The boost students need to overcome obstacles | Anindya Kundu

156,809 views ・ 2017-10-11

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: Besiana Zekaj Reviewer: Helena Bedalli
00:12
So, I teach college students about inequality and race in education,
0
12917
4820
U jap mësim studentëve mbi pabarazinë dhe racizmin në sistemin e edukimit,
00:17
and I like to leave my office open to any of my students
1
17761
3065
dhe dera e zyrës sime është e hapur për studentët
00:20
who might just want to see me to chat.
2
20850
2531
që duan të bisedojnë për këto çështje.
00:23
And a few semesters ago,
3
23405
1547
Disa semestra më parë,
00:24
one of my more cheerful students, Mahari,
4
24976
2905
një nga studentet më të mirë, Mahari,
00:27
actually came to see me
5
27905
1397
erdhi të më takonte
00:29
and mentioned that he was feeling a bit like an outcast because he's black.
6
29326
4651
dhe tha se ndihej i mënjanuar nga shoqëria sepse ishte i zi.
00:34
He had just transferred to NYU from a community college
7
34001
2873
Ai sapo ishte transferuar në NYU nga një kolegj profesional
00:36
on a merit scholarship,
8
36898
1762
në sajë të një burse,
00:38
and turns out,
9
38684
1834
dhe e vërteta ishte,
00:40
only about five percent of students at NYU are black.
10
40542
3282
se vetëm rreth pesë përqind e studentëve të NYU janë me ngjyrë.
00:43
And so I started to remember
11
43848
1429
Dhe kështu fillova të kujtoja
00:45
that I know that feeling of being an outsider
12
45301
2529
se edhe unë e dija ndjenjën e të qenit i huaj
00:47
in your own community.
13
47854
1680
në komunitetin tënd.
00:49
It's partially what drew me to my work.
14
49558
2219
Kjo ishte arsyeja që më shtyu të punoja.
00:51
At my university,
15
51801
1231
Në universitetin ku punoj,
00:53
I'm one of the few faculty members of color,
16
53056
2397
jam një nga njerëzit e paktë të stafit me ngjyrë
00:55
and growing up, I experienced my family's social mobility,
17
55477
3825
gjatë fëmijërisë, përjetova ndërrimin e statusit shoqëror,
00:59
moving out of apartments into a nice house,
18
59326
3223
kur u zhvendosëm nga apartamentet në një shtëpi të mirë,
01:02
but in an overwhelmingly white neighborhood.
19
62573
2355
por në një lagje krejtësisht të bardhë.
01:05
I was 12,
20
65293
1150
Isha 12 vjeç,
01:06
and kids would say that were surprised that I didn't smell like curry.
21
66467
3952
dhe për fëmijët ishte habi që nuk mbaja erë curry.
01:10
(Laughter)
22
70443
1223
(Të qeshura)
01:11
That's because school is in the morning,
23
71690
1945
Kjo sepse shkolla është në paradite,
01:13
and I had Eggo waffles for breakfast.
24
73659
1872
dhe unë haja Eggo wafels për mengjes.
01:15
(Laughter)
25
75555
1150
(Të qeshura)
01:17
Curry is for dinner.
26
77184
1229
Mishi me curry është për darkë.
01:18
(Laughter)
27
78437
1451
(Të qeshura)
01:20
So when Mahari was leaving,
28
80412
1381
Kur Mahari po largohej,
01:21
I asked him how he was coping with feeling isolated.
29
81817
2992
e pyeta atë se si po e përballonte ndjenjën e izolimit.
01:24
And he said that despite feeling lonely,
30
84833
2225
Më tha se pasi që po ndihej i vetmuar,
01:27
he just threw himself at his work,
31
87082
2076
po punonte gjithë kohës,
dhe se kishte ndërtuar strategji që i jepnin kuraje për të vazhduar
01:29
that he built strategies around his grit
32
89182
2453
01:31
and his desire to be successful.
33
91659
1907
dëshirën e tij për të qenë i suksesshëm.
01:33
A mentor of mine is actually Dr. Angela Duckworth,
34
93945
2905
Një nga mentorët e mi quhet Dr. Angela Duckworth,
01:36
the psychologist at UPenn who has defined this stick-to-itiveness of grit
35
96874
4867
psikologe në UPenn që ka përcaktuar çelësin e të qenit këmbëngulës.
01:41
as being "the perseverance and passion for long-term goals."
36
101765
3680
si "këmbëngulja dhe pasioni për arritjen e qëllimeve afatgjatë."
Libri i saj është një nga më të shiturit,
01:45
Angela's book has become a bestseller,
37
105469
2177
në shkollat e gjithë vendit, sidomos shkollat shtetërore,
01:47
and schools across the country,
38
107670
2011
01:49
particularly charter schools,
39
109705
1715
janë interesuar sidomos për "kurajën",
01:51
have become interested in citing "grit" as a core value.
40
111444
3467
si një nga çelësat kryesore në rrugën e suksesit.
01:55
But sometimes grit isn't enough,
41
115320
1986
Por nganjëherë kurajo nuk mjafton,
01:57
especially in education.
42
117330
1900
sidomos në edukim.
01:59
So when Mahari was leaving my office,
43
119254
1868
Kur Mahari po largohej nga zyra ime,
02:01
I worried that he might need something more specific
44
121146
2678
po brengosesha se atij i duhej diçka më specifike
02:03
to combat the challenges that he mentioned to me.
45
123848
2317
që të përballonte sfidat që sapo më përmendi.
02:06
As a sociologist, I also study achievement,
46
126760
3269
Si sociolog, gjithashtu kam studiuar arritjet e njerëzve,
02:10
but from a slightly different perspective.
47
130053
2179
por nga një perspektivë tjetër.
02:12
I research students who have overcome immense obstacles
48
132256
3173
Hulumtoj studentët që kanë kaluar nëpër pengesa të pafundme
02:15
related to their background.
49
135453
1624
të lidhura me vendin nga vijnë.
02:17
Students from low-income,
50
137101
1632
Studentët me të ardhura të ulta,
02:18
often single-parent households,
51
138757
2037
shpesh vetëm një prind në shtëpi,
02:20
students who have been homeless, incarcerated or perhaps undocumented,
52
140818
4837
studentët që kanë qenë të pastrehë, burgosur ose ndoshta pa dokumenta,
ose ata që kanë pasur probleme me abuzim të drogës ose substancave tjera
02:25
or some who have struggled with substance abuse
53
145679
2429
02:28
or lived through violent or sexual trauma.
54
148132
2492
ose që kanë përjetuar luftën ose trauma seksuale.
02:31
So let me tell you about two of the grittiest people I've met.
55
151319
3009
Lërmëni tu tregoj për dy njerëzit më me kurajë që kam takuar.
02:35
Tyrique was raised by a single mother,
56
155077
2674
Tyrique ishte rritur vetëm nga nëna e tij,
02:37
and then after high school, he fell in with the wrong crowd.
57
157775
2854
dhe pas shkollës së mesme, përfundoi me shoqëri të keqe.
02:40
He got arrested for armed robbery.
58
160653
1892
Ai u arrestua për vjedhje me armë.
02:42
But in prison, he started to work hard.
59
162569
2458
Por në burg, ai filloi të punonte shumë.
02:45
He took college credit courses,
60
165051
1826
Filloi të ndiqte kurset universitare,
02:46
so when he got out, he was able to get a master's,
61
166901
2646
e kur doli nga burgu, filloi të studionte për master.
02:49
and today he's a manager at a nonprofit.
62
169571
2358
dhe sot ai është managjer në një organizatë jo-fitimprurëse.
02:52
Vanessa had to move around a lot as a kid,
63
172782
2680
Vanesës i është dashur të zhvendosej shumë kur ishte fëmijë,
02:55
from the Lower East Side to Staten Island to the Bronx.
64
175486
3367
nga Lower East Side në Staten Island dhe pastaj në Bronx.
02:58
She was raised primarily by her extended family,
65
178877
2971
Ajo ishte rritur nga të afërmit familjes së saj,
03:01
because her own mother had a heroin addiction.
66
181872
2470
sepse nëna e saj ishte e varur nga heroina.
03:04
Yet at 15,
67
184812
1150
Kur ishte 15 vjeç,
03:05
Vanessa had to drop out of school,
68
185986
1620
Vanesa duhej të ndërpriste shkollën,
03:07
and she had a son of her own.
69
187630
1383
dhe ajo kishte një fëmijë të vetin.
03:09
But eventually, she was able to go to community college,
70
189313
3490
Por në ndërkohë, ajo filloi të studionte në një kolegj profesional,
03:12
get her associate's,
71
192827
1495
dhe të përfundonte studimet,
03:14
then go to an elite college to finish her bachelor's.
72
194346
3252
pastaj të shkonte në një kolegj elitar që të përfundonte Bachelorin.
Disa nga njerëzit këtu mund të dëgjojnë këto histori dhe të thonë,
03:18
So some people might hear these stories and say,
73
198261
2524
03:20
"Yes, those two definitely have grit.
74
200809
2009
"Po, sigurisht këta dy njerëz kanë kurajë,
03:22
They basically pulled themselves up by the bootstraps."
75
202842
2864
ata e tërhoqën veten e tyre nga fundi që ishin."
Por ende disa pjesë po mungojnë që të plotësojmë këtë histori,
03:26
But that's an incomplete picture,
76
206050
2438
03:28
because what's more important
77
208512
1521
sepse pjesa më e rëndësishme
03:30
is that they had factors in their lives that helped to influence their agency,
78
210057
4101
është që disa faktorë në jetët e tyre kanë ndikuar në veprimet e tyre,
03:34
or their specific capacity
79
214182
1676
ose që të zbulojnë kapacitetet e tyre
03:35
to actually overcome the obstacles that they were facing
80
215882
3564
që të përballojnë pengesat që kanë përpara
03:39
and navigate the system given their circumstances.
81
219470
3372
dhe të vazhdojnë rrugën drejt suksesit pavarësisht rrethanave.
03:43
So, allow me to elaborate.
82
223176
1476
Lërmëni tu shpjegoj.
03:44
In prison, Tyrique was actually aimless at first,
83
224965
3333
Në burg, Tyrique nuk kishte ndonjë qëllim në fillim,
03:48
as a 22-year-old on Rikers Island.
84
228322
2059
si një 22 vjeçar në Rikers Island.
03:50
This is until an older detainee took him aside
85
230917
3302
Kjo vazhdoi ashtu derisa një i arrestuar e mori anash
03:54
and asked him to help with the youth program.
86
234243
2541
dhe i kërkoi që ta ndihmonte me programin e të rinjve.
03:56
And in mentoring youth,
87
236808
1443
Dhe në atë program me të rinjtë,
03:58
he started to see his own mistakes and possibilities in the teens.
88
238275
3586
ai filloi që të shihte gabimet e veta dhe mundësitë e adoleshentëve.
04:02
This is what got him interested in taking college-credit courses.
89
242365
3574
Kjo ishte ajo që e interesoi atë për të ndjekur kurset e kolegjit.
04:05
And when he got out,
90
245963
1180
Dhe kur ai doli nga burgu,
04:07
he got a job with Fortune Society,
91
247167
2214
u fut në punë tek Fortune Society,
04:09
where many executives are people who have been formerly incarcerated.
92
249405
3700
ku shumica e udhëheqësve janë njerëz që kanë qenë më parë të arrestuar.
04:13
So then he was able to get a master's in social work,
93
253543
2667
Më vonë kishte mundësi të merrte një master në shkencat sociale,
04:16
and today, he even lectures at Columbia about prison reform.
94
256234
4435
dhe sot, ai ligjëron në universitetin Columbia rreth reformave nëpër burgje.
04:21
And Vanessa ...
95
261057
1492
Dhe Vanessa...
04:22
well, after the birth of her son,
96
262573
2064
pas lindjes së djalit,
04:24
she happened to find a program called Vocational Foundation
97
264661
3280
ajo gjeti një program të quajtur Fondacioni Profesional
04:27
that gave her 20 dollars biweekly,
98
267965
2016
që i jepte asaj 20 dollare çdo dy javë,
04:30
a MetroCard
99
270005
1158
nje karte metroje
04:31
and her first experiences with a computer.
100
271187
2186
dhe përvojën e saj të parë me kompjuter.
04:33
These simple resources are what helped her get her GED,
101
273397
3344
Këto burime të ardhurash e ndihmuan që të diplomohej,
04:36
but then she suffered from a very serious kidney failure,
102
276765
2855
por pastaj ajo vuajti nga insuficenca renale,
04:39
which was particularly problematic because she was only born with one kidney.
103
279644
4064
që ishte shumë problematike sepse ajo kishte lindur me vetëm një veshkë.
04:43
She spent 10 years on dialysis waiting for a successful transplant.
104
283732
4126
Ajo kaloi 10 vjet në dializë duke pritur për një transplant të veshkës.
04:48
After that,
105
288423
1305
Pas kësaj,
04:49
her mentors at community college had kept in touch with her,
106
289752
2822
mentorët e saj te universitetit qe kishin mbajtur kontakte me të,
04:52
and so she was able to go,
107
292598
1637
e lejuan të vazhdonte studimet,
04:54
and they put her in an honors program.
108
294259
2099
dhe e vendosën atë në një program të avancuar.
04:56
And that's the pathway that allowed her to become accepted
109
296382
2741
Dhe kjo ishte rruga që i mundësoi asaj të pranohej
04:59
to one of the most elite colleges for women in the country,
110
299147
3339
në një nga kolegjet më prestigjioze për femrat në vend,
05:02
and she received her bachelor's at 36,
111
302510
2477
dhe u diplomua në moshën 36 vjeçare,
05:05
setting an incredible example for her young son.
112
305011
2776
duke i dhënë djalit të saj një shembull të shkëlqyer.
05:08
What these stories primarily indicate is that teaching is social
113
308782
4189
Ajo që tregojnë këto histori është se procesi i të mësuarit është social
05:12
and benefits from social scaffolding.
114
312995
2365
dhe përfiton nga impaktet sociale.
05:15
There were factors pushing these two in one direction,
115
315384
2810
Këto ishin faktorët që i shtynë këta të dy në një drejtim,
05:18
but through tailored mentorship and opportunities,
116
318218
2849
por nëpërmjet një udhëheqje dhe mundësive të personalizuara,
05:21
they were able to reflect on their circumstances
117
321091
2524
kanë arritur të reflektojnë mbi rrethanat e vështira
05:23
and resist negative influences.
118
323639
2512
dhe i rezistuan ndikimit të faktorëve negativ.
Ata gjithashtu fituan aftësi të thjeshta por të vlefshme si komunikimin me njerëz,
05:26
They also learned simple skills like developing a network,
119
326175
3510
05:29
or asking for help --
120
329709
1641
dhe kërkimin e ndihmës--
05:31
things many of us in this room can forget that we have needed from time to time,
121
331374
4804
gjëra që shumica nga ne mund të harrojmë se kemi pasur nevojë në jetë, në raste,
05:36
or can take for granted.
122
336202
1497
ose e kemi marrë atë për të dhënë.
05:38
And when we think of people like this,
123
338251
1832
Dhe kur mendojmë për njerëz të tillë,
05:40
we should only think of them as exceptional, but not as exceptions.
124
340107
4175
ne duhet të mendojmë për ta si të jashtëzakonshëm, por jo përjashtime.
05:44
Thinking of them as exceptions absolves us
125
344652
2825
Përcaktimi i tyre si përjashtime na çliron
05:47
of the collective responsibility to help students in similar situations.
126
347501
4424
nga përgjegjësia kolektive për të ndihmuar nxënësit në situata të ngjashme.
05:52
When Presidents Bush, Obama and now even Trump,
127
352274
3604
Kur Presidenti Bush, Obama dhe tani edhe Trump,
05:55
have called education "the civil rights issue of our time,"
128
355902
3698
e kanë quajtur edukimin "të drejtë themelore të kohës sonë,"
05:59
perhaps we should treat it that way.
129
359624
1730
ndoshta duhet edhe ta trajtojmë ashtu.
06:02
If schools were able to think about the agency that their students have
130
362119
3712
Nëse shkollat do të mendonin për veprimet që bëjnë studentet e tyre
06:05
and bring to the table when they push them,
131
365855
2493
kur ata i detyrojnë ata që të bëjnë,
06:08
what students learn can become more relevant to their lives,
132
368372
2999
dhe çfarë studentët duhet të mësojnë që do tu ndihmonte atyre në jetë,
06:11
and then they can tap into those internal reservoirs of grit and character.
133
371395
4571
dhe pastaj ata mund të hyjnë brenda rezervave të kurajës dhe karakterit.
06:17
So this here --
134
377090
1539
Kështu--
06:18
My student Mahari
135
378653
1715
Studenti im Mahari
06:20
got accepted to law school with scholarships,
136
380392
3225
ishte pranuar në juridik me anë të një burse,
06:23
and not to brag,
137
383641
1516
dhe jo për t'u lavdëruar,
06:25
but I did write one of his letters of recommendation.
138
385181
2523
por unë i shkrova një nga letrat e rekomandimit.
06:27
(Laughter)
139
387728
1588
(Të qeshura)
06:29
And even though I know hard work is what got him this achievement,
140
389340
3958
Edhe pse e di se puna e palodhshme bëri që ai të arrinte aty,
gjatë kësaj rruge kam parë që ai ka filluar të shpreh mendimet e tij,
06:33
I've seen him find his voice along the way,
141
393322
2107
06:35
which as someone who's grown up a little bit shy and awkward,
142
395453
3841
që për dikë që ishte rritur duke qenë i turpshëm dhe i ngathët,
06:39
I know it takes time and support.
143
399318
2313
unë e di se duhet kohë dhe mbështetje.
06:41
So even though he will rely a lot on his grit
144
401655
3135
Pra, edhe nëse mbështetet në vendosmërinë
06:44
to get him through that first-year law school grind,
145
404814
3175
që të kalojë vështirësitë në vitin e parë të juridikut,
06:48
I'll be there as a mentor for him,
146
408013
2405
unë do të jem gjithmonë aty si mentori i tij,
06:50
check in with him from time to time,
147
410442
2032
te degjoj se si shkon here pas here,
06:52
maybe take him out to get some curry ...
148
412498
1984
dhe ndoshta të dalim për të ngrenë mish me curry së bashku.....
06:54
(Laughter)
149
414506
1087
(Të qeshura)
06:55
so that he can keep growing his agency to succeed even more.
150
415617
3751
që ai të vazhdojë rrugën e tij drejt suksesit.
06:59
Thank you.
151
419392
1151
Ju falemnderit.
07:00
(Applause)
152
420567
3634
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7