Vicki Arroyo: Let's prepare for our new climate

Vicki Arroyo: Yeni iklimimizi hazırlayalım

Translator: Thu-Huong Ha Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Gönül Ceylan Gözden geçirme: Ethem Canbolat

This is the skyline of my hometown, New Orleans.

Bu benim memleketimin silüeti, New Orleans.

It was a great place to grow up,

Büyümek için harika bir yer,

but it's one of the most vulnerable spots in the world.

fakat dünyadaki en savunmasız noktalardan biri.

Half the city is already below sea level.

Şehrin yarısı zaten deniz seviyesinin altında.

In 2005, the world watched as New Orleans

2005 yılında, dünya New Orleans'ı izledi

and the Gulf Coast were devastated by Hurricane Katrina.

ve Katrina Kasırgası tarafından Gulf Coast harap edildi.

One thousand, eight hundred and thirty-six people died. Nearly 300,000 homes were lost.

Bin sekiz yüz otuz altı kişi öldü. Neredeyse 300.000 ev yokoldu.

These are my mother's, at the top --

Yukarıdaki fotoğraflar annemin evine ait. Yukarıdaki

although that's not her car,

onun arabası olmasa da,

it was carried there by floodwaters up to the roof --

çatıya sel suları tarafından sürüklendi

and that's my sister's, below.

ve aşağıdakiler kız kardeşimin evinin fotoğrafları.

Fortunately, they and other family members got out in time,

Neyse ki, onlar ve diğer aile bireyleri zamanında dışarı çıktılar,

but they lost their homes, and as you can see,

fakat evlerini kaybettiler ve gördüğünüz gibi,

just about everything in them.

evlerindeki onlara ait olan hemen hemen her şeyi.

Other parts of the world have been hit by storms

Dünyanın diğer bölgeleri fırtınalar tarafından

in even more devastating ways.

daha bile yıkıcı şekillerde vuruldu.

In 2008, Cyclone Nargis and its aftermath

Yıl 2008, Nargis Kasırgası ve sonuç,

killed 138,000 in Myanmar.

Myanmar'da 138.000 kişi öldü.

Climate change is affecting our homes, our communities,

İklim değişiklikleri evlerimizi, toplumlarımızı,

our way of life. We should be preparing

yaşam tarzımızı etkiliyor. Her ölçekte

at every scale and at every opportunity.

her duruma karşı hazırlıklı olmalıyız.

This talk is about being prepared for, and resilient to

Bu konuşma evlerimizi ve ortak evimiz olan dünyamızı

the changes that are coming and that will affect our homes

etkileyecek olan yaklaşan değişimlere hazırlamamız

and our collective home, the Earth.

ve daha çabuk toparlanabilmemiz için hazırlanmıştır.

The changes in these times won't affect us all equally.

Bu zamanlardaki değişimler bizi eşit ölçüde etkileyemeyecek.

There are important distributional consequences,

Önemli dağılımsal sonuçlar vardır,

and they're not what you always might think.

ve onlar her zaman düşündüğünüz gibi değiller.

In New Orleans, the elderly and female-headed households

New Orleans'da yaşlı ve anaerkil ev haneleri

were among the most vulnerable.

en savunmasızların arasındaydı.

For those in vulnerable, low-lying nations,

Alt seviye ulusların savunmasız insanları için

how do you put a dollar value on losing your country

atalarının gömülü olduğu ülkelerine nasıl dolar türünden

where you ancestors are buried? And where will your people go?

değer belirleyebilirsiniz? Ve İnsanlarınız nereye gidecek?

And how will they cope in a foreign land?

Ve yabancı bir ülkede nasıl başa çıkacaklar?

Will there be tensions over immigration,

Sınırlı kaynaklar için rekabet nedeniyle çatışmalar

or conflicts over competition for limited resources?

ya da göç nedeniyle gerginlikler olacak mı?

It's already fueled conflicts in Chad and Darfur.

Şimdiden Çad ve Darfur'da körüklenen çatışmalar var.

Like it or not, ready or not, this is our future.

Beğenin ya da beğenmeyin, hazır olun ya da olmayın, bu bizim geleceğimiz.

Sure, some are looking for opportunities in this new world.

Elbette, bazıları bu yeni dünyada fırsatlar arıyor.

That's the Russians planting a flag on the ocean bottom

Ruslar, Arktik deniz buzunun altındaki minerallere

to stake a claim for minerals under the receding Arctic sea ice.

sahip çıkmak için okyanus dibine bayrak dikiyor.

But while there might be some short-term individual winners,

Fakat bazı kısa vadeli bireysel kazananlar olabilirken

our collective losses will far outweigh them.

bizim genel kayıplarımız daha ağır basacak.

Look no further than the insurance industry as they struggle

Uzağa bakmaya gerek yok. Sigorta sektöründeki şirketler bile

to cope with mounting catastrophic losses

olağanüstü hava olaylarının meydana getirdiği

from extreme weather events.

felaketlerle başa çıkmaya uğraşıyorlar.

The military gets it. They call climate change

Askerler bunu yapar. Onlar, dünya genelindeki hükümetler

a threat multiplier that could harm stability and security,

nasıl etkileneceği ile ilgili değerlendirmeler yaparken,

while governments around the world are evaluating

iklim değişikliğini stabilite ve güvenliğe zarar verici

how to respond.

bir tehdit olarak adlandırır.

So what can we do? How can we prepare and adapt?

Peki ne yapabiliriz? Nasıl hazırlanabilir ve uyum sağlayabiliriz?

I'd like to share three sets of examples, starting with

Şiddetli fırtına ve sellere uyum sağlamak ile başlayarak

adapting to violent storms and floods.

üç grup örneği paylaşmak istiyorum.

In New Orleans, the I-10 Twin Spans,

New Orleans'da Katrina Kasırgasında bazı kısımları yıkılan 1-10 Twin Spans

with sections knocked out in Katrina, have been rebuilt

çok daha büyük fırtına dalgaları hesaba katılarak

21 feet higher to allow for greater storm surge.

21 feet (6,4 metre) daha yüksek olarak tekrar inşa edilmiştir

And these raised and energy-efficient homes

Ağır darbe alan 9. bölgedeki yükseltilmiş ve

were developed by Brad Pitt and Make It Right

enerji tasarruflu evler Brad Pitt ve Make It Right Vakfı

for the hard-hit Ninth Ward.

tarafından geliştirildi.

The devastated church my mom attends has been

Annemin gittiği harap kilise sadece daha yüksek olarak

not only rebuilt higher, it's poised to become

onarılmakla kalmadı, aynı zamanda ülkedeki

the first Energy Star church in the country.

ilk enerji yıldızı kilise olmaya da hazırlanıyor.

They're selling electricity back to the grid

Onlar şebekeye yansıtıcı boya ve

thanks to solar panels, reflective paint and more.

daha başka şeyler sayesinde elektrik satıyorlar.

Their March electricity bill was only 48 dollars.

Mart elektrik faturaları sadece 48 dolardı.

Now these are examples of New Orleans rebuilding in this way,

Bunlar New Orleansın yeniden inşaasındaki bu yönde olan örneklerdir.

but better if others act proactively with these changes in mind.

Fakat daha iyisi başkalarının, zihinlerde meydana gelen bu değişiklikleri uygulamaya koymaları olacaktır.

For example, in Galveston, here's a resilient home

Örneğin,Galveston'daki bu dirençli ev

that survived Hurricane Ike,

Ike Kasırgası tarafından yıkılmadı fakat

when others on neighboring lots clearly did not.

diğerleri kasırgaya dayanamayıp yıkıldı.

And around the world, satellites and warning systems

Ve dünya genelinde uydular ve uyarı sistemleri

are saving lives in flood-prone areas such as Bangladesh.

Bangladeş gibi sel eğilimli alanlarda hayat kurtarıyor.

But as important as technology and infrastructure are,

Teknoloji ve alt yapı kadar önemli,

perhaps the human element is even more critical.

hatta daha da önemlisi insan unsuru.

We need better planning and systems for evacuation.

Tahliye için daha iyi planlama ve sistemlere ihtiyacımız var.

We need to better understand how people make decisions

İnsanların kriz zamanında niçin ve nasıl karar aldıklarını

in times of crisis, and why.

daha iyi anlamak zorundayız.

While it's true that many who died in Katrina did not have access to transportation,

Katrina'da ölen bir çok kişinin ulaşım erişimi olmadığı doğru iken

others who did refused to leave as the storm approached,

diğerleri, fırtına yaklaşırken, mevcut ulaşım ve barınaklar

often because available transportation and shelters

evcil hayvan alımına izin vermediği için

refused to allow them to take their pets.

ayrılmayı reddettiler.

Imagine leaving behind your own pet in an evacuation or a rescue.

Bir tahliye veya kurtarma anında evcil hayvanınızı geride bıraktığınızı düşünün.

Fortunately in 2006, Congress passed

Neyse ki 2006 yılında ,Kongre

the Pet Evacuation and Transportation Standards Act (Laughter)

Evcil Hayvan Tahliyesi ve Ulaşım Standartları Yasasını geçirdi. (kahkalar)

— it spells "PETS" — to change that.

-Bunu değiştirmek için heceledi. ''PETS''

Second, preparing for heat and drought.

İkincisi, ısı ve kuraklık için hazırlıklı olmak.

Farmers are facing challenges of drought from Asia

İklim değişikliği ile bağlantılı ısı dalgaları

to Africa, from Australia to Oklahoma,

2003'te Batı Avrupada, 2010'da Rusyada

while heat waves linked with climate change

onbinlerce insanın ölümüne neden olurken

have killed tens of thousands of people

Asyadan Afrikaya, Avustralyadan Oklahoma'ya

in Western Europe in 2003, and again in Russia in 2010.

çiftçiler kuraklığın zorlukları ile yüzleşiyor.

In Ethiopia, 70 percent, that's 7-0 percent of the population,

Etiyopya'da nüfusun yüzde yetmişinin ki bu 7 ve 0

depends on rainfall for its livelihood.

geçimi yağış miktarına bağlıdır.

Oxfam and Swiss Re, together with Rockefeller Foundation,

Oxfam ve Swiss Re, Rockefeller Vakfı ile birlikte,

are helping farmers like this one build hillside terraces

bu gibi çiftçilere yamaç terasları yapmaları konusunda yardım ediyorlar

and find other ways to conserve water,

ve su tasarrufu için başka yollar buluyorlar,

but they're also providing for insurance when the droughts do come.

ayrıca kuraklık geldiği zaman sigorta sağlıyor.

The stability this provides is giving the farmers

Bu istikrarın çiftçilere sağladığı

the confidence to invest.

yatırım için güven vermesidir.

It's giving them access to affordable credit.

Bu onlara uygun fiyatlı kredi erişimi sağlıyor.

It's allowing them to become more productive so that

Bu onların daha üretken olmasını sağlıyor

they can afford their own insurance over time, without assistance.

böylece zamanla yardım almadan kendi sigortalarını sağlayabiliyorlar.

It's a virtuous cycle, and one that could be replicated

Bu erdemli bir döngü ve gelişmekte olan dünyada

throughout the developing world.

aynıları yapılabilir.

After a lethal 1995 heat wave

Öldürücü 1995 sıcak hava dalgasından sonra

turned refrigerator trucks from the popular

Taste of Chicago festivalinin sevilen soğuk hava kamyonları

Taste of Chicago festival into makeshift morgues,

geçici morglara dönüştürüldü.

Chicago became a recognized leader,

Chicago kentsel ısı adası etkisini aşağıya indirmek için

tamping down on the urban heat island impact

beyaz veya yeşil çatılar yaparak,

through opening cooling centers,

soğutma merkezleri açarak,

outreach to vulnerable neighborhoods, planting trees,

savunmasız mahallelere ulaşarak, ağaç dikimi yaparak

creating cool white or vegetated green roofs.

tanınan bir lider oldu,

This is City Hall's green roof, next to Cook County's [portion of the] roof,

Bu Cook İlçesinin çatısının yanındaki Belediye binasının çatısıdır

which is 77 degrees Fahrenheit hotter at the surface.

ve yüzeyi 77 Fahrenheit derece daha sıcaktır.

Washington, D.C., last year, actually led the nation

Washinghon, D.C, geçen yıl, halka yeni yeşil çatılar

in new green roofs installed, and they're funding this in part

inşa etti ve bunun finansmanını plastik çantalara koyduğu

thanks to a five-cent tax on plastic bags.

beş centlik vergi sayesinde sağladı.

They're splitting the cost of installing these green roofs

Onlar yeşil çatı inşa maliyetlerini

with home and building owners.

ev ve bina sahipleri ile bölüşüyorlar.

The roofs not only temper urban heat island impact

Çatılar sadece kentsel ısı ada etkisini azaltmıyor

but they save energy, and therefore money,

aynı zamanda enerji, dolayısıyla para tasarrufu sağlıyor,

the emissions that cause climate change,

iklim değişikliğine neden olan emisyonları

and they also reduce stormwater runoff.

ve aynı zamanda yağmur suyu akışını azaltıyor.

So some solutions to heat can provide for win-win-wins.

Yani ısı için bazı çözümler kazan-kazan türü kazanç sağlayabilir.

Third, adapting to rising seas.

Üçüncüsü, yükselen denizlerle uyumlu olmak.

Sea level rise threatens coastal ecosystems, agriculture,

Deniz seviyesinin yükselmesi kıyı ekosistemlerini, tarımı,

even major cities. This is what one to two meters

hatta büyük şehirleri tehdit ediyor. Deniz seviyesinin

of sea level rise looks like in the Mekong Delta.

bir iki metre arası yükselmesi Mekong Deltasındaki gibi görünüyor.

That's where half of Vietnam's rice is grown.

Burası Vietnam pirincinin üretildiği yerin yarısıdır.

Infrastructure is going to be affected.

Altyapı etkilenecektir.

Airports around the world are located on the coast.

Dünyadaki hava limanları deniz kıyısında yer almaktadır.

It makes sense, right? There's open space,

Bu mantıklı, değil mi? Uçakların yüksek binalardan

the planes can take off and land without worrying about

kaçınarak ya da gürültü oluşturma endişesi olmadan

creating noise or avoiding tall buildings.

havalanabileceği ve inebileceği bir alan var.

Here's just one example, San Francisco Airport,

İşte bir örnek, San Francisco Havaalanı

with 16 inches or more of flooding.

16 inç (40,64 cm) veya daha fazla su altında kalır.

Imagine the staggering cost of protecting

Bu hayati altyapıyı setlerle korumanın

this vital infrastructure with levees.

şaşırtıcı koruma maliyetini düşünün.

But there might be some changes in store

Mevcut durumda hayal bile edemeyeceğiniz

that you might not imagine. For example,

değişiklikler olabilir. Örneğin,

planes require more runway for takeoff

uçaklar kalkış için daha fazla piste ihtiyaç duyabilir

because the heated, less dense air, provides for less lift.

çünkü ısınmış daha az yoğun hava daha az kaldırma sağlar.

San Francisco is also spending 40 million dollars

San Francisco'da su ve kanalizasyon sistemini

to rethink and redesign its water and sewage treatment,

yeniden düşünmek ve yeniden tasarlamak için 40 milyon dolar harcıyor,

as water outfall pipes like this one can be flooded with seawater,

çünkü bunun gibi su boşaltım boruları deniz suyu altında kalabilir,

causing backups at the plant, harming the bacteria

geri dönüşüm tesisindeki atıkların dönüşümü için gerekli

that are needed to treat the waste.

bakterilerin zarar görmesine neden olur.

So these outfall pipes have been retrofitted

Yani bu boşaltım boruları giriş sisteminden gelen

to shut seawater off from entering the system.

deniz suyunu kapatmak için yeniden uyarlanmıştır.

Beyond these technical solutions, our work

Bu teknik çözümlerin haricinde, Georgetown İklim Merkezi'nde

at the Georgetown Climate Center with communities

toplumlarla yaptığımız çalışmalar,

encourages them to look at what existing legal and policy tools are available

onlara var olan hangi yasal ve politik araçların elverişli olduğunu

and to consider how they can accommodate change.

ve değişimlere nasıl alışacaklarını düşünmeye teşvik ediyor.

For example, in land use, which areas do you want

Örneğin, arazi kullanımı ile ilgili olarak

to protect, through adding a seawall, for example,

deniz kenarına binaları yükselterek veya geri çekerek

alter, by raising buildings, or retreat from,

eklenecek olan bir set ile

to allow the migration of important natural systems,

bataklık veya plaj gibi önemli doğal sistemlerin göçüne fırsat verecek şekilde

such as wetlands or beaches?

hangi alanları korumak istersiniz?

Other examples to consider. In the U.K.,

Dikkate alacağımız diğer örnekler. İngiltere'de

the Thames Barrier protects London from storm surge.

Thames Bariyerleri Londra'yı fırtına dalgalarından koruyor.

The Asian Cities Climate [Change] Resilience Network

Asya Şehirleri İklim (Değişikliği) Ağı Mangrov Ormanı gibi

is restoring vital ecosystems like forest mangroves.

hayati öneme sahip ekosistemleri yeniliyor.

These are not only important ecosystems in their own right,

Bunlar sadece kendi başlarına önemli ekosistemler değil

but they also serve as a buffer to protect inland communities.

aynı zamanda iç toplulukları korumak için bir tampon olarak hizmet vermektedir.

New York City is incredibly vulnerable to storms,

New York Şehri fırtınalar için inanılmaz derecede savunmasız,

as you can see from this clever sign, and to sea level rise,

bunu bu tabeladan, deniz seviyesindeki yükselmeden,

and to storm surge, as you can see from the subway flooding.

fırtına dalgalarından ve metro su baskınından görebilirsiniz.

But back above ground, these raised ventilation grates

Fakat yerin üstünde, metro sisteminin yükseltilen

for the subway system show that solutions can be both

havalandırma ızgaraları çözümlerin hem

işlevsel hem de ilgi çekici olabileceğini gösterdi. Hatta, New York,

functional and attractive. In fact, in New York,

San Francisco and London, designers have envisioned

San Francisco ve Londra'daki tasarımcıların akıllarında

ways to better integrate the natural and built environments

ikim değişikliğine karşı doğal ve yapılı çevreyi daha iyi

with climate change in mind.

kaynaştırmak için öngörüler vardır.

I think these are inspiring examples of what's possible

Bunların farklı bir dünya için plan yapmaya kendimizi yetkili hissettiğimiz zaman

when we feel empowered to plan for a world that will be different.

neler yapılabileceği konusunda ilham verici örnekler olduklarını düşünüyorum.

But now, a word of caution.

Size bir uyarı,

Adaptation's too important to be left to the experts.

Uyum sağlama uzmanlara bırakılmayacak kadar önemlidir.

Why? Well, there are no experts.

Neden? Çünkü uzmanlar yok.

We're entering uncharted territory, and yet

Bilinmeyen bir bölgeye giriyoruz ve

our expertise and our systems are based on the past.

uzmanlığımız ve sistemlerimiz hala geçmişe dayanmaktadır.

"Stationarity" is the notion that we can anticipate the future

Durağanlık bizim geleceği geçmişe dayanarak tahmin

based on the past, and plan accordingly,

etmemizi sağlayan bir kavramdır ve buna göre plan yaparız

and this principle governs much of our engineering,

ve bu ilke bizim çoğu mühendislik hizmetimizi,

hassas altyapı tasarımlarımızı, şehir su sistemlerini,

our design of critical infrastructure, city water systems,

yapım kurallarını, hatta su kullanım haklarını ve diğer emsal kararları yönetir.

building codes, even water rights and other legal precedents.

But we can simply no longer rely on established norms.

Fakat biz yerleşmiş standartlara daha fazla güvenemeyiz.

We're operating outside the bounds of CO2 concentrations

Bu gezegenin yüz binlerce yıldır gördüğü CO2 konsantrasyonu

that the planet has seen for hundreds of thousands of years.

sınırlarının dışında faaliyet gösteriyoruz.

The larger point I'm trying to make is this.

Yapmaya çalıştığım en önemli nokta budur.

It's up to us to look at our homes and our communities,

Evlerimize, toplumlarımıza,

our vulnerabilities and our exposures to risk,

zayıf noktalarımıza ve risk maruziyetlerimize bakmak bize bağlı

and to find ways to not just survive, but to thrive,

ve sadece hayatta kalmak için yeni yollar bulmak değil, aynı zamanda gelişmek için

and it's up to us to plan and to prepare

planlamak ve hazırlık yapmak

and to call on our government leaders and require them

ve hükumetlerimize seslenmek ve onlardan

to do the same, even while they address

iklim değişikliğinin altında yatan nedenlerle ilgili nutuklar

the underlying causes of climate change.

atarken aynılarını yapmalarını istemek bize bağlıdır.

There are no quick fixes.

Hızlı çözümler yoktur.

There are no one-size-fits-all solutions.

Herkese uyan çözümler yoktur.

We're all learning by doing.

Hepimiz yaparak öğreniyoruz.

But the operative word is doing.

Etkili olan kelime yapmaktır.

Thank you.

Teşekkür ederim.(Alkışlar)

(Applause)