Inge Missmahl brings peace to the minds of Afghanistan

Inge Missmahl Afganistan'a ait hafızalara huzur getiriyor.

Çeviri: Ömer Genal Gözden geçirme: Sancak Gülgen

So I want to tell you a story -- an encouraging story --

Size bir hikaye anlatmak istiyorum, umut verici bir hikaye,

about addressing

Afganistan da ki

desperation, depression and despair in Afghanistan,

umutsuzluk, bunalım ve çaresizliğe

and what we have learned from it,

ve ondan ne öğrendiğimize hitaben

and how to help people

ve travmatik deneyimlerinin üstesinden gelebilmeleri için

to overcome traumatic experiences

nasıl yardımcı oluruz,

and how to help them to regain some confidence

ileride, gelecekte,

in the time ahead -- in the future --

güvenlerini geri kazanmaları için nasıl yardım ederiz.

and how to participate again in everyday life.

ve her hayata nasıl dahil olabiliriz

So, I am a Jungian psychoanalyst,

Evet, ben Jungian psikanalistiyim

and I went to Afghanistan in January 2004, by chance,

Şans eseri, Medica Mondiale için bir görev ile

on an assignment for Medica Mondiale.

2004 yılı ocak ayında Afganistan'a gittim.

Jung in Afghanistan --

Jung Afganistanda

you get the picture.

ve fotoğraf

Afghanistan is one of the poorest countries in the world,

Afganistan dünyada ki en fakir ülkelerden biridir

and 70 percent of the people are illiterate.

ve yüzde yetmişinin okur yazarlığı olmayan bir halk.

War and malnutrition kills people

Savaş ve yetersiz beslenme insanlarla

together with hope.

birlikte umutları da öldürüyor.

You may know this from the media,

Bunu basından bilebilirsiniz

but what you may not know

Ama böyle bir ortamda yetişen

is that the average age of the Afghan people is 17 years old,

Afgan halkının ortalama yaşının 17 olduğunun

which means they grow up in such an environment

ne olduğunu bilemeyebilrsiniz

and -- I repeat myself --

ve --kendimi tekrar ediyorum--

in 30 years of war.

30 yıllık bir savaşın içerisinde.

So this translates

Yani, bu aktarımlar

into ongoing violence,

sürmekte olan şiddete

foreign interests, bribery,

yabancı çıkarlarına, rüşvetçiliğe

drugs, ethnic conflicts,

bağımlılığa, etnik çatışmalara

bad health, shame, fear

kötü sağlığa, utanca , korkuya

and cumulative traumatic experiences.

ve birikerek artan travmatik tecrübelere aittir.

Local and foreign military

Bağışcılarla, resmi ve sivil kuruluşlar ile bağışcılar ile desteklenen

are supposed to build peace together with the donors

yerel ve yabancı askeri kuvvetleri

and the governmental and non-governmental organizations.

barışın yeniden inşası için gererkliydi.

And people had hope, yes,

Ve insanların umudu vardı , evet

but until they realized

fakat onlar

their situation worsens every day --

durumlarının her gün kötüye gittiğini kavrayana kadar--

either because they are being killed

çünkü onlar öldürülüyordu

or because, somehow,

yada her nasılsa,

they are poorer than eight years ago.

sekiz yıl öncesinden daha fakirdiler.

One figure for that:

Bunun için oran olarak:

54 percent of the children under the age of five years

beş yaşın altındaki çocukların yüzde elli dördü

suffer from malnutrition.

yetersiz beslenmeden mağdurdu.

Yet, there is hope.

Evet,umut var

One day a man told me,

Bir gün bir adam bana,

"My future does not look brilliant,

''geleceğimin parlak gözükmediğini'' söyledi,

but I want to have a brilliant future for my son."

fakat ''Ben oğlum için parlak bir geleceğim olmasını istiyorum''

This is a picture I took in 2005,

2005 de çektiğim bu fotoğraf,

walking on Fridays over the hills in Kabul,

Kabil'de ki tepelerin üstünde yürürken.

and for me it's a symbolic picture

Ama o benim için genç bir neslin açık geleceğin

of an open future for a young generation.

sembolik bir resmi.

So, doctors prescribe medication.

Doktorlar ilaç yazıyorlar..

And donors

...ve bağışçılar...

are supposed to bring peace

...barışı getirmek için...

by building schools and roads.

...binalar, okullar ve yollar ile bunu destekliyor.

Military collect weapons,

Ordu silahları topluyor...

and depression stays intact.

...ve bunalım bozulmadan kalıyor.

Why?

Neden?

Because people don't have tools

Çünkü insanların onunla başa çıkmak....

to cope with it, to get over it.

... ve üstesinden gelmek için araçları yok.

So, soon after my arrival,

Yani, oraya varmamdan bir süre sonra,

I had confirmed something which I had already known;

zaten bildiğim bir şeyi kabul etmiştim...

that my instruments come from the heart of modern Europe, yes.

...,araçlarım modern Avrupa'nın tam kalbinden idi, evet.

However, what can wound us

Fakat, bizi yaralayabilecek şeyler

and our reaction to those wounds --

ve bu yaralara karşı bizim tepkilerimiz,

they are universal.

evrensel olan şeyler bunlar.

And the big challenge

Ve en büyük sorun

was how to understand the meaning of the symptom

bu spesifik kültürel ortamdaki

in this specific cultural context.

belirtilerin anlayabilmekti anlayabilmekti.

After a counseling session, a woman said to me,

Bir terapi seansından sonra, bir kadın bana gelip

"Because you have felt me, I can feel myself again,

"Siz beni anladığınızdan dolayı artık ben de tekrar kendimi anlıyorum,

and I want to participate again

ve ben aile hayatımda

in my family life."

tekrar dahil olmak istiyorum"

This was very important,

Bu çok önemliydi,

because the family is central

çünkü Afgan sosyal sisteminin..

in Afghans' social system.

merkezi ailedir.

No one can survive alone.

Hiç kimse yalnız hayatta kalamaz.

And if people feel used, worthless and ashamed,

Ve insanlar kendilerini kullanılmış, değersiz ve utanmış hisseder ise,

because something horrible has happened to them,

çünkü onlar için berbat şeyler olup durmakta,

then they retreat, and they fall into social isolation,

...o zaman geri çekilirler ve sosyal soyutlanmaya içine düşerler,

and they do not dare to tell this evil

ve diğer insanlar ya da diğerlerinin sevdiği biri için

to other people or to their loved ones,

şeytana karşı gelmeye cesaret edemezler.

because they do not want to burden them.

çünkü onların sorumluluğunu taşımak istemiyorlar.

And very often violence is a way to cope with it.

Ve şiddet onunla başa çıkmak için çok sık kullanılan bir yoldur.

Traumatized people also easily lose control --

Travmatik insanlar kontrollerini kolaylıkla kaybederler--

symptoms are hyper-arousal and memory flashbacks --

belirtileri aşırı uyarılma ve hafıza geri dönüşleridir--

so people are in a constant fear

bu sebeple insanlar sürekli bi korku içesindeler

that those horrible feelings of that traumatic event

ki bu travmatik olayların korkunç hisleri

might come back unexpectedly,

hiç beklenmedik bir şekilde,

suddenly,

aniden geri dönebilir,

and they cannot control it.

ve onlar bunu kontrol edemezler.

To compensate this loss of inner control,

Bu kaybedilen iç kontrolü telafi etmek için,

they try to control the outside,

onlar dışarısını kontrol etmeye çalışıyorlar,

very understandably -- mostly the family --

kolaylıkla anlaşılır bir şekilde --çogunlukla ailecek--

and unfortunately,

ve ne yazık ki,

this fits very well

bu; geleneksel, geriletici ve baskıcı tarafa,

into the traditional side,

kültürel bağlamlardaki kısıtlayıcı tarafa

regressive side, repressive side,

kültürel bağlamlardaki kısıtlayıcı tarafa

restrictive side of the cultural context.

çok iyi oturuyor

So, husbands start beating wives,

Bu yüzden, koca eşini dövmeye başlıyor,

mothers and fathers beat their children,

anne ve babalar çocuklarını dovüyor,

and afterward, they feel awful.

ve ardından, kendilerini çok kötü hissediyorlar.

They did not want to do this, it just happened --

Onlar bunu yapmak istemediler. Birden oluverdi.

they lost control.

Kontrolü kaybettiler.

The desperate try

Düzen ve normalleşmeyi yeniden temin etmek için

to restore order and normality,

en umutsuz deneme

and if we are not able to cut this circle of violence,

ve eğer biz bu şiddet çemberini kesemez isek,

it will be transferred to the next generation without a doubt.

şüphesiz bu gelecek nesillere aktarılacak.

And partly this is already happening.

Ve bu kismen şuan meydana geliyor.

So everybody needs a sense for the future,

Bu yüzden herkes geleceğe dair bir şuura ihtiyacı var.

and the Afghan sense of the future

Ve Afganların gelecek ümitleri

is shattered.

paramparça edilmiş.

But let me repeat the words of the woman.

Fakat o kadının sözlerini tekrar etmeme izin verin.

"Because you have felt me,

"Siz beni anladığınızdan dolayı,

I can feel myself again."

artık ben de tekrar kendimi anlayabiliyorum."

So the key here is empathy.

İşte, anahtar empati.

Somebody has to be a witness

Biri size ne olduğunu gözlemlemek için

to what has happened to you.

bir şahit olmak zorunda.

Somebody has to feel how you felt.

Biri sizin ne hissettiğinizi hissetmeli.

And somebody has to see you and listen to you.

Ve biri sizi izlemeli ve dinlemeli.

Everybody must be able

Herkes birilerinin tecrube ettiklerinin doğru olduğunubile bilmeli.

to know what he or she has experienced is true,

Herkes birilerinin tecrube ettiklerinin doğru olduğunubile bilmeli.

and this only goes with another person.

Ve bu sadece bir başkasına uyuyor.

So everybody must be able to say,

Bu yüzden, herkes şunu söyleyebilmeli;

"This happened to me, and it did this with me,

"Bu benim başıma geldi, ve benimle alakalıydı.

but I'm able to live with it, to cope with it,

fakat ben buna katlanabilirim, bununla başa çıkabilirim.

and to learn from it.

ve ondan birşeyler öğrenebilirim.

And I want to engage myself

Ve ben kendimi aydınlık bir geleceğe adamak istiyorum

in the bright future for my children

çocuklarım için

and the children of my children,

ve çocuklarımın çocukları için,

and I will not marry-off my 13 year-old daughter," --

ve 13 yaşındaki kızımı evlendirmeyeceğim."

what happens too often in Afghanistan.

ki bu Afganistanda çok sık meydana gelmektedir.

So something can be done,

İşte birşeyler yapılabilir,

even in such extreme environments as Afghanistan.

Afganistan gibi çok uç ortamlarda bile.

And I started thinking about a counseling program.

Ve ben rehberlik programı hakkında düşünmeye başladım.

But, of course, I needed help and funds.

Fakat, tabiki de, fona ve yardıma ihtiyacım vardı.

And one evening,

Ve bir akşam,

I was sitting next to a very nice gentleman in Kabul,

Kabil'de çok hoş bir beyefendinin yanında oturuyordum,

and he asked what I thought would be good in Afghanistan.

ve o bana Afganistan'da iyi olabilecek şeyler hakkında neler düşündüğümü sordu.

And I explained to him quickly,

Ve ben ona hızlıca açıkladım,

I would train psycho-social counselors,

psiko-sosyal danışmanlar yetiştirirdim,

I would open centers, and I explained to him why.

merkezler açardım, ve ona nedenlerini açıkladım.

This man gave me his contact details at the end of the evening

Akşamın sonunda o adam bana irtibat adresini verdi.

and said, "If you want to do this, call me."

ve dedi ki " Eğer bunları yapmak isterseniz, beni arayınız."

At that time, it was the head of Caritas Germany.

O zamanlar, Almanya Caritas'ın (yardım kuruşulu) başındaydım.

So, I was able to launch a three-year project with Caritas Germany,

Bu sayede, Almanya Caritas ile birlikte 3 yıllık bir projeye start verdim,

and we trained 30 Afghan women and men,

ve 30 Afgan kadın ve erkek eğittik,

and we opened 15 counseling centers in Kabul.

ve Kabil'de 15 rehberlik merkezi açtık.

This was our sign -- it's hand-painted,

Bu bizim imzamızdı. El boyamasıydı.

and we had 45 all over Kabul.

ve tüm Kabil etrafında 45 adettik.

Eleven thousand people came -- more than that.

11000 insan geldi, hatta daha fazlası.

And 70 percent regained their lives.

Ve yüzde 70'i hayatlarını yeniden kazandı.

This was a very exciting time,

Bu çok heyecan verici bir andı,

developing this with my wonderful Afghan team.

bunu mükemmel Afgan ekibimle geliştirmek.

And they are working with me up to today.

Ve onlar o günden bu zamana kadar benimle birlikte çalışıyorlar.

We developed a culturally-sensitive

Biz kültürel olarak hassas

psycho-social counseling approach.

psiko- sosyal rehberlik yaklaşımı geliştirdik.

So, from 2008 up until today,

Böylece, 2008'den bugüne kadar,

a substantial change and step forward

mühim bir değişiklik ve ileriye doğru bi atılım

has been taking place.

vuku bulmaktadır.

The European Union delegation in Kabul

Avrupa Birliği Kabil temsil kurulu buna dahil oldu ve

came into this and hired me to work

Halk Sağlığı Bakanlığı bünyesinde çalışmak ve

inside the Ministry of Public Health,

bu yaklaşımın lobisini yapmak için

to lobby this approach --

benimle anlaştı.

we succeeded.

Başardık.

We revised the mental health component

Biz psiko-sosyal hizmetler ekleyerek ve

of the primary health care services

sisteme psiko-sosyal danışmanlar vererek

by adding psycho-social care

acil sağlık hizmetlerinin ruhsal sağlık dalını

and psycho-social counselors to the system.

yeniden hayata geçirdik.

This means, certainly, to retrain all health staff.

Bu aşikar bir şekilde bütün sağlık personelinin yeniden eğitime tabi tutmak demek.

But for that, we already have the training manuals,

Fakat yine de, biz eğitim elkitapçıklarına sahibiz,

which are approved by the Ministry

ki bunlar Bakanlık tarafında onaylıdır,

and moreover, this approach is now part

ve daha fazlası, bu yaklaşım şimdi

of the mental health strategy in Afghanistan.

Afganistan ruhsal sağlık stratejisinin bir parçası.

So we also have implemented it already

Böylece biz şimdiden 3 eyaletteki bazı seçilmiş kliniklere

in some selected clinics in three provinces,

bunu uygulamaya soktuk,

and you are the first to see the results.

ve siz sonuçları görecek ilk kişilersiniz.

We wanted to know if what is being done is effective.

Biz yapılmakta olan şeylerin etkili olup olmadığını bilmek istedik.

And here you can see

Ve işte görüyorsunuz ki,

the patients all had symptoms of depression,

hastaların hepsi depresyon belirtilerine sahiptiler,

moderate and severe.

orta seviye ve şiddetli.

And the red line is the treatment as usual --

Kırmızı çizgi alışıla gelmiş tedavi yöntemini,

medication with a medical doctor.

bir tıp doktoru eşliğindeki tıbbi tedaviyi gösteriyor.

And all the symptoms

Ve bütün belirtiler ya aynı kalıyor

stayed the same or even got worse.

ya da daha da kötüleşiyor.

And the green line is treatment with psycho-social counseling only,

Ve yeşil çizgi sadece psiko-sosyal rehberler eşliğindeki tedaviyi gösteriyor,

without medication.

tıbbi tedavi olmadan.

And you can see the symptoms almost completely go away,

Ve görüyorsunuz ki belirtiler neredeyse tamamiyle yok olmuş,

and the psycho-social stress has dropped significantly,

ve psiko-sosyal stres gözle görülür bir biçimde azaldı,

which is explicable,

ki bu açıklabilir,

because you cannot take away the psycho-social stresses,

çünkü siz psiko-sosyal stresten kurtulamazsınız,

but you can learn how to cope with them.

fakat onunla nasıl başa çıkılacağını öğrenebilirsiniz.

So this makes us very happy,

İşte, bu bizi çok mutlu etmekte,

because now we also have some evidence

çünkü simdi bizim hem elimizde çalışan

that this is working.

kanıtlar var.

So here you see,

İşte burada, görüyorsunuz,

this is a health facility in Northern Afghanistan,

Kuzet Afganistan'daki bir sağlık tesisi bu,

and every morning it looks like this all over.

ve her sabah etraf buna benziyor.

And doctors usually have three to six minutes for the patients,

Doktorların normalde bir hasta için 3-6 dakikası vardır.

but now this will change.

Fakat bu değişecek.

They go to the clinics,

Onlar kliniklere gidiyorlar,

because they want to cure their immediate symptoms,

çünkü onlar acil belirtileri tedavi etmek istiyorlar,

and they will find somebody to talk to

ve onlar orada konuşacak

and discuss these issues

bu meseleleri tartışacak birilerini buluyorlar

and talk about what is burdening them

ve onların taşıma zorunda oldukları sorumlulukların neler olduğu hakkında konuşacak

and find solutions, develop their resources,

ve çözümler bulup kaynaklar üretecek

learn tools to solve their family conflicts

kendi aile çatışmalarını çözecek yöntemleri öğrenecek

and gain some confidence in the future.

ve gelecek için güven kazanacaklardır.

And I would like to share one short vignette.

Sizinle kısa bir hikaye paylaşmak isterim.

One Hazara said to his Pashtun counselor,

Bir keresinde bir Hazara (etnik bi Afgan halkı) onun Pashtun danışmanına ( farklı bir etnik bi Afgan halkı) demiş ki;

"If we were to have met some years ago,

"Eğer biz birkaç yıl önce karşılaşsaydık,

then we would have killed each other.

birbirimizi öldürürdük.

And now you are helping me

Ve şimdi sen bana gelecek için güven kazanmam için

to regain some confidence in the future."

yardım ediyorsun."

And another counselor said to me after the training,

Diğer bir danışman eğitimden sonra bana demiş ti;

"You know, I never knew why I survived the killings in my village,

"Biliyosunuz, ben köyümdeki ölülerden niçin hayatta kaldığımı bilmiyordum.

but now I know,

fakat şimdi ben biliyorum ki

because I am part of a nucleus

bunun nedeni ben Afganistan'da

of a new peaceful society in Afghanistan."

barış içindeki yeni bir toplumun çekirdeğiyim."

So I believe this kept me running.

İnanıyorum ki bu beni çalışmama devam ettirdi.

And this is a really emancipatory and political contribution

Ve bu, barişa ve uzlaşıya gerçek bir

to peace and reconciliation.

azat ve politik bir katkıdır.

And also -- I think --

Ve yine, düşünüyorum da

without psycho-social therapy,

psiko-sosyal terapi olmadan,

and without considering this

ve bunu bütün insani projelerin içerisinde

in all humanitarian projects,

dikkate almadan

we cannot build-up civil societies.

biz sivil toplumlar inşa edemeyiz.

I thought it was an idea worth spreading,

Ben bunun yaymaya değer bir fikir olduğunu düşündüm. -- ("idea worth spreading" yaymaya değer bir fikir - TED'in sloganıdır)

and I think it must be,

ve öyle de olması gerektiğini,

can be, could be replicated elsewhere.

olabileceğini, ve başka yerlere de kopyalanabilirdi diye düşünüyorum.

I thank you for your attention.

İlginiz için teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)