Art can heal PTSD's invisible wounds | Melissa Walker

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Yunus ASIK

You are a high-ranking military service member

Afganistan'a sevk edilmiş,

deployed to Afghanistan.

yüksek rütbeli bir askersiniz.

You are responsible for the lives

Yüzlerce erkeğin ve kadının

of hundreds of men and women,

hayatlarından sorumlusunuz

and your base is under attack.

ve üssünüz saldırı altında.

Incoming mortar rounds are exploding all around you.

Çevrenizde, atılan havan topları patlayıp duruyor.

Struggling to see through the dust and the smoke,

Toz ve dumanın ötesini görmeye çalışırken,

you do your best to assist the wounded

yaralılara yardım etmek için elinizden geleni yapıp

and then crawl to a nearby bunker.

yakındaki bir sığınağa doğru emekliyorsunuz.

Conscious but dazed by the blasts,

Bilinçlisiniz, ama bombalar yüzünden şaşkınsınız;

you lay on your side and attempt to process what has just happened.

bir kenara yatıyorsunuz ve az önce neler olduğunu düşünmeye yelteniyorsunuz.

As you regain your vision,

Görüşünüz yerine geldikçe,

you see a bloody face

size bakmakta olan

staring back at you.

kanlı bir yüz görüyorsunuz.

The image is terrifying,

Bu korkunç, fakat

but you quickly come to understand

hemen anlıyorsunuz ki,

it's not real.

bu gerçek değil.

This vision continues to visit you multiple times a day and in your sleep.

Bu görüntü, gün içerisinde ve uykunuzda sizi birkaç kez ziyaret ediyor.

You choose not to tell anyone for fear of losing your job

İşinizi kaybetme ya da zayıf görünme korkusuyla, bunu kimseye

or being seen as weak.

söylememeyi tercih ediyorsunuz.

You give the vision a name,

Bu görüntüye bir isim veriyorsunuz,

Bloody Face in Bunker,

Sığınaktaki Kanlı Yüz

and call it BFIB for short.

ve ona kısaca SKY diyorsunuz.

You keep BFIB locked away in your mind,

SKY'yi zihninizde kilit altında tutuyorsunuz,

secretly haunting you,

sonraki yedi yıl boyunca sizi

for the next seven years.

gizlice rahatsız ediyor.

Now close your eyes.

Şimdi, gözlerinizi kapatın.

Can you see BFIB?

SKY'yi görebiliyor musunuz?

If you can, you're beginning to see the face

Eğer görebiliyorsanız, savaşın görünmez yaralarının

of the invisible wounds of war,

yüzünü görmeye başlıyorsunuz; bu da

commonly known as post-traumatic stress disorder

travma sonrası stres bozukluğu ve travmatik beyin hasarı

and traumatic brain injury.

olarak biliniyor.

While I can't say I have post-traumatic stress disorder,

Travma sonrası stres bozukluğu yaşamamış olsam da,

I've never been a stranger to it.

ona hiçbir zaman yabancı olmadım.

When I was a little girl, I would visit my grandparents every summer.

Ben küçük bir kızken, her yaz büyükbabamları ziyaret ederdim.

It was my grandfather

Savaşın, akıl üzerindeki

who introduced me to the effects of combat on the psyche.

etkilerini bana tanıtan, büyükbabamdı.

While my grandfather was serving as a Marine in the Korean War,

Büyükbabam Kore Savaşı'nda bir denizci olarak hizmet verirken,

a bullet pierced his neck and rendered him unable to cry out.

bir kurşun onun boynunu deldi ve ağlayamayacak bir hâle getirdi.

He watched as a corpsman passed him over,

Bir sıhhiyenin, onun üzerinden geçip

declaring him a goner,

ölmek üzere olduğunu belirttiğini

and then leaving him to die.

ve onu ölüme terk ettiğini gördü.

Years later, after his physical wounds had healed

Yıllar sonra, bu fiziksel yaralar iyileşip

and he'd returned home,

eve döndükten sonra,

he rarely spoke of his experiences in waking life.

yaşama dönüş deneyimi hakkında nadiren konuşurdu.

But at night I would hear him shouting obscenities

Fakat geceleri, alt kattaki odasında, onun açık saçık

from his room down the hall.

bağırdığını duyardım.

And during the day I would announce myself as I entered the room,

Gün içerisinde ise odaya girdiğimde, onu ürkütmemeye ve üzmemeye dikkat

careful not to startle or agitate him.

ederek, kendimi belli ederdim.

He lived out the remainder of his days

Günlerinin geri kalanını

isolated and tight-lipped,

izole ve ağzı kapalı bir biçimde,

never finding a way to express himself,

kendisini ifade edecek bir yol bulamadan geçirdi ve

and I didn't yet have the tools to guide him.

benim de, henüz onu yönlendirecek araçlarım yoktu.

I wouldn't have a name for my grandfather's condition

20 yaşıma gelene kadar büyükbabamın durumuna

until I was in my 20s.

bir ad verememiştim.

Seeking a graduate degree in art therapy,

Sanat terapisinde yüksek lisans yaparken,

I naturally gravitated towards the study of trauma.

doğal olarak travma çalışmalarına yöneldim.

And while sitting in class learning about post-traumatic stress disorder,

Travma sonrası stres bozukluğuyla ilgili derste otururken

or PTSD for short,

ya da kısaca TSSB,

my mission to help service members who suffered like my grandfather

büyükbabam gibi acı çeken askerlere yardım etme görevim

began to take form.

şekil almaya başladı.

We've had various names for post-traumatic stress

Savaş tarihi boyunca travma sonrası strese

throughout the history of war:

çeşitli isimler verildi:

homesickness,

Örneğin; memleket özlemi,

soldier's heart,

askerin kalbi,

shell shock,

savaş bunalımı,

thousand-yard stare, for instance.

sersem bakış.

And while I was pursuing my degree, a new war was raging,

Ben okumaya devam ederken, yeni bir savaş çıkmaya başlamıştı

and thanks to modern body armor and military vehicles,

ve modern savaş zırhları ve askeri araçlar sayesinde

service members were surviving blast injuries they wouldn't have before.

askerler, daha önce sahip olmadıkları patlama yaralarına sahip oluyorlardı.

But the invisible wounds were reaching new levels,

Fakat görünmeyen yaralar, yeni seviyelere ulaşıyordu

and this pushed military doctors and researchers

ve bu durum, askeri doktorların ve araştırmacıların, beyindeki

to try and truly understand the effects that traumatic brain injury, or TBI,

travmatik hasarı ya da TBH'nın ve TSSB'nun etkilerini gerçekten

and PTSD have on the brain.

anlamayı denemeye itti.

Due to advances in technology and neuroimaging,

Teknoloji ve beyin görüntülemedeki gelişmeler sayesinde,

we now know there's an actual shutdown in the Broca's,

Broca bölgesinin veya beynin konuşma-dil kısmının, kişisel bir

or the speech-language area of the brain, after an individual experiences trauma.

travma sonrasında, resmen kapandığını artık biliyoruz.

This physiological change,

Psikolojik değişim ya da genelde

or speechless terror as it's often called,

sessiz terör olarak adlandırılan şey,

coupled with mental health stigma,

ruh sağlığındaki bozuklukla,

the fear of being judged

yargılanma ya da yanlış anlaşılma

or misunderstood,

korkusuyla, hatta belki de

possibly even removed from their current duties,

mevcut meşgalelerinden uzak kalmalarıyla bir araya gelerek,

has led to the invisible struggles of our servicemen and women.

asker erkek ve kadınlarımızda görünmez mücadelelere neden oldu.

Generation after generation of veterans

Nesilden nesile, gaziler

have chosen not to talk about their experiences,

deneyimleri hakkında konuşmamayı ve yalnızlık içerisinde acı çekmeyi

and suffer in solitude.

tercih ettiler.

I had my work cut out for me when I got my first job

Ülkenin en büyük askeri tıp merkezi olan Walter Reed'de

as an art therapist at the nation's largest military medical center,

bir sanat terapisti olarak ilk işimi aldığımda, işimin benim için biçilmiş

Walter Reed.

kaftan olduğunu anladım.

After working for a few years on a locked-in patient psychiatric unit,

Kapalı bir psikiyatri ünitesinde birkaç yıl çalıştıktan sonra, aktif olarak

I eventually transferred to the National Intrepid Center of Excellence, NICoE,

askerlik hizmeti veren üyelere tüm gövde ışınlaması yapan Ulusal Mükemmellik

which leads TBI care for active duty service members.

Merkezi'ne, NICoE'ya, transfer oldum.

Now, I believed in art therapy,

Evet, sanat terapisine inanıyordum,

but I was going to have to convince service members,

ancak iri, sert, kuvvetli, erkeksi askerleri ve bazı kadınları;

big, tough, strong, manly military men,

sanat yapımına, psikoterapik bir aracı

and some women too,

olarak bir şans vermeleri için

to give art-making as a psychotherapeutic intervention a try.

ikna etmem gerekiyordu.

The results have been nothing short of spectacular.

Sonuçlar muhteşemdi.

Vivid, symbolic artwork

Askerler ve kadınlar, etkileyici ve sembolik sanat

is being created by our servicemen and women,

çalışmaları üretiyorlardı ve her çalışma

and every work of art tells a story.

bir hikâye anlatıyordu.

We've observed that the process of art therapy bypasses

Sanat terapisi sürecinin, beynin konuşma-dil meselesinin

the speech-language issue with the brain.

üzerinden geçtiğini gözlemledik.

Art-making accesses the same sensory areas of the brain that encode trauma.

Sanat yapımı, beynin travmayı kodladığı aynı duyu alanlarına erişiyor.

Service members can use the art-making to work through their experiences

Askerler, deneyimlerini tehdit içermeyen bir biçimde ele alabilmek için,

in a nonthreatening way.

sanat terapisi kullanabilirler.

They can then apply words to their physical creations,

Daha sonra fiziksel yaratımlarına kelimeler ekleyerek,

reintegrating the left and the right hemispheres of the brain.

beynin sağ ve sol yarı kürelerini bütünleştirebilirler.

Now, we've seen this can work with all forms of art --

Bunun - çizim, resim, kolaj gibi - tüm sanat biçimlerinde işe

drawing, painting, collage --

yaradığını gördük, fakat en fazla

but what seems to have the most impact

etki bırakan, maske yapımı gibi

is mask-making.

gözüküyor.

Finally, these invisible wounds don't just have a name,

Sonuç olarak, bu görünmez yaraların yalnızca bir ismi yok, aynı zamanda

they have a face.

yüzleri de var.

And when service members create these masks,

Askerler bu maskeleri yarattıkları zaman,

it allows them to come to grips, literally, with their trauma.

gerçekten travmalarının üstesinden gelebiliyorlar.

And it's amazing how often that enables them

Bunun, travmayı atlatmalarına ve iyileştirmeye

to break through the trauma and start to heal.

başlamasına neden olması, muhteşem bir şey.

Remember BFIB?

SKY'yi hatırlıyor musunuz?

That was a real experience for one of my patients,

Bu, hastalarımdan birisi için gerçek bir tecrübeydi ve

and when he created his mask,

o, bu maskeyi yarattığında

he was able to let go of that haunting image.

o rahatsız edici görüntüden kurtulabildi.

Initially, it was a daunting process for the service member,

Bu süreç, asker için ilk başlarda ürkütücüydü,

but eventually he began to think of BFIB as the mask,

fakat sonrasında SKY'yi, içsel dünyası olarak değil, bir maske

not his internal wound,

olarak düşünmeye başladı ve

and he would go to leave each session,

her seansın bitişinde bana maskeyi

he would hand me the mask, and say, "Melissa, take care of him."

uzatıp, "Melissa, ona iyi bak." diyordu.

Eventually, we placed BFIB in a box to further contain him,

En sonunda, SKY'yi bir kutuya koyduk ve

and when the service member went to leave the NICoE,

asker, merkezi terk edeceği zaman,

he chose to leave BFIB behind.

onu orada bırakmayı tercih etti.

A year later, he had only seen BFIB twice,

Bir yıl sonra SKY'yi yalnızca iki kez gördü

and both times BFIB was smiling

ve her ikisinde de, SKY gülümsüyordu

and the service member didn't feel anxious.

ve asker de gerginlik hissetmemişti.

Now, whenever that service member is haunted by some traumatic memory,

Şimdi, bu asker ne zaman travmatik bir anı tarafından rahatsız edilse,

he continues to paint.

çizmeye devam ediyor.

Every time he paints these disturbing images,

Bu rahatsız edici görüntüleri her çizdiğinde, onları

he sees them less or not at all.

ya daha az görüyor ya da hiç görmüyor.

Philosophers have told us for thousands of years

Filozoflar bizlere, yüzyıllar boyunca, yaratma gücünün,

that the power to create

tahrip etme gücüyle çok

is very closely linked to the power to destroy.

yakından bağlantılı olduğunu söylediler.

Now science is showing us that the part of the brain

Şimdi de bilim, beynin travmatik bir yarayı kaydeden

that registers a traumatic wound

kısmının, aynı zamanda iyileşme

can be the part of the brain where healing happens too.

sürecinin de bulunduğu yer olduğunu gösteriyor.

And art therapy is showing us how to make that connection.

Sanat terapisi de bize bu bağlantıyı kurmayı öğretiyor.

We asked one of our service members

Askerlerimizden birisinden,

to describe how mask-making impacted his treatment,

maske yapımının, tedavisine nasıl etki ettiğini tanımlamasını istedik

and this is what he had to say.

ve söylediği şey buydu.

(Video) Service Member: You sort of just zone out into the mask.

(Video) Asker: Bir şekilde, maskenin içerisine dalıyorsunuz.

You zone out into the drawing,

Çizimin içerisine dalıyorsunuz

and for me, it just released the block,

ve benim için bu, engeli kaldırdı

so I was able to do it.

ve ben de yapabildim.

And then when I looked at it after two days, I was like,

İki gün sonra ona baktığımda, şöyle dedim;

"Holy crap, here's the picture, here's the key, here's the puzzle,"

"Vay, işte resim, işte anahtar, işte bulmaca" ve

and then from there it just soared.

her şey burada başladı ve devam etti.

I mean, from there my treatment just when out of sight,

Yani, tedavim buradan, gözden uzak bir yerlere gitti çünkü

because they were like, Kurt, explain this, explain this.

Kurt, bunu açıkla, bunu açıkla diyor gibiydiler.

And for the first time in 23 years,

23 yıl içerisinde bir ilk olarak,

I could actually talk about stuff openly to, like, anybody.

bu konuyu açıkça herkesle konuşabiliyordum.

I could talk to you about it right now if I wanted to,

Eğer istesem şu anda sizinle de bunu konuşabilirdim,

because it unlocked it.

çünkü o artık kilitli değil.

It's just amazing.

Bu muhteşem.

And it allowed me to put 23 years of PTSD

23 yıllık TSSB ve tüm gövde ışınlamasını bir yerde toplamama neden oldu

and TBI stuff together in one place

ve bu daha önce

that has never happened before.

hiç olmamıştı.

Sorry.

Üzgünüm.

Melissa Walker: Over the past five years,

Melissa Walker: Geçtiğimiz beş yılda,

we've had over 1,000 masks made.

1.000'den fazla maske yaptık.

It's pretty amazing, isn't it?

Oldukça şaşırtıcı, değil mi?

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

I wish I could have shared this process with my grandfather,

Bu süreci büyükbabamla paylaşabilmeyi dilerdim, fakat

but I know that he would be thrilled

biliyorum ki, bugünün ve yarının

that we are finding ways

askerlerinin iyileşmelerine

to help today's and tomorrow's service members heal,

yardımcı olacak yollar bulmamız ve onların kendilerini

and finding the resources within them

iyileştirmeleri için başvurabileceği

that they can call upon

kaynaklar buluyor olmamız

to heal themselves.

onu heyecanlandırırdı.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)