Lessons from the longest study on human development | Helen Pearson

Çeviri: Nail Kaplan Gözden geçirme: Fatih Yürekli

Today I want to confess something to you,

Bugün size bir şey itiraf etmek istiyorum.

but first of all I'm going to ask you a couple of questions.

Ama öncesinde size birkaç soru soracağım.

How many people here have children?

Burada kaç kişinin çocuğu var?

And how many of you are confident

Kaçınız, çocuğunu nasıl doğru

that you know how to bring up your children

şekilde yetiştireceğini bildiği konusunda

in exactly the right way?

kendine güvenebiliyor?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

OK, I don't see too many hands going up on that second one,

İkinci soruyla ilgili çok kaldırılan çok fazla el görmüyorum.

and that's my confession, too.

İtirafta bulunayım.

I've got three boys;

Üç çocuğum var;

they're three, nine and 12.

3, 9 ve 12 yaşındalar.

And like you, and like most parents,

Sizin gibi, pek çok ebeveyn gibi,

the honest truth is I have pretty much no idea what I'm doing.

dürüst olmak gerekirse ne yaptığım konusunda bir fikrim yok.

I want them to be happy and healthy in their lives,

Hayatlarında mutlu, sağlıklı olmalarını istiyorum

but I don't know what I'm supposed to do

ama öyle olmalarından emin olmak için

to make sure they are happy and healthy.

ne yapmam gerektiğini bilmiyorum.

There's so many books offering all kinds of conflicting advice,

Her türden çelişkili tavsiyenin yer verildiği çok fazla kitap var,

it can be really overwhelming.

bu bunaltıcı olabiliyor.

So I've spent most of their lives just making it up as I go along.

Hâl böyle olunca akışına bıraktım, bir şekilde beraber büyüdük.

However, something changed me a few years ago,

Fakat İngiltere'de sahip olduğumuz küçük sırrımızla karşılaştığımda

when I came across a little secret that we have in Britain.

bazı şeyler beni değiştirdi.

It's helped me become more confident about how I bring up my own children,

Çocuğumu nasıl yetiştirmem gerektiği konusunda kendime güvenimi artırdı.

and it's revealed a lot about how we as a society can help all children.

Bu, çocuklara nasıl yardım edebileceğimiz konusunda çok şeyi açığa çıkardı.

I want to share that secret with you today.

Bu sırrı sizinle paylaşmak istiyorum.

For the last 70 years,

70 yıl boyunca,

scientists in Britain have been following thousands of children through their lives

İngiltere'de bilim insanları, olağanüstü bir bilimsel araştırmanın parçası olarak

as part of an incredible scientific study.

binlerce çocuğun yaşam sürecini takip ediyor.

There's nothing quite like it anywhere else in the world.

Dünyanın başka yerinde bir benzeri yok.

Collecting information on thousands of children

Binlerce çocuğun bilgisini toplamak

is a really powerful thing to do,

bu gerçekten muhteşem bir şey.

because it means we can compare the ones who say,

Çünkü, örneğin kimlerin okulda başarılı olduğunu;

do well at school or end up healthy or happy or wealthy as adults,

yetişkinliğinde sağlıklı, mutlu veya yüksek gelirli olduğunu,

zorluklarla yüzleştiğini karşılaştırabileceğimiz demek.

and the ones who struggle much more,

and then we can sift through all the information we've collected

Ardından, topladığımız bilgileri inceleyebilir,

and try to work out why their lives turned out different.

hayatlarının neden farklılaştığını anlaya çalışabiliriz.

This British study -- it's actually a kind of crazy story.

Bu İngiliz araştırması, aslında çılgın bir hikaye.

So it all starts back in 1946,

Başlangıcı 1946'ya dayanıyor,

just a few months after the end of the war,

savaşın bitmesinden birkaç ay sonra.

when scientists wanted to know

Bilim insanları, kadının çocuk sahibi olmasının

what it was like for a woman to have a baby at the time.

nasıl bir şey olduğunu öğrenmek istediğinde.

They carried out this huge survey of mothers

Annelerle birlikte bu kapsamlı araştırmayı yürüttüler.

and ended up recording the birth of nearly every baby

İngiltere'de, İskoçya'da, Galler'de bir haftada doğan

born in England, Scotland and Wales in one week.

neredeyse her bebeğin doğumunu kaydettiler.

That was nearly 14,000 babies.

Bu yaklaşık 14.000 bebekti.

The questions they asked these women

Bu kadınlara sorulan sorular,

are very different than the ones we might ask today.

bugün sorabileceklerimizden çok farklıdır.

They sound really old-fashioned now.

Bu sorular şimdileri biraz demode gelir.

They asked them things like,

Örneğin şu soruları sordular:

"During pregnancy,

"Hamilelik döneminizde

did you get your full extra ration of a pint of milk a day?"

yeterli düzeyde süt tükettiniz mi?"

"How much did you spend on smocks, corsets,

"İç çamaşırınız, korseniz, geceliğiniz,

nightdresses, knickers and brassieres?"

külotunuz ve sütyeniniz için ne kadar para harcadınız?"

And this is my favorite one:

Favori sorum şu:

"Who looked after your husband while you were in bed with this baby?"

"Siz çocuğunuzla yatağınızdayken kocanıza kim göz kulak oldu?"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Now, this wartime study actually ended up being so successful

Savaş zamanı bu araştırma o kadar başarılı oldu ki

that scientists did it again.

bilim insanları bunu tekrarladı.

They recorded the births of thousands of babies born in 1958

1958'de doğan binlerce bebeğin,

and thousands more in 1970.

ve 1970'te doğan binlerce bebeğin doğumunu kaydettiler.

They did it again in the early 1990s,

1990'ların başlarında tekrarladılar,

and again at the turn of the millennium.

2000'lerin başında yeniden tekrarladılar.

Altogether, more than 70,000 children have been involved in these studies

Toplamda, 5 nesilden 70.000'den

across those five generations.

fazla çocuk araştırmaya dâhil edildi.

They're called the British birth cohorts,

Onlara İngiliz doğum takımı adı verildi ve

and scientists have gone back and recorded more information

o dönemden itibaren bilim insanları

on all of these people every few years ever since.

her birkaç yılda bir insanların daha fazla bilgisini kaydetti.

The amount of information that's now been collected on these people

Şimdiye kadar bu insanlarla ilgili toplanan bilgi

is just completely mind-boggling.

akıllara durgunluk verir.

It includes thousands of paper questionnaires

Kaydedilen bilgiler binlerce anket sonucunu

and terabytes' worth of computer data.

ve terabaytlarca bilgisayar verisini kapsamaktadır.

Scientists have also built up a huge bank of tissue samples,

Bilim insanları ayrıca geniş doku bankası inşa ettiler,

which includes locks of hair, nail clippings, baby teeth and DNA.

ki bunlar saç kılı, tırnak örnekleri, süt dişi ve DNA içermektedir.

They've even collected 9,000 placentas from some of the births,

Bazı doğumlardan toplam 9.000 plesenta bile topladılar,

which are now pickled in plastic buckets in a secure storage warehouse.

ki bunlar şimdi plastik kaplarda güvenli depolarda bulunuyor.

This whole project has become unique --

Bu tüm proje özgün oldu--

so, no other country in the world is tracking generations of children

Yani, dünyada başka hiçbir ülke bu kadar detaylı şekilde

in quite this detail.

çocuk nesillerini takip etmiyor.

These are some of the best-studied people on the planet,

Bunlar, dünyada en iyi şekilde incelenen insanlarıdır.

and the data has become incredibly valuable for scientists,

bu veri, bilim insanları için çok ama çok önemli oldu,

generating well over 6,000 academic papers and books.

6.000'den fazla makale ve kitap yayımlandı.

But today I want to focus on just one finding --

Ama bugün bir bulgu üzerine odaklanmak istiyorum:

perhaps the most important discovery to come from this remarkable study.

belki bu dikkate değer çalışmanın en önemli keşfi.

And it's also the one that spoke to me personally,

Bu ayrıca kişisel olarak beni de ilgilendiriyor

because it's about how to use science to do the best for our children.

çünkü bilimin, çocuklar için nasıl en iyi şekilde kullanılacağı ile ilgili.

So, let's get the bad news out of the way first.

Önce kötü haberle başlayalım.

Perhaps the biggest message from this remarkable study is this:

Belki de bu kayda değer araştırmanın en büyük mesajı:

don't be born into poverty or into disadvantage,

yoksulluk içinde, dezavantajlı şekilde doğmayın.

because if you are,

Eğer doğduysanız,

you're far more likely to walk a difficult path in life.

muhtemelen hayatta çok zorlu bir yol yürüyeceksinizdir.

Many children in this study were born into poor families

Bu çalışmadaki bir çok çocuk fakir ailelerde veya dar evleri olan

or into working-class families that had cramped homes or other problems,

veya başka problemleri olan çalışan kesim ailelerinde doğmuştur

and it's clear now that those disadvantaged children

ve şimdi bu açıktır ki bu dezavantajlı çocukların

have been more likely to struggle on almost every score.

hemen her bir puanlama kriterinde güçlük çekmeleri çok muhtemel.

They've been more likely to do worse at school,

Eğitim sürecinde kötü olmaları

to end up with worse jobs and to earn less money.

kötü bir iş ve düşük gelire sahip olmaları daha olasıdır.

Now, maybe that sounds really obvious,

Belki bu şaşırtıcı bir sonuç değil.

but some of the results have been really surprising,

Ama bazı sonuçlar şaşırtıcı,

so children who had a tough start in life

hayata zorlu şekilde başlayan çocukların

are also more likely to end up unhealthy as adults.

yetişkinliğinde sağlıksız olmaları daha muhtemeldir.

They're more likely to be overweight,

Kilolu, yüksek tansiyonlu

to have high blood pressure,

olmaları daha ihtimal dahilinde,

and then decades down the line,

ve sonraki yıllarda hafıza yetilerinin azalması,

more likely to have a failing memory, poor health and even to die earlier.

sağlıksız olmaları hatta daha erken ölmeleri yüksek ihtimaldir.

Now, I talked about what happens later,

Size, ilerleyen süreçte ne olduğundan bahsettim

but some of these differences emerge at a really shockingly early age.

ama bazı farklar çok erken yaşta ortaya çıkabilir.

Bir çalışmada, öğretim geliştirme testinde

In one study,

children who were growing up in poverty

yoksulluk içinde büyüyen çocukların,

were almost a year behind the richer children on educational tests,

akranlarının neredeyse 1 yıl gerisinde kaldığı görüldü.

and that was by the age of just three.

Üstelik sadece 3 yaşındayken.

These types of differences have been found again and again across the generations.

Bu farklılık nesiller boyu tekrar tekrar bulunmaya devam etti.

It means that our early circumstances have a profound influence

Bu, hayatımızın ilk aşamasındaki koşulların

on the way that the rest of our lives play out.

yaşamımızın geri kalanını etkilediği anlamına geliyor.

And working out why that is

Bunun neden böyle olduğu,

is one of the most difficult questions that we face today.

yüzleştiğimiz zorlu sorulardan biri.

So there we have it.

Neyse, İşte böyle.

The first lesson for successful life, everyone, is this:

Başarılı bir yaşam için ilk ders:

choose your parents very carefully.

anne-babalarınızı dikkatli seçin.

(Laughter)

Don't be born into a poor family or into a struggling family.

(Gülüşmeler)

Yoksul veya zorluklarla boğuşan bir ailede doğmayın.

Now, I'm sure you can see the small problem here.

Eminim buradaki küçük sorunu görebilirsiniz.

We can't choose our parents or how much they earn,

Ebeveynlerimizi ve ne kadar kazandıklarını seçemeyiz.

but this British study has also struck a real note of optimism

Ama bu araştırmanın ayrıca iyimser yönleri de var:

by showing that not everyone who has a disadvantaged start

Hayata dezavantaj ile başlayan kimseler içinde zorlu yaşam

ends up in difficult circumstances.

koşullarına maruz kalmayanların da olduğunu gösteriyor.

Bildiğiniz gibi pek çok insan hayata zorlu koşullarda başlar

As you know, many people have a tough start in life,

but they end up doing very well on some measure nevertheless,

ama bir kısmı iyi bir hayat sürer.

and this study starts to explain how.

Bu araştırma, bunun nasıl olduğunu açıklıyor.

So the second lesson is this:

Araştırmadan çıkarılacak 2. ders şu:

parents really matter.

Ebeveynler çok önemli.

Araştırma; çocuğuyla ilgilenen, onların

In this study,

children who had engaged, interested parents,

geleceği ile ilgili tutkusu olan ebeveynlerin çocuklarının

ones who had ambition for their future,

zorlu hayat şartlarından sıyrılmalarının

were more likely to escape from a difficult start.

daha ihtimal dahilinde olduğunu gösterdi.

It seems that parents and what they do are really, really important,

Özellikle çocuğun ilk yıllarında,

ailelerin ne yaptığı çok ama çok önemli görünüyor.

especially in the first few years of life.

Let me give you an example of that.

Size bir örnek vereyim.

In one study,

Bir araştırmada bilim insanları,

scientists looked at about 17,000 children who were born in 1970.

1970'te doğmuş 17.000 çocuğu inceledi.

They sifted all the mountains of data that they had collected

Buna rağmen hayata zor bir başlangıç yapmış çocuklara

to try to work out

okula devam etmeleri ve başarılı olmalarındaki faktörü

what allowed the children who'd had a difficult start in life

çözmeye çabalamak için

to go on and do well at school nevertheless.

bilim insanları topladıkları veriyi elekten geçirdiler.

In other words, which ones beat the odds.

Başka bir deyişle kimlerin zoru başardığını.

The data showed that what mattered more than anything else was parents.

Veri, ebeveynlerin diğer her şeyden daha önemli olduğunu gösterdi.

Having engaged, interested parents in those first few years of life

Yaşamın ilk yıllarında ilgili ebeveynlere sahip olmanın,

was strongly linked to children going on to do well at school later on.

okul ve sonrasındaki süreçteki başarı ile birebir ilişkili olduğu görüldü.

Aslında, ebeveynlerin yaptığı küçük şeyler

In fact, quite small things that parents do

çocuklar için faydalı sonuçlar ile ilişkilidir.

are associated with good outcomes for children.

Talking and listening to a child,

Çocukla konuşmak ve çocuğu dinlemek,

responding to them warmly,

onlara sıcak şekilde yanıt vermek,

teaching them their letters and numbers,

onlara rakamları ve harfleri öğretmek,

taking them on trips and visits.

onları gezintiye çıkarmak,

Reading to children every day seems to be really important, too.

çocuklara her gün okuma yapmak oldukça önemli görünüyor.

So in one study,

Bir çalışmada:

children whose parents were reading to them daily when they were five

5 yaşındaki çocuğuna her gün okuma yapan,

and then showing an interest in their education at the age of 10,

10 yaşındaki çocuğunun eğitimi ile ilgilenen ailelerin çocukları

were significantly less likely to be in poverty at the age of 30

30 yaşına geldiğinde yoksul olma ihtimalleri

bunları yapmayan ailelerin çocuklarına kıyasla daha düşüktür.

than those whose parents weren't doing those things.

Now, there are huge challenges with interpreting this type of science.

Bu türden bir bilimi yorumlamanın ciddi zorlukları var.

These studies show that certain things that parents do

Bu çalışmalar ailelerin yaptığı belli şeylerin

çocuklar için güzel sonuçlarla orantılı olduğunu gösteriyor,

are correlated with good outcomes for children,

but we don't necessarily know those behaviors caused the good outcomes,

ama bu davranışların güzel sonuçlara neden olacağını veya başka faktörlerin

or whether some other factor is getting in the way.

yolumuza çıkıp çıkmayacağını bilemeyiz.

For example, we have to take genes into account,

Mesela, genetik faktörleri de hesaba katmalıyız

and that's a whole other talk in itself.

ve bu başlı başına ayrı bir konuşma konusu.

But scientists working with this British study

Ama İngiliz çalışmasıyla çalışmış olan bilim insanları

are working really hard to get at causes,

sebepleri elde etmek için çok çalıştılar,

and this is one study I particularly love.

Ve bu, benim özellikle sevdiğim bir çalışma.

In this one,

they looked at the bedtime routines of about 10,000 children

Bu çalışmada,

2000'lerin başında doğan yaklaşık 10.000 çocuğun

born at the turn of the millennium.

uyku vakitleri incelendi.

Were the children going to bed at regular times,

Çocuklar yatağa belli saatlerde mi,

or did they go to bed at different times during the week?

yoksa farklı saatlerde mi gitti?

The data showed that those children who were going to bed at different times

Veri; akşamları yatağa farklı saatlerde giden çocuklarda diğerlerine

were more likely to have behavioral problems,

kıyasla daha çook davranış sorunu olduğunu gösterdi.

and then those that switched to having regular bedtimes

Yatağa gitme saatini düzene koyan çocukların

often showed an improvement in behavior,

davranışlarında iyileşme görüldü

and that was really crucial,

ve bu gerçekten önemli.

because it suggested it was the bedtime routines

Çünkü bu, çocuklar için işlerin iyi gitmesine

that were really helping things get better for those kids.

yardımcı olan şeyin düzenli uyku olduğunu gösteriyor.

Hakkında düşünülecek başka bir araştırma.

Here's another one to think about.

In this one,

Bu araştırmada bilim insanları,

scientists looked at children who were reading for pleasure.

kendi isteğiyle, keyif için okuma yapan çocukları inceledi.

That means that they picked up a magazine, a picture book, a story book.

Bunun anlamı çocuklar dergi, resimli kitap, hikâye kitabı eline alıyor.

The data showed that children who were reading for pleasure

Veri gösterdi ki; 5 ve 10 yaşlarında

at the ages of five and 10

okuma yapan çocuklar, okuldaki ve

were more likely to go on in school better, on average,

sonraki çeşitli testlerde

on school tests later in their lives.

daha başarılı olma eğilimindeler.

And not just tests of reading,

Buna sadece okuma testleri değil,

but tests of spelling and maths as well.

matematik ve yazım testleri de dâhil.

This study tried to control for all the confounding factors,

Bu çalışmada veriler dikkatle seçildi;

so it looked at children who were equally intelligent

yani benzer zekâya,

and from the same social-class background,

benzer arka planı olan çocuklar seçildi.

so it seemed as if it was the reading which really helped those children

Öyleyse, okuma faktörü çocukların okul ve

go on and score better on those school tests later in their lives.

sonraki yaşamlarındaki başarılarına katkı sağlıyor.

Now at the start,

Konuşmanın başında

I said the first lesson from this study

bu araştırmadan çıkarılacak ilk dersin

was not to be born into poverty or into disadvantage,

yoksul veya zorlu yaşam koşulları ile doğmamak olduğunu söyledim.

because those children tend to follow more difficult paths in their lives.

Çünkü bu çocukların ileride zorlu bir hayat sürmeleri yüksek ihtimal.

But then I said that parenting matters,

Sonra; çocuk yetiştirme tarzının,

and that good parenting, if you can call it that,

iyi ebeveyn olmanın, çocukların zorlukları yenmesinde,

helps children beat the odds

dezavantajların üstesinden gelmesinde faydalı olduğunu söyledim.

and overcome some of those early disadvantages.

So wait,

Bir dakika,

does that actually mean, then, that poverty doesn't matter after all?

Bu, aslında... Yoksulluğun önemli olmadığı anlamına mı geliyor?

You could argue it doesn't matter if a child is born poor --

Ebeveynlik iyi şekilde yapılırsa

as long as their parents are good parents, they're going to do just fine.

yoksulluğun önemli olmadığını ileri sürebilirsiniz.

I don't believe that's true.

Ben buna katılmıyorum.

This study shows that poverty and parenting matter.

Bir araştırma hem ebeveynliğin, hem gelirin önemli olduğunu gösteriyor.

And one study actually put figures on that,

Bu konuda bir çalışma yapıldı ve

so it looked at children growing up in persistent poverty

sürekli olarak yoksulluk içinde yaşayan çocukların

and how well they were doing at school.

okuldaki başarısını inceledi.

The data showed

Veriler

that even when their parents were doing everything right --

ebeveynler her şeyi doğru yapsalar bile,

putting them to bed on time

örneğin çocukları ideal vakitte uykuya göndermek,

and reading to them every day and everything else --

onlara her gün bir şeyler okumak

that only got those children so far.

ve diğer şeyler gibi...

Good parenting only reduced the educational gap

İyi ebeveynlik, varlık-yokluk arasında

between the rich and poor children by about 50 percent.

sadece eğitimdeki farkı %50 kadar azalttı.

Now that means that poverty leaves a really lasting scar,

Bu, yoksulluğun kalıcı iz bıraktığı ve

and it means that if we really want to ensure the success and well-being

gelecek nesillerin başarılı olmasından emin olmak istiyorsak

of the next generation,

çocukluktaki yoksulluk ile mücadele etmenin

then tackling child poverty is an incredibly important thing to do.

hayatî öneme sahip olduğu anlamına geliyor.

Now, what does all this mean for you and me?

Bu sizin ve benim için ne anlama geliyor?

Are there lessons here we can all take home and use?

Burada, gündelik yaşamda uygulayabileceğimiz dersler var mı?

As a scientist and a journalist,

Bilim insanı ve gazeteci olarak,

I like to have some science to inform my parenting ...

Bilimden faydalanarak ebeveynlik bilgimi geliştirmek isterim.

and I can tell you that when you're shouting at your kids

Çocuğunuza zamanında yatması için sesinizi yükselttiğinizde

to go to bed on time,

bilimin sizin tarafınızda olmasının

it really helps to have the scientific literature on your side.

size yardımcı olacağını söyleyebilirim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And wouldn't it be great to think

Mutlu, başarılı çocuklara sahip olmak için

that all we had to do to have happy, successful children

tüm yapmamız gerekenin; onlarla konuşmak,

was to talk to them, be interested in their future,

gelecekleriyle ilgilenmek, zamanında uyumalarını sağlamak,

put them to bed on time, and give them a book to read?

okumaları için kitap vermek olduğunu düşünmek harika olmaz mıydı?

Our job would be done.

İşimizi layıkı ile tamamlamış olurduk.

Now, as you can imagine,

the answers aren't quite as simple as that.

Aslında düşünebileceğiniz gibi cevaplar bu kadar basit değil.

For one thing, this study looks at what happens

Evvela, binlerce çocuğa

to thousands and thousands of children on average,

ortalama olarak ne olduğuna bakıyor

but that doesn't necessarily say what will help my child or your child

ama çocuklara keskin şekilde neyin

or any individual child.

yardım edeceğini söylemiyor.

In the end, each of our children is going to walk their own path,

En nihayetinde her birimizin çocuğu kendi yoluna gidecek

and that's partly defined by the genes they inherit

ve bu süreç miras edindikleri genler ile,

and of course all the experiences they have through their lives,

yaşamları boyu edinecekleri tecrübe ile,

including their interactions with us, their parents.

bizlerle -aileleriyle- ilişkisinden etkileniyor.

I will tell you what I did after I learned all this.

Bunu öğrendikten sonra ne yaptığımı size belirteyim.

It's a bit embarrassing.

Biraz utanç verici.

I realized I was so busy working,

İşim ile gereğinden fazla meşgul olduğumun farkına vardım.

and ironically,

İşin garip yani,

learning and writing about this incredible study of British children,

çocuklarla ilgili bu muhteşem araştırma hakkında okuyup yazdığım dönemde

that there were days when I hardly even spoke to my own British children.

çocuklarımla zor bela konuşabiliyordum.

So at home, we introduced talking time,

Bu yüzden evde, günün sonunda 15 dakikalığına

which is just 15 minutes at the end of the day

çocuklarımızı dinleyip onlarla konuştuğumuz

when we talk and listen to the boys.

konuşma oyununa başladık.

I try better now to ask them what they did today,

O gün ne yaptıklarını sormak, okulda yaptıklarına

and to show that I value what they do at school.

değer verdiğimi göstermek için çaba sarf ediyorum.

Of course, I make sure they always have a book to read.

Her zaman, okuyacak kitaplarının olmasını sağlıyorum.

I tell them I'm ambitious for their future,

Gelecekleri konusunda tutkulu olduğumu söylüyorum.

and I think they can be happy and do great things.

Mutlu olup harika şeyler yapabileceklerini düşünüyorum.

I don't know that any of that will make a difference,

Bunların fark yaratıp yaratmayacağını bilmiyorum

but I'm pretty confident it won't do them any harm,

ama zarar vermeyeceğinden adım gibi eminim

and it might even do them some good.

hatta çocuklarıma faydası olabilir.

Ultimately, if we want happy children,

Özetle; mutlu çocuklar istiyorsak,

all we can do is listen to the science,

tek yapabileceğimiz bilimi,

and of course,

ve şüphesiz

listen to our children themselves.

çocuklarımızı dinlemektir.

Thank you.

Teşekkür ederim.