Beverly + Dereck Joubert: Life lessons from big cats

Beverly ve Dereck Joubert: Büyük Kedilerden Hayat Dersleri

Çeviri: Hulya Kadan Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Beverly Joubert: We are truly passionate

Beverly Joubert: Biz, Afrika vahşi yaşamı ve...

about the African wilderness

...Afrika vahşi yaşamını koruma konusunda....

and protecting the African wilderness,

...gerçekten kararlıyız.

and so what we've done

Ve bundan dolayı...

is we've focused on iconic cats.

...ikonik kediler üzerinde odaklandık.

And I know,

Evet biliyorum,...

in the light of human suffering and poverty

...insanlığın kendi dertleri, yoksulluk ve hatta...

and even climate change,

...iklim değişikliği varlığına rağmen...

one would wonder,

...neden bir kaç kedi hakkında...

why worry about a few cats?

...endişelendiğimiz merak edilebilir.

Well today we're here

Bugün burada çok önemli ve...

to share with you a message that we have learned

...çok özel bir karakterden öğrendiğimiz bir mesajı...

from a very important and special character --

...sizinle paylaşmak için buradayız.

this leopard.

Bu leopardan.

Dereck Joubert: Well, our lives have basically been

Dereck Joubert: Evet aslında hayatımız...

like a super long episode of "CSI" --

...CSI'ın süper uzun bir bölümü gibi...

something like 28 years.

... 28 yıl gibi bir süre.

In essence, what we've done

Aslında bu hayvanların davranışlarını gözlemleyerek...

is we've studied the science, we've looked at the behavior,

...bilimsel bir çalışma yaptık ve bu inanılmaz...

we've seen over 2,000 kills

... hayvanlar tarafından gerçekleştirilen...

by these amazing animals.

...2000'in üzerinde ölüm gördük.

But one of the things that science really lets us down on

Ama bir şey var ki bilim bizi bu hayvanların...

is that personality,

...sahip olduğu özgün kişilikleri...

that individual personality that these animals have.

...karşısında hayal kırıklığına uğrattı.

And here's a prime example.

Ve işte güzel bir örnek.

We found this leopard in a 2,000-year-old

Bu leoparı Afrika'daki 2000 yıllık bir...

baobab tree in Africa,

... Baobab ağacında bulduk.

the same tree that we found her mother in

Annesi ve büyükannesi de...

and her grandmother.

...aynı ağaçtaydı.

And she took us on a journey

O bizi bir yolculuğa çıkardı ve...

and revealed something very special to us --

...bizim için çok özel bir şey ortaya çıktı,...

her own daughter, eight days old.

...onun sekiz günlük kendi kızı.

And the minute we found this leopard,

Bu leoparı bulduğumuz an içeriye...

we realized that we needed to move in,

...hareket etmemiz gerektiğini farkettik.

and so we basically stayed with this leopard

Esasında önümüzdeki 4,5 yıl...

for the next four-and-a-half years --

...bu leoparlarla birlikte olacağız,...

following her every day,

...onu hergün takip edeceğiz,...

getting to know her,

...onu daha iyi tanıyacağız ve...

that individual personality of hers,

...onun özgün kişiliğini...

and really coming to know her.

...tam olarak öğreneceğiz.

Now I'm destined

Eşsiz,...

to spend a lot of time

...çok çok özel,...

with some unique,

...bireyci ve çoğunlukla da...

very, very special,

...baştan çıkarıcı....

individualistic

...bazı kadın karakterlerle fazla zaman...

and often seductive female characters.

...harcamak benim kaderim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Beverly's clearly one of them,

Beverly kesinlikle bunlardan biri...

and this little leopard, Legadema, is another,

...ve bu küçük leopar da, Legadema,bir başkası.

and she changed our lives.

O bizim hayatımızı değiştirdi.

BJ: Well we certainly did spend a lot of time with her --

BJ: Kesinlikle onunla çok fazla zaman geçirdik.

in fact, more time than even her mother did.

Aslında annesiyle daha fazla zaman geçirdik.

When her mother would go off hunting,

Annesi avlanmaya gittiği zaman...

we would stay and film.

...orada kaldık ve onu filme aldık.

And early on, a lightning bolt hit a tree

Bir ağaca yıldırım isabet etmeden önce...

20 paces away from us.

...bizden 20 adım uzaktaydı.

It was frightening,

Bu korkutucuydu.

and it showered us with leaves and a pungent smell.

Üzerimize yapraklar ve keskin bir koku yağdı.

And of course, we were stunned for a while,

Tabii ki bir süreliğine donakaldık.

but when we managed to get our wits about us,

Ama aklımız başımıza geldiği zaman...

we looked at it and said, "My gosh,

...ona baktık ve "Tanrım...

what's going to happen with that little cub?

...bu küçük kulüpte neler olacak?...

She's probably going to forever associate

Muhtemelen o bu sağır edici kazayı...

that deafening crash with us."

...sonsuza dek bizimle ilişkilendirecek." dedik.

Well, we needn't have worried.

Aslında endişelenmemize gerek yoktu.

She came charging out of the thicket straight towards us,

O elektrik yüklenmiş bir halde doğruca bize doğru geldi,...

sat next to us, shivering,

...yanımıza oturdu, titriyordu,...

with her back towards Dereck, and looking out.

...Dereck'e doğru olan sırtıyla etrafa bakıyordu.

And actually from that day on,

Aslında o günden itibaren...

she's been comfortable with us.

...bizden memnun oldu.

So we felt that that day

O günün kesinlikle onun adını...

was the day that she really earned her name.

...kazandığı gün olduğunu hissettim.

We called her Legadema,

Ona "gökten gelen ışık" anlamına gelen...

which means, "light from the sky."

...Legadema adını verdik.

DJ: Now we've found these individualisms

DJ: Bu bireyselciliği...

in all sorts of animals,

...hayvanların her türünde...

in particular in the cats.

...özellikle de kedilerde bulduk.

This particular one is called Eetwidomayloh,

Bu özel kişi Eetwidomayloh olarak adlandırılır.

"he who greets with fire,"

Yani "ateşle selamlayan adam."

and you can just see that about him, you know -- that's his character.

Onun hakkında sadece bunu görebilirsiniz,bilirsiniz bu onun karakteridir.

But only by getting up close to these animals

Fakat bu hayvanların yakınında uyanırken ve...

and spending time with them

...onlarla vakit harcarken...

can we actually even reach out

...aslında iletişim kurabiliriz ve...

and dig out these personal characters that they have.

...onların sahip olduğu özgün karakterleri ortaya çıkarabiliriz.

BJ: But through our investigation,

BJ: Araştırmamız yüzünden Afrika'daki...

we have to seek the wildest places in Africa.

...en vahşi yerleri araştırmak zorundaydık.

And right now this is in the Okavango Delta

Şu anda Botswana'da...

in Botswana.

...Okavango Deltası'ndayız.

Yes, it is swamp. We live in the swamp in a tent,

Evet burası bataklık. Bataklıkta bir cadırda yaşıyoruz.

but I must tell you, every day is exhilarating.

Ama şunu söylemeliyiz ki oradaki her gün heyecan vericidir.

But also, our hearts are in our throats

Çoğu zaman yüreğimiz ağzımızda dolaşıyoruz...

a huge amount of the time,

...çünkü bilinmeyen bir bölgede...

because we're driving through water,

...suda araba kullanarak....

and it's an unknown territory.

...ilerliyoruz.

But we're really there

Biz gerçekten ikonik kedileri...

seeking and searching and filming the iconic cats.

...aramak ve araştırmak için oradayız.

DJ: Now one of the big things, of course,

DJ: Elbette ki herkesin çok iyi bildiği...

everybody knows that cats hate water,

şeylerden biri de kedilerin sudan nefret ettiğidir.

and so this was a real revelation for us.

Evet bu bizim için gerçek bir keşifti.

And we could only find this by pushing ourselves,

Kendimizi aklı başında hiçbir insanın gitmemesi...

by going where no sane person should go --

...gereken yerlere doğru ilerlerken buluyorduk.

not without some prompting, by the way, from Beverly --

Bu arada Beverly bazı telkinlerde bulunmadı değil.

and just pushing the envelope,

Sadece sınırları zorlayarak...

going out there, pushing our vehicle, pushing ourselves.

...kendimizi ve aracımızı oraya doğru itiyorduk.

But we've managed to find that these lions

Ama herhangi bir aslandan %15 daha büyük ve...

are 15 percent bigger than any others,

...suda bufalo avlama konusunda uzman olan...

and they specialize in hunting buffalo in the water.

...bu iki aslanı bulmayı başardık.

BJ: And then of course, the challenge

BJ: Elbette etraflarında dolaşmayı...

is knowing when to turn around.

...meydan okuma olarak görürler.

We don't always get that right,

Bazı hatalar da yapmadık değil.

and on this particular day,

Bu özel günde derinliği...

we seriously underestimated the depth.

...gerçekten önemsememiştik.

We got deeper and deeper,

Dereck'in göğüs hizasına kadar...

until it was at Dereck's chest-height.

...suya battık.

Well then we hit a deep depression,

Büyük bir sıkıntı içindeydik ve...

and we seriously submerged the vehicle.

...aracımız ciddi bir şekilde sular altındaydı.

We actually managed to drown

Aslında iki milyon dolar değerindeki...

two million dollars' worth of camera gear.

...kamera teçhizatını suya batmaktan kurtardık.

We drowned our pride, I must tell you,

Fakat gururumuz boğuldu, söylemek gerekirse...

which was really serious,

...durum gerçekten ciddiydi ve...

and we seized the engine.

...aracın motoru çalışmıyordu.

DJ: And of course, one of the rules that we have in the vehicle

DJ: Biz araç sahiplerinin bir kuralı da...

is that he who drowns the vehicle

...şudur; araçta batan kişi...

gets to swim with the crocodiles.

...timsahlarla yüzmeye gider.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

You will notice also that all of these images here

Burada Beverly tarafından üst açıdan alınan...

are taken from the top angle by Beverly --

...bu görüntülerde herşeyi göreceksiniz.

the dry top angle, by the way.

Bu arada kuru üst açı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But all the places we get stuck in really have great views.

Saplanıp kaldığımız bu alanın harika bir manzarası var.

And it wasn't a moment, and these lions came back towards us,

Bir dakika geçmemişti ki bu aslanlar bize doğru geldi...

and Beverly was able to get a great photograph.

...ve Beverly harika bir fotoğraf çekebildi.

BJ: But we truly do

BJ: Biz gerçekten...

spend day and night

...eşsiz görüntüler yakalamak için...

trying to capture unique footage.

...gecemizi gündüzümüzü harcıyoruz.

And 20 years ago,

20 yıl önce...

we did a film called "Eternal Enemies"

...iki tür arasında bu sıra dışı, rahatsız edici...

where we managed to capture

...davranışı yakalamayı başardığımız ve...

this unusual disturbing behavior across two species --

..."Ezeli Rakipler" adını verdiğimiz filmi çektik.

lions and hyenas.

Aslanlar ve sırtlanlar.

And surprisingly, it became a cult film.

Ve şaşırtıcıdır ki bu kült bir film oldu.

And we can only work that out

Biz sadece insanlar doğanın acımasız tarafı...

as people were seeing parallels

...ve çete savaşı arasındaki paralelliği...

between the thuggish side of nature

...görüyorlarmış gibi...

and gang warfare.

...çalışabiliriz.

DJ: It was amazing, because you can see that this lion

DJ: Bu inanılmazdı çünkü gördüğünüz gibi...

is doing exactly what his name,

...bu aslan ne yapıyorsa kendi adına yapıyor.

Eetwidomayloh, represents.

Eetwidomayloh'u temsil ediyor.

He's focused on this hyena,

Bu sırtlana odaklanmış...

and he is going to get it.

...ve onu ele geçirecek.

(Animal sounds)

(Hayvan Sesleri)

But that's, I think, what this is all about,

Sanırım bütün bu olanlar bu bireylerin kişilik ve...

is that these individuals have these personalities and characters.

...karakterlere sahip olmasıyla ilgilidir.

But for us to get them, not only do we push ourselves,

Onlara kendimizi bastırdığımızdan dolayı müdahale etmiyor değiliz...

but we live by certain rules of engagement,

...çünkü sözleşmenin belli kuralları vardır;...

which mean we can't interfere.

...müdahale edemeyiz.

This sort of behavior has been going on

Bu tür davranışlar...

for three, four, five million years,

...üç, dört, beş milyon yıldır devam ediyor ve...

and we can't step in and say, "That's wrong, and that's right."

...biz neyin doğru neyin yanlış olduğunu söyleyecek noktada değiliz.

But that's not always easy for us.

Bu bizim için her zaman kolay olmuyor.

BJ: So, as Dereck says,

BJ: Dereck'in de dediği gibi...

we have to work through extremes --

...aşırılıklarla çalışmak zorundayız.

extreme temperatures, push ourselves at night.

Aşırı derecede sıcak bir hava var, geceleri kendimizi zorluyoruz.

Sleep deprivation is extreme.

Aşırı derecede uykusuz kalıyoruz.

We're on the edge

Çoğu zaman...

through a large part of the time.

...bıçak sırtında gibiyiz.

But, for 10 years, we tried to capture

10 yıldır aslanları ve filleri bir arada...

lions and elephants together --

...yakalamaya çalışıyorduk.

and never ever managed

Ve bu özel geceye kadar...

until this particular night.

...hiçbir şekilde başaramamıştık.

And I have to tell you

Ve söylemek zorundayım ki...

that it was a disturbing night for me.

...benim için rahatsız edici bir geceydi.

I had tears rolling down my cheeks.

Gözyaşlarım yanaklarımdan süzülüyordu.

I was shaking with anxiety,

Endişeyle titriyordum.

but I knew that [I had] to capture something

Ama daha önce görülmemiş, belgelenmemiş...

that had never been seen before, had never been documented.

...bir şey yakaladığımı biliyordum.

And I do believe you should stay with us.

Bizimle kalması gerektiğine inanıyordum.

DJ: The amazing thing about these moments --

DJ: Bu dakikalar hakkındaki şaşırtıcı şey...

and this is probably a highlight of our career --

...ve belki de kariyerimizi belirleyen şey şudur;...

is that you never know how it's going to end.

...sonunun nasıl bittiğini asla bilmiyorsunuz.

Many people believe, in fact,

Aslında bir çok insan ölümün...

that death begins in the eyes, not in the heart,

...kalpte veya ciğerlerde değil de...

not in the lungs,

...gözlerde başladığına inanır.

and that's when people give up hope,

Bu insanların veya herhangi bir yaşam formunun...

or when any life form gives up hope.

...umudunu kestiği zamandır.

And you can see the start of it here.

Ve umudun kesilmeye başladığını burada görebilirsiniz.

This elephant, against overwhelming odds,

Bu fil ezici üstünlüğe karşı...

simply gives up hope.

... ancak umut vadediyor.

But by the same token,

Fakat aynı gösterge ile...

you can get your hope back again.

...umudunuzu tekrar kazanırsınız.

So just when you think it's all over, something else happens,

Bu nedenle her şeyin bittiğini düşündüğünüz zaman...

some spark gets into you,

...başka bir şey olur, bazı kıvılcımlar sizi içine alır...

some sort of will to fight --

...bir şekilde mücadele edecek...

that iron will that we all have,

...hepimizin sahip olacağı bir güç.

that this elephant has,

Bu fil büyük kedilerin sahip olduğu...

that conservation has, that big cats have.

...koruma gücüne sahip.

Everything has that will to survive,

Her şey, hayatta kalacak,...

to fight, to push through that mental barrier

...kavga edecek, zihinsel sınırları zorlayacak...

and to keep going.

...ve devam edecek güce sahiptir.

And for us, in many ways,

Bir çok bakımdan...

this elephant has become

...bu fil bizim için...

a symbol of inspiration for us,

...çalışmamızda ilerlemeyi umut ettiğimiz...

a symbol of that hope as we go forward in our work.

...bir ilham sembolü oldu.

(Applause)

(Alkış)

Now back to the leopard.

Şimdi leoparlara geri dönelim.

We were spending so much time with this leopard

Bu leoparla çok fazla zaman geçirdik ve...

and getting to understand her individualism,

...onun bireyselciliğini belki birazda ileri giderek...

her personal character,

...onun kişisel karakterini...

that maybe we were taking it a little bit far.

...gittikçe daha iyi anladık.

We were perhaps taking her for granted,

Belkide onu hakkımız gibi görüyorduk...

and maybe she didn't like that that much.

...ve belki de o bundan çok fazla hoşlanmadı.

This is about couples working together,

Bu birlikte çalışan çiftler hakkındadır...

and so I do need to say that within the vehicle

...ve söylemek gerekiyor ki Beverly ve benim...

we have quite strict territories, Beverly and I.

...araç içindeki yerlerimiz değişmez.

Beverly sits on the one side

Beverly kendi fotoğraf makinesi malzemelerinin olduğu...

where all her camera gear is,

...tarafta oturur,...

and I'm on the other side where my space is.

...ben ise diğer tarafta otururum.

These are precious to us, these divides.

Bu şekilde bir iş bölümü bizim için önemlidir.

BJ: But when this little cub saw

BJ: Ama bu küçük yavruyu gördüğüm zaman...

that I had vacated my seat

...koltuğumu terk ettim...

and climbed to the back to get some camera gear,

...ve bazı fotoğraf makinesi parçalarını almak için...

she came in like a curious cat

...arka tarafa geçtim.

to come and investigate.

Araştırma ve incelemeye meraklı bir kediye benziyordu.

It was phenomenal, and we felt grateful

Olağanüstüydü ve bize bu kadar çok güvendiği için...

that she trusted us to that extent.

...kendimizi minnettar hissettik.

But at the same time, we were concerned

Ama aynı zamanda onun başkasının arabasına atlaması...

that if she created this as a habit

...ya bir alışkanlık gibi olursa...

and jumped into somebody else's car,

...diye endişeleniyorduk.

it might not turn out the same way --

O dışarı geldiği yönden çıkmayabilirdi...

she might get shot for that.

...ve bunun için vurulabilirdi.

So we knew we had to react quickly.

Bu nedenle hızlı bir tepki vermek zorunda olduğumuzu biliyorduk.

And the only way we thought we could

Ve düşündüğümüzü tek bir yolla yapabilirdik,...

without scaring her

...onu korkutmadan, annesinin yapacağı gibi...

is to try and simulate a growl like her mother would make --

...bir hırıltı çıkarmayı deneyerek.

a hiss and a sound.

Bir tıslama, bir ses.

So Dereck turned on the heater fan in the car --

Dereck arabanın ısıtıcı fanını açtı.

very innovative.

Oldukça yenilikçi.

DJ: It was the only way for me to save the marriage,

DJ: Bu evliliğimi korumanın tek yoluydu...

because Beverly felt she was being replaced, you see.

...çünkü gördüğünüz gibi Beverly yerinden olduğunu düşünüyordu.

(Laughter)

...

But really and truly, this was how

Ama gerçekten ve cidden bu durum...

this little leopard was displaying

...bu küçük leoparın özgün kişiliğini...

her individual personality.

...nasıl göstereceğiyle ilgiliydi.

But nothing prepared us

Fakat o avlanmaya başladığı zaman...

for what happened next in our relationship with her,

...onunla ilişkimizde olacaklara...

when she started hunting.

...hiç bir şekilde hazır değildik.

BJ: And on this first hunt, we truly were excited.

BJ: Ve bu ilk avında gerçekten heyecanlıydık.

It was like watching a graduation ceremony.

Bir mezuniyet törenini izliyor gibiydim.

We felt like we were surrogate parents.

Kendimizi vekil ebeveynler gibi hissettik.

And of course, we knew now

Ve elbette biliyorduk ki...

that she was going to survive.

... o yaşamayı sürderecek.

But only when we saw the tiny baby baboon

Bu küçük yavru babunun annesinin tüylerine...

clinging to the mother's fur

...sarıldığını gördüğümüz zaman...

did we realize that something very unique

...Legadema ile gerçekleşen...

was taking place here with Legadema.

...çok benzersiz bir şey fark ettik.

And of course, the baby baboon was so innocent,

Tabii ki yavru babun çok masumdu,...

it didn't turn and run.

...geri dönmedi ve koşmadı.

So what we watched

Sonraki iki saatte...

over the next couple of hours

...izlediğim şey...

was very unique.

...çok eşsizdi.

It was absolutely amazing

Yavruyu sırtlandan korumak için...

when she picked it up to safety,

...yukarıya taşıdığı anlar...

protecting it from the hyena.

...kesinlikle muhteşemdi.

And over the next five hours,

Ve beş saatten fazla...

she took care of it.

...ona göz kulak oldu.

We realized that we actually don't know everything,

Fark ettik ki biz aslında her şeyi bilmiyorduk.

and that nature is so unpredictable,

Bu doğa önceden tahmin edilemezdi ve...

we have to be open at all times.

...biz olacaklara karşı her zaman hazır olmak zorundaydık.

DJ: Okay, so she was a little bit rough.

DJ: Evet o biraz kabaydı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But in fact,

Ama aslında...

what we were seeing here was interesting.

...burda gördüğümüz şey ilginçti.

Because she is a cub wanting to play,

Çünkü o oyun oynamak isteyen bir yavru ama...

but she was also a predator needing to kill,

...aynı zamanda öldürmek için gereksinimleri olan...

and yet conflicted in some way,

...yırtıcı bir hayvandı ve...

because she was also an emerging mother.

...bir şekilde yolları henüz kesişmedi.

She had this maternal instinct,

O kadınlık yolundaki bir genç kız gibi...

much like a young girl on her way to womanhood,

...annelik iç güdüsüne fazlasıyla sahipti.

and so this really took us to this new level

Bu durum gerçekten bizi kişilik anlayışının...

of understanding that personality.

...bu yeni seviyesine taşıdı.

BJ: And of course, through the night, they lay together.

BJ: Tabiki gece boyunca birlikte uzandılar.

They ended up sleeping for hours.

Sonunda saatlerce uyudular.

But I have to tell you --

Ama söylemek gerekirse...

everybody always asks, "What happened to the baby baboon?"

...herkes her defasında "Yavru babuna ne oldu?" diye soruyor.

It did die,

O öldü.

and we suspect it was from the freezing winter nights.

Buna dondurucu kış gecelerinin sebep olduğunu düşünüyoruz.

DJ: So at this stage, I guess,

DJ: Sanırım bu aşamada korumanın...

we had very, very firm ideas

...ne anlama geldiği hususunda...

on what conservation meant.

...çok kesin fikirlerimiz oldu.

We had to deal with these individual personalities.

Bu özgün kişiliklerle anlaşmak zorundaydık.

We had to deal with them with respect

Onları kutlayarak ve saygı duyarak...

and celebrate them.

... anlaşmak zorundaydık.

And so we, with the National Geographic, formed the Big Cats Initiative

Hayranı olduğumuz büyük kedileri koruma altına almak,...

to march forward into conservation,

....göz kulak olmak için National Geographic ile...

taking care of the big cats that we loved --

...Büyük Kedilerin İnisiyatifi'ni oluşturduk.

and then had an opportunity to look back over the last 50 years

Son 50 yılda geriye bakmak, yaptıklarımızı toplu olarak...

to see how well we had all collectively been doing.

...daha iyi görmek için bir fırsatımız oldu.

So when Beverly and I were born,

Beverly ve ben doğduğumuz zaman...

there were 450,000 lions,

...450.000 aslan vardı,...

and today there are 20,000.

...ve günümüzde 20.000 aslan var.

Tigers haven't fared any better --

Kaplanların sayısı daha iyi değildi.

45,000

45.000

down to maybe 3,000.

Belki de 3.000'e düştü.

BJ: And then cheetahs have crashed

BJ: Çitalarda da düşüş var...

all the way down to 12,000.

...sonunda 12.000'e kadar düştüler.

Leopards have plummeted

Leoparlar dikey bir düşüş içinde...

from 700,000

...700.000'den...

down to a mere 50,000.

...50.000'e düştüler.

Now in the extraordinary time

Legadema ile çalıştığımız...

that we have worked with Legadema --

... beş yıldan fazla süren...

which is really over a five-year period --

...bu olağanüstü süre içinde...

10,000 leopards were legally shot

...10.000 leopar yasaklayıcı bir kanun olmadığı için...

by safari hunters.

...safari avcıları tarafından vuruldu.

And that's not the only leopards

Ve bu süre boyunca öldürülenler...

that were being killed through that period.

...sadece leoparlar değildi.

There's an immense amount of poaching as well,

Ayrıca yasadışı avcılığın sayısı da çok fazla.

and so possibly the same amount.

Muhtemelen aynı miktarda vardır.

It's simply not sustainable.

Bu kolay bir şekilde ispat edilemez.

We admire them,

Onlara hayranlık duyuyoruz...

and we fear them,

...ve onlardan korkuyoruz.

and yet, as man, we want to steal their power.

Ama yine de bir insan olarak onların güçlerini çalmak istiyoruz.

It used to be the time

Bir zamanlar...

where only kings wore a leopard skin,

...sadece krallar leopar kürkü giyerdi.

but now throughout rituals and ceremonies,

Fakat şimdi geleneksel şifacılar ve büyücüler...

traditional healers and ministers.

...seramoniler ve ritüeller sırasında giyiyorlar.

And of course, looking at this lion paw

Şu an derisi yüzülmüş...

that has been skinned,

...bu aslan pençesine bakıyoruz.

it eerily reminds me

Bana korkutucu bir şekilde...

of a human hand,

...bir insan elini hatırlatıyor.

and that's ironic, because their fate is in our hands.

İroniktir ki onların kaderi bizim ellerimizdedir.

DJ: There's a burgeoning bone trade.

DJ: Yeni büyümekte olan bir kemik ticareti var.

South Africa just released some lion bones onto the market.

Güney Afrika piyasaya birkaç aslan kemiği çıkardı.

Lion bones and tiger bones look exactly the same,

Aslan ve kaplan kemikleri tıpatıp aynı gibi görünür.

and so in a stroke, the lion bone industry

Bundan dolayı aslan kemiği sanayisi...

is going to wipe out all the tigers.

...bütün kaplanları bir anda yok edecek.

So we have a real problem here,

Şimdi burada gerçek bir problemimiz var.

no more so than the lions do, the male lions.

Daha fazla aslan yerine sadece erkek aslanlar.

So the 20,000 lion figure that you just saw

Gördüğünüz bu 20.000 aslan sayısı...

is actually a red herring,

...aslında bir aldatmacadır...

because there may be 3,000 or 4,000 male lions,

...çünkü belki de 3.000 veya 4.000 aslan vardır...

and they all are actually

...ve aslında onların hepsine...

infected with the same disease.

...aynı hastalık bulaşmıştır.

I call it complacency --

Ben bunu kayıtsızlık olarak değerlendiriyorum...

our complacency.

...bizim kayıtsızlığımız.

Because there's a sport, there's an activity going on

Çünkü farkında olduğumuz, görmezden geldiğimiz...

that we're all aware of, that we condone.

...bir spor, bir aktivite var.

And that's probably because we haven't seen it

Bu belki bir olasılıktır...

like we are today.

...çünkü bugün de olduğu gibi bu aktiviteyi göremedik.

BJ: And you have to know

BJ: Bilmeniz gerekir ki...

that, when a male lion is killed,

...bir erkek aslan öldürüldüğü zaman...

it completely disrupts the whole pride.

...bütün aslan sürüsü dağılır.

A new male comes into the area

Yeni bir erkek aslan ortaya çıkar ve...

and takes over the pride,

...sürüyü devralır.

and, of course, first of all kills all the cubs

Tabi ki her şeyden önce tüm yavruları öldürür ve...

and possibly some of the females that are defending their cubs.

...muhtemelen bazı dişi aslanlar yavrularını koruyacaklardır.

So we've estimated

Tahminimizce uzaklarda bir yerde...

that between 20 [and] 30 lions are killed

...bir aslan duvara asıldığı zaman...

when one lion is hanging on a wall

...20 ile 30 arasında aslan...

somewhere in a far-off place.

...öldürülüyor.

DJ: So what our investigations have shown

DJ: Yaptığımız araştırmalar göstermiştir ki...

is that these lions are essential.

...bu aslanlar birinci derecede önemlidir.

They're essential to the habitat.

Onlar doğal ortam için vazgeçilmezdir.

If they disappear,

Eğer onlar yok olursa...

whole ecosystems in Africa disappear.

...Afrika'daki bütün ekosistem yok olur.

There's an 80-billion-dollar-a-year

Afrika'ya yılda 80 milyar dolarlık...

ecotourism revenue stream into Africa.

...bir eko-turizm gelir akışı var.

So this is not just a concern about lions;

Bu sadece aslanlar için değil aynı zamanda...

it's a concern about communities in Africa as well.

...Afrika'daki tüm toplumlar için de duyulan bir endişedir.

If they disappear, all of that goes away.

Eğer onlar yok olursa bunların hepsi de uzaklara gider.

But what I'm more concerned about in many ways

Endişe duyduğum daha bir çok konu var;...

is that, as we de-link ourselves from nature,

...doğayla olan bağımızı koparmak,...

as we de-link ourselves spiritually

...bu hayvanlarla olan...

from these animals,

...manevi bağımızı koparmak,...

we lose hope,

...umudumuzu kaybetmek,...

we lose that spiritual connection,

...manevi bağımızı kaybetmek,...

our dignity, that thing within us

...onurumuzu,...

that keeps us connected to the planet.

...bizi gezegene bağlı tutan şeyi.

BJ: So you have to know, looking into the eyes

BJ: Bugünden sonra aslanların ve leoparların...

of lions and leopards right now,

...gözlerinin içine bakmalıyız.

it is all about critical awareness.

Bütün bunlar ciddi bir şekilde bilinçlenmek içindir.

And so what we are doing,

Bu aralar Şubat ayında çıkaracağımız ve...

in February, we're bringing out a film called "The Last Lion,"

..."Son Aslan" adını verdiğimiz film üzerinde çalışıyoruz.

and "The Last Lion" is exactly

"Son Aslan" kesinlikle...

what is happening right now.

...şu anda olanlar hakkındadır.

That is the situation we're in --

Bu içinde bulunduğumuz bir durumdur.

the last lions.

Son aslanlar.

That is, if we don't take action and do something,

Yani bir şeyler yapmak için harekete geçmezsek...

these plains will be completely devoid

...bu ovalar tamamen büyük kedilerden...

of big cats,

...yoksun kalacak ve...

and then, in turn, everything else will disappear.

...sonra sırasıyla diğer her şey yok olacak.

And simply, if we can't protect them,

Kısacası eğer onları koruyamazsak...

we're going to have a job protecting ourselves as well.

...kendimizi korumamızı gerektiren bir meslek sahibi olacağız.

DJ: And in fact, that original thing that we spoke about

DJ: Aslında hakkında konuştuğumuz ve...

and designed our lives by --

...hayatlarımızı tasarladığımız bu orjinal koruma fikri...

that conservation was all about respect

...-ki bu koruma saygı ve kutlama hakkındaydı-...

and celebration --

muhtemelen doğru olandır.

is probably true. That's really what it needs.

Bu gerçekten ihtiyaç duyulan şeydir

We need it. We respect and celebrate each other

Buna ihtiyacımız var.

as a man and a woman, as a community

Birbirimize bir kadın, bir erkek, bir topluluk ve...

and as part of this planet,

bu gezegenin bir parçası olarak...

and we need to continue that.

... saygı duymalı ve kutlamalıyız.

And Legadema?

Ve Legadema.

Well we can report, in fact,

Aslına bakarsanız artık...

that we're grandparents.

...büyük ebeveynler olduğumuzu söyleyebiliriz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

BJ/DJ: Thank you very much.

BJ/DJ: Çok teşekkür ederiz.

(Applause)

(Alkış)