Why noise is bad for your health -- and what you can do about it | Mathias Basner

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Do you hear that?

Bunu duyuyor musunuz?

Do you know what that is?

Bunun ne olduğunu biliyor musunuz?

Silence.

Sessizlik.

The sound of silence.

Sessizliğin sesi.

Simon and Garfunkel wrote a song about it.

Simon ve Garfunkel, bununla ilgili bir şarkı yazdı.

But silence is a pretty rare commodity these days,

Fakat sessizlik, bugünlerde oldukça nadir bir şey

and we're all paying a price for it in terms of our health --

ve sağlığımız açısından, hepimiz onun için para ödüyoruz --

a surprisingly big price, as it turns out.

görünen o ki şaşırtıcı derecede yüksek bir fiyat.

Luckily, there are things we can do right now,

Neyse ki şu anda yapabileceğimiz şeyler var,

both individually and as a society,

hem bireysel olarak hem de toplum olarak,

to better protect our health

sağlığımızı korumak için

and give us more of the benefits of the sounds of silence.

ve sessizliğin sesinden daha çok faydalanabilmek için.

I assume that most of you know that too much noise is bad for your hearing.

Çok fazla gürültünün, işitmeniz için kötü olduğunu bildiğinizi varsayıyorum.

Whenever you leave a concert or a bar and you have that ringing in your ears,

Bir konserden veya bir bardan çıktığınız zaman kulağınızda o çınlama olduğunda

you can be certain that you have done some damage to your hearing,

işitmenize zarar verecek bir şey yaptığınızdan emin olabilirsiniz,

likely permanent.

muhtemelen kalıcı.

And that's very important.

Bu da çok önemli.

However, noise affects our health in many different ways beyond hearing.

Ancak gürültü, işitmenin ötesinde birçok farklı yolla sağlığımızı etkiler.

They're less well-known,

Bunlar da az bilinirler

but they're just as dangerous as the auditory effects.

ama işitsel etkiler kadar tehlikelidirler.

So what do we mean when we talk about noise?

Peki gürültüden bahsederken ne kastediyoruz?

Well, noise is defined as unwanted sound,

Gürültü, istenmeyen ses olarak tanımlanır

and as such, both has a physical component, the sound,

ve aslında, ikisinin de fiziksel bir ögesi vardır, yani ses

and a psychological component,

ve psikolojik bir ögesi vardır,

the circumstances that make the sound unwanted.

yani sesi istenmeyen yapan koşullar.

A very good example is a rock concert.

Rock konseri, bunun çok güzel bir örneği.

A person attending the rock concert, being exposed to 100 decibels,

Rock konserine katılan, 100 desibele maruz kalan bir insan

does not think of the music as noise.

müziğin gürültü olduğunu düşünmez.

This person likes the band, and even paid a hundred dollars for the ticket,

Kişi grubu sever ve hatta bilet için yüzlerce dolar ödemiştir,

so no matter how loud the music, this person doesn't think of it as noise.

yani müzik ne kadar yüksek olursa olsun, o kişi bunun gürültü olduğunu düşünmez.

In contrast, think of a person living three blocks away from the concert hall.

Tersini, konser salonunun üç blok ötesinde yaşayan bir insanı düşünün.

That person is trying to read a book,

O kişi bir kitap okumaya çalışıyor

but cannot concentrate because of the music.

fakat müzikten ötürü odaklanamıyor.

And although the sound pressure levels are much lower in this situation,

Bu durumda ses basınç seviyesi çok daha düşük olmasına rağmen,

this person still thinks of the music as noise,

bu kişi müziği hala gürültü olarak düşünür

and it may trigger reactions that can, in the long run, have health consequences.

ve uzun vadede sağlık sonuçlarına sebep olacak tepkilere yol açabilir.

So why are quiet spaces so important?

Peki sessiz alanlar neden bu kadar önemli?

Because noise affects our health in so many ways beyond hearing.

Çünkü gürültü, işitmenin ötesinde, birçok farklı yolla sağlığımızı etkiler.

However, it's becoming increasingly difficult to find quiet spaces

Ancak sessiz alan bulmak gitgide daha zor bir alıyor,

in times of constantly increasing traffic,

çünkü sürekli artan trafik,

büyüyen kentleşme,

growing urbanization,

construction sites, air-conditioning units,

inşaat alanları, havalandırma üniteleri,

yaprak üfleme, çim biçme makineleri,

leaf blowers, lawnmowers,

outdoor concerts and bars, personal music players,

dış mekan konserleri ve barları, kişisel müzik çalarlar

and your neighbors partying until 3am.

ve gece 3'e kadar parti yapan komşular zamanındayız.

Whew!

Vay canına!

In 2011, the World Health Organization estimated

2011'de Dünya Sağlık Örgütü, yalnızca üye Batı Avrupa devletlerinde

that 1.6 million healthy life years are lost every year

her yıl 1,6 milyon sağlıklı yaşam yılının

çevresel gürültüye maruz kalmaktan ötürü

due to exposure to environmental noise

in the Western European member states alone.

kaybedildiğini ortaya koymuştur.

One important effect of noise is that it disturbs communication.

Gürültünün önemli bir etkisi, iletişimi bozmasıdır.

You may have to raise your voice to be understood.

Anlaşılmak için sesinizi yükseltmeniz gerekebilir.

In extreme cases, you may even have to pause the conversation.

Aşırı durumlarda, sohbeti durdurmanız bile gerekebilir.

It's also more likely to be misunderstood in a noisy environment.

Ayrıca gürültülü ortamlarda yanlış anlaşılmak daha mümkündür.

These are all likely reasons why studies have found

Çalışmalarda, gürültülü bölgelerde okula giden çocukların

that children who attend schools in noisy areas

akademik performansta akranlarından geri kalma ihtimallerinin

are more likely to lag behind their peers in academic performance.

daha yüksek olmasının olası sebepleri bunlardır.

Another very important health effect of noise

Gürültünün bir diğer çok önemli sağlık etkisi,

is the increased risk for cardiovascular disease

uzatılmış sürelerde belirli gürültü seviyelerine

in those who are exposed to relevant noise levels

maruz kalanlarda, kalp ve damarlara ilişkin

for prolonged periods of time.

yüksek riske sebep olmasıdır.

Noise is stress,

Gürültü strestir,

especially if we have little or no control over it.

özellikle üzerinde çok az ya da hiç kontrolünüz varsa.

Our body excretes stress hormones like adrenaline and cortisol

Vücudumuz, bir gecelik gürültüye maruz kaldıktan sonra katılaşan

that lead to changes in the composition of our blood

kan damarlarımızın yapısında ve kanımızın bileşiminde

and in the structure of our blood vessels,

değişikliklere yol açan

which have been shown to be stiffer after a single night of noise exposure.

adrenalin ve kortizol gibi stres hormonları salgılar.

Epidemiological studies show associations between the noise exposure

Epidemiyolojik çalışmalar, gürültüye maruz kalma ile yüksek derecede

and an increased risk for high blood pressure,

yüksek tansiyon, kalp krizi ve felç riski arasındaki

heart attacks and stroke,

ilişkileri göstermektedir

and although the overall risk increases are relatively small,

ve toplam risk çoğalmaları nispeten küçük olmasına rağmen,

this still constitutes a major public health problem

bu hala büyük bir genel sağlık sorununu oluşturuyor,

because noise is so ubiquitous,

çünkü gürültü yaygın bir şey

and so many people are exposed to relevant noise levels.

ve birçok insan belirli gürültü seviyelerine maruz kalıyor.

A recent study found that US society

Yakınlarda gerçekleştirilen bir çalışmada

could save 3.9 billion dollars each year

ABD toplumunun,

çevresel gürültüyü beş desibel düşürerek

by lowering environmental noise exposure by five decibels,

her yıl 3,9 milyar dolar tasarruf edebileceğini göstermiştir.

just by saving costs for treating cardiovascular disease.

There are other diseases like cancer, diabetes and obesity

Gürültüye maruz kalmakla bağlantısı olan kanser, diyabet

that have been linked to noise exposure,

ve obezite gibi diğer hastalıklar da var,

but we do not have enough evidence yet

fakat bu hastalıkların

to, in fact, conclude that these diseases are caused by the noise.

gürülteden kaynaklandığını kanıtlayacak yeterince ispat henüz yok.

Yet another important effect of noise is sleep disturbance.

Ancak, gürültünün bir diğer etkisi de uyku sıkıntısı yaratması.

Sleep is a very active mechanism that recuperates us

Uyku, bizi iyileştiren ve bir sonraki uyanma sürecine hazırlayan

and prepares us for the next wake period.

çok aktif bir mekanizmadır.

A quiet bedroom is a cornerstone of what sleep researchers call

Sessiz bir yatak odası, uyku araştırmacılarının "iyi bir uyku hijyeni"

"a good sleep hygiene."

dedikleri şeyin köşe taşıdır.

And our auditory system has a watchman function.

İşitsel sistemimizin bekçilik işlevi vardır.

It's constantly monitoring our environment for threats,

Biz uyurken bile, çevremizi tehditler için

even while we're sleeping.

sürekli kontrol eder.

So noise in the bedroom can cause a delay in the time it takes us to fall asleep,

Yatak odasındaki gürültü, uykuya dalma süremizde ertelemeye neden olabilir,

it can wake us up during the night,

gece esnasında bizi uyandırabilir

and it can prevent our blood pressure from going down during the night.

ve gece, kan basıncımızın düşmesini engelleyebilir.

We have the hypothesis that if these noise-induced sleep disturbances

Hipotezimize göre, gürültü kaynaklı uyku bozuklukları aylarca

continue for months and years,

ve yıllarca devam ettiği takdirde

then an increased risk for cardiovascular disease is likely the consequence.

bunun kalp ve damarlara ilişkin yüksek bir riskle sonuçlanması mümkün.

However, we are often not aware of these noise-induced sleep disturbances,

Ancak genelde bu gürültü kaynaklı uyku bozukluklarının farkında olmayız,

because we are unconscious while we're sleeping.

çünkü uyurken bilinçsiz oluruz.

In the past, we've done studies on the effects of traffic noise on sleep,

Geçmişte, trafik gürültüsünün uykuya etkilerine dair çalışmalar yaptık

and research subjects would often wake up in the morning and say,

ve araştırmadaki kişiler genelde sabahları kalkıp şöyle derlerdi,

"Ah, I had a wonderful night, I fell asleep right away,

"Ah, muhteşem bir gece geçirdim, hemen uykuya daldım,

never really woke up."

hiç uyanmayacağım gibi."

When we would go back to the physiological signals

Gece boyunca kaydettiğimiz fizyolojik sinyallere

we had recorded during the night,

geri dönüp baktığımızda

we would often see numerous awakenings

genelde birçok uyanma

and a severely fragmented sleep structure.

ve şiddetle parçalanmış bir uyku yapısı görürüz.

These awakenings were too brief for the subjects to regain consciousness

Bu uyanışlar, kişilerin yeniden bilinç kazanması

and to remember them during the next morning,

ve ertesi gün hatırlamaları için oldukça kısaydı,

but they may nevertheless have a profound impact

fakat en azından, uykumuzun ne kadar dinlendirici olduğuna dair

on how restful our sleep is.

çok derin bir etkiye sahip oldular.

So when is loud too loud?

Peki yüksek, ne zaman çok yüksektir?

A good sign of too loud is once you start changing your behavior.

Davranışınızı değiştirmeye başlamanız, iyi bir çok yüksek işaretidir.

You may have to raise your voice to be understood,

Anlaşılmak için sesinizi yükseltmeniz gerekebilir

or you increase the volume of your TV.

ya da televizyonun sesini açabilirsiniz.

You're avoiding outside areas, or you're closing your window.

Dış alanlardan kaçınırsınız veya pencerenizi kapatırsınız.

You're moving your bedroom to the basement of the house,

Yatak odanızı evin bodrumuna taşırsınız

or you even have sound insulation installed.

veya hatta, ses yalıtımı yaptırırsınız.

Many people will move away to less noisy areas,

Çoğu insan daha az gürültülü alanlara gidecektir,

but obviously not everybody can afford that.

fakat açıkçası, bunu herkes karşılayamaz.

So what can we do right now to improve our sound environment

Peki ses çevremizi geliştirmek ve sağlığımızı daha iyi korumak için

and to better protect our health?

şu anda ne yapabiliriz?

Well, first of all, if something's too loud, speak up.

Öncelikle, eğer bir şey çok yüksekse daha yüksek sesle konuşun.

For example, many owners of movie theaters

Örneğin, çoğu sinema sahibi,

seem to think that only people hard of hearing are still going to the movies.

sinemaya hala yalnızca duyma zorluğu çeken insanların gittiğini düşünürler.

If you complain about the noise and nothing happens,

Gürültüden şikayetçiyseniz ve hiçbir şey olmuyorsa

demand a refund and leave.

para iadesi isteyin ve terk edin.

That's the language that managers typically do understand.

Yöneticiler genelde bu dilden anlar.

Also, talk to your children about the health effects of noise

Ayrıca çocuklarınıza gürültünün sağlığa etkilerinden

and that listening to loud music today will have consequences when they're older.

bugün yüksek sesli müzik dinlemenin ilerde oluşturacağı sonuçlardan bahsedin.

You can also move your bedroom to the quiet side of the house,

Ayrıca yatak odanızı evin sessiz köşesine taşıyabilirsiniz,

where your own building shields you from road traffic noise.

binanızın sizi trafik gürültüsünden koruduğu yere.

If you're looking to rent or buy a new place,

Yeni bir yer kiralayacak veya satın alacak olursanız

make low noise a priority.

gürültü azlığını öncelik belirleyin.

Visit the property during different times of the day

O yeri günün farklı zamanlarında ziyaret edin

and talk to the neighbors about noise.

ve komşularla gürültü hakkında konuşun.

You can wear noise-canceling headphones when you're traveling

Seyahat ederken veya ofisinizde yüksek seviyede fon gürültüsü varsa

or if your office has high background noise levels.

gürültüyü kesen kulaklıklardan kullanabilirsiniz.

In general, seek out quiet spaces,

Genel olarak, sessiz yerler arayın,

especially on the weekend or when you're on vacation.

özellikle hafta sonları veya tatil yapacaksanız.

Allow your system to wind down.

Bırakın sisteminiz dinlensin.

I, very appropriately for this talk,

Ben, bu konuşmaya uygun olarak

attended a noise conference in Japan four years ago.

dört yıl önce Japonya'da bir gürültü konferansına katıldım.

When I returned to the United States and entered the airport,

ABD'ye döndüğümde ve hava alanına girdiğimde

a wall of sound hit me.

bir ses duvarı bana çarptı.

This tells you that we don't realize anymore

Yani, artık maruz kaldığımız

the constant degree of noise pollution we're exposed to

gürültü kirliliğinin sabit derecesini ve sessiz alanlardan

and how much we could profit from more quiet spaces.

ne kadar faydalanabileceğimizi fark edemiyoruz.

What else can we do about noise?

Gürültüyle ilgili başka ne yapabiliriz?

Well, very much like a carbon footprint, we all have a noise footprint,

Karbon ayak izimiz gibi hepimizin bir gürültü ayak izi de var

and there are things we can do to make that noise footprint smaller.

ve bu gürültü ayak izini küçültmek için yapabileceğimiz şeyler var.

For example, don't start mowing your lawn at 7am on a Saturday morning.

Örneğin, bir Perşembe sabahı saat 7'de bahçenizi biçmeye başlamayın.

Your neighbors will thank you.

Komşularınız size teşekkür edecek.

Or use a rake instead of a leaf blower.

Yaprak üfleme makinesi yerine tırmık kullanın.

In general, noise reduction at the source makes the most sense,

Genel olarak, kaynaktaki gürültüyü azaltmak en mantıklısı,

so whenever you're looking to buy a new car,

yani yeni bir araba alacağınız zaman,

air-conditioning unit, blender, you name it,

havalandırma ünitesi, mikser, aklınıza ne gelirse,

make low noise a priority.

düşük gürültü önceliğiniz olsun.

Many manufacturers will list the noise levels their devices generate,

Çoğu imalatçı, aletlerinin ürettiği gürültü seviyelerini listeler

and some even advertise with them.

ve hatta onlarla reklam yaparlar.

Use that information.

Bu bilgiyi kullanın.

Many people think that stronger noise regulation and enforcement are good ideas,

Çoğu insan, güçlü gürültü yönetmeliği ve yaptırımı iyi fikir diye düşünür,

even obvious solutions, perhaps,

hatta aşikar çözümler, belki,

but it's not as easy as you may think,

fakat düşündüğünüz kadar kolay değil,

because many of the activities that generate noise

çünkü gürültü üreten aktivitelerin çoğu

also generate revenue.

aynı zamanda gelir de üretiyor.

Think about an airport and all the business that is associated with it.

Bir hava alanı ve onunla bağlantılı bütün işleri düşünün.

Our research tells politicians at what noise level

Araştırmamız, politikacıların hangi gürültü seviyesinde

they can expect a certain health effect,

belirli bir sağlık etkisi bekleyebileceğini söylüyor

and that helps inform better noise policy.

ve bu, gürültü politikasına yardımcı oluyor.

Robert Koch supposedly once said,

Robert Koch bir zamanlar şöyle demiş,

"One day, mankind will fight noise as relentlessly as cholera and the pest."

"İnsanlık bir gün, gürültüyle de, kolera ve veba gibi, inatla savaşacak."

I think we're there,

Bence oradayız

and I hope that we will win this fight,

ve umarım bu savaşı kazanırız

and when we do, we can all have a nice, quiet celebration.

ve kazandığımızda güzel, sessiz bir kutlama yapabiliriz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)