Debra Jarvis: Yes, I survived cancer. But that doesn't define me

Çeviri: zeynep atalay Gözden geçirme: Tuğçe AYAR

I just met you on a bus,

Sizinle bir otobüste tanıştık

and we would really like to get to know each other,

ve gerçekten birbirimizi tanımak istedik

but I've got to get off at the next stop,

ama ben bir sonraki durakta inmek zorundaydım,

so you're going to tell me three things about yourself

bu yüzden bana kendinizle ilgili üç şey söyleyeceksiniz

that just define you as a person,

sadece kendinizi tanımlayan

three things about yourself

kendiniz hakkında üç şey

that will help me understand who you are,

kim olduğunuzu anlamama yardım edecek

three things that just get to your very essence.

sizin özünüze inebileceğim üç sey.

And what I'm wondering

Merak ettiğim şey

is, of those three things,

bu üç seyden,

is any one of them

herhangi biri

surviving some kind of trauma?

bir tür travmayı atlatmak mı?

Cancer survivor, rape survivor,

Kanserden kurtulan, tecavüzden kurtulan,

Holocaust survivor, incest survivor.

soykırımdan kurtulan, ensest ilişkiden kurtulan.

Ever notice how we tend to identify ourselves

Kendimizi yaralarımızla tanımlama eğilimini

by our wounds?

hiç fark ettiniz mi?

And where I have seen this survivor identity

Bu kurtulan kimliğini

have the most consequences

fazlaca

is in the cancer community.

kanser hastalarında gördüm.

And I've been around this community for a long time,

Uzunca bir süredir bu grubun etrafındayım

because I've been a hospice and a hospital chaplain

çünkü neredeyse 30 yıldır darülaceze

for almost 30 years.

ve hastane rahibesiyim.

And in 2005, I was working at a big cancer center

2005 yılında, büyük bir kanser merkezinde çalışırken

when I received the news that

annemin göğüs kanseri olduğu

my mother had breast cancer.

haberini almıştım.

And then five days later,

5 gün sonra ise

I received the news that I had breast cancer.

bende de göğüs kanseri olduğunu öğrenmiştim.

My mother and I can be competitive —

Annemle ben rekabetçi olabiliyoruz

(Laughter) —

(Gülüşmeler)-

but I was really not trying to compete with her on this one.

fakat bu konuda onunla yarışmaya gerçekten çalışmadım.

And in fact, I thought, well,

düşündüm de , doğrusu

if you have to have cancer,

eğer kanserseniz

it's pretty convenient to be working

onu tedavi eden bir yerde çalışmak

at a place that treats it.

oldukça işe yarıyor.

But this is what I heard from a lot of outraged people.

Ama çok sayıda öfkeli insandan şunu duydum:

What?

"Ne?

You're the chaplain.

Sen rahibesin.

You should be immune.

Dokunulmaz olmalısın."

Like, maybe I should have just gotten off

Sanki, hastalık biletini almak yerine

with a warning instead of an actual ticket,

sadece bir uyarı almalıydım

because I'm on the force.

çünkü ilahi taraftaydım.

So I did get my treatment at the cancer center where I worked,

Çalıştığım kanser merkezinde tedavi oldum

which was amazingly convenient,

ki bu şaşırtıcı şekilde rahattı.

and I had chemotherapy

Kemoterapi aldım, mememi aldırdım

and a mastectomy, and a saline implant put in,

ve silikon yaptırdım

and so before I say another word, let me just say right now,

ve başka bir şey söylemeden önce hemen belirteyim

this is the fake one. (Laughter)

sahte olan bu. (Kahkahalar)

I have found that I need to get that out of the way,

Bunu aradan çıkarmam gerektiğini anladım

because I'll see somebody go

çünkü birisini şöyle göreceğim:

"Oh, I know it's this one."

"Oh, bence bu."

And then I'll move or I'll gesture and they'll go,

Sonra hareket edeceğim ya da işaret edeceğim ve şöyle olacak:

"No, it's that one."

"Hayır, diğeri."

So now you know.

Neyse şimdi biliyorsunuz.

I learned a lot being a patient,

Hasta olunca çok şey öğrendim ve

and one of the surprising things was

şaşırtıcı olan şeylerden biri

that only a small part of the cancer experience

kanser deneyiminin çok küçük bir bölümü

is about medicine.

tıp ile ilgiliydi.

Most of it is about feelings and faith

Büyük bir bölümü duygular, inanç,

and losing and finding your identity

kimliğini kaybetmek ve bulmak

and discovering strength

daha önce sahip olduğunuzu bile bilmediğiniz

and flexibility you never even knew you had.

gücü ve esnekliği keşfetmekle ilgilidir.

It's about realizing that

Hayattaki en önemli şeylerin

the most important things in life are

düşündükleriniz değil,

not things at all, but relationships,

aslında ilişkilerin önemli olduğunu anlamaktır.

and it's about laughing in the face of uncertainty

Belirsizliğin yüzüne gülmek ve

and learning that the way to get out of almost anything

neredeyse her şeyden kaçmanın yolunun " Ben kanserim."

is to say, "I have cancer."

diyerek olduğunu öğrenmektir.

So the other thing I learned was that

Öğrendiğim diğer şey ise

I don't have to take on "cancer survivor"

"kanserden kurtulan" ifadesini kişiliğimin bir parçası yapmak

as my identity,

zorunda değilim.

but, boy, are there powerful forces

ama, bunu yapmam için beni itekleyen

pushing me to do just that.

etkili güçler yok mu!

Now, don't, please, misunderstand me.

Şimdi, beni lütfen yanlış anlamayın.

Cancer organizations

Kanser dernekleri

and the drive for early screening

erken görüntüleme çabası

and cancer awareness and cancer research

kanser farkındalığı ve araştırmaları

have normalized cancer,

kanseri normalleştirdi.

and this is a wonderful thing.

Bu harika bir şey.

We can now talk about cancer

Şimdi kanser hakkında fısıldamadan

without whispering.

konuşabiliyoruz.

We can talk about cancer and we can support one another.

Kanser hakkında konuşabiliyor ve birbirimizi destekleyebiliyoruz.

But sometimes, it feels

Ama bazen, insanlar

like people go a little overboard

ölçüyü biraz kaçrıyor ve bize

and they start telling us how we're going to feel.

neler hissedeceğimizi anlatmaya başlıyorlar.

So about a week after my surgery,

Ameliyatımdan bir hafta kadar sonra

we had a houseguest.

bir misafir davet etmiştik.

That was probably our first mistake.

İlk hatamız muhtemelen buydu.

And keep in mind that

Unutmamak gerekir ki

at this point in my life

hayatımın bu noktasında

I had been a chaplain for over 20 years,

20 yıldan fazladır rahibeydim

and issues like dying and death

ölüm ve hayatın anlamı

and the meaning of life,

gibi konular

these are all things I'd been yakking about forever.

hakkında daima car car konuştuğum şeylerdi.

So at dinner that night,

O gece yemekte,

our houseguest proceeds to stretch his arms up over his head,

konuğumuz kollarını başının üzerinde gerdi ve dedi ki:

and say, "You know, Deb,

"Bilirsin, Deb,

now you're really going to learn what's important.

şimdi neyin önemli olduğunu gerçekten öğreneceksin.

Yes, you are going to make some big changes

Evet, hayatında bazı büyük değişiklikler

in your life,

yapacaksın

and now you're going to start thinking about your death.

ve ölümün hakkında düşünmeye başlayacaksın.

Yep, this cancer is your wakeup call."

Evet, kanser senin uyarı ikazın."

Now, these are golden words

Bunlar kendi deneyimi

coming from someone who is speaking about

hakkında konuşan birisinden gelen

their own experience,

altın sözcükler

but when someone is telling you

ama birisi size nasıl hissedeceğinizi

how you are going to feel,

söylediği zaman

it's instant crap.

zırvalıyordur.

The only reason I did not kill him

Onu çıplak ellerimle

with my bare hands

öldürmememin tek sebebi

was because I could not lift my right arm.

sağ kolumu kaldıramıyordum.

But I did say a really bad word to him,

Ama, ona gerçekten kötü bir söz söyledim

followed by a regular word, that —

malum kelimeyle devam eden,

(Laughter) —

(Kahkahalar)

made my husband say, "She's on narcotics."

eşim dedi ki:"Narkozun etkisinde."

(Laughter)

(Kahkahalar)

And then after my treatment, it just felt like

Tedavimden sonra

everyone was telling me what my experience was going to mean.

sanki herkes bana deneyimimin ne anlama geleceğini söylüyordu.

"Oh, this means you're going to be doing the walk."

"Ha, bu yürüyüş yapacaksın demek."

"Oh, this means you're coming to the luncheon."

"Ha, bu öğle yemeğine geleceksin demek."

"This means you're going to be wearing

"Bu pembe kurdele takacağın

the pink ribbon and the pink t-shirt

pembe tişört, saç bandı, küpe

and the headband and the earrings

bileklik ve külot

and the bracelet and the panties."

giyeceğin anlamına geliyor."

Panties. No, seriously, google it.

Külot. Hayır, ciddiyim, google'a bakın.

(Laughter)

(Kahkahalar)

How is that raising awareness?

Bu nasıl farkındalık artırıyor?

Only my husband should be seeing my panties.

Külotlarımı sadece kocam görmeli.

(Laughter)

(Kahkahalar)

He's pretty aware of cancer already.

O da kanserin fazlaca farkında zaten.

It was at that point where I felt like, oh my God,

İşte o noktada, Allah'ım, hayatım ele geçiriliyormuş

this is just taking over my life.

gibi hissettim.

And that's when I told myself, claim your experience.

O zaman kendime dedim ki, deneyimine sahip ol.

Don't let it claim you.

O sana sahip olmasın.

We all know that

Hepimiz biliyoruz ki

the way to cope with trauma, with loss,

Travmayla, kayıpla, tüm hayat değiştirici

with any life-changing experience,

deneyimlerle başa çıkma yolu

is to find meaning.

anlam bulmaktır.

But here's the thing:

Ama durum şu ki:

No one can tell us

Kimse bize deneyimimizin

what our experience means.

ne anlama geldiğini söyleyemez.

We have to decide what it means.

Buna biz karar vermek zorundayız.

And it doesn't have to be some gigantic,

Bunun da öyle devasa, dışa dönük

extroverted meaning.

bir anlamı olmak zorunda değil.

We don't all have to start a foundation

Hepimiz bir vakıf ya da dernek kurmak

or an organization or write a book

kitap yazmak veya belgesel çekmek

or make a documentary.

zorunda değiliz.

Meaning can be quiet

Anlam, sessiz ve içe dönük

and introverted.

olabilir.

Maybe we make one small decision about our lives

Belki hayatımıza büyük bir değişiklik getirecek

that can bring about big change.

küçük bir karar alabiliriz.

Many years ago, I had a patient,

Yıllar önce, bir hastam vardı,

just a wonderful young man

harika genç bir adam

who was loved by the staff,

çalışanlar tarafından da sevilirdi

and so it was something of a shock to us to realize

ve hiç arkadaşı olmadığını farketmek

that he had no friends.

bizi şok etmişti.

He lived by himself,

Yalnız yaşıyordu,

he would come in for chemotherapy by himself,

kemoterapiye yalnız gelirdi,

he would receive his treatment,

tedavisini olup

and then he'd walk home alone.

eve yalnız yürürdü.

And I even asked him. I said, "Hey,

Hatta sordum: "Hey, neden hiç

how come you never bring a friend with you?"

bir arkadaşını da getirmiyorsun?"

And he said, "I don't really have any friends."

Dedi ki: "Hiç arkadaşım yok."

But he had tons of friends on the infusion floor.

Fakat kemoterapi katında tonla arkadaşı vardı.

We all loved him, and people were going in and out of his room all the time.

Hepimiz onu severdik ve insanlar sürekli odasına girer çıkardı.

So at his last chemo,

Bu yüzden, son terapisinde

we sang him the song

ona şarkı söyledik,

and we put the crown on his head and we blew the bubbles,

kafasına taç taktık, baloncuklar üfledik

and then I asked him, I said,

ve sonra ona dedim ki:

"So what are you going to do now?"

"Peki, şimdi ne yapacaksın?"

And he answered,

Cevap verdi:

"Make friends."

"Arkadaş edineceğim."

And he did.

Ve edindi de.

He started volunteering and he made friends there,

Gönüllülük yapmaya başladı ve orada arkadaşlar edindi,

and he began going to a church and he made friends there,

kiliseye gitmeye başladı ve orada arkadaşlar edindi,

and at Christmas he invited my husband and me to a party in his apartment,

Noel'e beni ve eşimi evindeki partiye davet etti

and the place was filled with his friends.

ve evi arkadaşlarıyla doluydu.

Claim your experience.

Deneyiminize sahip çıkın.

Don't let it claim you.

O size sahip olmasın.

He decided that the meaning of his experience

O, deneyiminin anlamının

was to know the joy of friendship,

arkadaşlığın kıymetini bilmek ve arkadaş edinmeyi öğrenmek

and then learn to make friends.

olduğuna karar verdi.

So what about you?

Peki, sizi sormalı?

How are you going to find meaning

Berbat deneyiminizde

in your crappy experience?

nasıl anlam bulacaksınız?

It could be a recent one,

Bu yakınlarda sahip olduğunuz

or it could be one that you've been carrying around

ya da çok uzun zamandır taşıdığınız

for a really long time.

bir deneyim olabilir.

It's never too late to change what it means,

Sahip olduğu anlamı değiştirmek için asla geç değildir

because meaning is dynamic.

çünkü anlam dinamiktir.

What it means today

Bugün geldiği anlam

may not be what it means a year from now,

bir yıl sonra aynı şeyi ifade etmeyebilir

or 10 years from now.

ya da 10 yıl sonra.

It's never too late to become someone other

Basit bir kurtulan olmaktansa başka biri olmak için

than simply a survivor.

asla geç değil.

Hear how static that word sounds?

Bu kelimenin kulağa nasıl durağan geldiğini duyuyor musunuz?

Survivor.

Kurtulan.

No movement, no growth.

Hareket yok, ilerleme yok.

Claim your experience.

Deneyiminize sahip çıkın.

Don't let it claim you, because if you do,

O size sahip olmasın çünkü sahip olursa,

I believe you will become trapped,

inanıyorum ki, kapana kısılacaksınız,

you will not grow, you will not evolve.

ilerleyemeyeceksiniz, değişemeyeceksiniz.

But of course, sometimes it's not outside pressures

Tabi ki, bazen bu kurtulan kimliğini

that cause us to take on that identity of survivor.

edinmemize sebep olan dış baskılar değildir.

Sometimes we just like the perks.

Bazen ikramiyeleri severiz

Sometimes there's a payoff.

Bazen bir ödül vardır.

But then we get stuck.

Ama sonra tıkanırız.

Now, one of the first things I learned

Şimdi, bir stajyer rahibe olarak

as a chaplain intern was the three C's

öğrendiğim ilk şeylerden biri

of the chaplain's job:

bir rahibenin işindeki üç kuraldı:

Comfort, clarify and, when necessary, confront

Rahatlat, açıkla ve, gerekliyse, yüzleş

or challenge.

ya da meydan oku.

Now, we all pretty much love the comforting

Şimdi, hepimiz rahatlatmayı ve açıklamayı

and the clarifying.

oldukça severiz.

The confronting, not so much.

Yüzleşmeyi pek değil.

One of the other things that I loved

Rahibe olmakla ilgili sevdiğim

about being a chaplain was

bir diğer şey ise

seeing patients a year, or even several years

tedavilerinden sonra hastaları

after their treatment, because

bir yıl ya da yıllarca görmekti çünkü

it was just really cool to see how they had changed

nasıl değiştiklerini, hayatlarının nasıl geliştiğini

and how their lives had evolved

ve onlara ne olduğunu görmek

and what had happened to them.

gerçekten harikaydı.

So I was thrilled one day

Bir gün, bir yıl önce gördüğüm

to get a page down into the lobby of the clinic

bir hastadan kliniğin lobisinde olduğu

from a patient who I had seen the year before,

çağrısını alınca heyecanlandım

and she was there with her two adult daughters,

ve o iki genç kızıyla oradaydı

who I also knew, for her one year follow-up exam.

ki onu bir yıllık takip sınavından da tanıyordum.

So I got down to the lobby, and they were ecstatic

Neyse, lobiye indim, çok mutluydular

because she had just gotten all of her test results back

çünkü tüm test sonuçlarını henüz almıştı

and she was NED: No Evidence of Disease.

ve hastalıktan kurtulmuştu.

Which I used to think meant Not Entirely Dead.

Eskiden bunu tamamen paçayı kurtarmadın demek diye düşünürdüm.

So they were ecstatic, we sat down to visit,

Neyse, çok mutluydular, biraz oturduk

and it was so weird, because

ve çok tuhaftı, çünkü

within two minutes, she started retelling me the story

iki dakika içinde teşhis hikayesini,

of her diagnosis and her surgery and her chemo,

ameliyatını ve kemoterapisini yeniden anlattı

even though, as her chaplain, I saw her every week,

rahibesi olarak onu her hafta görmeme

and so I knew this story.

ve hikayesini bilmeme rağmen.

And she was using words like suffering,

Çile, ızdırap, mücadele gibi

agony, struggle.

kelimeler kullanıyordu.

And she ended her story with,

Ve hikayesini şöyle bitirdi:

"I felt crucified."

"Çarmıha gerilmiş gibi hissettim."

And at that point, her two daughters got up and said,

O noktada, iki kızı kalktı ve

"We're going to go get coffee."

"Kahve almaya gidiyoruz." dediler.

And they left.

Gittiler.

Tell me three things about yourself before the next stop.

Sonraki duraktan önce bana kendinizle ilgili üç şey söyleyin.

People were leaving the bus before she even got

O, iki ya da üç şey bile söyleyemeden önce

to number two or number three.

insanlar otobüsten iniyorlar.

So I handed her a tissue,

Ona bir mendil verdim,

and I gave her a hug,

sarıldım

and then, because I really cared for this woman,

ve sonra, onu gerçekten önemsediğim için

I said,

dedim ki:

"Get down off your cross."

"Çarmıhından in."

And she said, "What?"

"Ne?" dedi.

And I repeated, "Get down off your cross."

Tekrar ettim:"Çarmıhından in."

And to her credit, she could talk about her reasons

İtibarı için, kimliğine sarılmak

for embracing and then clinging to this identity.

ve sonra bağlanmak için sebeplerinden bahsedebilirdi.

It got her a lot of attention.

Hastalığı ilgi çekti.

People were taking care of her for a change.

İnsanlar bir değişiklik için ona dikkat etti.

But now, it was having the opposite effect.

Ama şimdi, tam tersi oldu.

It was pushing people away.

Hastalığı insaları uzaklaştırdı.

People kept leaving to get coffee.

İnsanlar kahve almak için uzaklaştılar.

She felt crucified by her experience,

Deneyimi çarmıha gerilmiş gibi hissettirdi

but she didn't want to let that crucified self die.

ama o hissettiği şeyin ölmesine izin vermedi.

Now, perhaps you are thinking

Şimdi, belki ona biraz katı davrandığımı

I was a little harsh with her,

düşünüyorsunuz

so I must tell you that

bu yüzden, size şunu söylemeliyim

I was speaking out of my own experience.

kendi deneyimimle konuşuyordum.

Many, many years before,

Yıllar, yıllar önce

I had been fired from a job that I loved,

sevdiğim bir işten çıkarılmıştım,

and I would not stop talking about my innocence

masumiyetim, adaletsizlik, ihanet ve yalanlar hakkında

and the injustice and the betrayal and the deceipt,

durmaksızın konuşuyordum

until finally, just like this woman,

ta ki, bu kadın gibi,

people were walking away from me,

insanlar benden kaçmaya başlayana kadar

until I finally realized

sonunda duygularımı

I wasn't just processing my feelings,

sadece yönlendirmediğimi, aynı zamanda beslediğimi

I was feeding them.

farkedene kadar.

I didn't want to let that crucified self die.

Çarmıha gerilen şeyin ölmesine izin vermek istemedim.

But we all know that with any resurrection story,

you have to die first.

önce ölmek zorundayız.

The Christian story,

Hristiyan hikayesi,

Jesus was dead a whole day in the tomb

İsa yeniden diriltilmeden önce

before he was resurrected.

bir gün boyunca mezarda ölüydü.

And I believe that for us,

Bizim için mezarda olmanın

being in the tomb

yaralarımızın etrafındaki

means doing our own deep inner work

derin işleri halletmek

around our wounds

ve iyileşmemize izin vermek

and allowing ourselves to be healed.

anlamına geldiğine inanıyorum.

We have to let that crucified self die

Çarmıha gerilmiş kişiliğimizin ölmesine izin vermeliyiz

so that a new self, a truer self,

böylece yeni, daha doğru bir kişilik

is born.

doğsun.

We have to let that old story go

O eski hikayenin bitmesine izin vermeliyiz

so that a new story, a truer story,

böylece yeni ve daha doğru bir hikaye

can be told.

anlatılsın.

Claim your experience. Don't let it claim you.

Deneyiminize sahip olun. O size sahip olmasın.

What if there were no survivors,

Farz edelim hiç kurtulan yok,

meaning, what if people decided

yani, insanlar travmasını bir kimlik gibi

to just claim their trauma as an experience

üstlenmek yerine sadece bir deneyim olarak

instead of taking it on as an identity?

sahip olmaya karar verdi diyelim.

Maybe it would be the end of being

Belki bu, yaralarımızda

trapped in our wounds

kapana kısılmamızın sonu

and the beginning of amazing

ve muhteşem kendini incelemenin, keşfin

self-exploration and discovery and growth.

ve gelişmenin başlangıcı olurdu.

Maybe it would be the start of defining ourselves

Belki de, kim olduğumuz

by who we have become

ve kim olacağımızla kendimizi

and who we are becoming.

ifade etmenin başlangıcı olurdu.

So perhaps survivor was not

Yani, belki kurtuluşunuz

one of the three things that you would tell me.

bana söyleyeceğiniz üç şeyden biri değildi.

No matter.

Sorun değil.

I just want you all to know that

Sadece hepinizin şunu bilmesini isterim

I am really glad that we are on this bus together,

bu otobüste beraber olduğumuz için memnunum

and this is my stop.

ve bu benim durağım.

(Applause)

(Alkışlar)