
37760
4080
zachoruj, weź tabletkę, zabij coś.
00:43
Now, the reason for the dominance of this model
8
43080
4736
Przyczyną dominacji tego modelu jest oczywiście przełom
00:47
is of course the antibiotic revolution.
9
47840
2616
w postaci odkrycia antybiotyków.
00:50
Many of you might not know this, but we happen to be celebrating
10
50480
3176
Wielu pewnie nie wie, że świętujemy setną rocznicę
00:53
the hundredth year of the introduction of antibiotics into the United States.
11
53680
4056
wprowadzenia antybiotyków w USA.
00:57
But what you do know
12
57760
1616
Wiecie zapewne,
00:59
is that that introduction was nothing short of transformative.
13
59400
4240
że był to czysty przełom.
01:04
Here you had a chemical, either from the natural world
14
64880
3856
Substancja chemiczna pochodzenia naturalnego,
01:08
or artificially synthesized in the laboratory,
15
68760
2736
czy też sztucznie uzyskana w laboratorium,
01:11
and it would course through your body,
16
71520
3256
wędrując przez organizm
01:14
it would find its target,
17
74800
2776
odnajduje cel,
01:17
lock into its target --
18
77600
1656
przyczepia się
01:19
a microbe or some part of a microbe --
19
79280
2216
do drobnoustroju lub jego części,
01:21
and then turn off a lock and a key
20
81520
3440
po czym przekręca klucz,
01:25
with exquisite deftness, exquisite specificity.
21
85960
3536
niezwykle zwinnie i z precyzją.
01:29
And you would end up taking a previously fatal, lethal disease --
22
89520
4296
Choroby wcześniej śmiertelne
01:33
a pneumonia, syphilis, tuberculosis --
23
93840
3136
jak zapalenie płuc, syfilis, gruźlica
01:37
and transforming that into a curable, or treatable illness.
24
97000
4040
stały się uleczalne albo do zaleczenia.
01:42
You have a pneumonia,
25
102080
1480
W przypadku zapalenia płuc
01:44
you take penicillin,
26
104480
1376
wystarczy brać penicylinę,
01:45
you kill the microbe
27
105880
1536
która zabija drobnoustroje
01:47
and you cure the disease.
28
107440
2136
i leczy chorobę.
01:49
So seductive was this idea,
29
109600
2936
Kuszący pomysł
01:52
so potent the metaphor of lock and key
30
112560
4176
i potężna metafora zamka i klucza
01:56
and killing something,
31
116760
1536
przeniknęła biologię.
01:58
that it really swept through biology.
32
118320
2016
02:00
It was a transformation like no other.
33
120360
2120
Takiej zmiany jeszcze nigdy nie było.
02:04
And we've really spent the last 100 years
34
124160
3176
Ostatnie 100 lat spędziliśmy
02:07
trying to replicate that model over and over again
35
127360
3456
na powtarzaniu w kółko tego modelu
02:10
in noninfectious diseases,
36
130840
1239
dla chorób nieinfekcyjnych
02:12
in chronic diseases like diabetes and hypertension and heart disease.
37
132103
4120
oraz przewlekłych jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i choroby serca.
02:17
And it's worked, but it's only worked partly.
38
137120
3639
To działało, ale tylko częściowo.
02:21
Let me show you.
39
141120
1656
Pokażę wam.
02:22
You know, if you take the entire universe
40
142800
2896
Gdyby chcieć policzyć
02:25
of all chemical reactions in the human body,
41
145720
3496
wszystkie reakcje chemiczne,
do jakich zdolny jest ludzki organizm,
02:29
every chemical reaction that your body is capable of,
42
149240
3296
02:32
most people think that that number is on the order of a million.
43
152560
3016
większość powiedziałaby, że jest ich blisko milion.
02:35
Let's call it a million.
44
155600
1296
Przyjmijmy, że tak.
02:36
And now you ask the question,
45
156920
1696
Teraz zapytajmy,
02:38
what number or fraction of reactions
46
158640
2656
jaką ilość lub ułamek procesów,
02:41
can actually be targeted
47
161320
1816
potrafi namierzyć
02:43
by the entire pharmacopoeia, all of medicinal chemistry?
48
163160
4816
farmakopea czyli chemia medyczna?
02:48
That number is 250.
49
168000
2040
Ta liczba to 250.
02:51
The rest is chemical darkness.
50
171680
2536
Reszta to chemiczna ciemność.
02:54
In other words, 0.025 percent of all chemical reactions in your body
51
174240
6176
Inaczej mówiąc, 0.025% wszystkich reakcji chemicznych w organizmie
03:00
are actually targetable by this lock and key mechanism.
52
180440
4120
da się potraktować mechanizmem zamka i klucza.
03:05
You know, if you think about human physiology
53
185680
3056
Myśląc o ludzkiej fizjologii
03:08
as a vast global telephone network
54
188760
3456
jako szerokiej sieci telefonicznej
03:12
with interacting nodes and interacting pieces,
55
192240
3880
obejmującej cały świat z współdziałającymi węzłami,
03:16
then all of our medicinal chemistry
56
196600
3176
to cała chemia medyczna pracuje
03:19
is operating on one tiny corner
57
199800
2256
na jednym, małym obszarze,
03:22
at the edge, the outer edge, of that network.
58
202080
2696
na zewnętrznym obrzeżu tej sieci.
03:24
It's like all of our pharmaceutical chemistry
59
204800
3816
To tak jakby cała chemia farmaceutyczna
03:28
is a pole operator in Wichita, Kansas
60
208640
3776
była tylko operatorem w jednym mieście: Wichita w Kansas,
03:32
who is tinkering with about 10 or 15 telephone lines.
61
212440
2960
obsługującym 10 - 15 linii telefonicznych.
03:36
So what do we do about this idea?
62
216880
2160
Co można zrobić z tą koncepcją?
03:40
What if we reorganized this approach?
63
220160
2360
A gdyby przerobić to podejście?
03:44
In fact, it turns out that the natural world
64
224080
3376
Bo okazuje się, że świat naturalny podpowiada,
03:47
gives us a sense of how one might think about illness
65
227480
5056
jak należy myśleć o chorobie
03:52
in a radically different way,
66
232560
1656
w zupełnie inny sposób,
03:54
rather than disease, medicine, target.
67
234240
3720
odrębny od pojęć takich jak schorzenie, lek, cel.
03:59
In fact, the natural world is organized hierarchically upwards,
68
239080
3376
Świat naturalny jest zbudowany hierarchicznie i rosnąco,
04:02
not downwards, but upwards,
69
242480
1856
04:04
and we begin with a self-regulating, semi-autonomous unit called a cell.
70
244360
6240
począwszy od samoregulującej się,
na wpół autonomicznej jednostki: komórki.
04:11
These self-regulating, semi-autonomous units
71
251640
3216
Komórki dają początek samoregulującym się,
04:14
give rise to self-regulating, semi-autonomous units called organs,
72
254880
4816
pół-autonomicznym organom,
04:19
and these organs coalesce to form things called humans,
73
259720
3000
które łączą się tworząc człowieka,
04:23
and these organisms ultimately live in environments,
74
263920
3896
żyjącego w częściowo samoregulujących się
04:27
which are partly self-regulating and partly semi-autonomous.
75
267840
3600
i pół-autonomicznych środowiskach.
04:32
What's nice about this scheme, this hierarchical scheme
76
272920
2816
W tym rosnącym schemacie
04:35
building upwards rather than downwards,
77
275760
2696
fajne jest to,
04:38
is that it allows us to think about illness as well
78
278480
3376
że pozwala spojrzeć
na chorobę w inny sposób.
04:41
in a somewhat different way.
79
281880
1334
04:44
Take a disease like cancer.
80
284400
2120
Weźmy na przykład nowotwór.
04:48
Since the 1950s,
81
288120
1296
Od lat 50. desperacko próbowano
04:49
we've tried rather desperately to apply this lock and key model to cancer.
82
289440
5527
stosować model zamka i klucza w leczeniu raka.
04:54
We've tried to kill cells
83
294991
2889
Próbowano zabijać komórki
04:57
using a variety of chemotherapies or targeted therapies,
84
297905
4347
różnymi rodzajami chemioterapii czy nakierowanego leczenia.
05:02
and as most of us know, that's worked.
85
302276
2420
Jak wiadomo, skutecznie,
05:04
It's worked for diseases like leukemia.
86
304720
1858
na przykład w przypadku białaczki
05:06
It's worked for some forms of breast cancer,
87
306602
2374
oraz w niektórych typach raka piersi,
05:09
but eventually you run to the ceiling of that approach.
88
309000
3736
ale koncepcja w końcu wyczerpała swoje możliwości.
05:12
And it's only in the last 10 years or so
89
312760
2496
Przez ostatnie 10 lat
05:15
that we've begun to think about using the immune system,
90
315280
3136
zaczęto rozważać użycie systemu odpornościowego,
05:18
remembering that in fact the cancer cell doesn't grow in a vacuum.
91
318440
3096
pamiętając, że komórki rakowe nie rozwijają się w próżni,
05:21
It actually grows in a human organism.
92
321560
2056
ale w ludzkim organizmie.
05:23
And could you use the organismal capacity,
93
323640
2296
Czy można wykorzystać zdolność organizmu,
05:25
the fact that human beings have an immune system, to attack cancer?
94
325960
3143
układu odpornościowego do walki z rakiem?
05:29
In fact, it's led to the some of the most spectacular new medicines in cancer.
95
329127
4200
To podejście dało najskuteczniejsze leki na raka.
05:34
And finally there's the level of the environment, isn't there?
96
334480
3334
Pozostaje jeszcze temat środowiska.
05:38
You know, we don't think of cancer as altering the environment.
97
338160
2976
Nie uważamy, że rak zmienia środowisko,
05:41
But let me give you an example of a profoundly carcinogenic environment.
98
341160
4896
ale podam przykład dogłębnie rakotwórczego środowiska.
05:46
It's called a prison.
99
346080
1200
To więzienie.
05:48
You take loneliness, you take depression, you take confinement,
100
348160
5136
Samotność, depresja, zamknięcie,
05:53
and you add to that,
101
353320
1200
a do tego
05:55
rolled up in a little white sheet of paper,
102
355400
2560
zawinięty w biały papier
05:59
one of the most potent neurostimulants that we know, called nicotine,
103
359000
3776
jeden z najpotężniejszych znanych neurostymulantów, nikotyna,
06:02
and you add to that one of the most potent addictive substances that you know,
104
362800
4936
czyli jedna z najszybciej uzależniających substancji
06:07
and you have a pro-carcinogenic environment.
105
367760
2796
co daje środowisko sprzyjające rakowi.
06:11
But you can have anti-carcinogenic environments too.
106
371520
2456
Są też środowiska anty-rakotwórcze.
06:14
There are attempts to create milieus,
107
374000
2696
Prowadzi się próby tworzenia otoczenia,
06:16
change the hormonal milieu for breast cancer, for instance.
108
376720
2762
na przykład zmiany otoczenia w przypadku raka piersi.
06:20
We're trying to change the metabolic milieu for other forms of cancer.
109
380440
3416
Staramy się zmienić środowisko metaboliczne dla innych typów raka.
06:23
Or take another disease, like depression.
110
383880
2416
Weźmy inną chorobę, jak depresja.
06:26
Again, working upwards,
111
386320
2656
Pracując na modelu
06:29
since the 1960s and 1970s, we've tried, again, desperately
112
389000
4016
od lat 60. i 70. próbujemy wyłączać molekuły,
06:33
to turn off molecules that operate between nerve cells --
113
393040
4176
działające między komórkami nerwowymi,
06:37
serotonin, dopamine --
114
397240
2176
jak serotoninę, dopaminę,
06:39
and tried to cure depression that way,
115
399440
1816
i w ten sposób leczyć depresję.
06:41
and that's worked, but then that reached the limit.
116
401280
2440
To działało ale do czasu.
06:45
And we now know that what you really probably need to do
117
405000
2620
Teraz wiemy, że należałoby
06:47
is to change the physiology of the organ, the brain,
118
407644
2972
zmienić fizjologię mózgu:
06:50
rewire it, remodel it,
119
410640
2136
wymienić instalację, przemodelować.
06:52
and that, of course, we know study upon study has shown
120
412800
2576
Wiadomo na podstawie badań,
06:55
that talk therapy does exactly that,
121
415400
1715
że właśnie tak działa psychoterapia,
06:57
and study upon study has shown that talk therapy
122
417139
2256
a badanie za badaniem pokazuje,
06:59
combined with medicines, pills,
123
419419
3117
że terapia wraz z lekami jest znacznie efektywniejsza
07:02
really is much more effective than either one alone.
124
422560
2429
niż któryś sposób stosowany osobno.
07:05
Can we imagine a more immersive environment that will change depression?
125
425840
3576
Czy bardziej stymulujące środowisko mogłoby zmienić depresję?
07:09
Can you lock out the signals that elicit depression?
126
429440
4056
Czy można zablokować sygnały, które ją wywołują?
07:13
Again, moving upwards along this hierarchical chain of organization.
127
433520
5480
Poruszamy się w górę hierarchicznego łańcucha.
07:19
What's really at stake perhaps here
128
439760
2696
Tak naprawdę chodzi tutaj
07:22
is not the medicine itself but a metaphor.
129
442480
3256
nie o medycynę lecz o metaforę.
07:25
Rather than killing something,
130
445760
2056
Zamiast coś zabijać,
07:27
in the case of the great chronic degenerative diseases --
131
447840
3696
jak w przypadku przewlekłych chorób degeneracyjnych,
07:31
kidney failure, diabetes, hypertension, osteoarthritis --
132
451560
3496
niewydolności nerek, cukrzycy, nadciśnienia czy choroby zwyrodnieniowej,
07:35
maybe what we really need to do is change the metaphor to growing something.
133
455080
3572
należy zmienić metaforę i coś wyhodować.
07:38
And that's the key, perhaps,
134
458676
1940
To jest chyba klucz
07:40
to reframing our thinking about medicine.
135
460640
2496
do zmiany podejścia do medycyny.
07:43
Now, this idea of changing,
136
463160
3456
Pomysł zmiany, stworzenia,
07:46
of creating a perceptual shift, as it were,
137
466640
2336
zmiany percepcji przyszedł mi do głowy
07:49
came home to me to roost in a very personal manner about 10 years ago.
138
469000
3296
w bardzo osobisty sposób jakieś 10 lat temu.
07:52
About 10 years ago -- I've been a runner most of my life --
139
472320
2776
Przez większość życia biegam.
07:55
I went for a run, a Saturday morning run,
140
475120
1976
W sobotni ranek poszedłem pobiegać.
07:57
I came back and woke up and I basically couldn't move.
141
477120
2656
Rano w zasadzie nie mogłem się ruszyć.
07:59
My right knee was swollen up,
142
479800
2016
Prawe kolano było całe napuchnięte
08:01
and you could hear that ominous crunch of bone against bone.
143
481840
3520
i usłyszałem złowróżbny chrzęst ścierających się kości.
08:06
And one of the perks of being a physician is that you get to order your own MRIs.
144
486240
4896
Zaletą bycia lekarzem jest, że można samemu sobie zlecić
badanie rezonansem magnetycznym.
08:11
And I had an MRI the next week, and it looked like that.
145
491160
3976
Badanie w następnym tygodniu wyglądało tak.
08:15
Essentially, the meniscus of cartilage that is between bone
146
495160
4296
Łąkotka uległa całkowitemu rozdarciu,
08:19
had been completely torn and the bone itself had been shattered.
147
499480
3416
a kość pękła.
08:22
Now, if you're looking at me and feeling sorry,
148
502920
2456
Jeśli patrzycie na mnie ze współczuciem,
08:25
let me tell you a few facts.
149
505400
1816
to powiem o paru faktach.
08:27
If I was to take an MRI of every person in this audience,
150
507240
4176
Gdyby zbadać każdego na tej widowni,
08:31
60 percent of you would show signs
151
511440
2056
60% miałoby takie objawy
08:33
of bone degeneration and cartilage degeneration like this.
152
513520
2776
zwyrodnienia kości i chrząstki.
08:36
85 percent of all women by the age of 70
153
516320
3776
85% kobiet w wieku 70 lat
08:40
would show moderate to severe cartilage degeneration.
154
520120
3256
ma umiarkowane lub ostre objawy zwyrodnienia chrząstek.
08:43
50 to 60 percent of the men in this audience
155
523400
2296
Od 50 do 60% mężczyzn na tej sali
08:45
would also have such signs.
156
525720
1336
też miałoby objawy.
08:47
So this is a very common disease.
157
527080
1776
Jest to częsta choroba.
08:48
Well, the second perk of being a physician
158
528880
2096
Drugą zaletą bycia lekarzem
08:51
is that you can get to experiment on your own ailments.
159
531000
3135
jest możliwość eksperymentowania na własnych schorzeniach.
08:54
So about 10 years ago we began,
160
534159
2217
Kiedy zaczęliśmy 10 lat temu,
08:56
we brought this process into the laboratory,
161
536400
2416
przenieśliśmy cały proces do laboratorium
08:58
and we began to do simple experiments,
162
538840
2016
i zaczęliśmy robić proste eksperymenty,
09:00
mechanically trying to fix this degeneration.
163
540880
2456
by mechanicznie naprawić zwyrodnienie.
09:03
We tried to inject chemicals into the knee spaces of animals
164
543360
4816
Wstrzykiwaliśmy substancje chemiczne w przestrzenie kolan zwierząt,
09:08
to try to reverse cartilage degeneration,
165
548200
2656
by odwrócić proces degeneracji chrząstki.
09:10
and to put a short summary on a very long and painful process,
166
550880
4536
Mówiąc w skrócie, długi i bolesny proces
09:15
essentially it came to naught.
167
555440
1776
w końcu spełzł na niczym.
09:17
Nothing happened.
168
557240
1200
Nic się nie zmieniło.
09:18
And then about seven years ago, we had a research student from Australia.
169
558880
4776
Siedem lat temu w badaniach wziął udział student z Australii.
09:23
The nice thing about Australians
170
563680
1525
Australijczycy mają fajny zwyczaj
09:25
is that they're habitually used to looking at the world upside down.
171
565205
3316
patrzenia na wszystko do góry nogami.
09:28
(Laughter)
172
568546
1157
(Śmiech)
09:29
And so Dan suggested to me, "You know, maybe it isn't a mechanical problem.
173
569727
4089
Dan zasugerował: "Może to nie problem chemiczny
ani związany z mechaniką.
09:33
Maybe it isn't a chemical problem. Maybe it's a stem cell problem."
174
573840
4000
Może sednem jest komórka macierzysta".
09:39
In other words, he had two hypotheses.
175
579760
1896
Były dwie hipotezy.
09:41
Number one, there is such a thing as a skeletal stem cell --
176
581680
3816
Po pierwsze istnieje tak zwana
mezenchymalna komórka macierzysta szpiku kostnego,
09:45
a skeletal stem cell that builds up the entire vertebrate skeleton,
177
585520
3520
która buduje cały szkielet kręgowców:
09:49
bone, cartilage and the fibrous elements of skeleton,
178
589064
2532
kości, chrząstki i części włókniste,
09:51
just like there's a stem cell in blood,
179
591620
1865
tak jak istnieją komórki macierzyste krwi czy układu nerwowego.
09:53
just like there's a stem cell in the nervous system.
180
593510
2435
09:55
And two, that maybe that, the degeneration or dysfunction of this stem cell
181
595969
3560
Druga hipoteza zakłada, że degeneracja lub dysfunkcja komórki macierzystej
09:59
is what's causing osteochondral arthritis, a very common ailment.
182
599554
3502
powoduje bardzo częste schorzenie: chrzęstno-kostne zwyrodnienie stawów.
10:03
So really the question was, were we looking for a pill
183
603080
3216
Musieliśmy przemyśleć, czy nie szukamy tabletki
10:06
when we should have really been looking for a cell.
184
606320
2616
zamiast szukać komórki.
10:08
So we switched our models,
185
608960
2856
Przestawiliśmy modele na szukanie
10:11
and now we began to look for skeletal stem cells.
186
611840
3120
komórek macierzystych szpiku kostnego.
10:15
And to cut again a long story short,
187
615560
2496
W skrócie powiem,
10:18
about five years ago, we found these cells.
188
618080
2920
że pięć lat temu znaleźliśmy je.
10:21
They live inside the skeleton.
189
621800
2496
Żyją w szkielecie.
10:24
Here's a schematic and then a real photograph of one of them.
190
624320
2896
To schemat, a zdjęcie jednej z nich.
10:27
The white stuff is bone,
191
627240
1936
Biała przestrzeń to kość,
10:29
and these red columns that you see and the yellow cells
192
629200
3016
a te czerwone kolumny i żółte komórki powstały z jednej
10:32
are cells that have arisen from one single skeletal stem cell --
193
632240
3256
mezenchymalnej komórki macierzystej szpiku kostnego.
10:35
columns of cartilage, columns of bone coming out of a single cell.
194
635520
3296
To kolumny chrząstki i kolumny kości wyprodukowane z jednej komórki.
10:38
These cells are fascinating. They have four properties.
195
638840
3296
Te komórki są fascynujące. Mają cztery właściwości.
10:42
Number one is that they live where they're expected to live.
196
642160
3776
Po pierwsze żyją tam, gdzie powinny:
10:45
They live just underneath the surface of the bone,
197
645960
2376
tuż pod powierzchnią kości
10:48
underneath cartilage.
198
648360
1536
oraz chrząstki.
10:49
You know, in biology, it's location, location, location.
199
649920
2620
W biologii istotna jest lokalizacja.
10:52
And they move into the appropriate areas and form bone and cartilage.
200
652564
4252
Przemieszczają się we właściwe miejsca i budują kość i chrząstkę.
10:56
That's one.
201
656840
1256
To pierwsza rzecz.
10:58
Here's an interesting property.
202
658120
1536
Teraz coś interesującego.
10:59
You can take them out of the vertebrate skeleton,
203
659680
2656
Można je pobrać ze szkieletu,
11:02
you can culture them in petri dishes in the laboratory,
204
662360
2576
hodować na szalkach Petriego w labolatorium
11:04
and they are dying to form cartilage.
205
664960
1976
i aż się proszą, żeby budować chrząstkę.
11:06
Remember how we couldn't form cartilage for love or money?
206
666960
2722
Pamiętacie jak nie dało się budować chrząstki za skarby świata?
11:09
These cells are dying to form cartilage.
207
669706
1919
Te komórki aż się proszą.
11:11
They form their own furls of cartilage around themselves.
208
671650
3005
Budują wokół siebie własne zwoje chrząstki.
11:14
They're also, number three,
209
674680
1616
Po trzecie, wśród napotkanych komórek
11:16
the most efficient repairers of fractures that we've ever encountered.
210
676320
4176
potrafią najsprawniej naprawiać złamania.
11:20
This is a little bone, a mouse bone that we fractured
211
680520
3296
To mała, mysia kość, którą połamaliśmy
11:23
and then let it heal by itself.
212
683840
1536
i daliśmy jej się samej leczyć.
11:25
These stem cells have come in and repaired, in yellow, the bone,
213
685400
3016
Komórki macierzyste naprawiły ją: na żółto - kość,
11:28
in white, the cartilage, almost completely.
214
688440
2616
na biało - chrząstkę, prawie całkowicie.
11:31
So much so that if you label them with a fluorescent dye
215
691080
3536
Po oznaczeniu barwnikiem fluorescencyjnym
11:34
you can see them like some kind of peculiar cellular glue
216
694640
3736
wyglądałyby jak nietypowy rodzaj kleju komórkowego
11:38
coming into the area of a fracture,
217
698400
1856
nachodzącego na miejsce pęknięcia,
11:40
fixing it locally and then stopping their work.
218
700280
2976
który go naprawia i kończy pracę.
11:43
Now, the fourth one is the most ominous,
219
703280
2336
Ostatnia cecha jest najbardziej niepokojąca:
11:45
and that is that their numbers decline precipitously,
220
705640
4136
ich ilość zmniejsza się drastycznie,
11:49
precipitously, tenfold, fiftyfold, as you age.
221
709800
4696
10-, 50-krotnie w procesie starzenia.
11:54
And so what had happened, really,
222
714520
1576
Efektem była
11:56
is that we found ourselves in a perceptual shift.
223
716120
2856
zmiana naszej percepcji.
11:59
We had gone hunting for pills
224
719000
2736
Wyruszyliśmy w poszukiwaniu pigułki,
12:01
but we ended up finding theories.
225
721760
2496
a skończyliśmy na znalezieniu teorii.
12:04
And in some ways
226
724280
1216
W jakiś sposób
12:05
we had hooked ourselves back onto this idea:
227
725520
2616
wróciliśmy do koncepcji:
12:08
cells, organisms, environments,
228
728160
2896
komórki, organizmy, środowisko.
12:11
because we were now thinking about bone stem cells,
229
731080
2576
bo teraz myśleliśmy o szpikowej komórce macierzystej,
12:13
we were thinking about arthritis in terms of a cellular disease.
230
733680
3440
o zapaleniu stawów jako chorobie komórkowej.
12:17
And then the next question was, are there organs?
231
737840
2286
Następne pytanie brzmiało, co z organami?
12:20
Can you build this as an organ outside the body?
232
740150
2239
Czy można zbudować organ poza organizmem człowieka?
12:22
Can you implant cartilage into areas of trauma?
233
742413
3843
Czy można wszczepić chrząstkę w miejsce uszkodzenia?
12:26
And perhaps most interestingly,
234
746280
1976
Co jeszcze bardziej interesujące,
12:28
can you ascend right up and create environments?
235
748280
2376
czy można iść wprost na szczyt i tworzyć środowiska?
12:30
You know, we know that exercise remodels bone,
236
750680
3056
Ćwiczenia mogą zmienić kształt kości,
12:33
but come on, none of us is going to exercise.
237
753760
2416
ale przecież nikt nie będzie ćwiczył.
12:36
So could you imagine ways of passively loading and unloading bone
238
756200
5176
Czy można sobie wyobrazić metody biernego obciążania i odciążania kości,
12:41
so that you can recreate or regenerate degenerating cartilage?
239
761400
4816
tak by odtworzyć lub zregenerować wyrodniejącą chrząstkę?
12:46
And perhaps more interesting, and more importantly,
240
766240
2381
Być może bardziej interesująca i ważniejsza
12:48
the question is, can you apply this model more globally outside medicine?
241
768645
3451
jest kwestia zastosowania tego modelu szerzej, poza medycynę.
12:52
What's at stake, as I said before, is not killing something,
242
772120
4056
Nie chodzi o to, żeby coś zabić,
12:56
but growing something.
243
776200
1440
tylko żeby coś wyhodować.
12:58
And it raises a series of, I think, some of the most interesting questions
244
778280
4816
To rodzi kolejne interesujące pytania
13:03
about how we think about medicine in the future.
245
783120
2520
o sposób myślenia o medycynie w przyszłości.
13:07
Could your medicine be a cell and not a pill?
246
787040
2880
Czy komórka może zastąpić tabletkę?
13:10
How would we grow these cells?
247
790840
2376
Jak będziemy hodować te komórki?
13:13
What we would we do to stop the malignant growth of these cells?
248
793240
3016
Jak zatrzymać wzrost złośliwych komórek?
13:16
We heard about the problems of unleashing growth.
249
796280
3896
Słyszy się o problemie niekontrolowanego wzrostu.
13:20
Could we implant suicide genes into these cells
250
800200
2776
Czy można wszczepić "geny śmierci",
które zaprogramują śmierć komórki, by powstrzymać ten rozrost?
13:23
to stop them from growing?
251
803000
1440
13:25
Could your medicine be an organ that's created outside the body
252
805040
3936
Czy jest możliwa hodowla narządu poza organizmem,
13:29
and then implanted into the body?
253
809000
1936
a potem wszczepienie?
13:30
Could that stop some of the degeneration?
254
810960
2736
Czy można zatrzymać choć część procesu degeneracyjnego?
13:33
What if the organ needed to have memory?
255
813720
1905
A gdyby organowi potrzebna była pamięć?
13:35
In cases of diseases of the nervous system some of those organs had memory.
256
815649
4767
W przypadku chorób układu nerwowego niektóre z narządów mają pamięć.
13:40
How could we implant those memories back in?
257
820440
2456
Czy da się wszczepić te wspomnienia?
13:42
Could we store these organs?
258
822920
1816
Czy możemy przechowywać narządy?
13:44
Would each organ have to be developed for an individual human being
259
824760
3143
Czy każdy organ ma być ulepszany indywidualnie poza ciałem
13:47
and put back?
260
827927
1200
i wkładany z powrotem?
13:50
And perhaps most puzzlingly,
261
830520
2616
Czy, co najbardziej zastanawiające,
13:53
could your medicine be an environment?
262
833160
1810
lekarstwo może stać się środowiskiem?
13:56
Could you patent an environment?
263
836160
1656
Czy można opatentować środowisko?
13:57
You know, in every culture,
264
837840
3456
W każdej kulturze
14:01
shamans have been using environments as medicines.
265
841320
2936
szamani używali środowiska jako lekarstwa.
14:04
Could we imagine that for our future?
266
844280
2320
Czy to będzie nasza przyszłość?
14:08
I've talked a lot about models. I began this talk with models.
267
848080
3376
Zacząłem od modeli i dużo o nich powiedziałem.
14:11
So let me end with some thoughts about model building.
268
851480
2696
Zakończę przemyśleniami o budowaniu modeli.
14:14
That's what we do as scientists.
269
854200
2096
Tym się zajmują naukowcy.
14:16
You know, when an architect builds a model,
270
856320
3296
Kiedy architekt buduje model,
14:19
he or she is trying to show you a world in miniature.
271
859640
3296
stara się przedstawić świat w miniaturze.
14:22
But when a scientist is building a model,
272
862960
2896
Naukowiec go buduje,
14:25
he or she is trying to show you the world in metaphor.
273
865880
2524
by pokazać świat w metaforze.
14:29
He or she is trying to create a new way of seeing.
274
869600
3856
Próbuje stworzyć nowy sposób spojrzenia.
14:33
The former is a scale shift. The latter is a perceptual shift.
275
873480
4120
Architekt zmienia skalę, naukowiec percepcję.
14:38
Now, antibiotics created such a perceptual shift
276
878920
4936
Antybiotyki tak dogłębnie zmieniły sposób myślenia lekach,
14:43
in our way of thinking about medicine that it really colored, distorted,
277
883880
3816
że przekoloryzowały i skutecznie zniekształciły
14:47
very successfully, the way we've thought about medicine for the last hundred years.
278
887720
3920
podejście do medycyny ostatnich 100 lat.
14:52
But we need new models to think about medicine in the future.
279
892400
4416
Potrzebujemy nowych modeli na przyszłość.
14:56
That's what's at stake.
280
896840
1480
Na tym polega problem.
14:59
You know, there's a popular trope out there
281
899480
3336
Często się zakłada,
15:02
that the reason we haven't had the transformative impact
282
902840
3976
że nie udało nam się skutecznie wpłynąć
15:06
on the treatment of illness
283
906840
1976
na leczenie chorób,
15:08
is because we don't have powerful-enough drugs,
284
908840
2856
bo brak nam dostatecznie silnych leków.
15:11
and that's partly true.
285
911720
1360
Jest to po części prawda.
15:14
But perhaps the real reason is
286
914120
1496
Ale chyba prawdziwym powodem jest
15:15
that we don't have powerful-enough ways of thinking about medicines.
287
915640
3200
brak wystarczająco skutecznych sposobów myślenia o lekach.
15:20
It's certainly true that
288
920560
2416
Wspaniale byłoby mieć nowe leki.
15:23
it would be lovely to have new medicines.
289
923000
3776
15:26
But perhaps what's really at stake are three more intangible M's:
290
926800
4656
Naprawdę chodzi jednak chyba o trzy nienamacalne M:
15:31
mechanisms, models, metaphors.
291
931480
3816
mechanizmy, modele i metafory.
15:35
Thank you.
292
935320
1336
Dziękuję.
15:36
(Applause)
293
936680
6840
(Brawa)
15:45
Chris Anderson: I really like this metaphor.
294
945600
3416
Chris Anderson: Bardzo podoba mi się ta metafora.
15:49
How does it link in?
295
949040
1536
Jak to się łączy?
15:50
There's a lot of talk in technologyland
296
950600
3136
W świecie techniki wciąż się mówi
15:53
about the personalization of medicine,
297
953760
2136
o personalizacji medycyny,
15:55
that we have all this data and that medical treatments of the future
298
955920
3416
że wszyscy mamy swoją bazę danych, a opieka medyczna w przyszłości
15:59
will be for you specifically, your genome, your current context.
299
959360
4496
będzie dostosowana do genomu i obecnego stanu.
16:03
Does that apply to this model you've got here?
300
963880
3936
Czy można to odnieść do twojego modelu?
16:07
Siddhartha Mukherjee: It's a very interesting question.
301
967840
2616
Siddhartha Mukherjee: Bardzo interesujące pytanie.
16:10
We've thought about personalization of medicine
302
970480
2216
Jak dotąd podchodzimy do personalizacji medycyny
16:12
very much in terms of genomics.
303
972720
1536
w kontekście genomiki,
16:14
That's because the gene is such a dominant metaphor,
304
974280
2576
bo gen to taka silna metafora, żeby znów użyć tego słowa,
16:16
again, to use that same word, in medicine today,
305
976880
2976
w dzisiejszej medycynie,
16:19
that we think the genome will drive the personalization of medicine.
306
979880
3736
że oczekujemy od genomu, że będzie napędzać ten proces.
16:23
But of course the genome is just the bottom
307
983640
3096
Ale genom to tylko
16:26
of a long chain of being, as it were.
308
986760
3816
początek długiego łańcucha bytów,
16:30
That chain of being, really the first organized unit of that, is the cell.
309
990600
3816
którego początkiem jest komórka.
16:34
So, if we are really going to deliver in medicine in this way,
310
994440
2976
Jeśli zaoferujemy taką medycynę,
16:37
we have to think of personalizing cellular therapies,
311
997440
2816
należy rozważyć personalizację terapii komórkowych
16:40
and then personalizing organ or organismal therapies,
312
1000280
3176
oraz całych organów czy organizmów,
16:43
and ultimately personalizing immersion therapies for the environment.
313
1003480
3816
a wreszcie terapie całościowe dla środowisk.
16:47
So I think at every stage, you know --
314
1007320
3096
Na każdym etapie...
Istnieje metafora "żółwie aż do końca".
16:50
there's that metaphor, there's turtles all the way.
315
1010440
2416
16:52
Well, in this, there's personalization all the way.
316
1012880
2381
Tu będzie to coraz szersza personalizacja.
16:55
CA: So when you say medicine could be a cell
317
1015285
2891
CA: Kiedy mówisz, że w lekarstwem może być komórka,
16:58
and not a pill,
318
1018200
1816
a nie o tabletka,
17:00
you're talking about potentially your own cells.
319
1020040
2256
mówisz też o własnych komórkach.
17:02
SM: Absolutely. CA: So converted to stem cells,
320
1022320
2376
SM: Oczywiście.
CA: Komórki macierzyste ze zwykłych komórek,
17:04
perhaps tested against all kinds of drugs or something, and prepared.
321
1024720
4536
testowane z różnymi lekami i spreparowane.
17:09
SM: And there's no perhaps. This is what we're doing.
322
1029280
2536
SM: Nawet na pewno. Tym się zajmujemy.
17:11
This is what's happening, and in fact, we're slowly moving,
323
1031840
3736
Właśnie powoli przechodzimy,
17:15
not away from genomics, but incorporating genomics
324
1035600
3815
nie od genomiki, ale do wykorzystania genomiki
17:19
into what we call multi-order, semi-autonomous, self-regulating systems,
325
1039440
4735
w złożonych, wpół autonomicznych i samoregulujących się systemach
17:24
like cells, like organs, like environments.
326
1044200
2616
jak komórki, narządy, środowiska.
17:26
CA: Thank you so much.
327
1046829
1378
CA: Dziękuję bardzo.
17:28
SM: Pleasure. Thanks.
328
1048227
1290
SM: Cała przyjemność po mojej stronie.
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7