4 Lessons in Creativity | Julie Burstein | TED Talks

431,055 views ・ 2012-11-12

TED


โปรดดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษด้านล่างเพื่อเล่นวิดีโอ

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Chatthip Chaichakan Reviewer: yamela areesamarn
00:16
On my desk in my office, I keep a small clay pot
1
16278
4304
บนโต๊ะในที่ทำงานของฉัน ฉันวางหม้อดินเผาเล็กๆ
00:20
that I made in college. It's raku, which is a kind of pottery
2
20582
4463
ที่ฉันทำมันขึ้นตอนเรียนมหาวิทยาลัย มันคือ ราคุ (raku) ซึ่งเป็นเครื่องปั้นประเภทหนึ่ง
00:25
that began in Japan centuries ago as a way of
3
25045
4507
ที่ถูกริเริ่มในญี่ปุ่นเมื่อหลายศตวรรษก่อน
00:29
making bowls for the Japanese tea ceremony.
4
29552
4047
เป็นวิธีการทำถ้วยสำหรับพิธีชงชาแบบญี่ปุ่น
00:33
This one is more than 400 years old.
5
33599
3265
ชิ้นนี้มีอายุมากกว่า 400 ปี
00:36
Each one was pinched or carved out of a ball of clay,
6
36864
4464
แต่ละชิ้นได้รับการนวดและแกะสลักจากก้อนดิน
00:41
and it was the imperfections that people cherished.
7
41328
4296
และความไม่สมบูรณ์แบบของมัน คือสิ่งที่ผู้คนชื่นชม
00:45
Everyday pots like this cup take eight to 10 hours to fire.
8
45624
8072
ทุกวัน ถ้วยแบบนี้ใช้เวลาเผานาน 8-10 ชั่วโมง
00:53
I just took this out of the kiln last week, and the kiln itself
9
53696
3109
ฉันเพิ่งเอาชิ้นนี้ออกมาจากเตาเผาเมื่ออาทิตย์ที่แล้ว
00:56
takes another day or two to cool down, but raku
10
56805
4484
และตัวเตาเผาเองใช้เวลาอีกประมาณ วันหรือสองวันที่จะเย็นลง
01:01
is really fast. You do it outside, and you take the kiln
11
61289
4803
แต่ราคุนั้นเร็วมาก คุณทำมันข้างนอก และคุณก็ทำให้เตาเผา
01:06
up to temperature. In 15 minutes, it goes to 1,500 degrees,
12
66092
4555
อยู่ในอุณหภูมิที่พอเหมาะ ใน 15 นาที มันจะขึ้นไปที่ 1,500 องศา
01:10
and as soon as you see that the glaze has melted inside,
13
70647
3658
และทันทีที่คุณเห็นว่า ตัวเคลือบเงาเริ่มละลายอยู่ข้างใน
01:14
you can see that faint sheen, you turn the kiln off,
14
74305
2818
คุณเห็นประกายจางๆ คุณก็ปิดเตาเผา
01:17
and you reach in with these long metal tongs,
15
77123
2587
แล้วคุณก็ใช้เจ้าคีมเหล็กยาวๆพวกนี้ ยื่นเข้าไปข้างใน
01:19
you grab the pot, and in Japan, this red-hot pot
16
79710
4485
คุณจับถ้วยไว้ และในญี่ปุ่น เจ้าถ้วยแดงร้อนนี้
01:24
would be immediately immersed in a solution of green tea,
17
84195
4914
จะถูกจุ่มลงไปในสารละลายชาเขียวทันที
01:29
and you can imagine what that steam would smell like.
18
89109
3232
และคุณคงจะจินตนาการได้ว่า ไอน้ำนั้นจะมีกลิ่นแบบไหน
01:32
But here in the United States, we ramp up the drama
19
92341
3165
แต่ที่นี่ ในสหรัฐฯ เราทำให้มันดูเร้าใจขึ้นมาอีกหน่อย
01:35
a little bit, and we drop our pots into sawdust,
20
95506
3665
เราหย่อนหม้อร้อนๆของเราลงไปในขี้เลื่อย
01:39
which catches on fire, and you take a garbage pail,
21
99171
3024
ซึ่งจะลุกเป็นไฟ แล้วคุณก็เอาถังขยะมา
01:42
and you put it on top, and smoke starts pouring out.
22
102195
4912
แล้วก็ควํ่ามันลงไปข้างบน แล้วควันก็จะเริ่มทะลักออกมา
01:47
I would come home with my clothes reeking of woodsmoke.
23
107107
4880
ฉันมักจะกลับบ้านไปด้วยเสื้อผ้าที่อบอวล ไปด้วยกลิ่นควันไม้
01:51
I love raku because it allows me to play with the elements.
24
111987
5098
ฉันรักราคุ เพราะมันให้ฉันเล่นกับธาตุทั้งสี่ได้
01:57
I can shape a pot out of clay and choose a glaze,
25
117085
4496
ฉันสามารถปั้นถ้วยจากก้อนดิน แล้วเลือกเคลือบเงา
02:01
but then I have to let it go to the fire and the smoke,
26
121581
4304
แต่แล้วฉันก็จะต้องปล่อยมัน ไปในกองไฟและกองควัน
02:05
and what's wonderful is the surprises that happen,
27
125885
2465
และสิ่งที่มหัศจรรย์ก็คือ ความประหลาดใจต่างๆที่เกิดขึ้น
02:08
like this crackle pattern, because it's really stressful
28
128350
3273
เช่น ลายร่างแหเหมือนรอยแตกนี้ เพราะมันมีแรงดันมากจริงๆ บนถ้วยนี้
02:11
on these pots. They go from 1,500 degrees
29
131623
2611
บนถ้วยพวกนี้ มันลดลงจาก 1,500 องศา ไปที่อุณหภูมิห้อง
02:14
to room temperature in the space of just a minute.
30
134234
4079
ภายในช่วงเวลาเพียงนาทีเดียว
02:18
Raku is a wonderful metaphor for the process of creativity.
31
138313
5951
ราคุ เปรียบได้อย่างเยี่ยมยอดกับ กระบวนการของการสร้างสรรค์
02:24
I find in so many things that tension between
32
144264
3765
ในหลายๆอย่าง ฉันพบว่า ความตึงเครียดระหว่าง
02:28
what I can control and what I have to let go
33
148029
3435
สิ่งที่ฉันควบคุมได้ และสิ่งที่ฉันต้องปล่อยวาง
02:31
happens all the time, whether I'm creating a new radio show
34
151464
3794
เกิดขึ้นตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นตอน ที่ฉันกำลังสร้างรายการวิทยุใหม่
02:35
or just at home negotiating with my teenage sons.
35
155258
5085
หรือเพียงต่อรองกับลูกชายวัยรุ่นของฉันที่บ้าน
02:40
When I sat down to write a book about creativity,
36
160343
3974
เมือฉันนั่งลงเขียนหนังสือ เกี่ยวกับความคิดสร้างสรรค์
02:44
I realized that the steps were reversed.
37
164317
2484
ฉันก็เข้าใจได้ว่า ขั้นตอนมันกลับกัน
02:46
I had to let go at the very beginning, and I had to
38
166801
3649
ฉันต้องปล่อยวางตั้งแต่เริ่มต้น
02:50
immerse myself in the stories of hundreds of artists
39
170450
4604
และฉันต้องดำดิ่งลงไปในเรื่องราวของ
02:55
and writers and musicians and filmmakers, and as I listened
40
175054
4475
ศิลปิน นักเขียน นักดนตรี และผู้สร้างหนัง เป็นร้อยๆคน
02:59
to these stories, I realized that creativity
41
179529
5312
และในขณะที่ฉันฟังเรื่องราวเหล่านี้ ฉันก็ตระหนักว่า ความคิดสร้างสรรค์
03:04
grows out of everyday experiences
42
184841
3328
เติบโตขึ้นมาจากประสบการณ์ประจำวัน
03:08
more often than you might think, including
43
188169
3704
บ่อยครั้งมากกว่าที่คุณอาจจะคิด
03:11
letting go.
44
191873
2920
ซึ่งนั่นรวมไปถึง การปล่อยวางด้วย
03:14
It was supposed to break, but that's okay. (Laughter) (Laughs)
45
194793
3790
มันควรจะแตกนะ แต่ไม่เป็นไร (เสียงหัวเราะ) (เสียงหัวเราะ)
03:18
That's part of the letting go, is sometimes it happens
46
198583
2949
นั่นเป็นส่วนหนึ่งของการปล่อยวางนะคะ บางทีมันก็เกิดขึ้น
03:21
and sometimes it doesn't, because creativity also grows
47
201532
3405
บางทีมันก็ไม่เกิด เพราะว่า ความคิดสร้างสรรค์ก็เกิดขึ้นมา
03:24
from the broken places.
48
204937
2777
จากที่ๆแตกร้าวนั้นด้วย
03:27
The best way to learn about anything
49
207714
2647
วิธีที่ดีที่สุดในการเรียนรู้อะไรสักอย่าง
03:30
is through stories, and so I want to tell you a story
50
210361
4034
คือการเรียนรู้ผ่านเรื่องราว และฉันจึงอยากจะเล่าเรื่องให้คุณฟัง
03:34
about work and play and about four aspects of life
51
214395
5182
เกี่ยวกับงาน การเล่น และเกี่ยวกับด้านทั้งสี่ของชีวิต
03:39
that we need to embrace
52
219577
2396
ที่พวกเราต้องโอบกอดเอาไว้
03:41
in order for our own creativity to flourish.
53
221973
4068
เพื่อที่จะให้ความคิดสร้างสรรค์ของเราเบ่งบาน
03:46
The first embrace is something that we think,
54
226041
2016
สิ่งที่กอดไว้อย่างแรก เป็นสิ่งที่เรามักจะคิดว่า
03:48
"Oh, this is very easy," but it's actually getting harder,
55
228057
4206
"โอ้ นี่มันง่ายมาก" แต่จริงๆแล้วมันยากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ
03:52
and that's paying attention to the world around us.
56
232263
3995
นั่นก็คือ การให้ความสนใจกับโลกรอบๆตัวเรา
03:56
So many artists speak about needing to be open,
57
236258
4455
ศิลปินจำนวนมากพูดถึงความจำเป็นในการเปิดกว้าง
04:00
to embrace experience, and that's hard to do when
58
240713
3440
ในการอ้าแขนรับประสบการณ์ และนั่นก็ยากที่จะทำ
04:04
you have a lighted rectangle in your pocket that
59
244153
3618
เมื่อคุณมีเจ้าสี่เหลี่ยมผืนผ้าเรืองแสงนี้ ในกระเป๋าของคุณ
04:07
takes all of your focus.
60
247771
3587
ที่ดึงความสนใจทั้งหมดของคุณไป
04:11
The filmmaker Mira Nair speaks about growing up
61
251358
4140
ผู้สร้างภาพยนต์ มิร่า ไนเออร์ (Mira Nair) พูดถึงการเติบโตขึ้นมา
04:15
in a small town in India. Its name is Bhubaneswar,
62
255498
4605
ในเมืองเล็กๆในอินเดีย ชื่อว่า ภูเบนเนสวา (Bhubaneswar)
04:20
and here's a picture of one of the temples in her town.
63
260103
3693
และนี่คือภาพของวัดแห่งหนึ่งในหลายๆแห่ง ในเมืองของเธอ
04:23
Mira Nair: In this little town, there were like 2,000 temples.
64
263796
2872
มิร่า ไนเออร์: ในเมืองเล็กๆนี้ มีวัดประมาณ 2,000 แห่ง
04:26
We played cricket all the time. We kind of grew up
65
266668
2856
พวกเราเล่นคริกเก็ตกันตลอดเวลา ประมาณว่าเราโตกันมาในกองซากปรักหักพัง
04:29
in the rubble. The major thing that inspired me,
66
269524
3256
สิ่งสำคัญที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับฉัน
04:32
that led me on this path, that made me a filmmaker eventually,
67
272780
3648
ที่ได้นำฉันมาสู่เส้นทางนี้ ที่ได้ทำให้ฉันกลายเป็นคนทำภาพยนต์ในท้ายที่สุด
04:36
was traveling folk theater that would come through the town
68
276428
3552
คือโรงละครเร่พื้นบ้าน ที่จะผ่านมายังเมือง
04:39
and I would go off and see these great battles
69
279980
3312
และฉันก็จะไปและดูการสู้รบอันยิ่งใหญ่เหล่านี้
04:43
of good and evil by two people in a school field
70
283292
3416
ระหว่างความดีกับความชั่ว โดยคนสองคน ในสนามโรงเรียน
04:46
with no props but with a lot of, you know,
71
286708
2536
มันไม่มีอุปกรณ์ประกอบฉาก แต่เต็มไปด้วย
04:49
passion, and hashish as well, and it was amazing.
72
289244
3695
อารมณ์เร่าร้อน และกัญชาด้วย มันเหลือเชื่อ
04:52
You know, the folk tales of Mahabharata and Ramayana,
73
292939
2794
อย่างที่รู้ๆกัน เรื่องราวพื้นบ้านมหาภารตะและรามายนะ
04:55
the two holy books, the epics that everything comes out of
74
295733
3495
หนังสือศักดิ์สิทธิ์สองเล่ม มหากาพย์ที่เป็นรากฐานของทุกอย่างในอินเดีย
04:59
in India, they say. After seeing that Jatra, the folk theater,
75
299228
3530
เขาว่ากันว่าอย่างนั้น หลังจากที่ดูโรงละครพื้นบ้านยาทรา (Jatra)
05:02
I knew I wanted to get on, you know, and perform.
76
302758
4990
ฉันรู้ว่าต้องการเข้าไปและแสดง
05:07
Julie Burstein: Isn't that a wonderful story?
77
307748
1907
จูลี่ เบอร์สไตน์: เป็นเรื่องที่น่าทึ่งใช่มั้ยคะ
05:09
You can see the sort of break in the everyday.
78
309655
2420
คุณจะเห็นการแตกหักแบบนั้นในทุกๆวัน
05:12
There they are in the school fields, but it's good and evil,
79
312075
2719
ตรงนั้น พวกเขาอยู่ในสนามโรงเรียน แต่มันดีและร้าย
05:14
and passion and hashish. And Mira Nair was a young girl
80
314794
5533
และความเร่าร้อนและกัญชา และ มิร่า ไนเออร์ เป็นสาวน้อยคนหนึ่ง
05:20
with thousands of other people watching this performance,
81
320327
3598
ในคนเป็นพันๆคนที่ดูการแสดงนี้
05:23
but she was ready. She was ready to open up
82
323925
2950
แต่เธอพร้อม เธอพร้อมที่จะเปิดรับ
05:26
to what it sparked in her, and it led her,
83
326875
3129
สิ่งที่จุดประกายขึ้นในตัวเธอ และมันนำเธอ
05:30
as she said, down this path to become
84
330004
2615
อย่างที่เธอพูด มายังเส้นทางนี้ เพื่อที่จะกลายมาเป็น
05:32
an award-winning filmmaker.
85
332619
2803
นักสร้างภาพยนต์ที่ได้รับรางวัล
05:35
So being open for that experience that might change you
86
335422
2821
ดังนั้น การเปิดกว้างเพื่อประสบการณ์ ที่อาจจะเปลี่ยนแปลงคุณ
05:38
is the first thing we need to embrace.
87
338243
2933
จึงเป็นสิ่งแรกที่คุณจะต้องโอบกอด
05:41
Artists also speak about how some of their most powerful work
88
341176
5779
ศิลปินยังพูดถึง การที่งานที่ทรงพลังที่สุดบางชิ้นของเขา
05:46
comes out of the parts of life that are most difficult.
89
346955
4872
เกิดขึ้นจากช่วงชีวิตที่ยากลำบากที่สุด
05:51
The novelist Richard Ford speaks about
90
351827
3654
นักเขียนนิยาย ริชาร์ด ฟอร์ด (Richard Ford) พูดเกี่ยวกับ
05:55
a childhood challenge that continues to be something
91
355481
4042
ความท้าทายในวัยเด็ก ที่สืบเนื่องมาเป็นบางอย่าง
05:59
he wrestles with today. He's severely dyslexic.
92
359523
4760
ที่เขายังต้องปล้ำกับมันอยู่ทุกวันนี้ เขาเป็นโรค dyslexia ขั้นรุนแรง
06:04
Richard Ford: I was slow to learn to read, went all the way
93
364283
2907
ริชาร์ด ฟอร์ด: ผมเรียนอ่านได้ช้า
06:07
through school not really reading more than the minimum,
94
367190
3832
จบโรงเรียนมา ไม่ได้อ่านมากไปกว่าข้อกำหนดขั้นต่ำ
06:11
and still to this day can't read silently
95
371022
2528
และแม้กระทั่งทุกวันนี้ ก็ยังไม่สามารถอ่านในใจ
06:13
much faster than I can read aloud,
96
373550
2848
ได้เร็วไปกว่าอ่านออกเสียงเท่าไหร่นัก
06:16
but there were a lot of benefits to being dyslexic for me
97
376398
3776
แต่มันก็มีข้อดีอยู่มาก ของการเป็นโรค dyslexia สำหรับผม
06:20
because when I finally did reconcile myself to how slow
98
380174
3145
เพราะในท้ายที่สุด เมื่อผมยอมให้ตัวเองเข้ากันได้กับ
06:23
I was going to have to do it, then I think I came very slowly
99
383319
4495
ความช้าที่ผมจะต้องอ่าน แล้วผมคิดว่า ผมก็ค่อยๆ
06:27
into an appreciation of all of those qualities of language
100
387814
3532
เกิดความซาบซึ้ง ในคุณลักษณะทั้งหมดของภาษา
06:31
and of sentences that are not just the cognitive
101
391346
2812
และของประโยค ที่ไม่ได้เป็นเพียงด้านความรู้ความเข้าใจ
06:34
aspects of language: the syncopations, the sounds of words,
102
394158
3113
สิ่งนั้นก็คือ การลัดจังหวะ (syncopation) เสียงของคำ
06:37
what words look like, where paragraphs break,
103
397271
1843
ภาพลักษณ์ของคำ การแบ่งย่อหน้า
06:39
where lines break. I mean, I wasn't so badly dyslexic that
104
399114
3027
การแบ่งบรรทัด ผมหมายความว่า ผมไม่ได้เป็น dyslexia อย่างร้ายแรง
06:42
I was disabled from reading. I just had to do it
105
402141
2938
ขนาดที่ว่าไม่สามารถอ่านได้ ผมเพียงแต่ต้องอ่านอย่างช้ามากๆเท่านั้น
06:45
really slowly, and as I did, lingering on those sentences
106
405079
4543
และเมื่อผมอ่าน อ้อยอิ่งอยู่กับประโยคเหล่านั้น
06:49
as I had to linger, I fell heir to language's other qualities,
107
409622
4360
และขณะที่ผมอ้อยอิ่งอยู่นั้น ผมได้รับเอาคุณลักษณะด้านอื่นๆของภาษา
06:53
which I think has helped me write sentences.
108
413982
3264
ที่ผมคิดว่าได้ช่วยให้ผมเขียนประโยคได้
06:57
JB: It's so powerful. Richard Ford, who's won the Pulitzer Prize,
109
417246
4080
JB: มันมีพลังมาก ริชาร์ด ฟอร์ด ซึ่งได้รับรางวัลพูลิตเชอร์
07:01
says that dyslexia helped him write sentences.
110
421326
5152
บอกว่า dyslexia ช่วยให้เขาเขียนประโยคได้
07:06
He had to embrace this challenge, and I use that word
111
426478
2771
เขาต้องโอบกอดความท้าทายนี้ และฉันใช้คำนั้นอย่างจงใจ
07:09
intentionally. He didn't have to overcome dyslexia.
112
429249
4113
เขาไม่จำเป็นต้องเอาชนะ dyslexia
07:13
He had to learn from it. He had to learn to hear the music
113
433362
3508
เขาต้องเรียนรู้จากมัน เขาต้องเรียนรู้ที่จะฟังดนตรี
07:16
in language.
114
436870
3064
ในภาษา
07:19
Artists also speak about how pushing up against
115
439934
4570
ศิลปินยังพูดเกี่ยวกับการผลักดัน
07:24
the limits of what they can do, sometimes pushing
116
444504
3394
ขีดจำกัดของความสามารถที่เขาจะทำได้
07:27
into what they can't do, helps them focus
117
447898
3348
บางครั้งการผลักดันเข้าไปสู่สิ่งที่พวกเขาทำไม่ได้ ได้ช่วยให้พวกเขาจดจ่อ
07:31
on finding their own voice.
118
451246
3239
อยู่กับการค้นหาความต้องการของตนเอง
07:34
The sculptor Richard Serra talks about how,
119
454485
4145
ประติมากร ริชาร์ด เซียร์ร่า (Richard Sierra) พูด ขณะเป็นศิลปินรุ่นเยาว์ ว่า
07:38
as a young artist, he thought he was a painter,
120
458630
2920
เขาคิดว่า ตัวเขาเป็นจิตรกร อย่างไรบ้าง
07:41
and he lived in Florence after graduate school.
121
461550
4279
เมื่อเขาอยู่ในฟลอเรนซ์หลังจากเรียนจบ
07:45
While he was there, he traveled to Madrid,
122
465829
2569
ขณะที่อยู่ที่นั่น เขาได้เดินทางไปยังมาดริด
07:48
where he went to the Prado to see this picture
123
468398
2714
ที่ซึ่งเขาไปที่พราโด (Prado) เพื่อดูภาพเขียนของ
07:51
by the Spanish painter Diego Velázquez.
124
471112
3760
จิตรกรชาวสเปนชื่อ ดิเอโก้ เวลาสเกซ (Diego Velazquez)
07:54
It's from 1656, and it's called "Las Meninas,"
125
474872
5104
จากปี 1656 ชื่อว่า "Las Meninas"
07:59
and it's the picture of a little princess
126
479976
2209
และเป็นภาพวาดของเจ้าหญิงองค์น้อย
08:02
and her ladies-in-waiting, and if you look over
127
482185
3687
กับนางกำนัลของเธอ และถ้าคุณมอง
08:05
that little blonde princess's shoulder, you'll see a mirror,
128
485872
3376
ข้ามไหล่ของเจ้าหญิงน้อยผมทองไป คุณก็จะเห็นกระจก
08:09
and reflected in it are her parents, the King and Queen
129
489248
3297
และเงาที่อยู่ในกระจกนั้นคือพ่อแม่ของเธอ พระราชาและพระราชินีแห่งสเปน
08:12
of Spain, who would be standing where you might stand
130
492545
3405
ซึ่งจะยืนอยู่ในตำแหน่งที่คุณควรจะยืน
08:15
to look at the picture.
131
495950
1775
เพื่อดูภาพวาดนี้
08:17
As he often did, Velázquez put himself in this painting too.
132
497725
5067
อย่างที่เขาทำบ่อยๆ เวลาสเกซ ก็เอาตัวเองลงไปไว้ในภาพวาดด้วย
08:22
He's standing on the left with his paintbrush in one hand
133
502792
4693
เขายืนอยู่ทางซ้่าย ในมือข้างหนึ่งถือพู่กันเอาไว้
08:27
and his palette in the other.
134
507485
2404
และมืออีกข้างก็ถือจานสี
08:29
Richard Serra: I was standing there looking at it,
135
509889
2028
ริชาร์ด เซียร์ร่า: ผมยืนอยู่ตรงนั้น มองไปที่มัน
08:31
and I realized that Velázquez was looking at me,
136
511917
2610
และผมก็ตระหนักว่า เวลาสเกซมองมาที่ผม
08:34
and I thought, "Oh. I'm the subject of the painting."
137
514527
3995
และผมก็คิดว่า "โอ้ ผมเป็นตัวหลักของภาพ"
08:38
And I thought, "I'm not going to be able to do that painting."
138
518522
2252
และผมคิดว่า "ผมคงจะไม่สามารถเขียนภาพนั้นได้"
08:40
I was to the point where I was using a stopwatch
139
520774
3201
ผมไปถึงขั้นที่ ใช้นาฬิกาจับเวลา
08:43
and painting squares out of randomness,
140
523975
4438
และวาดภาพสี่เหลี่ยมจตุรัส ออกมาตามบุญตามกรรม
08:48
and I wasn't getting anywhere. So I went back and dumped
141
528413
2018
และผมก็ไปได้ไม่ถึงไหน ดังนั้นผมจึงกลับและโล๊ะ
08:50
all my paintings in the Arno, and I thought, I'm going to just start playing around.
142
530431
3230
ทิ้งภาพวาดของผมทั้งหมดลงไปในแม่นํ้า Arno ผมจะแค่เพียงทำไปเล่นๆ
08:53
JB: Richard Serra says that so nonchalantly, you might
143
533661
2832
JB: ริชาร์ด เซอร์ร่า พูดอย่างเมินเฉยมากๆ
08:56
have missed it. He went and saw this painting by a guy
144
536493
3608
คุณอาจไม่ทันฟัง เขาไปดูภาพวาดโดยชายคนหนึ่ง
09:00
who'd been dead for 300 years, and realized,
145
540101
3768
ที่ตายไป 300 ปีได้ แล้วก็คิดได้ว่า
09:03
"I can't do that," and so Richard Serra went back
146
543869
3872
"ฉันวาดไม่ได้" แล้วริชาร์ด เซอร์ราก็กลับไป
09:07
to his studio in Florence, picked up all of his work
147
547741
2831
ที่สตูดิโอของเขาในฟลอเรนซ์ รวบรวมงานของเขาทั้งหมด
09:10
up to that point, and threw it in a river.
148
550572
3803
ที่มีจนถึงตอนนั้น แล้วก็โยนมันลงไปในแม่น้ำ
09:14
Richard Serra let go of painting at that moment,
149
554375
3936
ริชาร์ด เซอร์รา ปล่อยวางการภาพวาด ณ ตอนนั้นเอง
09:18
but he didn't let go of art. He moved to New York City,
150
558311
3526
แต่เขาไม่ได้ปล่อยวางศิลปะ เขาย้ายไปนิวยอร์ก
09:21
and he put together a list of verbs
151
561837
2914
และก็เอาคำกริยาต่างๆมาเรียงเป็นรายการ
09:24
— to roll, to crease, to fold —
152
564751
3288
-- ม้วน จีบ พับ --
09:28
more than a hundred of them, and as he said,
153
568039
2696
ได้มากกว่าหนึ่งร้อยคำ และก็อย่างที่เขาพูด
09:30
he just started playing around. He did these things
154
570735
2037
เขาก็แค่เริ่มทำไปเล่นๆ เขาทำสิ่งเหล่านี้ด้วยวัสดุทุกชนิด
09:32
to all kinds of material. He would take a huge sheet of lead
155
572772
3317
เขาเอาตะกั่วแผ่นใหญ่มาหนึ่งแผ่น
09:36
and roll it up and unroll it. He would do the same thing
156
576089
3798
ม้วนมัน แล้วก็คลี่มันออก เขาทำแบบเดียวกันนี้กับแผ่นยาง
09:39
to rubber, and when he got to the direction "to lift,"
157
579887
5176
และเมื่อถึงคำสั่งว่า "ยกขึ้น"
09:45
he created this, which is in the Museum of Modern Art.
158
585063
5098
เขาก็สร้างสิ่งนี้ขึ้นมา ซึ่งตั้งอยู่ในพิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่
09:50
Richard Serra had to let go of painting
159
590161
2960
ริชาร์ด เซอร์ร่า ต้องปล่อยวางการภาพวาด
09:53
in order to embark on this playful exploration
160
593121
3440
เพื่อที่จะเริ่มเข้ามาสู่ การสำรวจเล่นที่สนุกนี้
09:56
that led him to the work that he's known for today:
161
596561
3270
ซึ่งนำเขามาสู่ งานที่ทำให้เขาเป็นที่รู้จักในวันนี้
09:59
huge curves of steel that require our time and motion
162
599831
5578
นั่นคือ แผ่นเหล็กโค้งขนาดยักษ์ ที่ให้เราต้องใช้เวลา และการเคลื่อนไหว
10:05
to experience. In sculpture,
163
605409
3737
ที่จะมีประสบการณ์กับมัน
10:09
Richard Serra is able to do what he couldn't do in painting.
164
609146
3271
ในประติมากรรม ริชาร์ด เซอร์ร่า สามารถทำได้ ในสิ่งที่เขาทำไม่ได้เรื่องการวาดภาพ
10:12
He makes us the subject of his art.
165
612417
4496
เขาทำให้เราเป็นตัวหลักในงานศิลปะของเขา
10:16
So experience and challenge
166
616913
3936
ดังนั้น ประสบการณ์ และ ความท้าทาย
10:20
and limitations are all things we need to embrace
167
620849
3660
และข้อจำกัด ล้วนเป็นสิ่งที่เราต้องโอบกอดไว้
10:24
for creativity to flourish.
168
624509
2596
เพื่อให้ความคิดสร้างสรรค์เบ่งบาน
10:27
There's a fourth embrace, and it's the hardest.
169
627105
3560
มันยังมีการโอบกอดที่สี่ และที่ยากที่สุด
10:30
It's the embrace of loss,
170
630665
2360
มันคือการโอบกอดความสูญเสีย
10:33
the oldest and most constant of human experiences.
171
633025
4290
เป็นประสบการณ์ที่เก่าแก่ และยืนยงที่สุดของมนุษย์
10:37
In order to create, we have to stand in that space
172
637315
2823
ในการที่จะสร้างสรรค์ เราต้องเข้าไปยืนในพื้นที่นั้น
10:40
between what we see in the world and what we hope for,
173
640138
3800
ระหว่างสิ่งที่เราเห็นบนโลก กับสิ่งที่เราหวังว่าจะได้เห็น
10:43
looking squarely at rejection, at heartbreak,
174
643938
4807
มองซึ่งๆหน้ากับการถูกปฏิเสธ กับหัวใจที่แตกสลาย
10:48
at war, at death.
175
648745
2574
กับสงคราม กับความตาย
10:51
That's a tough space to stand in.
176
651319
2390
นั่นเป็นพื้นที่ๆยากมากที่จะเข้าไปยืนอยู่
10:53
The educator Parker Palmer calls it "the tragic gap,"
177
653709
5389
นักการศึกษา พาร์กเกอร์ พาล์มเมอร์ (Parker Palmer) เรียกมันว่า "ช่องว่างแห่งโศกนาฏกรรม"
10:59
tragic not because it's sad but because it's inevitable,
178
659098
3967
โศกไม่ใชเพราะมันเศร้า แต่เพราะมันหลีกเลี่ยงไม่ได้
11:03
and my friend Dick Nodel likes to say,
179
663065
3040
และเพื่อนของฉัน ดิก โนเดล (Dick Nodel) ชอบพูดว่า
11:06
"You can hold that tension like a violin string
180
666105
2944
"คุณเก็บความตึงเครียดไว้ได้ เหมือนกับสายไวโอลิน
11:09
and make something beautiful."
181
669049
3436
แล้วสร้างสิ่งที่สวยงามขึ้นมา"
11:12
That tension resonates in the work of the photographer
182
672485
3138
ความตึงเครียดนั้นสะท้อนออกมา ในผลงานของช่างภาพ
11:15
Joel Meyerowitz, who at the beginning of his career was
183
675623
3210
โจเอล เมเยอโรวิซ (Joel Meyerowitz) ผู้ซึ่ง ในตอนต้นของอาชีพของเขา
11:18
known for his street photography, for capturing a moment
184
678833
3240
มีชื่อเสียงจากภาพถ่ายบนท้องถนนของเขา จากการเก็บภาพชั่วขณะหนึ่ง
11:22
on the street, and also for his beautiful photographs
185
682073
3682
บนท้องถนน และจากภาพถ่ายทิวทัศน์ที่สวยงามของเขา
11:25
of landscapes -- of Tuscany, of Cape Cod,
186
685755
3684
ที่ทัสคานี่ ที่ Cape Cod
11:29
of light.
187
689439
2682
ภาพถ่ายของแสงด้วย
11:32
Joel is a New Yorker, and his studio for many years
188
692121
3269
โจเอลเป็นคนนิวยอร์ค และสตูดิโอของเขา
11:35
was in Chelsea, with a straight view downtown
189
695390
3998
ในเชลซีที่เขาอยู่มาหลายปี มีวิวเป็นย่านเมืองเลยไปถึง
11:39
to the World Trade Center, and he photographed
190
699388
2915
อาคาร World Trade Center และเขาก็ถ่ายภาพ
11:42
those buildings in every sort of light.
191
702303
4333
อาคารเหล่านั้นเอาไว้ในทุกรูปแบบของแสง
11:46
You know where this story goes.
192
706636
3650
คุณก็รู้ว่าเรื่องนี้จะดำเนินไปยังไง
11:50
On 9/11, Joel wasn't in New York. He was out of town,
193
710286
2488
เมื่อวันที่ 9 กันยา โจเอลไม่ได้อยู่ในนิวยอร์ก เขาออกไปนอกเมือง
11:52
but he raced back to the city, and raced down to the site
194
712774
4599
แต่เขารีบกลับมาในเมือง แล้วก็รีบไปยังบริเวณ
11:57
of the destruction.
195
717373
2125
ที่เสียหาย
11:59
Joel Meyerowitz: And like all the other passersby,
196
719498
2179
โจเอล เมเยอโรวิซ: และเหมือนกับคนอื่นๆ ที่ผ่านไปมาทุกคน
12:01
I stood outside the chain link fence on Chambers
197
721677
2900
ผมยืนอยู่ข้างนอกรั้วกั้น ตรงบริเวณChambers
12:04
and Greenwich, and all I could see was the smoke
198
724577
2198
และ Greenwich และทั้งหมดที่ผมเห็นก็มีควัน
12:06
and a little bit of rubble, and I raised my camera
199
726775
3670
และซากปรักหักพังเล็กน้อย แล้วผมก็ยกกล้องขึ้น
12:10
to take a peek, just to see if there was something to see,
200
730445
3000
เพื่อดูผ่านกล้อง เพียงเพื่อจะดูว่ามีอะไรให้ดูบ้างไหม
12:13
and some cop, a lady cop, hit me on my shoulder,
201
733445
4344
แล้วตำรวจหญิงก็มาตีที่ไหล่ผม
12:17
and said, "Hey, no pictures!"
202
737789
2440
แล้วพูดว่า "เฮ้ ห้ามถ่ายรูป!"
12:20
And it was such a blow that it woke me up,
203
740229
3224
และมันก็เหมือนกับหมัดที่ปลุกให้ผมตื่น
12:23
in the way that it was meant to be, I guess.
204
743453
4056
ในแบบที่ให้ความหมายที่มันควรจะเป็น ผมเดาว่าอย่างนั้นนะ
12:27
And when I asked her why no pictures, she said,
205
747509
2043
และเมื่อผมถามเธอว่าทำไมห้ามถ่ายรูปล่ะ
12:29
"It's a crime scene. No photographs allowed."
206
749552
3091
เธอบอกว่า "มันเป็นที่เกิดเหตุอาชญากรรม ห้ามถ่ายรูป"
12:32
And I asked her, "What would happen if I was a member
207
752643
1469
แล้วผมก็ถามเธอ "แล้วจะเป็นยังไง ถ้าผมเป็นสื่อมวลชน?"
12:34
of the press?" And she told me,
208
754112
2204
แล้วเธอก็บอกผมว่า
12:36
"Oh, look back there," and back a block was the press corps
209
756316
4094
"อ้อ ดูข้างหลังนั่นสิ" และข้างหลังไปบล็อกหนึ่งก็เป็นกลุ่มสื่อ
12:40
tied up in a little penned-in area,
210
760410
3810
เบียดกันอยู่ในพื้นที่เป็นคอกเล็กๆ
12:44
and I said, "Well, when do they go in?"
211
764220
1521
แล้วผมก็พูดว่า "อ้าว แล้วเมื่อไหร่พวกเขาจะได้เข้าไป?"
12:45
and she said, "Probably never."
212
765741
2482
แล้วเธอก็บอกว่า "อาจจะไม่ได้เข้าไปเลยก็ได้"
12:48
And as I walked away from that, I had this crystallization,
213
768223
4491
เมื่อผมเดินออกไปจากตรงนั้น ผมก็เห็นเป็นรูปธรรมขึ้นมา
12:52
probably from the blow, because it was an insult in a way.
214
772714
2794
อาจจะเกิดจากหมัดนั้นก็ได้ เพราะมันเป็นการดูถูกอยู่ในที
12:55
I thought, "Oh, if there's no pictures,
215
775508
2175
ผมคิดว่า "โอ ถ้าไม่มีภาพถ่าย
12:57
then there'll be no record. We need a record."
216
777683
3506
แล้วมันก็จะไม่มีบันทึกสิ เราต้องการบันทึกเก็บไว้นะ"
13:01
And I thought, "I'm gonna make that record.
217
781189
1870
แล้วผมก็คิดว่า "ฉันจะบันทึกเรื่องนั้นไว้
13:03
I'll find a way to get in, because I don't want to
218
783059
2287
ผมจะมองหาหนทางที่จะเข้าไป เพราะผมไม่ต้องการ
13:05
see this history disappear."
219
785346
1868
ที่จะเห็นประวัติศาสตร์เลือนหายไป"
13:07
JB: He did. He pulled in every favor he could,
220
787214
4243
JB: เขาทำได้ เขารวบรวมความช่วยเหลือ จากที่ๆหาได้ทุกที่
13:11
and got a pass into the World Trade Center site,
221
791457
2513
แล้วก็ได้รับใบอนุญาตให้เข้าไปยังอาคาร World Trade Center
13:13
where he photographed for nine months almost every day.
222
793970
4232
ที่ซึ่งเขาได้ถ่ายภาพเกือบทุกวันเป็นเวลา 9 เดือน
13:18
Looking at these photographs today brings back
223
798202
2944
ดูรูปเหล่านี้ในวันนี้ หวนรำลึกถึง
13:21
the smell of smoke that lingered on my clothes
224
801146
2905
กลิ่นควันที่อ้อยอิ่งอยู่ตามเสื้อผ้าของฉัน
13:24
when I went home to my family at night.
225
804051
1997
ตอนที่ฉันกลับบ้านไปหาครอบครัวในคืนนั้น
13:26
My office was just a few blocks away.
226
806048
3418
ที่ทำงานของฉันอยู่ห่างไปเพียง 2-3 บล็อก
13:29
But some of these photographs are beautiful,
227
809466
3616
แต่รูปภาพพวกนี้บางภาพสวยดี
13:33
and we wondered, was it difficult for Joel Meyerowitz
228
813082
3115
และเราก็สงสัยว่า แล้วมันยาก สำหรับ โจเอล เมเยอโรวิซมั้ยนะ?
13:36
to make such beauty out of such devastation?
229
816197
4342
ในการสร้างความสวยงามอย่างนั้น จากความหายนะอย่างนั้นนะ
13:40
JM: Well, you know, ugly, I mean, powerful
230
820539
3366
JM: อืม คุณก็รู้ มันน่าเกลียด ผมหมายถึง มีอานุภาพ
13:43
and tragic and horrific and everything, but
231
823905
3371
เศร้า เลวร้าย และทุกๆอย่าง แต่
13:47
it was also as, in nature, an enormous event
232
827276
4296
โดยธรรมชาติแล้ว มันยังเป็นเหตุการณ์ใหญ่
13:51
that was transformed after the fact into this residue,
233
831572
5166
ที่หลังจากบางอย่างได้เกิดขึ้น ได้ถูกเปลี่ยนสภาพไปเป็นเศษซากนี้
13:56
and like many other ruins
234
836738
1816
เฉกเช่นเดียวกับซากปรักหักพังอื่นๆ
13:58
— you go to the ruins of the Colosseum or the ruins of a cathedral someplace —
235
838554
3849
คุณไปดูที่ซากโคลอสเซียม หรือซากของโบสถ์บางแห่งสิ
14:02
and they take on a new meaning when you watch the weather.
236
842403
4637
และพวกมันมักจะมีความหมายใหม่ๆเกิดขึ้น เมื่อคุณดูไปที่สภาพอากาศ
14:07
I mean, there were afternoons I was down there,
237
847040
1873
ผมหมายถึง หลายครั้งในตอนบ่าย ผมไปอยู่ที่นั่น
14:08
and the light goes pink and there's a mist in the air
238
848913
3650
และแสงเป็นสีชมพู และมีหมอกอยู่ในอากาศ
14:12
and you're standing in the rubble, and I found myself
239
852563
4031
และคุณก็ยืนอยู่ในกองซากปรักหักพัง แล้วผมก็พบว่าตัวเอง
14:16
recognizing both the inherent beauty of nature
240
856594
3884
ได้รับรู้ถึง ทั้งความสวยงามที่มีอยู่ตามธรรมชาติ
14:20
and the fact that nature, as time,
241
860478
2754
และข้อเท็จจริงที่ว่า ธรรมชาติ ซึ่งก็เหมือนกับเวลา
14:23
is erasing this wound.
242
863232
3395
กำลังลบบาดแผลนี้
14:26
Time is unstoppable, and it transforms the event.
243
866627
3834
เวลาเป็นสิ่งที่หยุดไม่ได้ และมันเปลี่ยนแปลงเหตุการณ์
14:30
It gets further and further away from the day,
244
870461
2329
มันไกลออกไปเรื่อยๆ เรื่อยๆ จากวันนั้น
14:32
and light and seasons temper it in some way,
245
872790
4355
และแสงและฤดูกาลได้ค่อยๆบรรเทามันไปบ้าง
14:37
and it's not that I'm a romantic. I'm really a realist.
246
877145
4144
และไม่ใช่ว่าผมเป็นคนโรแมนติกนะ ผมเป็นพวกมองโลกตามความจริงเลยล่ะ
14:41
The reality is, there's the Woolworth Building
247
881289
3484
ความจริงก็คือ มีตึก Woolworth
14:44
in a veil of smoke from the site, but it's now like a scrim
248
884773
5828
อยู่ในม่านหมอกควันจากบริเวณนั้น และตอนนี้มันดูเหมือนม่านในโรงละคร
14:50
across a theater, and it's turning pink,
249
890601
3944
และมันกำลังเปลี่ยนเป็นสีชมพู
14:54
you know, and down below there are hoses spraying,
250
894545
3103
และข้างล่างนั้น ก็มีสายยางที่กำลังฉีดน้ำออกมาเป็นฝอย
14:57
and the lights have come on for the evening, and the water
251
897648
3009
และแสงสว่างยามเย็นก็มาเยือน
15:00
is turning acid green because the sodium lamps are on,
252
900657
4028
และน้ำก็กลายเป็นสีเขียวสด จากหลอดไฟโซเดียมที่เปิดอยู่
15:04
and I'm thinking, "My God, who could dream this up?"
253
904685
2177
และผมก็คิดว่า "พระเจ้า จะมีใครกันที่จะฝันแบบนี้ได้?"
15:06
But the fact is, I'm there, it looks like that,
254
906862
4201
แต่ความจริงก็คือ ผมอยู่ตรงนั้น และมันก็ดูเป็นอย่างนั้น
15:11
you have to take a picture.
255
911063
1894
แล้วคุณก็ต้องถ่ายภาพ
15:12
JB: You have to take a picture. That sense of urgency,
256
912957
3193
JB: คุณก็ต้องถ่ายภาพ ตามความรู้สึกที่เร่งด่วน
15:16
of the need to get to work, is so powerful in Joel's story.
257
916150
5800
ของความจำเป็นที่จะทำงาน เป็นความรู้สึกที่ทรงพลังมากในเรื่องของโจเอล
15:21
When I saw Joel Meyerowitz recently, I told him how much
258
921950
3353
เมื่อฉันได้พบ โจเอล เมเยอโรวิซ เมื่อเร็วๆนี้ ฉันบอกเขาว่า
15:25
I admired his passionate obstinacy, his determination
259
925303
3785
ฉันชื่นชมความดื้อดึงอย่างมากของเขา ความเด็ดเดี่ยว
15:29
to push through all the bureaucratic red tape to get to work,
260
929088
4583
ที่จะดันฝ่าระเบียบขั้นตอนราชการที่ยุ่งยาก เพื่อให้ได้ทำงาน
15:33
and he laughed, and he said, "I'm stubborn,
261
933671
2176
และเขาก็หัวเราะ และพูดว่า "ผมเป็นคนดื้อ
15:35
but I think what's more important
262
935847
2404
แต่ผมคิดว่าสิ่งที่สำคัญไปกว่านั้น
15:38
is my passionate optimism."
263
938251
3461
ก็คือ การมองโลกในแง่ดีอย่างมากของผม"
15:41
The first time I told these stories, a man in the audience
264
941712
2803
ครั้งแรกที่ฉันเล่าเรื่องเหล่านี้ ผู้ชายคนหนึ่งในผู้ชม
15:44
raised his hand and said, "All these artists talk about
265
944515
3490
ยกมือขึ้นแล้วพูดว่า "ศิลปินเหล่านี้ทั้งหมดพูดถึง
15:48
their work, not their art, which has got me thinking about
266
948005
4738
งานของเขา ไม่ใช่ศิลปะของเขา ซึ่งทำให้ผมคิดถึง
15:52
my work and where the creativity is there,
267
952743
2668
งานของผม และเป็นที่ซึ่งความคิดสร้างสรรค์อยู่ที่นั่น
15:55
and I'm not an artist." He's right. We all wrestle
268
955411
4628
และผมก็ไม่ใช่ศิลปิน" เขาพูดถูก เราล้วนต่อสู้
16:00
with experience and challenge, limits and loss.
269
960039
4616
กับประสบการณ์ และความท้าทาย ขีดจำกัด และความสูญเสีย
16:04
Creativity is essential to all of us,
270
964655
2251
เราทุกคนขาดความคิดสร้างสรรค์ไม่ได้
16:06
whether we're scientists or teachers,
271
966906
2653
ไม่ว่าเราจะเป็นนักวิทยาศาสตร์ หรือครู
16:09
parents or entrepreneurs.
272
969559
4359
ผู้ปกครอง หรือผู้ประกอบการ
16:13
I want to leave you with another
273
973918
2177
ฉันจะขอทิ้งท้ายด้วย
16:16
image of a Japanese tea bowl. This one
274
976095
3094
อีกรูปหนึ่งของถ้วยชาญี่ปุ่น
16:19
is at the Freer Gallery in Washington, D.C.
275
979189
2970
ชิ้นนี้อยู่ที่ Freer Gallery ในวอชิงตัน ดีซี
16:22
It's more than a hundred years old and you can still see
276
982159
2536
มันอายุมากกว่าร้อยปี และคุณยังคงเห็น
16:24
the fingermarks where the potter pinched it.
277
984695
3643
รอยนิ้วมือที่ช่างปั้นได้บีบคลืงมัน
16:28
But as you can also see, this one did break
278
988338
2917
แต่คุณก็เห็นอีกเหมือนกัน งานชิ้นนี้มีรอยแตกร้าว
16:31
at some point in its hundred years.
279
991255
2720
ที่ช่วงใดช่วงหนึ่งในอายุร้อยปีของมัน
16:33
But the person who put it back together,
280
993975
2760
แต่คนที่นำมันต่อเข้าไว้ด้วยกัน
16:36
instead of hiding the cracks,
281
996735
2564
แทนที่จะพยายามซ่อนรอยแตกร้าว
16:39
decided to emphasize them, using gold lacquer to repair it.
282
999299
5716
ตัดสินใจที่จะเน้นมัน โดยใช้แลกเกอร์สีทองซ่อมมัน
16:45
This bowl is more beautiful now, having been broken,
283
1005015
4444
ในตอนนี้ ถ้วยใบนี้ดูสวยกว่าเดิม ทั้งๆที่แตกร้าวมาก่อน
16:49
than it was when it was first made,
284
1009459
3012
มันสวยกว่าตอนที่มันถูกปั้นขึ้นมาครั้งแรกเสียอีก
16:52
and we can look at those cracks, because
285
1012471
2230
และเราสามารถมองดูรอยแตกเหล่านั้นได้ เพราะว่า
16:54
they tell the story that we all live,
286
1014701
2365
มันเล่าเรื่องราวว่า เราต่างใช้ชีวิต
16:57
of the cycle of creation and destruction,
287
1017066
3677
ในวัฏจักรของการสรรค์สร้างและการทำลาย
17:00
of control and letting go, of picking up the pieces
288
1020743
4927
ของการควบคุม และการปล่อยวาง
17:05
and making something new.
289
1025670
1999
ของการเก็บชิ้นส่วนที่แตกขึ้นมา และทำบางสิ่งขึ้นมาใหม่
17:07
Thank you. (Applause)
290
1027669
4554
ขอบคุณค่ะ (เสียงปรบมือ)
เกี่ยวกับเว็บไซต์นี้

ไซต์นี้จะแนะนำคุณเกี่ยวกับวิดีโอ YouTube ที่เป็นประโยชน์สำหรับการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ คุณจะได้เห็นบทเรียนภาษาอังกฤษที่สอนโดยอาจารย์ชั้นนำจากทั่วโลก ดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษที่แสดงในแต่ละหน้าของวิดีโอเพื่อเล่นวิดีโอจากที่นั่น คำบรรยายเลื่อนซิงค์กับการเล่นวิดีโอ หากคุณมีความคิดเห็นหรือคำขอใด ๆ โปรดติดต่อเราโดยใช้แบบฟอร์มการติดต่อนี้

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7