In search for the man who broke my neck | Joshua Prager

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Furkan Yazan Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Tam bir yıl önce,

hayatımı tamamen değiştiren o kişiyi bulmak için

Kudüs’te bir araba kiraladım.

Arayıp geliyorum diyebileceğim bir numara yoktu.

One year ago, I rented a car in Jerusalem

Tam olarak adresini bilmiyordum.

to go find a man I'd never met

Ama adının Abed olduğunu

but who had changed my life.

I didn't have a phone number to call to say I was coming.

ve 15 bin nüfuslu Kefr Kara’da yaşadığını biliyordum.

I didn't have an exact address,

Kutsal şehrin yakınlarında boynumu kırdığını da.

but I knew his name, Abed,

I knew that he lived in a town of 15,000, Kfar Kara,

Tam 21 yıl önce.

Ocak ayıydı karanlık bir kış sabahı

and I knew that, 21 years before, just outside this holy city,

kuzeye doğru yola çıkmıştım.

Biriyle buluşacaktım biraz da kafa dağıtmak için.

he broke my neck.

And so, on an overcast morning in January, I headed north

Kudüst’en ayrılarak yokuş aşağı kaptırmış gidiyordum.

Sonra virajı dönünce dört ton fayans yüklü kamyonla

off in a silver Chevy to find a man and some peace.

karşı karşıya geldik.

Son sürat minibüsün sol arka kısmına

The road dropped and I exited Jerusalem.

tam da oturduğum yere çarptı.

I then rounded the very bend where his blue truck,

heavy with four tons of floor tiles,

O zaman 19 yaşındaydım.

had borne down with great speed onto the back left corner

Yaklaşık 10 santimetre uzamış ve 20 binden fazla şınav çekmiştim

of the minibus where I sat.

8 ay boyunca

ve kazadan önceki geceye kadar vücudumdan çok memnundum.

I was then 19 years old.

I'd grown five inches and done some 20,000 pushups

Mayıs sabahının erken saatlerine kadar

arkadaşlarımla basketbol oynardım.

in eight months, and the night before the crash,

Topu elimle yakalayıp

I delighted in my new body,

potaya atladığımda yenilmez gibi hissediyordum.

playing basketball with friends

into the wee hours of a May morning.

Sahada kazandığım pizzayı almak için otobüsteydim.

I palmed the ball in my large right hand,

and when that hand reached the rim, I felt invincible.

Abed’in geldiğini görmemiştim.

Koltuğumdan baktığımda,

öğlen güneşiyle aydınlanan

I was off in the bus to get the pizza I'd won on the court.

tepedeki taş kasabayı görüyordum.

Aniden arkadan büyük bir gürültü duyuldu.

I didn't see Abed coming.

From my seat, I was looking up at a stone town

Sanki bir bomba patlamıştı.

on a hilltop, bright in the noontime sun,

Kafam koltuktan geriye doğru kaydı.

kulak zarım patladı ve ayakkabılarım havaya uçtular.

when from behind there was a great bang,

as loud and violent as a bomb.

Ben de uçtum.

Başım kırık kemikle sallanıyordu.

My head snapped back over my red seat.

Yere ulaştığımda artık felçliydim.

My eardrum blew. My shoes flew off.

Sonraki aylarda

I flew too, my head bobbing on broken bones,

kendi başıma nefes almayı,

oturmayı, kalkmayı ve yürümeyi öğrendim.

and when I landed, I was a quadriplegic.

Ama vücudum yarıya bölünmüş gibiydi.

Over the coming months, I learned to breathe on my own,

Artık kısmi felçliydim.

Evime, New York’a döndüğümde

then to sit and to stand and to walk,

4 yıllık üniversite hayatım boyunca

but my body was now divided vertically.

tekerlekli sandalye kullandım.

I was a hemiplegic, and back home in New York,

Mezun oldum ve bir yıl için Kudüs’e geri döndüm.

Burada tekerlekli sandalyeden kurtuldum.

I used a wheelchair for four years, all through college.

Bastonuma yaslanıp olanları tekrar inceledim.

College ended and I returned to Jerusalem for a year.

Otobüsdeki diğer yolcular sayesinde

There I rose from my chair for good,

kaza anının fotoğraflarını buldum.

I leaned on my cane, and I looked back,

Fotoğrafları gördüğümde ise...

finding all from my fellow passengers in the bus

to photographs of the crash,

kanla kaplı hareketsiz bir vücut değil

and when I saw this photograph,

sağlıklı ve yapılı bir vücut görmüştüm.

Kaybım için yas tuttum.

I didn't see a bloody and unmoving body.

Yapmadıklarım için

I saw the healthy bulk of a left deltoid,

ve yapamayacaklarım için.

and I mourned that it was lost,

mourned all I had not yet done,

İşte tam o zaman

but was now impossible.

Abed’in kaza sonrası verdiği beyannameyi okuyordum.

Kudüs’e doğru otobanda ilerlediği.

It was then I read the testimony that Abed gave

İfadesini okudukça daha da çok sinirlendim.

the morning after the crash,

Bu adama karşı ilk kez öfkelenmiştim.

of driving down the right lane of a highway toward Jerusalem.

Birden aklıma şu geldi.

Reading his words, I welled with anger.

Bu kağıt parçasına göre

It was the first time I'd felt anger toward this man,

kaza henüz gerçekleşmemişti.

and it came from magical thinking.

Abed direksiyonu sola çevirebilirdi.

On this xeroxed piece of paper,

Ben de camdan yandan geçtiğini görürdüm

the crash had not yet happened.

ve hâlâ sağlam olurdum.

“Dikkat et Abed, yola bak.”

Abed could still turn his wheel left

“Yavaşla”

so that I would see him whoosh by out my window

Ama Abed yavaşlamadı

and I would remain whole.

ve bu kağıt parçasına göre boynum kırıldı.

"Be careful, Abed, look out. Slow down."

Sinirlenmeden kağıtları bıraktım.

But Abed did not slow,

Gidip Abed’i bulamaya karar verdim.

and on that xeroxed piece of paper, my neck again broke,

Onu bulduğumdaysa

and again, I was left without anger.

selamıma düzgün bir karşılık bile vermedi.

Sanki onu aramamı bekliyormuş gibiydi.

I decided to find Abed,

and when I finally did,

Belki gerçekten bekliyordu.

he responded to my Hebrew hello which such nonchalance,

Abed’in önceki kaza kayıtlarından bahsetmedim.

it seemed he'd been awaiting my phone call.

25 yaşına kadar 27 ihlal.

And maybe he had.

Sonuncusu ise o gün kamyonun frenini düşük vitese atamamasıydı.

I didn't mention to Abed his prior driving record --

27 violations by the age of 25,

Kendi geçmişimden de bahsetmedim;

felç ve katater...

the last, his not shifting his truck into a low gear on that May day —

güvensizlik ve kayıp.

Abed kazadan dolayı üzgün olduğunu söylediğinde

and I didn't mention my prior record --

polis raporu sayesinde ciddi bir yaralanmadan kurtulduğunu

the quadriplegia and the catheters,

the insecurity and the loss —

bildiğimi söylemedim.

Sadece buluşmak istediğimi söyledim.

and when Abed went on about how hurt he was in the crash,

I didn't say that I knew from the police report

Abed ise birkaç hafta içinde tekrar aramamı söyledi.

that he'd escaped serious injury.

Tekrar aradığımda telefon numarasına ulaşamadım.

I said I wanted to meet.

Abed said that I should call back in a few weeks,

Abed’i ve kazayı aklımdan attım.

and when I did, and a recording told me

Yıllar geçti.

that his number was disconnected,

Bastonum, eklem desteklerim ve çantamla

I let Abed and the crash go.

altı kıtaya seyehat ettim.

Many years passed.

Softbol maçlarına katıldım

I walked with my cane and my ankle brace and a backpack

buna Central Park’da başladım

on trips in six continents.

ve evim New York’ta

gazeteci ve yazar olarak

I pitched overhand in a weekly softball game

tek bir parmakla yüzlerce kelimelik yazılar yazdım.

that I started in Central Park,

Arkadaşlarımdan biri

and home in New York, I became a journalist and an author,

tüm büyük hikâyelerimin kendimi yansıttığını,

aniden değişen hayatlara yoğunlaştığımı

typing hundreds of thousands of words with one finger.

kaza değilse farklı bir yolla

A friend pointed out to me that all of my big stories

mirrored my own, each centering on a life

ister yükseliş ister batış hakkında olsun

that had changed in an instant,

hepimizin hikâyesinin bir öncesi ve sonrası vardı.

owing, if not to a crash, then to an inheritance,

Ben de sorunlarımı aşmaya çalışıyordum.

a swing of the bat, a click of the shutter, an arrest.

Abed aklımın ucundan bile geçmiyordu...

Each of us had a before and an after.

Önceki yıl, kaza hakkında yazmak için İsrail’e dönüp

I'd been working through my lot after all.

“Half-Life” adlı kitabı kaleme almıştım.

Still, Abed was far from my mind, when last year,

Tamamlamak üzereydim ki

I returned to Israel to write of the crash,

Abed’le hâlâ tanışmak istediğimi fark ettim.

Artık sebebini anlayabiliyorum.

and the book I then wrote, "Half-Life,"

Ağzından çıkacak iki kelimeyi duymak istedim.

was nearly complete when I recognized

that I still wanted to meet Abed,

“Özür dilerim.”

and finally I understood why:

Önemsiz şeyler için bile söylenir.

to hear this man say two words: "I'm sorry."

Polise onaylatıp

Abed’in aynı yerde yaşadığını öğrendiğimde

People apologize for less.

evine doğru sürdüm.

Yanıma sarı güllerden bir saksı almıştım.

And so I got a cop to confirm that Abed still lived

Sonra çiçek götürmenin saçma olduğu fikrine kapıldım.

somewhere in his same town,

Boynumu kıran adama ne getirebilirdim ki?

and I was now driving to it with a potted yellow rose in the back seat,

(Gülüşmeler)

when suddenly flowers seemed a ridiculous offering.

But what to get the man who broke your fucking neck?

Sonra Abu Ghosh’da kenara çektim

ve biraz lokum aldım.

Gül suyuna batırılmış antep fıstıklı...

(Laughter)

Daha iyi.

I pulled into the town of Abu Ghosh,

Otoyol 1′de beni neyin beklediğini düşündüm.

and bought a brick of Turkish delight:

pistachios glued in rosewater. Better.

Abed bana sımsıkı sarılır.

Abed yüzüme bile bakmazdı.

Back on Highway 1, I envisioned what awaited.

Abed “özür dilerim.” derdi.

Abed would hug me. Abed would spit at me.

Sayısız kez düşündüğüm gibi bir kez daha düşünmeye başladım.

Eğer bu adam beni sakat bırakmasaydı hayatım nasıl olurdu?

Abed would say, "I'm sorry."

Genlerim daha farklı bir şekilde mi gelişirdi?

I then began to wonder, as I had many times before,

Kimdim ben?

how my life would have been different

had this man not injured me,

Bu yol hayatımı kitap gibi ikiye ayırmadan önce

had my genes been fed a different helping of experience.

kazadan önceki kişiyle aynı mıydım?

Who was I?

Başıma gelenlerden dolayı mı ben, bendim?

Was I who I had been before the crash,

Hepimiz bize yapılanların

before this road divided my life like the spine of an open book?

ürünü müydük?

Aile veya eşin ihaneti...

Was I what had been done to me?

mirasa konmak...

Were all of us the results of things done to us, done for us,

Biz bedenlerimizin doğuştan gelen yetersizlikleri miyiz?

the infidelity of a parent or spouse,

Genlerden ve deneyimlerden başka bir şey değilmişiz gibi geliyordu

money inherited?

ama bunları birbirinden nasıl ayırt edebilirdik ki?

Were we instead our bodies, their inborn endowments and deficits?

Yeats’in de aynı soruyu sorduğu gibi.

It seemed that we could be nothing more than genes and experience,

“Ey müzikle salınan gövde, ey ışıyan bakış,

but how to tease out the one from the other?

nasıl ayırt edeceğiz dansı dans eden kişiden?”

As Yeats put that same universal question,

"O body swayed to music, o brightening glance,

Bir saat boyunca arabayı sürdüm.

how can we know the dancer from the dance?"

Arabanın ön aynasında parlayan kendi yansımama baktım.

Mavi olduğu müddetçe ışığını kaybetmeyen gözlerime...

I'd been driving for an hour

Yatkınlıklarım ve içgüdülerim

when I looked in my rearview mirror and saw my own brightening glance.

küçük bir çocukken beni botla açılmaya

The light my eyes had carried for as long as they had been blue.

Michigan gölüne yönlendirdi.

Gençken

The predispositions and impulses that had propelled me

fırtına sonrası Cod Burnu’nun tekinsiz sularına daldırttı.

as a toddler to try and slip over a boat into a Chicago lake,

Ama yansımamda şunu da gördüm

that had propelled me as a teen

Abed beni yaralamasaydı,

to jump into wild Cape Cod Bay after a hurricane.

şu anda muhtemelen bir doktor

bir eş

But I also saw in my reflection

veya bir baba olabilirdim.

that, had Abed not injured me,

Zamanı ve ölümü bu kadar önemsemezdim.

I would now, in all likelihood, be a doctor

Engelli de olmazdım.

Başıma gelenlerden dolayı bu kadar acı çekmezdim.

and a husband and a father.

I would be less mindful of time and of death,

Parmaklarımın sürekli sallanması tek bir elle açamadığım şeyleri

and, oh, I would not be disabled,

ısırarak açmaya çalışmaktan zedelenen dişlerim...

would not suffer the thousand slings and arrows of my fortune.

The frequent furl of five fingers, the chips in my teeth

Dansçı ve dans birbiriyle iç içeydi.

come from biting at all the many things

a solitary hand cannot open.

Saat neredeyse 11′e geliyordu Afula’ya doğru sürüyordum.

The dancer and the dance were hopelessly entwined.

Uzun kuyruklar sonrası Kefr Kara’ya vardım.

Gergin hissediyordum.

It was approaching 11 when I exited right

Neyse ki radyoda Chopin çalıyordu.

toward Afula, and passed a large quarry

‘Yedi güzel mazurka’

and was soon in Kfar Kara.

Bir benzin istasyonunda daha rahat dinlemek için durdum.

I felt a pang of nerves.

But Chopin was on the radio, seven beautiful mazurkas,

Arap kasabasındayken

and I pulled into a lot by a gas station

kişinin adının söylenmesinin onu bulmada yeterli olduğunu duymuştum.

to listen and to calm.

Kendimden ve Abed’den bahsettim.

I'd been told that in an Arab town,

Burada kasabanın insanlarına

one need only mention the name of a local

iyi niyetle geldiğimi de belirtttim.

and it will be recognized.

Öğlen Mohamed’le postanenin dışında tanıştığımda

And I was mentioning Abed and myself,

bana kulak verdi.

noting deliberately that I was here in peace,

Genellikle insanlarla konuşurken şunu hep merak ederim:

to the people in this town,

when I met Mohamed outside a post office at noon.

Nerede ben biter, nerede engelli yanım başlar.

He listened to me.

Bazıları kimseye anlatmadıklarını söyledi..

You know, it was most often when speaking to people

Bazıları de ağladı.

that I wondered where I ended and my disability began,

Bir gün sokakta tanıştığım bir kadın da bunları yapmıştı

ve ben de ona nedenini sordum.

for many people told me what they told no one else.

Anlatabildiği kadarıyla şunları söyledi.

Many cried.

Her şeye rağmen mutlu, güçlü ve aynı zamanda incinebilir olmam

And one day, after a woman I met on the street did the same

onu da ağlatmıştı.

and I later asked her why,

she told me that, best she could tell, her tears

Onu dinlerken haklı olduğunu düşündüm.

had had something to do with my being happy and strong,

Ben bendim.

Sakatlığıma rağmen ben hâlâ bendim.

but vulnerable too.

İşte bu da bugün beni ben yapan.

I listened to her words. I suppose they were true.

I was me,

Belki Mohamed de bunu başka bir yabancıya söylemezdi

but I was now me despite a limp,

and that, I suppose, was what now made me, me.

ama beni onun evine yönlendirdi.

Anyway, Mohamed told me

Oturmuş neler söyleyeceğimi düşünürken

what perhaps he would not have told another stranger.

siyah elbiseli, siyah şallı bir kadın yaklaştı.

He led me to a house of cream stucco, then drove off.

Arabadan dışarı çıkıp “Shalom” deyip

And as I sat contemplating what to say,

kendimi tanıttım.

a woman approached in a black shawl and black robe.

Kocası Abed’in 4 saat içinde işten döneceğini söyledi.

I stepped from my car and said "Shalom,"

İbranicesi kendisinin de söylediği gibi pek iyi değildi

and identified myself,

ve benim interneti kurmak için gelen bir çalışan olduğumu düşünmüştü.

and she told me that her husband Abed

would be home from work in four hours.

(Gülüşmeler)

Her Hebrew was not good, and she later confessed

Oradan uzaklaşıp 4.30′da geri döndüm.

that she thought that I had come to install the Internet.

Yol üzerindeki minare sayesinde evi bulmakta tekrar zorlanmadım.

(Laughter)

Ön kapıya yaklaşırken

I drove off and returned at 4:30,

Abed beni gördü.

Pantolonum, gömleğim ve bastonumla.

thankful to the minaret up the road

that helped me find my way back.

Ben de Abed’i gördüm.

Sıradan görünüme sahip ortalama bir adam.

And as I approached the front door,

Abed saw me, my jeans and flannel and cane,

Siyah-beyaz bir terlik üzerine beyaz çoraplar

and I saw Abed, an average-looking man of average size.

taşan bir pantolon, benekli bir süveter

ve alnını kapatan çizgili bir şapka giyiyordu.

He wore black and white: slippers over socks,

Geleceğimi Mohamed haber vermişti.

pilling sweatpants, a piebald sweater,

Sonra birden

el sıkıştık ve birbirimize gülümsedik.

a striped ski cap pulled down to his forehead.

Ardından ona hediyemi verdim.

He'd been expecting me. Mohamed had phoned.

Evinde misafir olduğumu söyledi

And so at once, we shook hands, and smiled,

ve birlikte kumaş koltuğa oturduk.

İşte o zaman Abed kendi hikâyesini anlattı.

and I gave him my gift,

and he told me I was a guest in his home,

16 yıl önce başlayan acı dolu hikâyesini.

and we sat beside one another on a fabric couch.

It was then that Abed resumed at once

Gözünden yeni ameliyat olmuştu.

the tale of woe he had begun over the phone

Onun da belinde ve ayaklarında problemler vardı.

16 years before.

Dişlerini kazada kaybetmişti.

Ağızlığını çıkarttığını görmek ister miydim?

He'd just had surgery on his eyes, he said.

He had problems with his side and his legs too,

Abed kalkıp televizyonu açtı.

and, oh, he'd lost his teeth in the crash.

Böylece o odada değilken yalnız olmayacaktım.

Did I wish to see him remove them?

Sonra kazanın fotoğrafları

ve eski sürücü belgesiyle geri döndü.

Abed then rose and turned on the TV

so that I wouldn't be alone when he left the room,

“Önceden yakışıklıydım” dedi.

and returned with polaroids of the crash

Gözlerimiz desenli kupasında geziniyordu.

and his old driver's license.

Abed olduğundan daha az yakışıklıydı.

"I was handsome," he said.

kalın siyah saçları, geniş yüzü ve boynu.

We looked down at his laminated mug.

Mayıs 16, 1990 yazında

Abed had been less handsome than substantial,

benimki de dahil iki boyun kırmış

with thick black hair and a full face and a wide neck.

bir beyni zedelemiş ve bir de can almıştı bu genç.

It was this youth who on May 16, 1990,

Geçen yirmi yılın ardından karısından daha zayıftı.

had broken two necks including mine,

Yüzü çökmüştü.

and bruised one brain and taken one life.

Abed’e ve onun gençliğine bakınca

kazadan sonra kendi fotoğrafıma baktığım anı hatırladım.

Twenty-one years later, he was now thinner than his wife,

his skin slack on his face,

Özlemini anlıyordum.

and looking at Abed looking at his young self,

“Kaza hayatımızı değiştirdi.” dedim

I remembered looking at that photograph of my young self

after the crash, and recognized his longing.

Abed hurdaya dönmüş kamyonunun resimlerini gösterdi.

Kazanın sola geçmesine izin vermeyen

"The crash changed both of our lives," I said.

otobüs şoförü yüzünden olduğunu söyledi.

Abed then showed me a picture of his mashed truck,

Abed’le kazayı tekrar yaşamak istemedim.

and said that the crash was the fault of a bus driver

Daha basit bir şeyin peşindeydim.

Lokuma karşılık birkaç kelime ve yoluma devam edecektim.

in the left lane who did not let him pass.

I did not want to recap the crash with Abed.

Bu yüzden kazanın ertesi günü

I'd hoped for something simpler:

sabah verdiği ifadede

to exchange a Turkish dessert for two words and be on my way.

Abed’in otobüs şoföründen bahsetmediğini söylemedim.

Sessiz kaldım.

And so I didn't point out that in his own testimony

Çünkü gerçeği öğrenmek için buraya gelmedim.

the morning after the crash,

Beni buraya vicdanım getirdi.

Abed did not even mention the bus driver.

Vicdanımla geldim ve gerçeği geride bıraktım.

No, I was quiet. I was quiet because I had not come for truth.

“Biliyorum, senin hatan değildi.” dedim.

I had come for remorse.

“Ama diğerlerinin acı çekmesi seni de üzdü mü?” diye sordum.

And so I now went looking for remorse

and threw truth under the bus.

"I understand," I said, "that the crash was not your fault,

Abed beklemeden cevap verdi.

“Evet, ben de acı çektim.”

but does it make you sad that others suffered?"

Sonra Abed neden acı çektiğini açıkladı.

Abed spoke three quick words.

Kaza öncesinde dine aykırı bir hayat yaşıyormuş

"Yes, I suffered."

ve Tanrı da onu bu şekilde cezalandırmış.

Abed then told me why he'd suffered.

Artık dinine göre yaşıyormuş

ve Tanrı da bundan hoşnutmuş.

He'd lived an unholy life before the crash,

Yani Tanrı mı müdahale etmişti?

and so God had ordained the crash,

TV’de haberlerdeki araba kazasında

but now, he said, he was religious, and God was pleased.

üç kişi öldüğünde

It was then that God intervened:

arabanın enkazına baktık.

news on the TV of a car wreck that hours before

“Garip.” dedim.

had killed three people up north.

O da “Garip.” dedi.

We looked up at the wreckage.

804 numaralı otoyoldayken

"Strange," I said.

kurban ve katilin olduğunu düşünüyorum.

Çarpışmayla hayatları kesişen insanlar.

"Strange," he agreed.

Bazıları, Abed gibi, tarihi unuttular.

I had the thought that there, on Route 804,

Bazıları da, benim gibi, hatırlıyorlar.

there were perpetrators and victims,

Rapor bittiğinde Abed konuştu.

dyads bound by a crash.

Some, as had Abed, would forget the date.

“Acınası.” dedi.

Some, as had I, would remember.

“Bu ülkede polis kötü sürücülere karşı yeterince sert değil.” dedi

The report finished and Abed spoke.

(Gülüşmeler)

Şaşırmıştım.

"It is a pity," he said, "that the police

Abed oldukça önemli bir şey söylemişti.

in this country are not tough enough on bad drivers."

Bu onun kazadan

nasıl sıyrıldığının bir göstergesi miydi?

I was baffled.

Bu, daha uzun süre hapsedilmesi gerektiğine dair

Abed had said something remarkable.

bir belge veya bir kanıt mıydı?

Did it point up the degree to which he'd absolved himself of the crash?

6 ay hapis yattı ve kamyon ehliyetini kaybetti.

Was it evidence of guilt, an assertion

Tutumumu geri bıraktım

that he should have been put away longer?

“Abed.” dedim.

He'd served six months in prison, lost his truck license for a decade.

“Kazadan önce sürücülükle ilgili birkaç sorun yaşadığını sanıyordum.”

I forgot my discretion.

“Hız sınırı 40 olan yerde 60′la gittim.

"Um, Abed," I said,

"I thought you had a few driving issues before the crash."

27 ihlal --

"Well," he said, "I once went 60 in a 40."

kırmızı ışıkta geçmek, aşırı hızlı gitmek,

yolun yanlış tarafında sürmek,

And so 27 violations --

tepeden aşağı inerken frene basmamak

bir ihlale indirgenmişti.

driving through a red light, driving at excessive speed,

İşte o zaman anladım ki gerçeklik ne kadar güç olursa olsun

driving on the wrong side of a barrier,

insanoğlu, onu hoş bir anlatıma dönüştürebiliyor.

and finally, riding his brakes down that hill --

reduced to one.

Mağdur kahraman olur,

And it was then I understood that no matter how stark the reality,

suçlu da mağdur.

İşte o an Abed’in asla özür dilemeyeceğini fark ettim.

the human being fits it into a narrative that is palatable.

The goat becomes the hero. The perpetrator becomes the victim.

Abed’le kahvelerimiz elimizde oturduk.

It was then I understood that Abed would never apologize.

Yaklaşık 90 dakika sürdü

ve artık onu tanıyordum.

Abed and I sat with our coffee.

Kasıtlı olarak kötü

veya iyi bir insan değildi.

We'd spent 90 minutes together,

Bana karşı

and he was now known to me.

nazikliği içinde bulan sınırlı bir adamdı.

He was not a particularly bad man

Yahudi geleneklerine saygı gösterip

or a particularly good man.

120 yaşına kadar yaşamam gerektiğini söyledi.

He was a limited man

Ama kendi sebep olduğu felaketten tamamen elini çekmiş biriyle

who'd found it within himself to be kind to me.

ilişki kurmak benim için zordu.

With a nod to Jewish custom,

he told me that I should live to be 120 years old.

Kendisi olaylardan o kadar habersiz ki

But it was hard for me to relate to one who had

kazada iki kişinin öldüğünü düşünüyordu.

so completely washed his hands of his own calamitous doing,

to one whose life was so unexamined that he said

Bütün bunları ona söylemek istedim.

he thought two people had died in the crash.

Engelli olduğumu kabul etmesini istedim.

Bu güzel olurdu.

There was much I wished to say to Abed.

Özellikle de benim gibi topallarken

I wished to tell him that, were he to acknowledge my disability,

gülümseyen insanlara karşı.

İnsanların çoğu bunun farkında değiller

it would be okay,

for people are wrong to marvel

ama kalbimizdeki sorunlar

at those like me who smile as we limp.

büyük bir kamyon çarpmasından

daha büyük sorunlara dönüşüp

People don't know that they have lived through worse,

yüz kırık boyundan daha fazla yara bırakabiliyor.

that problems of the heart hit with a force greater than a runaway truck,

Bizi biz yapan en önemli şeyin

that problems of the mind are greater still,

more injurious, than a hundred broken necks.

zihnimiz ya da vücudumuzun olmadığını

başımıza gelenler olmadığını

I wished to tell him that what makes most of us who we are

ama ona nasıl cevap verdiğimiz olduğunu söylemek istedim.

most of all

“Bu”

Psikiyatrist Viktor Frankl diyor.

is not our minds and not our bodies

“İnsan özgürlüğünün sonuncusu:

and not what happens to us,

koşullar her ne olursa olsun kendi tutumunu belirlemektir.”

but how we respond to what happens to us.

"This," wrote the psychiatrist Viktor Frankl,

Bunları söylemek istedim.

"is the last of the human freedoms:

Sadece felce sebep olanlar ve felçlilerin evrilmesi değişmesi

to choose one's attitude in any given set of circumstances."

gerçekle barışması gerekmiyor.

Ama hepimiz --

I wished to tell him that not only paralyzers

yaşlananlar ve kaygılılar

boşananlar ve kelleşenler

and paralyzees must evolve, reconcile to reality,

iflas edenler ve herkes için geçerli.

but we all must --

the aging and the anxious and the divorced and the balding

Bunları ona söylemek istedim.

Birisi kötü bir şeye iyi demek zorunda değil.

and the bankrupt and everyone.

Eğer kaza Tanrı vesilesiyle olduysa bu kaza

ya da kırılmış bir boyun iyi anlamına gelmiyor.

I wished to tell him that one does not have to say

Kötü birşey berbat hissetmemize neden olabilir

that a bad thing is good,

ama bu dünyada hâlâ birçok güzel şey var.

that a crash is from God and so a crash is good,

a broken neck is good.

One can say that a bad thing sucks,

Bütün bunları ona söylemek istedim.

Görevimiz belli.

but that this natural world still has many glories.

Kötü olayların üstesinden gelmeliyiz.

Her daim iyi olmalı ve bundan keyif almalıyız.

I wished to tell him that, in the end, our mandate is clear:

Çalışmak, macera yaşamak ve dostluk...

We have to rise above bad fortune.

Özellikle dostluk

We have to be in the good and enjoy the good,

toplum ve sevgi

study and work and adventure and friendship -- oh, friendship --

Ama en çok,

Herman Melville’in ne yazdığını ona söylemek istedim.

and community and love.

“Çünkü sıcağın tadını çıkarmak için

insan, birazcık da olsa soğuğu hissetmeli.

But most of all, I wished to tell him

what Herman Melville wrote,

Bu dünyada her şeyin değeri,

that "truly to enjoy bodily warmth,

kendi karşıtıyla ortaya çıkar.”

some small part of you must be cold,

Evet, karşıtıyla.

Eğer elinde olmayanın farkındaysan

for there is no quality in this world

that is not what it is merely by contrast."

elinde olanın bilincinde olursun.

Yes, contrast.

Eğer tanrılar hoşgörülüyse elinde olanla gerçekten mutlu olabilirsin.

If you are mindful of what you do not have,

Bu alabileceğin tek hediye olabilir

you may be truly mindful of what you do have,

var oluşsal olarak acı çekiyorsan

and if the gods are kind, you may truly enjoy what you have.

Ölümü bildiğinde

her sabah hayata daha bağlı olarak uyanabilirsin.

That is the one singular gift you may receive

Bir yanınız soğuğu hissetmeli

if you suffer in any existential way.

böylece sıcağın hatta soğuğun da tadını çıkarabiliriz.

You know death, and so may wake each morning

pulsing with ready life.

Some part of you is cold,

Kazadan yıllar sonra bir sabah

and so another part may truly enjoy what it is to be warm,

bir taşa bastım

ve sol ayağım bu soğukluğu hissetti.

or even to be cold.

Sinirler uyandı.

When one morning, years after the crash,

Canlandırıcıydı.

I stepped onto stone and the underside of my left foot

Şiddetli bir kar yağışı gibi.

felt the flash of cold, nerves at last awake,

Ama hiçbirini Abed’e söylemedim.

it was exhilarating, a gust of snow.

Ona sadece bir kişiyi öldürdüğünü söyledim.

İki kişiyi değil.

But I didn't say these things to Abed.

Sonra da adamın adını söyledim.

I told him only that he had killed one man, not two.

Ardından “Hoşça kal” diyerek veda ettim.

I told him the name of that man.

Teşekkür ederim.

(Alkışlar)

And then I said, "Goodbye."

Thank you.

Çok teşekkür ederim.

(Alkışlar)

(Applause)

Thanks a lot.

(Applause)