Greg Asner: Ecology from the air

Greg Asner: Havadan ekoloji

Çeviri: Ramazan Şen Gözden geçirme: Eren Gokce

Technology can change our understanding of nature.

Teknoloji doğa anlayışımızı değiştirebilir.

Take for example the case of lions.

Örnek olarak aslanları alalım.

For centuries, it's been said that female lions

Yüzyıllardır, açık ovalardaki bütün avlanma işini

do all of the hunting out in the open savanna,

dişi aslanların yaptığı,

and male lions do nothing until it's time for dinner.

erkek aslanların ise hazır yemeğe kondukları söylenir.

You've heard this too, I can tell.

Siz de kesin duymuşsunuzdur, tahminimce.

Well recently, I led an airborne mapping campaign

Kısa bir süre önce, Güney Afrika'daki Kruger Ulusal Parkı'nda

in the Kruger National Park in South Africa.

havadan haritalama çalışmasının başında bulundum.

Our colleagues put GPS tracking collars

Meslektaşlarımız, erkek ve dişi aslanlara

on male and female lions,

GPS (küresel konumlandırma sistemi) takip tasması taktılar

and we mapped their hunting behavior

ve onların avlanma davranışlarını

from the air.

havadan haritaladık.

The lower left shows a lion sizing up

Sol altta, bir aslanın av için bir antilop sürüsünü

a herd of impala for a kill,

süzüşünü gösteriyor

and the right shows what I call

ve sağda gördüğünüze ise,

the lion viewshed.

aslanın görüş açıklığı adını verdim.

That's how far the lion can see in all directions

Bitki örtüsü tarafından engellenmediği sürece

until his or her view is obstructed by vegetation.

aslanın tüm yönlerde görebileceği uzaklık bu kadardır.

And what we found

Ve gördük ki,

is that male lions are not the lazy hunters

erkek aslanlar düşündüğümüz gibi

we thought them to be.

tembel avcılar değillermiş.

They just use a different strategy.

Sadece farklı bir yöntem kullanıyorlarmış.

Whereas the female lions hunt

Dişi aslanlar açık ovada,

out in the open savanna

genellikle de gün boyunca

over long distances, usually during the day,

uzun mesafelerde avlanırken,

male lions use an ambush strategy

erkek aslanlar ise yoğun bitki örtüsünde,

in dense vegetation, and often at night.

daha çok geceleyin pusu yöntemi kullanıyorlar.

This video shows the actual hunting viewsheds

Bu video gerçek avlanmada görüş açıklığını gösteriyor.

of male lions on the left

Soldaki erkeğin,

and females on the right.

ve sağdaki ise dişinin.

Red and darker colors show more dense vegetation,

Kırmızı ve koyu renkler daha yoğun bitki örtüsünü

and the white are wide open spaces.

ve beyaz ise açık alanları gösteriyor.

And this is the viewshed right literally at the eye level

Ve bu da, avlanan erkek ve dişi aslanların

of hunting male and female lions.

göz seviyesinden görüş açıklığını gösteriyor.

All of a sudden, you get a very clear understanding

Birden, erkek aslanların

of the very spooky conditions under which

avlandıkları ürkütücü koşulları

male lions do their hunting.

net olarak anlıyorsunuz.

I bring up this example to begin,

Bu örnekle başladım,

because it emphasizes how little we know about nature.

çünkü bu doğa hakkında ne kadar az şey bildiğimizi gösteriyor.

There's been a huge amount of work done so far

Şimdiye kadar, tropik orman kayıplarını

to try to slow down our losses of tropical forests,

yavaşlatmak için çok büyük işler yapıldı

and we are losing our forests at a rapid rate,

ve yansıda kırmızı ile gösterildiği gibi

as shown in red on the slide.

ormanlarımızı hızla kaybediyoruz.

I find it ironic that we're doing so much,

O kadar ironik ki, o kadar şey yapıyoruz,

yet these areas are fairly unknown to science.

ama bu alanlar bilim için tam bir bilinmez.

So how can we save what we don't understand?

Peki anlamadığımız şeyi nasıl kurtarabiliriz?

Now I'm a global ecologist and an Earth explorer

Ben, özgeçmişinde fizik,

with a background in physics and chemistry

kimya, biyoloji ve başka bir sürü sıkıcı konu olan

and biology and a lot of other boring subjects,

bir küresel çevrebilimci ve yerküre araştırmacısıyım,

but above all, I'm obsessed with what we don't know

ama hepsi bir yana, ben gezegenimiz hakkında

about our planet.

bilmediklerimize kafayı takmış durumdayım.

So I created this,

O nedenle bunu yarattım:

the Carnegie Airborne Observatory, or CAO.

Carnegie Hava Gözlemevi, veya CHG.

It may look like a plane with a fancy paint job,

Güzelce boyanmış bir uçak gibi gözükebilir,

but I packed it with over 1,000 kilos

ama onun içine 1000 kilodan fazla gelen,

of high-tech sensors, computers,

yüksek teknoloji sensörler, bilgisayarlar

and a very motivated staff

ve yerküre bilimcileri ve pilotlardan oluşan

of Earth scientists and pilots.

çok istekli bir kadro koydum.

Two of our instruments are very unique:

Aletlerimizden ikisi oldukça eşsiz:

one is called an imaging spectrometer

Birisi görüntüleme spektrometresi.

that can actually measure the chemical composition

Bitkilerin üzerinden uçarken onların

of plants as we fly over them.

kimyasal bileşimini ölçüyor.

Another one is a set of lasers,

Diğeri ise lazer seti.

very high-powered lasers,

Uçağın altından çıkan

that fire out of the bottom of the plane,

çok güçlü lazerler,

sweeping across the ecosystem

3B yüksek çözünürlükte

and measuring it at nearly 500,000 times per second

ekosistemi tarıyor ve neredeyse saniyede

in high-resolution 3D.

500.000 kez ölçüyor.

Here's an image of the Golden Gate Bridge

Burada, yaşadığım yerden pek uzak olmayan

in San Francisco, not far from where I live.

San Francisco'daki Golden Gate Köprüsü'nün bir resmi var.

Although we flew straight over this bridge,

Köprünün direkt üzerinden uçmamıza rağmen,

we imaged it in 3D, captured its color

saniyeler içerisinde onu 3B olarak görüntüledik,

in just a few seconds.

rengini yakaladık.

But the real power of the CAO

Ama CHG'nin asıl gücü,

is its ability to capture the actual building blocks

ekosistemin asıl yapı taşlarını

of ecosystems.

yakalayabilme yeteneğidir.

This is a small town in the Amazon,

Burası, CHG ile görüntülenen

imaged with the CAO.

Amazon'daki küçük bir kasaba.

We can slice through our data

Verilerimizi dilimleyebilir

and see, for example, the 3D structure

ve örneğin, bitki örtüsü ve

of the vegetation and the buildings,

binaların 3B yapısını görebilir

or we can use the chemical information

veya kimyasal bilgiyi kullanarak

to actually figure out how fast the plants are growing

bitkilerin ne hızla büyüdüklerini

as we fly over them.

üzerilerinden uçarken hesaplayabiliriz.

The hottest pinks are the fastest-growing plants.

Sıcak pembeler en hızlı büyüyen bitkiler.

And we can see biodiversity in ways

Ve biyo-çeşitliliği hayal edemeyeceğiniz

that you never could have imagined.

yollardan görebiliriz.

This is what a rainforest might look like

Bir yağmur ormanı,

as you fly over it in a hot air balloon.

üzerinden sıcak hava balonuyla uçarken böyle görünüyor.

This is how we see a rainforest,

Biz ise bir yağmur ormanını böyle görüyoruz,

in kaleidoscopic color that tells us

kaleydoskopik renkler bizlere

that there are many species living with one another.

birbiriyle yaşayan birçok tür olduğunu söylüyor.

But you have to remember that these trees

Ama unutmayın ki, bu ağaçlar

are literally bigger than whales,

gerçekte balinalardan daha büyüktür

and what that means is that they're impossible to understand

ve bu da demektir ki, bunları yerde yanlarından geçerken

just by walking on the ground below them.

anlamak imkânsızdır.

So our imagery is 3D, it's chemical, it's biological,

Görüntülerimiz 3 boyutludur, kimyasaldır, biyolojiktir

and this tells us not only the species

ve bu bize sadece

that are living in the canopy,

kanopide yaşayan türleri değil,

but it tells us a lot of information

aynı zamanda yağmur ormanlarında bulunan

about the rest of the species that occupy the rainforest.

diğer türler hakkında da birçok bilgi verir.

Now I created the CAO

İşte CHG'yi,

in order to answer questions that have proven

yer veya uydu sensörleri gibi noktalar yardımıyla

extremely challenging to answer from any other vantage point,

cevaplanması son derece zor soruları

such as from the ground, or from satellite sensors.

cevaplamak için yarattım.

I want to share three of those questions with you today.

Bugün sizinle bu soruların üç tanesini paylaşmak istiyorum.

The first questions is,

İlk soru,

how do we manage our carbon reserves

tropik ormanlardaki karbon rezervlerimizi

in tropical forests?

nasıl yönetiyoruz?

Tropical forests contain a huge amount of carbon in the trees,

Tropik ormanlardaki ağaçlarda büyük miktarda karbon bulunur

and we need to keep that carbon in those forests

ve daha fazla küresel ısınmanın önüne geçmek için

if we're going to avoid any further global warming.

bu karbonları bu ormanlarda tutmamız gerekir.

Unfortunately, global carbon emissions

Ne yazık ki, ağaçların yok olması nedeniyle

from deforestation

ortaya çıkan küresel karbon salınımları

now equals the global transportation sector.

küresel ulaşım sektörüyle yarışır hale geldi.

That's all ships, airplanes, trains and automobiles combined.

Buna tüm gemiler, uçaklar, trenler ve otomobiller dâhil.

So it's understandable that policy negotiators

Siyasilerin ağaçların yok olmasını azaltmak için

have been working hard to reduce deforestation,

sıkı çalışmaları anlaşılabilir bir şey,

but they're doing it on landscapes

ama bu işi,

that are hardly known to science.

bilimin pek bilmediği arazilerde yapıyorlar.

If you don't know where the carbon is exactly,

Eğer karbonun tam olarak nerede olduğunu detaylı olarak bilmiyorsanız,

in detail, how can you know what you're losing?

ne kaybettiğinizi nasıl bilebilirsiniz?

Basically, we need a high-tech accounting system.

Esasında, ihtiyacımız olan şey yüksek teknolojili sayma sistemi.

With our system, we're able to see the carbon stocks

Sistemimizle, tropik ormanlardaki karbon stoklarını

of tropical forests in utter detail.

ayrıntılı olarak görebiliyoruz.

The red shows, obviously, closed-canopy tropical forest,

Kırmızı, anlaşıldığı gibi, kapalı tropik ormanı gösteriyor

and then you see the cookie cutting,

ve sonrasında

or the cutting of the forest in yellows and greens.

kalıp şeklinde kesilmiş ormanları sarı ve yeşiller olarak görüyorsunuz.

It's like cutting a cake except this cake

Bu tıpkı bir keki kesmek gibi, fakat bu kek

is about whale deep.

bir balina derinliğinde.

And yet, we can zoom in and see the forest

Ve ayrıca, yaklaşarak ormanı

and the trees at the same time.

ve ağaçları aynı anda görebiliyoruz.

And what's amazing is, even though we flew

Ve şaşırtıcı olan ise, ormanın çok üstünden

very high above this forest,

uçmamıza rağmen,

later on in analysis, we can go in

daha sonra analiz yaparken

and actually experience the treetrops,

ormanda yaşayan ve bunu ağaçlarla birlikte

leaf by leaf, branch by branch,

deneyimleyen diğer türler gibi,

just as the other species that live in this forest

yapraklarına ve dallarına kadar

experience it along with the trees themselves.

ağaçların tepesinde gezip deneyimleyebiliyoruz.

We've been using the technology to explore

Bu teknolojiyi,

and to actually put out the first carbon geographies

Amazon gibi uzak ve Birleşik Devletler

in high resolution

ve Orta Amerika gibi

in faraway places like the Amazon Basin

çok uzak olmayan yerleri keşfetmek

and not-so-faraway places like the United States

ve ilk karbon coğrafyalarını yüksek çözünürlükte

and Central America.

çıkarmak için kullanıyoruz.

What I'm going to do is I'm going to take you on a high-resolution, first-time tour

Şimdi ise sizi, yüksek çözünürlükte, ilk defa

of the carbon landscapes of Peru and then Panama.

Peru ve sonra Panama'nın karbon arazilerinde gezdireceğim.

The colors are going to be going from red to blue.

Renkler, kırmızı ve mavi aralığında olacak.

Red is extremely high carbon stocks,

Kırmızı, hayal edebileceğiniz en büyük ormanlardaki

your largest cathedral forests you can imagine,

yüksek karbon stoğunu gösterir.

and blue are very low carbon stocks.

Ve mavi ise çok düşük karbon stoklarıdır.

And let me tell you, Peru alone is an amazing place,

Söylemeliyim ki, Peru harika bir yer,

totally unknown in terms of its carbon geography

karbon coğrafyası açısından hiç bilinmeyen bir yer,

until today.

tabii ki bugüne kadar.

We can fly to this area in northern Peru

Kuzey Peru'daki bu alana uçabilir

and see super high carbon stocks in red,

ve kırmızı renkle gösterilen yüksek karbon stoklarını

and the Amazon River and floodplain

ve onu kesen Amazon Nehri'ni ve taşkın yatağını

cutting right through it.

görebiliriz.

We can go to an area of utter devastation

Ormansızlaşma nedeniyle tamamen harap olmuş

caused by deforestation in blue,

maviyle gösterilen alana

and the virus of deforestation spreading out in orange.

ve turuncu renkteki yayılan ormansızlaşma virüsünü görebiliriz.

We can also fly to the southern Andes

Ağaç sınırını görmek için

to see the tree line and see exactly how

güney And dağlarına uçabilir ve

the carbon geography ends

dağ sisteminde yükselirken

as we go up into the mountain system.

karbon coğrafyasının nasıl bittiğini görebiliriz.

And we can go to the biggest swamp in the western Amazon.

Ve batı Amazon'daki en büyük bataklığa gidebiliriz.

It's a watery dreamworld

Burası sulu bir masal âlemi.

akin to Jim Cameron's "Avatar."

Jim Cameron'un "Avatar"ına benziyor.

We can go to one of the smallest tropical countries,

En küçük tropikal ülkelerden birisi olan Panama'ya gidebiliriz

Panama, and see also a huge range

ve büyük karbon çeşitliliği

of carbon variation,

yelpazesini görebiliriz,

from high in red to low in blue.

kırmızı olan yüksek değerlerden, mavi olan düşük değerlere kadar.

Unfortunately, most of the carbon is lost in the lowlands,

Ne yazık ki, en çok karbon kaybı ovalarda oluyor.

but what you see that's left,

Gördüğünüz kalan

in terms of high carbon stocks in greens and reds,

yüksek karbon stokları ise yeşil ve kırmızı

is the stuff that's up in the mountains.

renklerle gösterilen dağlardaki alanlardır.

One interesting exception to this

Buna ilginç bir istisna ise,

is right in the middle of your screen.

ekranın tam ortasında.

You're seeing the buffer zone around the Panama Canal.

Panama Kanalı etrafındaki tampon bölgeyi görüyorsunuz.

That's in the reds and yellows.

Kırmızı ve sarılarla gösteriliyor.

The canal authorities are using force

Kanal yetkilileri havzalarını ve küresel ticareti

to protect their watershed and global commerce.

korumak için güç kullanıyor.

This kind of carbon mapping

Bu tür bir karbon haritalama,

has transformed conservation

koruma ve kaynak politikası

and resource policy development.

gelişimini değiştirdi.

It's really advancing our ability to save forests

Bu, ormanları kurtarma ve iklim değişikliğini

and to curb climate change.

durdurma yeteneğimizi gerçekten geliştiriyor.

My second question: How do we prepare for climate change

İkinci sorum: İklim değişikliğine Amazon yağmur ormanları gibi

in a place like the Amazon rainforest?

bir yerde nasıl hazırlanırız?

Let me tell you, I spend a lot of time

Şunu söyleyebilirim ki, bu yerlerde çok vakit geçiriyorum

in these places, and we're seeing the climate changing already.

ve iklimin çoktan değiştiğini görüyoruz.

Temperatures are increasing,

Sıcaklıklar artıyor

and what's really happening is we're getting a lot of droughts,

ve çok fazla kuraklıkla karşılaşıyoruz,

recurring droughts.

tekrarlanan kuraklıklar.

The 2010 mega-drought is shown here

2010 yılı büyük kuraklığı burada görülüyor.

with red showing an area about the size of Western Europe.

Kırmızı yer, Batı Avrupa büyüklüğünde bir alan.

The Amazon was so dry in 2010

2010 yılında Amazon o kadar kuruydu ki,

that even the main stem of the Amazon river itself

Amazon Nehri'nin ana kolu bile,

dried up partially, as you see in the photo

yansının alt köşesindeki resimde gördüğünüz gibi,

in the lower portion of the slide.

kısmi olarak kurudu.

What we found is that in very remote areas,

Çok uzak alanlarda bu kuraklıkların

these droughts are having a big negative impact

tropik ormanlara çok olumsuz

on tropical forests.

etki ettiğini gördük.

For example, these are all of the dead trees in red

Örneğin, 2010'daki kuraklık sonrası

that suffered mortality following the 2010 drought.

ölen ağaçlar kırmızı ile gösterilmiştir.

This area happens to be on the border

Bu alan, Peru ve Brezilya

of Peru and Brazil,

sınırında,

totally unexplored,

hiç keşfedilmemiş,

almost totally unknown scientifically.

bilimsel olarak neredeyse hiç bilinmiyor.

So what we think, as Earth scientists,

Yerküre bilimcileri olarak düşündüğümüz şey,

is species are going to have to migrate

türler, iklim değişikliği ile birlikte

with climate change from the east in Brazil

iklim değişikliğinden en az etkilenmek için

all the way west into the Andes

doğu Brezilya'dan, batıya doğru

and up into the mountains

And Dağları'nın tepelerine

in order to minimize their exposure to climate change.

göç etmek zorunda kalacaklar.

One of the problems with this is that humans

Buradaki problemlerden birisi de, insanların

are taking apart the western Amazon as we speak.

biz burada konuşurken, batı Amazon'u bütünlüğünü bozuyor olmasıdır.

Look at this 100-square-kilometer gash

Ormanda altın madencilerinin yaptıkları

in the forest created by gold miners.

100 kilometrekarelik yarığa bakın.

You see the forest in green in 3D,

Ormanı yeşil renkte 3B olarak görüyorsunuz

and you see the effects of gold mining

ve toprak yüzeyinin altında yapılan

down below the soil surface.

altın madenciliğinin etkilerini görüyorsunuz.

Species have nowhere to migrate in a system like this, obviously.

Böyle bir sistemde, görüldüğü üzere, türlerin göç edebileceği bir yer yok.

If you haven't been to the Amazon, you should go.

Eğer Amazon'a gitmediyseniz, gitmelisiniz.

It's an amazing experience every time,

Her seferinde müthiş bir deneyim,

no matter where you go.

neresine giderseniz gidin.

You're going to probably see it this way, on a river.

Nehir üzerinden göreceğiniz manzara muhtemelen şöyle.

But what happens is a lot of times

Ama nehirler

the rivers hide what's really going on

çoğu zaman ormanda

back in the forest itself.

aslında neler olduğunu saklıyor.

We flew over this same river,

Aynı nehrin üzerinden uçarak,

imaged the system in 3D.

sistemi 3B olarak görüntüledik.

The forest is on the left.

Orman solda.

And then we can digitally remove the forest

Ve sonra, ormanı dijital olarak kaldırabiliyor

and see what's going on below the canopy.

ve kanopi altında neler olduğunu görebiliyoruz.

And in this case, we found gold mining activity,

Ve bu örnekte, sağdaki ekranda garip bozulmaları

all of it illegal,

gördüğünüz gibi,

set back away from the river's edge,

nehir kenarından uzağa kurulmuş

as you'll see in those strange pockmarks

tamamı yasa dışı olan,

coming up on your screen on the right.

altın madenciliği faaliyeti bulduk.

Don't worry, we're working with the authorities

Merak etmeyin, bölgedeki

to deal with this and many, many other problems

bu ve bunun gibi birçok problemle baş etmek için

in the region.

yetkililerle beraber çalışıyoruz.

So in order to put together a conservation plan

Batı Amazon ve And Amazon koridoru gibi

for these unique, important corridors

bu eşsiz, önemli geçitlere yönelik

like the western Amazon and the Andes Amazon corridor,

bir koruma planı oluşturmak için,

we have to start making

coğrafi olarak detaylı planlar yapmaya

geographically explicit plans now.

hemen başlamalıyız.

How do we do that if we don't know the geography of biodiversity in the region,

Eğer bölgedeki biyo-çeşitlilik coğrafyasını bilmiyorsak ve bu bilime tamamen yabancı ise

if it's so unknown to science?

bunu nasıl yapacağız?

So what we've been doing is using

Bu sebeple, yaptığımız şey,

the laser-guided spectroscopy from the CAO

CHG'deki lazer güdümlü spektroskopiyi

to map for the first time the biodiversity

Amazon yağmur ormanı biyo-çeşitliğini

of the Amazon rainforest.

ilk defa haritalamak için kullanmak.

Here you see actual data showing different species in different colors.

Burada farklı türleri, farklı renklerde gösteren gerçek veriyi görüyorsunuz.

Reds are one type of species, blues are another,

Kırmızılar bir tür, maviler başka bir tür,

and greens are yet another.

ve yeşiller de yine başka bir tür.

And when we take this together and scale up

Bunları biraraya getirip, bölgesel düzeye kadar

to the regional level,

büyüttüğümüzde,

we get a completely new geography

bu çalışma öncesinde bilinmeyen, tamamen yeni bir

of biodiversity unknown prior to this work.

biyo-çeşitlilik coğrafyası elde ediyoruz.

This tells us where the big biodiversity changes

Bu bize, büyük biyo-çeşitlilik değişimlerinin

occur from habitat to habitat,

nerede meydana geldiğini habitat habitat gösteriyor

and that's really important because it tells us

ve bu çok önemli, çünkü bize iklim değiştikçe

a lot about where species may migrate to

türlerin nereye göç edebileceği ve

and migrate from as the climate shifts.

nereden göç edebilecekleri hakkında birçok bilgi sağlıyor.

And this is the pivotal information that's needed

Ve bu da, karar vericilerin,

by decision makers to develop protected areas

bölgesel gelişim planları çerçevesinde

in the context of their regional development plans.

koruma alanları geliştirmeleri için çok önemli bir bilgidir.

And third and final question is,

Üçüncü ve son soru ise:

how do we manage biodiversity on a planet

Korunan ekosistemli bir gezegende

of protected ecosystems?

biyo-çeşitliliği nasıl yönetiriz?

The example I started out with about lions hunting,

İlk baştaki aslanların avlanması örneği,

that was a study we did

Güney Afrika'da

behind the fence line of a protected area

bir koruma alanında tellerin arkasında

in South Africa.

yaptığımız bir çalışmaydı.

And the truth is, much of Africa's nature

İşin aslı, Afrika doğasının çoğunluğu

is going to persist into the future

gelecekte, ekrandaki mavilerde gösterdiğim

in protected areas like I show in blue on the screen.

koruma alanlarında varlığını sürdürecek.

This puts incredible pressure and responsibility

Bu, park yönetimine inanılmaz bir

on park management.

baskı ve sorumluluk yüklüyor.

They need to do and make decisions

Korudukları tüm türlere fayda sağlayacak

that will benefit all of the species that they're protecting.

şeyleri yapmaları ve kararları vermeleri gerekiyor.

Some of their decisions have really big impacts.

Bazı kararlarının çok büyük etkisi oluyor.

For example, how much and where

Mesela, yangını ne kadar ve nerede

to use fire as a management tool?

bir yönetim aracı olarak kullanmalı?

Or, how to deal with a large species like elephants,

Veya, filler gibi nüfusları çok artması durumunda

which may, if their populations get too large,

ekosisteme ve diğer türlere zarar verecek olan

have a negative impact on the ecosystem

büyük türlerle

and on other species.

nasıl baş edilir?

And let me tell you, these types of dynamics

Ve şunu da söyleyeyim ki, bu tür dinamikler

really play out on the landscape.

tabiat içerisinde gerçekten tükeniyor.

In the foreground is an area with lots of fire

Ön taraf, yangınla dolu bir alan

and lots of elephants:

ve bir sürü fil var:

wide open savanna in blue, and just a few trees.

Mavi renkte geniş açık ova ve birkaç ağaç var.

As we cross this fence line, now we're getting

Bu çitleri geçince,

into an area that has had protection from fire

yangından korunan ve hiç fil olmayan

and zero elephants:

bir alana giriyoruz:

dense vegetation, a radically different ecosystem.

Sıkı bitki örtüsü, tamamıyla farklı bir ekosistem.

And in a place like Kruger,

Ve Kruger gibi bir yerde,

the soaring elephant densities

hızla artan fil yoğunluğu

are a real problem.

gerçek bir problem.

I know it's a sensitive issue for many of you,

Birçoğunuz için bunun hassas bir konu olduğunu biliyorum

and there are no easy answers with this.

ve bunlara cevap vermek de kolay değil.

But what's good is that the technology we've developed

Ama güzel olan tarafı, geliştirdiğimiz

and we're working with in South Africa, for example,

ve örneğin Güney Afrika'da kullandığımız teknoloji,

is allowing us to map every single tree in the savanna,

bizlere ovadaki her bir ağacı haritalamamızı sağlıyor,

and then through repeat flights

ve tekrar uçuşlarla

we're able to see which trees

hangi ağaçların

are being pushed over by elephants,

filler tarafından itildiğini

in the red as you see on the screen, and how much that's happening

ekrandaki kırmızılarda görebiliyoruz

in different types of landscapes in the savanna.

ve bunun savanadaki farklı arazilerde ne kadar meydana geldiğini de.

That's giving park managers

Bu, park yöneticilerine,

a very first opportunity to use

daha incelikli ve az önce size gösterdiğim

tactical management strategies that are more nuanced

aşırılıklara yola açmayan taktik yönetim stratejilerini

and don't lead to those extremes that I just showed you.

kullanmak için yeni bir fırsat veriyor.

So really, the way we're looking

Yani aslında, korunmuş alanlara

at protected areas nowadays

bugün baktığımızda onları,

is to think of it as tending to a circle of life,

yaşam döngüsüne doğru bir eğilim olarak düşünüyoruz.

where we have fire management,

Yangın yönetimine,

elephant management, those impacts on the structure of the ecosystem,

fil yönetimine sahip olduğumuz, bunların ekosistemin yapısı üzerinde etki ettiği

and then those impacts

ve sonra böceklerden

affecting everything from insects

aslanlar gibi tepe yırtıcılara kadar

up to apex predators like lions.

her şeye etki ettiği bir yer.

Going forward, I plan to greatly expand

İleride, hava gözlemevini

the airborne observatory.

oldukça büyütmeyi planlıyorum.

I'm hoping to actually put the technology into orbit

Bu teknolojiyi yörüngeye oturtmayı umuyorum ki,

so we can manage the entire planet

böylece tüm gezegeni

with technologies like this.

bu gibi teknolojilerle yönetebilelim.

Until then, you're going to find me flying

O zamana kadar, beni adını hiç duymadığınız

in some remote place that you've never heard of.

uzak bir diyarda uçarken bulacaksınız.

I just want to end by saying that technology is

Sözlerimi, teknolojinin gezegenimizi yönetme noktasında

absolutely critical to managing our planet,

son derece önemli olduğunu söyleyerek bitirmek istiyorum.

but even more important is the understanding

Ama daha da önemlisi, onu anlamak

and wisdom to apply it.

ve onu uygulayacak dirayete sahip olmak.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)